زندگی نامه شهید نواب صفوی بصورت مختصر و اقدامات ایشان
در این پست با زندگینامه شهید نواب صفوی و اقدامات ایشان آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
زندگینامه شهید نواب صفوی
سید مجتبی میرلوحی نهرانی ملقّب به نواب صفوی در سال ۱۳۰۳ در محله خانی آباد تهران چشم به جهان گشود. نواب صفوی روحانی شیعه و بنیانگذار و رهبر جمعیت فدائیان اسلام بود. ایشان دروس حوزوی مانند فقه و اصول، تفسیر قرآن و اصول سیاسی و اعتقادی را در تهران و سپس در نجف فرا گرفت. از علامه امینی و سید حسین طباطبایی قمی به عنوان اساتید وی در حوزه علمیه نجف یاد شده است.
پدر نواب صفوی روحانی بود اما با اجبار حکومت رضاشاه پهلوی مجبور شد لباس روحانیت را درآورده و به وکالت در عدلیه مشغول شود. گفته شده که در همین کسوت، روزی با علی اکبر داور وزیر وقت عدلیه درگیر و در پی آن به سه سال زندان محکوم میشود.
بعد از گذشت سه سال سید جواد فوت کرده و جنازه او از زندان به خانوادهاش تحویل داده میشود. سرپرستی سید مجتبی که در این زمان نه سال داشت بر عهده دایی او سید محمود نواب صفوی که او نیز در عدلیه کار میکرد قرار میگیرد.
نواب صفوی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه حکیم نظامی و دوره متوسطه و علوم جدید را در مدرسه صنعتی آلمانیها آموخت، و در کنار دروس جدید به تحصیل علوم حوزوی در مدرسه مروی و مسجد قندی خانیآباد پرداخت.
نواب صفوی پس از ایجاد نا آرامیهای سیاسی بر علیه حکومت در مدرسه صنعتی آلمانیها به آبادان رفته و در شرکت نفت استخدام گردید. وی در آبادان نیز با اعتراض به اهانت یک انگلیسی به کارگر ایرانی، شورشی برپا کرد و در پی آن از شرکت نفت به طور مخفیانه بیرون آمده و راهی حوزه علمیه نجف اشرف شد.
تاریخ این مهاجرت باید در فاصله سالهای ۱۳۱۹-۱۳۲۱ش بوده باشد، تحصیل وی در این شهر، سه سال و نیم به طول انجامید و در حین درس خواندن برای تامین زندگی خود کار میکرد و نقل شده است که در این دوران از وجوهات شرعی استفاده نمینمود.
در این تاریخ، آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی محوریت حوزه نجف را داشت. نواب در مدرسه بزرگ آخوند خراسانی حجرهای گرفت و مطابق با برخی منابع نزد استادان مشهوری مانند علامه امینی (صاحب الغدیر)، آیتالله سید حسین طباطبایی قمی و آیتالله شیخ محمد تهرانی به تحصیل فقه، اصول، تفسیر قرآن و مباحث اعتقادی پرداخت.
یکی از همراهان سید مجتبی در این دوره، سید اسدالله مدنی بود و گفته شده بیشترین بهره علمی را در نجف از علامه امینی برده است.
خصوصیات اخلاقی
قدرت و جاذبه در کلام: ایشان در برخوردهای اجتماعی، همانند کیمیاگر، مس وجود آدمیان را به طلا تبدیل می کرد. قدرت بیان، حق گویی، افتادگی و یک رنگی اش، حالت خاصی داشت. او به هر چه می گفت، عمل می کرد. اگر کسی به حرف هایش گوش می داد، تحت تأثیر قرار می گرفت.
در زندان ها با اینکه برای نواب، زندان بان های خشن و بداخلاقی می گذاشتند، ولی رفتار، مناجات، نماز شب و ذکر مداوم او به گونه ای بود که حتی زندان بان ها را نیز تحت تأثیر قرار می داد.
احترام گذاشتن به مادر: همسر شهید نواب صفوی می گوید: «آقای نواب در آخرین ملاقاتمان با ایشان، مانند همیشه باادب و احترامِ خاصی از مادرشان احوال پرسی کردند و گفتند که مادر جان! اجازه بدهید من پاهایتان را ببوسم. مادر ایشان بسیار ناراحت بود و به شدت گریه می کرد و می گفت: ای کاش من می مردم و این روزگار را نمی دیدم.
آقای نواب ایشان را تسلّی داد و گفت: من دوست دارم شما شجاع باشید، مثل آن مادری که در صدر اسلام، چهار پسرش در یکی از غزوات به شهادت رسیدند و آن زن با شجاعت و افتخار نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله رفت و عرض کرد: من مفتخرم که چهار پسرم در رکاب شما به شهادت رسیدند».
نماز خواندن: نماز او در حقیقت، سفر به دنیای دیگر بود. کار و تلاش و فعالیت های خسته کننده، هرگز او را از راز و نیاز و نیایش نیمه شب باز نمی داشت. نواب صفوی از جمله راهیان شب و قهرمانان روز در میدان کارزار بود. او خود می گفت: «به خدا سوگند، هر وقت صدای «اللّه اکبر» مؤذن به گوشم می رسد، احساس می کنم دنیا در چشمانم رنگ می بازد و بی ارزش می شود و دیگر جز قدرت و عظمت خداوند چیزی را حس نمی کنم».
اقدامات نواب صفوی
نواب از پیشتازان مبارزات مسلحانه علیه حکومت پهلوی بود. با ظهور احمد کسروی نواب صفوی جهت مبارزه با تفکرات او از نجف به ایران آمد. قتل کسروی، عبدالحسین هژیر، علی رزمآرا و حسین علاء از جمله فعالیتهای سیاسی و مبتنی بر عقاید مذهبی نواب صفوی و فدائیان اسلام به شمار میرود. برخی از نویسندگان تاریخ معاصر، تلاشهای نواب صفوی و یارانش را در پیروزی جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران موثر دانستهاند.
مخالفت با اقدامات دولت دکتر مصدق به دلیل عدم عمل به احکام اسلامی از دیگر فعالیتهای وی بود که حبس را برای سید مجتبی در پی داشت. کتاب «جامعه و حکومت اسلامی» از آثار نواب صفوی است.
وی در دوران فعالیت سیاسی خود سفرهایی به اردن و مصر داشت که طی آن در دانشگاه الازهر سخنرانی کرده و با ملک حسین پادشاه اردن ملاقات داشته است.
رهبر فدائیان اسلام و برخی از یارانش در ۲۷ دی ۱۳۳۴ش توسط رژیم پهلوی اعدام شدند.
مقام معظم رهبری آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، در وصف شهید نواب می فرماید: «سلام بر آن پیشاهنگ جهاد و شهادت در زمان ما».