کتاب، کودک را به دنیای جدیدی میبرد و به او این فرصت را میدهد که دید وسیعتری نسبت به همه چیز پیدا کند. تشویق کودکان به کتابخوانی باعث میشود آنها تجربه خوبی به دست آورند و بتوانند از زاویه متفاوتی به جهان نگاه کنند.
هر ساله کتابهای متنوعی برای کودکان در ردههای سنی مختلف نوشته میشود که کار انتخاب را دشوار میکند و در عین حال، تمامی کتابهای موجود در بازار برای کودکان مناسب نیستند. در این مطلب به معرفی ۵ کتاب برتر که خواندن آن برای همه کودکان واجب است، میپردازیم.
۱- مجموعه قصههای خوب برای بچههای خوب
این کتاب تالیفی که مهدی آذر یزدی آن را نوشته است، ۸ جلد دارد و به نقل داستانهایی از کلیله و دمنه، مرزبان نامه و مثنوی مولانا برای بچهها پرداخته است. این کتاب به قدری جذاب است که برای آقای آذر یزدی لقب پدر ادبیات کودک و نوجوان را به ارمغان آورده است. این کتاب در ایران بارها چاپ شده است و از یونسکو هم جایزهای به آن اختصاص داده شده است.
داستانهای این کتاب زبان بسیار سادهای دارد و در عین حال مباحث اخلاقی زیادی را به شکل غیر مستقیم به کودک آموزش میدهد. یکی دیگر از نقاط قوت این کتاب آن است که کودک را با ادبیات فارسی و آثار نویسندگان کهن ایران آشنا میکند. این کتاب به زبانهای اسپانیایی، ارمنی و چینی هم ترجمه شده است. متن کتاب در عین حال که به داستان اصلی نوشتههای کهن وفادار مانده زبانی جذاب و متناسب با علاقه کودکان دارد.
بسیاری از کودکان دیروز و امروز با این کتاب مانوس هستند و با وجودی که آذر یزدی کتابهای بسیاری را برای کودکان نوشته است، اما هیچ کدام به اندازه این مجموعه کتاب نتوانسته است توجه خوانندگان را به خود جلب کند. بیش از ۲۰ داستان از شیخ عطار گنجینه بزرگی را در اختیار کودکان قرار داده که به راحتی نمیتوان از کنار آن گذشت. داستانهایی از گلستان سعدی هم به زبانی کودکانه آورده شده که خواندن آن خالی از لطف نیست و در نهایت قصههای چهارده معصوم که سرگذشت امامان را برای کودکان شرح داده دارای تجربههای ارزشمندی است که آگاهی از آن برای هر انسانی لازم است.
۲- مربای شیرین
هوشنگ مرادی کرمانی یکی از برجستهترین نویسندگان کتاب کودک است که اغلب ما او را با داستان قصههای مجید میشناسیم. کتاب مربای شیرین داستانی بسیار جذاب دارد و به همین دلیل یک فیلم سینمایی پرطرفدار هم از روی این داستان ساخته شده است. مربای شیرین هم مثل بسیاری از آثار این نویسنده به زبانهای مختلف ترجمه شده و مورد استقبال کودکان در سراسر جهان قرار گرفته است. اگر دوست دارید کودک شما با داستانهای ایرانی و حال و هوای کودکیهای شما آشنا شود، خواندن این کتاب برای او مفید است.
مربای شیرین داستان کودکی کنجکاو و باهوش است که برای باز کردن یک شیشه مربا به مشکل برمیخورد به همین دلیل از خانواده و بسیاری از افراد اطراف خود کمک میگیرد، اما موفقیتی به دست نمیآورد. در نهایت متوجه میشود تولیدات کارخانه همگی این مشکل را دارند و در پی رفع مشکل بر میآید.
خواندن این داستان به کودک یاد میدهد که نسبت به مسائل دنیای اطراف خود بیتفاوت نباشد و سعی کند مسئولانه برخورد کند.
۳- قصههای من و بابام
ایرج جهانشاهی در ترجمه این کتاب تصویر زیبایی از دنیای کودکان و ارتباط آنها با والدینشان ترسیم کرده است. هنر تصویرگر کتاب، اریش اُزِر را در تاثیرگذاری هر چه بیشتر کتاب نباید نادیده گرفت. او پس از مرگ همسرش برای سرگرم کردن پسر کوچکش این کتاب را نوشته، اما باعث سرگرمی و شادی بسیاری از کودکان در سراسر جهان شده است. کتاب من و بابام ماجراهای خندهداری را تعریف میکند که برای یک پسر دوست داشتنی و پدر چاق و سیبیلوی او اتفاق میافتد. وقتی خواندن این کتاب را شروع میکنید حتما آن را تا انتها دنبال خواهید کرد. حدود ۵۰ داستان مختلف با موضوعات متنوع در این کتاب مطرح میشود که در موقعیتهای خندهداری رخ میدهد که خنده به لب خوانندگان میآورد.
حتی بزرگترها هم از پیگیری این داستانها لذت میبرند و خواندن این کتاب به همراه کودکتان میتواند یک سرگرمی جالب دسته جمعی برای شما تبدیل شود. این داستانهای جذاب، در عین حال آموزنده هستند و نکات بسیاری را به کودکان و والدین آنها گوشزد میکنند.
۴- شازده کوچولو
یکی از پرفروشترین و در عین حال پرطرفدارترین کتابهای کودکان است که به جرات میتوان گفت در بین بزرگسالان طرفدارن سرسخت بسیاری دارد. آنتوان دو سنت اگزوپری وقتی این کتاب را در نیویورک منتشر میکرد، شاید به فکرش هم نمیرسید که انقدر مشهور شود و که بیش از ۳۰۰ زبان مختلف ترجمه شده در اختیار کودکان سراسر جهان قرار گیرد.
نوشتار جذاب و ساده که بزرگترین مفاهیم انسانی مثل دوستی را به سادهترین شکل ممکن مطرح میکند، باعث شده در کنار کودکان بزرگسالان هم برای یادآوری ارزشهای انسانی به خواندن این کتاب علاقه داشته باشند. هر کودکی باید برای یک بار هم که شده این کتاب را بخواند و البته معمولا پس از آن هر سال دوست خواهد داشت برای یک بار دیگر هم که شده آن را مرور کند.
کتاب از زبان یک کودک به نام شازده کوچولو که از یک سیاره دیگر به زمین آمده، فلسفه زندگی را از دیدگاه نویسنده معرفی میکند و در ایران احمد شاملو متن کتاب را به زبانی زیبا ترجمه کرده است. البته مترجمان مختلف دیگری هم آن را ترجمه کرده و منتشر کردند که خواندن هر کدام تجربه متفاوتی به خواننده ارائه میکند.
۵- جوجه اردک زشت
هانس کریستین اندرسن شاعر و نویسنده دانمارکی با هنر بینظیر خود یک فضای سورئال خلق کرده و در آن تمام تلاش خود را بکار برده تا بین افراد و تصویر واقعی درونیشان صلح برقرار کند. داستان ماجرای جوجه اردک زشتی است که کسی او را دوست ندارد و مورد تمسخر و آزار دیگران قرار میگیرد، اما عاقبت به قوی زیبایی تبدیل میشود که همه خواستار دوستی و نزدیکی با او هستند.
این کتاب که منبع الهام ساخت نمایشها و فیلمهای مختلفی بوده به کودک درسهای زیادی میدهد و هر چند در کارتونهای مختلف ممکن است داستان آن را دیده باشد، اما خواندن کتاب قوه تخیل او را تحریک کرده و کمک میکند یک تصویر جدید از داستان برای خود بسازد.
این کتاب در ابتدا با انتقادهایی هم مواجه شد، اما به دلیل ارائه تصویر واقعی و دعوت کودکان به تفکر یک اثر ماندگار است که خواندن آن برای کودکان مفید خواهد بود. خوب است از کودک بخواهید پس از مطالعه کتاب نظر خود را درباره آن با شما به اشتراک بگذارد و کمی با هم در مورد نتایج داستان و چیزهایی که به ما یاد میدهد صحبت کنید. خواندن این کتاب برای همه کودکان جذاب است و حتی ممکن است پس از ورق زدن چند صفحه فریاد شادی سر دهند که این داستان را میشناسند.
سخن پایانی
خرید کتاب برای کودکان یک سرمایه گذاری عالی است که به آنها این فرصت را میدهد که بتوانند تجربههای جدیدی به دست آورند و با کتاب انس بگیرند. افرادی که از سن کم خواندن کتاب را شروع میکنند معمولا در بزرگسالی هم این عادت پسندیده را دنبال میکنند.
پیدا کردن استعداد در کودکان یکی از وظایف مهم والدین است که از سن کم باید به آن توجه کنند، خواندن کتاب تجربههای مختلفی را به کودک منتقل میکند و شاید کمک کند آنها راحتتر بتوانند استعدادها و تواناییهای خاص خود را که خداوند در وجود همه ما قرار داده است بروز دهند.