سند همکاری بیست وپنجساله میان ایران و چین در شرایطی به امضای طرفین رسیده که برای ناظران تا حد زیادی غیرمنتظره می نمود. محرمانه ماندن جزئیات این توافق در عین اینکه ناظران را در هالهای از ابهام قرار داده، باعثش شده که گمانهزنیهای متعارض تحلیلگران پیرامون آن به شکل رادیکالی از یکدیگر فاصله بگیرند. به همین مناسبت شیرین هانتر، با انتشار یادداشتی با عنوان «توافق ایران و چین: بیثمر یا تغییردهندهی بازی؟» در پایگاه رسپانسیبل استیتکرفت به تحلیل ابعاد احتمالی این توافق پرداخته است.
شیرین هانتر استاد ایرانی-آمریکایی دانشگاه جورج تاون و متخصص در امور بینالملل و خاورمیانه است. از او تا کنون چندین کتاب و مقالات فراوانی درباره ایران و خاورمیانه منتشر شده است.
جاروجنجالها بر سر یک توافق
سرانجام با تاخیری تقریبا دوساله، روز شنبه ۲۷ مارس در جریان سفر وانگ یی وزیر امور خارجه چین به ایران، دولتهای ایران و چین تفاهمنامه جامع بیستوپنج ساله همکاری اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را امضا کردند. این رویداد هم در داخل ایران و هم در سطح جهانی توجه و جار وجنجال زیادی به پا کرده است.
در ایران، کانون بحثها بر هزینهها و مزایای این تفاهمنامه متمرکز شده که جزئیاتی چندانی از آن تاکنون منتشر نشده است. به عقیده موافقان، در صورت اجرای این توافق، میتوان با تأمین سرمایههای کلان چینی در حوزه زیرساختها، به ویژه در بخشهای جادهای و ریلی و انرژی، و با قرار دادن ایران به بخشی جداییناپذیر از ابتکار هزار میلیارد دلاری جاده ابریشم چین، پروژه توسعه ایران را پیش ببرد. موافقین همچنین استدلال میکنند این مسئله میتواند ایران را در کاستن از تأثیر مخرب تحریمهای ایالات متحده علیه ایران یاری دهد و بر دامنه قدرت چانهزنی منطقهای و حتی بینالمللی کشور بیافزاید.
مشروح این گزارش را در اقتصاد نیوز با تیتر «توافق 25 ساله؛ ناجی ایران یا اسب تروای چین؟» بخوانید.