طرز تهیه شربت ریواس و فواید آن از نظر طب سنتی

طرز تهیه شربت ریواس ؛ نوشیدنی متفاوت و خوش رنگ

ریواس، گیاهی است که قطعا تاکنون آن را در خورش، آبگوشت، اشکنه، سالاد، کوکو، شربت یا حتی لواشک دیده‌اید. ریواس، یک سبزی صورتی رنگ است که شباهت بسیاری به کرفس دارد و می‌توان آن را به‌صورت خام یا پخته مصرف کرد. ساقه این گیاه، صورتی رنگ است و برگ‌های آن در دمای پایین صورتی و قرمز رنگ می‌شوند و در دمای بالای ۳۰ درجه سانتی‌گراد، به رنگ سبز تیره باقی می‌مانند.

ریواس از گذشت، مصارف دارویی و غذایی بسیاری داشته است و یکی از محبوب‌ترین روش‌های مصرف آن به‌شکل شربت است. پس در ادامه با دلگرم همراه باشید و شربت بی‌نظیر ریواس را در آشپزخانه درست کنید.

انواع ریواس کدامند؟

ریواس نرسیده یا کال در ایران

ریواس نرسیده، بسیار ترش‌مزه و به رنگ سبز یا قرمز است. ابعاد ساقه این نوع ریواس خوردنی، حدود ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر است و در اکثر نقاط خراسان، آن را با نام «قاقُرو» می‌شناسند. قاقُرو به‌خاطر طعم ترش و خواص بیشتر آن به نسبت ریواس (رسیده)، طرفداران بیشتری دارد و در غذاها و ادویه‌جات، بیشتر استفاده می‌شود. اگر قاقُرو خیلی کوچک باشد، ممکن است طعم آن به ترشی و تلخی بزند و هرچه بزرگ‌تر باشد ترشی آن کمتر است.

ریواس رسیده در ایران

ریواس رسیده، سفید رنگ و انتهای آن صورتی یا زرد است. طعم این ریواس خوردنی با ابعاد ساقه حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر، ترش نیست و آن را در همه جا با نام «ریواس» می‌شناسند.

ریواس معطر

نام علمی ریواس معطر، Rheum acuminatum است. این گیاه در کنار آب رشد می‌کند و در فصل تابستان، بذرهای قرمزی دارد. این گیاه در کانادا دیده می‌شود. ساقه‌های ریواس معطر، نازک، شاخه‌دار و گلدار هستند و طول آن به ۱٫۲۵ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه با نور مستقیم آفتاب سازگار است ولی ترجیح می‌دهد که در سایه باشد. بریدن ساقه‌های ریواس معطر، بعد از گل‌دهی سبب می‌شود که شاخ و برگ‌های جوان آن در ادامه فصل رشد کنند.

ریواس RheumKialense

ریواس RheumKialense، یک گونه کوچک و شاداب است که برگ‌هایی چین‌دار با لکه‌های قرمز و با ارتفاع ۳۵ سانتی‌متر دارد. این گیاه پس از رشد کردن، زمین را به‌صورت انبوه پوشش می‌دهد.

ریواس چینی

ریواس چینی، بهترین و با کیفیت‌ترین گونه ریواس است و ساقه‌هایی قرمزرنگ دارد.

مواد لازم برای شربت ریواس

• ۱ کیلوگرم ریواس
• ۸۰۰ گرم شکر
• ۴ فنجان آب
• ۱ ساقه کوچک نعنا یا پونه
• برگ نعنا برای تزئین

طرز تهیه شربت ریواس

۱. پوست ساقه ریواس‌ها را بگیرید و آن‌ها را با آب بشویید. سپس مغز سفید آن را به تکه‌های ۸ سانتی‌متری برش بزنید و در یک قابلمه مناسب بریزید. آب را داخل قابلمه بریزید تا روی ریواس‌ها را بگیرد و روی شعله ملایم گاز قرار دهید. درب قابلمه را ببندید.

۲. ریوا‌س‌ها را به‌مدت ۲۰ دقیقه با شعله ملایم بجوشانید تا نرم شوند. در حین پخت ریواس‌ها، کف روی آب را با ملاقه جدا کنید.

۳. ریواس‌های نرم شده را از صافی رد کنید. سپس شکر را به آب ریواس که حالا رنگ گرفته و کمی مات شده است، اضافه کنید و دوباره روی شعله قرار دهید. شربت را گاهی هم بزنید تا شکر کاملا حل شود. برای حل شدن شکر در آب ریواس، تقریبا به ۵ دقیقه زمان نیاز دارید.

۴. یک ساقه کوچک نعنا یا پونه را در شهد بیندازید تا عطر خود را به شربت بدهد. وقتی شربت به غلظت مورد‌نظر شما رسید، آن را از روی شعله گاز بردارید و پس از خنک شدن، آن را در شیشه‌ مناسب استریل شده بریزید و داخل یخچال قرار دهید.

۵. برای سرو، یک تا ۲ قاشق غذاخوری شربت را همراه با آب داخل یک لیوان بریزید. سپس آن را با برگ نعنا تزئین کرده و سرو کنید.

نکات مهم برای تهیه شربت ریواس

1. یک روش دیگر تهیه شربت ریواس این است که ساقه‌های خردشده ریواس و شکر را به‌صورت لایه‌ای در قابلمه بریزید و به‌مدت ۱۲ ساعت قابلمه را در دمای محیط قرار دهید تا حسابی آب بیندازد و شکر به خورد ریواس‌ها برود. بعد از گذشت این زمان، قابلمه را روی گاز قرار دهید و صبر کنید تا مواد به جوش بیایند.

2. پس از یکی دو جوش، قابلمه را از روی گاز بردارید و ریواس‌ها را آبکش کنید. توجه کنید که به‌هیچ‌وجه نباید ریواس‌ها را فشار دهید، زیرا شربت شما در این صورت، بدرنگ خواهد شد. شربت به‌دست آمده را یک بار دیگر بجوشانید تا به غلظت مناسب برسد.

3. بطری یا ظرفی که قرار است شربت را در آن نگه‌داری کنید به‌خوبی با آب و صابون بشورید و سپس با آب جوش کاملا ضدعفونی کنید تا شربت شما کپک نزند.

4. اگر کمی زعفران دم‌کرده به شربت اضافه کنید، شربت لذیذتر و خوش‌رنگ‌تری خواهید داشت.

5. اگر ریواس شما شیرین است، می‌توانید در انتهای کار، ۱ قاشق مرباخوری جوهر لیمو به شربت ریواس اضافه کنید تا طعم ترش‌تری به خود بگیرد. جوهر لیمو، باعث می‌شود که شربت ریواس شکرک نزند. شما همچنین می‌توانید از آب‌لیمو به‌جای جوهرلیمو استفاده کنید.

6. دقت کنید که ساقه‌های جوان و ترد ریواس‌ را بخرید. برای تهیه شربت ریواس، بهتر است بیشتر از قسمت‌های ترد، نازک و روشن ریواس استفاده کنید، زیرا قسمت‌های سبز‌ و تیره‌تر آن کمی طعم تلخی دارند.

7. ریواس، دارای اسید آلی اگزالات پتاسیم است و به همین علت بهتر است در ظروف فلزی به‌خصوص مسی، آن را نپزید، زیرا مس با غذاهای اسیدی واکنش‌های مضری می‌دهد.

8. طبع ریواس از لحاظ طب سنتی سرد است و به همین دلیل ریواس را باید با شکر یا عسل مصرف کرد تا طبع سرد آن را متعادل کنند.
شما می‌توانید طبق مزاج خود، اندازه شکر شربت را کم یا زیاد کنید.

9. نعنا یا پونه باید به‌مدت ۱۰ تا ۱۲ ساعت در شربت باشند تا عطر خود را به شربت بدهند.

10. شربت ریواس را می‌توان به‌مدت چند هفته در یخچال نگه داشت.

11. شربت ریواس را بهتر است با قاقرو (ریواس نرسیده) درست کنید. این شربت ریواس، رنگی قرمز دارد و طعم آن، ترش و شیرین است. شربت ریواس درست شده با ریواس رسیده، مزه‌ای شیرین دارد و رنگ آن، شیری رنگ (مابین زرد و قهوه‌ای) است.

12. ریواس را نباید بیشتر از یک تا ۳ روز در یخچال نگه‌داری کنید.

13. برای نگه‌داری طولانی‌تر ریواس، می‌توان پس از بریدن ساقه‌ها، آن را منجمد کرد.

14. لیمو ، دارچین و زنجبیل از جمله چاشنی‌هایی هستند که با ریواس مصرف می‌شوند.

15. فراموش نکنید که برگ ریواس سمی است، پس از خوردن آن پرهیز کنید.

خواص ریواس از دیدگاه طب سنتی

ریواس خواص منحصر به فرد و بسیار زیادی دارد که در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنیم:

مقوی قلب و اعصاب است.

با تحریک ترشح نمک‌های صفراوی از کبد، باعث تنظیم جذب چربی از روده می‌شود.

باعث کاهش خونریزی از معده و روده می‌شود.

به رفع اختلالات قاعدگی کمک می‌کند.

ورم ملتحمه چشم را کاهش می‌دهد.

به ترمیم جراحات، زخم‌های چرکی سطحی و سوختگی‌های پوستی کمک می‌کند.

مسرت‌بخش است و باعث رفع افسردگی می‌شود.

لوزالمعده را وادار به ترشح انسولین کرده و قند خون را کاهش می‌دهد.

کاهنده چربی و کلسترول خون است و از ایجاد لخته در رگ‌ها جلوگیری می‌کند.

مصرف مداوم آن باعث تصفیه خون و رفع جوش و دمل می‌شود.

کاهنده شهوت است.

زخم‌های دهان را درمان می‌کند.

سرگیجه و وزوز گوش را کاهش می‌دهد.

فیبر و پتاسیم موجود در آن سوخت و ساز بدن را بالا می‌برد و باعث کاهش وزن می‌شود.

اسید معده را متعادل می‌کند.

برطرف کننده استرس، ترس و وسواس است.

همچنین بخوانید:

مضرات ریواس : همه چیز در مورد ریواس و عوارض مصرف بیش از حد آن

کالری ریواس : یک پیمانه ریواس چقدر کالری دارد ؟

خاصیت دارویی و درمانی ریواس کوهی