گزارش اختصاصی-تحلیلی/  چرا سونامی خودکشی در حال طغیان است؟

گزارش اختصاصی-تحلیلی/ چرا سونامی خودکشی در حال طغیان است؟


51

1400/2/26

11:48


سالانه ۴۵ هزار تن در آمریکا و ۸۰۰ هزار نفر در سراسر جهان جان خود را بر اثر خودکشی از دست می‌دهند.

گزارش اختصاصی-تحلیلی/  چرا سونامی خودکشی در حال طغیان است؟

سرویس ترجمه بهداشت‌نیوز، ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی اولیه شاید جزو معدود اقشاری باشند که به دلیل تعاملات مکرر با افراد دارای سابقه خودکشی، موقعیت منحصر به فردی در جلوگیری از بروز این اقدام دارند. طبق بررسی‌ها،‌ ۸۰ درصد افرادی که خودکشی کرده‌اند در یک سال گذشته به مراکز مراقبت‌های بهداشتی اولیه مراجعه داشته  و این در حالی است که تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد آنها در همین بازه زمانی، با کلینیک‌های روانپزشکی در ارتباط بوده‌اند.

گرچه امکان شناسایی افرادی که احتمالا قصد خودکشی دارند، وجود ندارد پزشکان تلاش می‌کنند با بررسی سوابق بیمارانی که خودکشی یا اقدام به خودکشی داشته و یا در موقعیت‌های پرخطر مانند افسردگی هستند، زمینه بروز چنین رفتاری را تشخیص دهند. مدیریت تفکرات حاوی خودکشی در کودکان و نوجوانان، تاثیر داروهای ضدافسردگی بر اقدام به خودکشی و سایر عوامل خطرزا مورد بررسی و  تحقیق می‌باشد.

فکر به خودکشی، اقدام به خودکشی، تهدید به خودکشی، تظاهر به خودکشی، خودزنی بدون قصد خودکشی و تظاهر به خودزنی، همه و همه جزو رفتارهایی است که می‌تواند یک پزشک یا درمانگر را برای شناسایی «فرد با قصد خودکشی» دچار سردرگمی و اشتباه کند. ارقام اعلامی درباره مرگ‌ومیر ناشی از خودکشی به دلیل طبقه‌بندی‌های نادرست معمولا دست کم گرفته می‌شود. بعنوان مثال برخی از موارد خودکشی تحت عنوان تصادف غیرعمد طبقه‌بندی شده‌اند.

ارزیابی سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد سالانه از هر ۱۰۰ هزار نفر در کل دنیا، ۱۲ نفر خودکشی می‌کنند. از میان علل مختلف مرگ، خودکشی رتبه ۱۴ را به خود اختصاص داده است. از متداول‌ترین روش‌های خودکشی می‌توان به مصرف سم، به دار آویختن و استفاده از سلاح گرم اشاره کرد. هند و چین ۵۰ درصد از کل موارد خودکشی را به خود اختصاص داده‌اند.

در ایالات‌متحده از هر ۱۰۰ هزار شهروند، بیش از ۱۵ تن عمرشان را به دست خود تمام می‌کنند. تنها در سال ۲۰۱۶ بیش از ۴۵ هزار نفر در این کشور خودکشی کرده و این نوع مرگ را به رتبه دهم در جهان ارتقا داد. تقریبا ۵۰ درصد موارد خودکشی در آمریکا با استفاده از سلاح گرم انجام می‌شود، ۲۵ درصد خفگی با حلق‌آویز کردن و ۱۵ درصد نیز مصرف بیش از حد دارو.



 اقدام به خودکشی(خودکشی ناموفق) نیز بازاری پررونق در شهرهای آمریکا دارد.  سالانه در ازای هر مرگ ناشی از خودکشی، ۳۰ اقدام به خودکشی ثبت می‌شود. نکته حائز اهیمت این است که حدود ۵۰ درصد افرادی با افکار خودکشی، خدمات روانپزشکی دریافت نمی‌کنند.

عوامل موثر بر خودکشی
از منظر جنسیتی، مردان بیشتر از زنان خودکشی می‌کنند. در نتایج بررسی صورت گرفته، آمده است که هرچه وضعیت مالی کشورها بهتر است آمار خودکشی زنان آن کشورها نیز نسبت به مردان بیشتر بوده و بالعکس. الگوی سنی نیز در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. در اکثر کشورها خودکشی در سنین ۷۰ سال به بالا بیشتر بوده  اما در آمریکا بالاترین نرخ خودکشی مربوط به میانگین سنی ۱۸ تا ۲۵ سال است. رنگین‌پوستان آمریکایی(سرخپوستان و یا اسپانیایی‌تبارها و نه سیاهان) بیش از سایر نژادها با خودکشی به زندگی خود پایان می‌دهند.

از دیگر نکات قیدشده در این بررسی آن است که از هر ۱۰۰ فردی که خودکشی ناموفق داشته، یک نفر در یک سال بعد خودکشی می‌کند. همچنین خطر این تکرار، برای بیماران اسکیزوفرنی، افسرده و دوقطبی بیشتر است. بیماری روانپزشکی پیش‌بینی کننده خودکشی است. بیش از ۹۰ درصد بیمارانی که اقدام به خودکشی می‌کنند دارای اختلال روانپزشکی هستند و ۹۵ درصد بیمارانی که با موفقیت خودکشی می‌کنند دارای تشخیص مشکل روانی هستند.

حس ناامیدی یکی از اختلالاتی است که می‌تواند افراد را به سوی این نوع مرگ سوق دهد. همچنین وضعیت تاهل افراد نیز می‌تواند زمینه‌ای برای خودکشی باشد به طوری که بر اساس تحقیقات، احتمال اقدام به خودکشی در افراد مجرد دو برابر بیشتر از متاهلین است. اشتغال نیز یکی از مواردی است که تاثیرات پررنگی بر روحیه و سبک زندگی افراد داشته و می تواند زمینه‌ساز ایده خودکشی در برخی شود. بعنوان مثال، در جوامعی که شروع کار در سنین پایین بوده و یا بیکاری فراوان است، نرخ خودکشی نیز بالاست.

خطر اقدام به خودکشی در بزرگسالانی که در دوران کودکی دچار کودک‌آزاری یا سایر تجارب سوء بوده و ناملایماتی را تجربه‌ کرده‌اند، دو تا چهار برابر بیشتر است. سابقه خانوادگی در اقدام به این کار نیز بر افزایش احتمال آن در سایر اعضای خانواده بی‌تاثیر نیست. برخی مطالعات نشان می‌دهد که افرادی که ضمن برخورداری از سابقه خانوادی، عوامل تحریک محیطی و ژنتیکی نیز دارند ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر در معرض اقدام به  خودکشی هستند.

دردسترس بودن سلاح گرم را نیز نمی‌توان در ترغیب افراد به خودکشی نادیده گرفت. از هر ۱۰ آمریکایی که خودکشی می‌کند، ۶ تن آنها با سلاح گرم این کار را انجام می‌دهد. علاوه بر تحقیقات علمی، مشاهدات میدانی نیز ثابت کرده که محدود کردن دسترسی به سلاح گرم و کاهش مالکیت اسلحه موجب کاهش نرخ خودکشی می‌گردد. خانواده‌هایی که دارای سلاح گرم هستند در صورتی که یکی از اعضای آن دچار افسردگی یا دیگر اختلالات روانی باشند احتمال خودکشی با این تسلیحات در آنها بیشتر است.



وجود برخی شواهد حاکی از آن است چنانچه امکان دسترسی افراد به اسلحه گرم محدود شود خودکشی نیز کاهش می‌یابد. برخی از این شواهد شامل: آنالیز ۱۰ تحقیق که اثبات می‌کند خودکشی کامل و موفق در بزرگسالانی که به سلاح گرم دسترسی دارند سه برابر بیشتر از افراد بدون اسلحه است، مطالعه دیگری که ۱۲ سال بطول انجامید نشان داد کسانی که ثبت سفارش خرید سلاح نداشته‌اند در مقایسه با خریداران آن، درصد کمتری خودکشی کرده‌اند.

نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد آن است که تفکرات مرتبط با خودکشی غالبا گذراست و اگر در زمان بروز این افکار، ابزار کشنده در دسترس فرد نباشد احتمال مرگ‌ومیر کمتر خواهد بود. قوانین فدرال و ایالتی در ایالات‌متحده این اجازه را به پزشکان می‌دهد تا از بیماران خود در مورد مالکیت سلاح گرم سوال و جواب کنند.

از  عوامل دیگری که بر کاهش یا افزایش خودکشی یا روشی برای خودکشی موثر است، تبلیغات یا اخبار رسانه‌هاست. بررسی گسترده‌ای که نرخ خودکشی را قبل و بعد از اخبار رسانه‌ای(در مورد خودکشی) تحت‌نظر گرفته حاکی است پس از پخش اخبار یا برنامه‌هایی در خصوص این موضوع، افزایشی نسبی در تعداد خودکشی‌ها صورت می‌گیرد. همچنین انتشار خبر خودکشی افراد مشهور نیز تا ۱۳ درصد این اقدام را در جمعیت عمومی مردم افزایش داده است. در همین راستا، برخی کارشناسان معتقدند چنین اخباری باید تحت قوانینی خاص و با درنظرگرفتن جوانب عمومی‌شدن خبر، منتشر گردد.

خطر خودکشی در میان افرادی که تنها زندگی می‌کنند، عزیزی را از دست داده‌اند یا در طی یک سال گذشته رابطه‌ای ناموفق را تجربه کرده‌اند بالاست. همچنین بی‌خانمانی نیز اگر با اختلالات روان‌پزشکی همراه باشد، می‌تواند زمینه‌ساز خودکشی باشد. اجبار سیاسی، رکودهای اقتصادی، افراد با بهره هوشی پایین و جهش‌های ژنتیکی ناشی از سن بالای پدر از دیگر عواملی است که می‌تواند با درصدهای متفاوت بر احتمال خودکشی در یک فرد تاثیر بگذارد.

مطالعه گروهی در مورد افراد طیف سنی ۱۵ تا ۳۲ سال که دارای بیماری خودآزاری عمدی هستند نشان می‌دهد که چنین بیمارانی با احتمال بیشتری نسبت به سایرین، مرتکب یک جنایت خشن مانند خودکشی، قتل، تجاوز یا سرقت مسلحانه می‌شوند. کرت این جنایات در میان زنان و مردان بیمار یکسان بود.

پزشکان گاها نگران هستند که پرسیدن در مورد افکار خودکشی، اقدام به این کار را آغاز کند اما هیچ داده‌ای برای تأیید این نگرانی وجود ندارد. در مقابل، بسیاری از بیماران از فرصتی برای صحبت در مورد افکار خودکشی استقبال کرده و می‌گویند احتمالا این مسائل را بدون درخواست از آنها، به زبان نیاورند. گاهی اوقات تنها سرنخ بیماری که قصد  خودکشی دارد، اولین مراجعه به مطب پزشک و پرس‌وجوی طبیب از وی است.

متأسفانه ، توانایی پزشکان در پیش‌بینی اینکه چه کسی اقدام به خودکشی می‌کند محدود است. بیمارانی که به دست خود می‌میرند مانند کسانی هستند که خودکشی نمی‌کنند. به عنوان مثال، یک مطالعه بر روی ۴۸۰۰ بیمار بستری روانپزشکی که با استفاده از عوامل خطر مورد ارزیابی قرار گرفتند نشان داد که تلاش برای شناسایی افراد خاصی که با خودکشی می‌میرند عملی نیست. به همین ترتیب، در میان بیمارانی که پس از یک دوره خودآزاری به بخش اورژانس مراجعه کرده‌اند، نتیجه ارزیابی های روانپزشکان و کارکنان بخش اورژانس درباره احتمال اینکه این فرد خودآزاری را تکرار می‌کند یا خیر، منفی بود.


خودکشی در کودکان و نوجوانان
رفتار خودکشی شامل طیفی از افکار و ایده هاست که حول خودکشی یا مرگ چرخیده و از طریق اتمام مرگبار، به پایان می‌رسد. کودکان و نوجوانانی که با رفتار خودکشی به بخش مراقبت‌های پزشکی مراجعه می‌کنند ، بسته به جدی بودن قصد، عوامل خطر زمینه ای و سیستم حمایت عاطفی به مقادیر متغیری از مداخله پزشکی، اجتماعی و روانپزشکی نیاز دارند.

شیوع خودکشی در میان کودکان و نوجوانان یک مشکل مهم در بهداشت عمومی سراسر جهان محسوب می‌شود. در ایالات متحده، بین سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰،  میزان خودکشی در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ سال دو برابر و در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال سه برابر شد. دلایل این روند نامشخص است یا دست‌کم هنوز تحقیقات موثق و دقیقی درباره آن انجام نشده است. مصرف الکل و مواد مخدر، افسردگی، بی‌نظمی‌های خانوادگی و اجتماعی و دسترسی به سلاح گرم از احتمالاتی است که برای این مساله مطرح می‌شود.

شایان ذکر است که خودکشی سومین علت مرگ‌ومیر در میان نوجوانان سن ۱۰ تا ۱۹ سال در ایالات‌متحده محسوب می‌گردد.

مترجم: لیلا فرجی

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو