معنی شعر کار و شایستگی
آینه، چون نقش تو بنمود راست
خود شکن، آیینه شکستن خطاست
اگر آینه عیب هایت را به درستی نشان می دهد، عیب خود را درست کن وگرنه اشتباه است که بخواهی آینه را بشکنی (که عیبت را نبینی)
جوانی گه کار و شایستگی است
گه خود پسندی و پندار نیست
دوره جوانی، زمان کار و فعالیت بطور شایسته و نیک است. زمانِ به خود مغرور شدن و خیال پردازی های بیهوده نیست.
چو بفروختی، از که خواهی خرید؟
متاع جوانی به بازار نیست
اگر جوانی ات را (به دنیای فریبنده) بفروشی و از دستش بدهی، دوباره از چه کسی می خواهی جوانی ات را بخری؟ (استفهام انکاری – یعنی از کسی نمیتوانی بخری) – جوانی در هیچ بازاری پیدا نمی شود که بخواهی آن را بخری.
مفهوم: مبادا جوانی مان را بیهوده سپری کنیم و آن را مثل کالایی بی ارزش بپنداریم.
غنیمت شمر، جز حقیقت مجوی
که باری است فرصت، دگر بار نیست
جوانی ات را قدر بدان و در جستجوی حقیقت باش زیرا فرصت جوانی فقط یک بار است دیگر این فرصت تکرار نمی شود (اگر جوانی ات را در غفلت و ناآگاهی گذراندی و در پیری حسرت خوردی، بدان که راه بازگشت به جوانی بسته شده و هیچ پیری جوان نخواهد شد!)
مپیچ از ره راست بر راه کج
چو در هست، حاجت به دیوار نیست
از راه راست منحرف نشو و همیشه در مسیر حق حرکت کن. وقتی می توانی از در وارد شوی نیازی نیست که از دیوار بالا روی! (یعنی وقتی راه درست را به ما نشان داده اند ما باید در همان مسیر حرکت کنیم و به سمت راه های انحرافی نرویم زیرا گرفتار میشویم.)
ز آزادگان، بردباری و سعی
بیاموز، آموختن، عار نیست
از انسان های بزرگوار و آزاده، صبر و تلاش کردن را یاد بگیر؛ یاد گرفتن، عیب نیست.
به چشم بصیرت به خود، در نگر
تو را تا در آیینه، زنگار نیست
تا زمانی که جوان هستی و قلبت همچون آیینه است و زنگار گناه آن را نگرفته، با چشم بصیرت و آگاهی در خودت نگاه کن.
همی دانه و خوشه، خروار شد
ز آغاز، هر خوشه خروار نیست
با روی هم انباشته شدن تک تک دانه ها و خوشه ها، تبدیل به خروار شدند اما از ابتدا، هیچ دانه ای خروار نبوده. (انسان باید گام به گام در مسیر اصلاح خودش قدم بردارد و در نهایت نتیجه خواهد داد.)
همه کار ایّام درس است و پند
دریغا که شاگرد هشیار نیست
همه روزهای زندگی برای ما درس هایی پندآموز دارد. افسوس که ما دقت نمی کنیم و همچون شاگرد هشیار نیستیم که به درس های روزگار توجه کنیم.
فایل صوتی شعر کار و شایستگی
روخوانی و تدریس شعر کار و شایستگی
