برترین‌ها: آنگلا مرکل دو سال پیش اعلام کرده بود که از نامزدی در انتخابات پاییز سال ۲۰۲۱ خودداری خواهد ورزید. اما تا آن هنگام او به وظایف صدراعظمی خود عمل خواهد کرد. نمایندگان پارلمان آلمان از آخرین گزارش آنگلا مرکل در مقام صدراعظمى این کشور استقبال بی‌نظیری کردند.
برای شناختن آنگلا مرکل باید گذشته و زندگی‌نامه‌ی او را بررسی کرد. آنگلا مرکل به عنوان اولین فرزند خانواده خود در سال ۱۹۵۴ در هامبورگ به دنیا آمد پدرش یک کشیش و مادرش معلم بود. دوران کودکی و جوانی مرکل در آلمان شرقی بدون دغدغه‌های سیاسی ـ اجتماعی، با آسودگی خیال و به راحتی گذشته است؛ مرکل درباره‌ی زندگی خود در آلمان دموکراتیک گفته است: «در دوران بچگی من، نقطه‌ی پنهان و تاریکی وجود ندارد.» آنگلا مرکل در همین حکومت خیلی زود شیوه‌ی برخورد محتاطانه با دیگران را فراگرفت و یک «شهروند وارد و کارآزموده‌ی» آلمان شرقی شد؛ نه زیاده از حد فرصت‌طلب و نه بیش از اندازه معترض.او در سال ۱۹۷۳ در دانشگاه لایپزیگ به تحصیل فیزیک پرداخت و در سال ۱۹۷۸ به پایان رسانید.
آنگلا مرکل در سن ۳۵ سالگی و به‌طور تصادفی پا به عرصه‌ی فعالیت‌های سیاسی گذاشت. تازه به عضویت حزب دموکرات مسیحی آلمان CDU درآمده بود که واپسین رئیس دولت آلمان شرقی، لوتار د مزیه، او را به عنوان معاون سخن‌گوی دولت برگزید. می‌گویند مرکل که تا آن زمان عضوی بسیار فعال بود، به یک جاه‌طلب تبدیل شد.
این زن مدبر، در دولت هلموت کهل (۱۹۸۲ـ ۱۹۹۸)، از سال ۱۹۹۴ وزیر «حفاظت از محیط زیست و امنیت نیروگاه‌های اتمی» بود و به عنوان فیزیکدانی آزموده از انجام وظایف خود به خوبی برآمد. با تکیه بر همین تجربیات، این وزیر پیشین که می‌گفت، با اتخاذ روش‌های سنجیده، می‌توان زباله‌های اتمی را بی‌خطر و برای همیشه دفن کرد، پس از فاجعه‌ی اتمی فوکوشیما، تغییر عقیده داد و به یکی از هواداران سرسخت تعطیل نیروگاه‌های اتمی این کشور بدل شد. این تغییر موضع به ضرر او تمام نشد. برعکس، او یک شبه از مرتبه‌ی سیاسی‌ای که شهرت «دختر هلموت کهل بودن» (صدراعظم پیشین آلمان) برای او به ارمغان آورده بود، به جایگاه «مادری ملت آلمان» ارتقاء یافت.
ژاکلین بویسن، روزنامه‌نگاری که پیش از صدراعظمی آنگلا مرکل کتابی درباره‌ی او نگاشته، درباره‌ی خصوصیات ویژه‌ی او می‌نویسد: «او با تکیه بر آمار و ارقام و اسناد، آزادانه تصمیم می‌گیرد. اگر دلایل و برهان‌های منطقی ایجاب کنند، مرکل حتی وابستگی‌های ایدئولوژیک و برنامه‌ی حزب را هم نادیده می‌گیرد.»
مدارج ترقی تا صدراعظمی
حزب دموکرات مسیحی، هنگامی که هلموت کهل در سال ۱۹۹۸ انتخابات را باخت، در موقعیت دشوار و پیچیده‌ای قرار داشت. آنگلا مرکل از این شرایط بحرانی به سود خود بهره برد و با نشان‌دادن توانایی‌هایش جایگاه خود را در حزب و در عرصه‌ی سیاست آلمان در «آینده‌ی پس از دوره‌ی ۱۶ ساله‌ی کهل» تثبیت کرد. ولفگانگ شویبله که به تازگی به ریاست اتحادیه‌ی احزاب دموکرات و سوسیال مسیحی آلمان (Union) انتخاب شده بود، مرکل را به عنوان دبیرکل حزب CDU برگزید. شعار او در این دوره، «حضور در رسانه‌ها» و مطرح بودن در مطبوعات بود.
پس از آبروریزی کشف «صندوق سیاه» در حزب که در سال ۱۹۹۱ فاش شد، مرکل، سرنگونی اخلاقی هلموت کهل و ولفگانگ شویبله را که هر دو در این ماجرا دست داشتند، فراهم آورد و خود مدارج ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد. مرکل در حزب خود بیشتر به عنوان سیاست‌مداری عمل‌گرا شناخته شده است تا یک مبلغ حزبی صاحب رسالت. انتخاب دوباره‌ی مرکل در آوریل سال ۲۰۰۰ به ریاست حزب دموکرات مسیحی، یکی از این مدارج بود. اما بزرگ‌ترین لحظه در زندگی سیاسی او متعلق به سال ۲۰۰۵ است.
در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۵، مرکل به عنوان نامزد دو حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی به رقابت با گرهارد شرودر، صدراعظم آلمان از حزب سوسیال دموکرات پرداخت. رقابتی که سرنوشت آن با فاصله‌ای کم به نام مرکل رقم خورد. نتیجه انتخاباتی حزب دموکرات مسیحی بدترین نتیجه‌ای بود که این حزب از زمان تاسیس دولت آلمان در سال ۱۹۴۹ به نام خود رقم زده بود. همین پیروزی شکننده حکایتگر آغازی دشوار برای مرکل بود.
در آن هنگام حزب سوسیال دموکرات آلمان و ائتلاف دو حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی تصمیم گرفتند یک دولت ائتلاف بزرگ در آلمان تشکیل دهند. آنگلا مرکل در روز ۲۲ نوامبر سال ۲۰۰۵ به عنوان نخستین زن در تاریخ آلمان و به عنوان جوان‌ترین صدراعظم تاریخ این کشور و همچنین به عنوان نخستین سیاستمدار شرق آلمان، کلید ورود به دفتر صدرات عظمی را از آن خود کرد.
در این مدت به خوبی ثابت شده است که مرکل از توانایی رهبری بالایی برخوردارست. بیشتر اعضای حزب، ولی با سمت و سوی این رهبری موافق نیستند و معتقدند که «هویت حزب» تحت رهبری مرکل خدشه‌دار شده است. به هر حال، این عضو وفادار حزب CDU را نمی‌توان، «روح مجسم یک حزب مردمی محافظه‌کار مسیحی مسلک»خواند.
نشریه تایم در سال ۲۰۱۵، آنگلا مرکل را به عنوان شخصیت سال انتخاب کرد. تایم از او تحت عنوان صدراعظم جهان آزاد یاد کرد. گفته بود که مرکل در ایام سخت نیز از توانایی رهبری بسیار بالایی برخوردار است. او دو تجربه موفق را در پرونده خود داشت: فائق آمدن بر بحران مالی سال ۲۰۰۸ و همچنین چیرگی بر بحران پناهجویی سال ۲۰۱۵؛ هرچند سیاست مهاجرپذیری و رویکرد او نسبت به بحران پناهجویی در آن موقع همچنان از مسائل مورد مشاجره در پرونده سیاسی مرکل به حساب می‌آید.
همچنین مرکل در سال ۲۰۱۶ برای دهمین سال به عنوان قدرتمندترین زن دنیا از سوی مجله فوربز برگزیده شد. مرکل سخنران خیلی ماهری نیست. از رفتن بین توده مردم تن می‌زند. خیلی کوتاه سخن می‌گوید و درباره سیاست‌های خود جاروجنجالی راه نمی‌اندازد. اما همین عملکرد او باعث محبوبیت او شده است. او بیشتر عمل می‌کند تا حرف بزند. همین توانایی و کارنامه او است که باعث شده بتواند هدایت چهار دولت آلمان را برعهده بگیرد. مرکل رازنگه‌دار است. اینکه درباره دیگران، چه از نظر شخصی و چه از نظر سیاسی، چه می‌اندیشد، موضوعی است که هیچ‌گاه بیان نمی‌کند. او نظر خود را درباره دیگران فاش نمی‌کند. او مناسبات خود با دیگران را تنها بر بستر حفظ منافع ملی تنظیم می‌کند.
همچون یک شهروند عادی
مرکل هیچ‌گاه حتی پس از سال‌ها هدایت و رهبری آلمان، خود را برتر از دیگران حس نمی‌کند. تصویر‌های متعددی از مرکل وجود دارد که او را به هنگام خرید از فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها نشان می‌دهد. او مثل یک زن خانه‌دار، به فروشگاه می‌رود و مایحتاج خود را تهیه می‌کند.
علامت اختصاری
روشن نیست که مرکل این حرکت دست خود را از چه کسی و از کجا آموخته است. اما همین حرکت دست مانع از آن می‌شود که او پیکر خود را خم کند. پیام دیگری در این حرکت و رفتار خاص وجود ندارد. اما همین نوع قرار گرفتن انگشتان تبدیل به علامت اختصاری او شده است.
به رنگ لباس‌های او هم توجه شده است. رنگ شلوار او معمولا تیره است. اما رنگ کت و بلوز او مرتب تغییر کرده است. برخی از تحلیلگران حتی مدعی شده‌اند که از روی رنگ کت مرکل می‌توان به حالات روحی آن لحظه او پی برد و می‌توان حدس زد که او چه پیامی برای گفتن به مردم و دیگر سیاستمداران دارد.
زندگی شخصی
چیز زیادی درباره زندگی خصوصی آنگلا مرکل منتشر نشده است. او خیلی کم درباره زندگی شخصی خود سخن می‌گوید. اما بعضی از مسائل بر دیگران پوشیده نمانده است. مثلا اینکه مرکل همراه با همسرش، یوآخیم زائر، هر سال در ایام عید پاک برای پیاده‌روی به جزیره ایسکیا در ایتالیا می‌روند. البته امسال به علت کرونا موفق به تکرار این عادت سالانه نشدند. بحران کرونا خیلی چیز‌ها را در آلمان و همچنین در سطح اروپا تغییر داد. مرکل سیاست دقیقی در برابر مقابله با شیوع ویروس کرونا در پیش گرفته است. سیاستی که گرچه با انتقاد‌هایی نیز روبه‌رو بوده، اما در مجموع موفق ارزیابی می‌شود. عملکرد مرکل در مورد کرونا حتی باعث افزایش محبوبیت مرکل در آلمان شد.
