چرا تولید واکسن کرونا در کشور اهمیت دارد؟

یکی از سوال های مطرح در مورد واکسن کرونا این است که اهمیت تولید این واکسن در داخل شامل چه مواردی است. مدیر گروه ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران در پاسخ گفت: تولید واکسن فرآیندی است که در صورت موفق بودن آن در هر کشوری استقلال اقتصادی، سیاسی و امنیت را برای کشورها به همراه می‌آورد.

بیش از یکسال است که کرونا نه تنها ایران بلکه تمام کشور های دنیا را درگیر کرده  است. تبعات و پیامدهای بیماری کووید۱۹ سبب شده، در بسیاری از کشور ها اقدامات و امکانات لازم برای تولید و توزیع واکسن فراهم شود. از جمله واکسن‌هایی که در کشورهای مختلف در حال حاضر تولید و در سطح گسترده قابل دسترسی است واکسن اسپوتنیک، فایزر، مدرنا و آکسفورد هستند. در ایران نیز چندین شرکت نظیر انستیتو پاستور، موسسه سرم سازی رازی، بنیاد برکت (ستاد اجرایی فرمان امام) و  وزارت دفاع با واکسن فخرا مجوز تولید واکسن را دریافت کرده‌اند. برخی از آنها مانند واکسن کووایران برکت اکنون مراحل پایانی کارآزمایی بالینی را طی می کنند.

در بین واکسن های تولید داخل، واکسن کوویران برکت تولید بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام نسبت به بقیه در مراحل جلوتری است به طوری که اولین واکسنی بود که سازمان غذا و دارو در ایران به آن مجوز مصرف اضطراری داد. پس از آن بود که رهبر معظم انقلاب نیز این واکسن را تزریق کردند که نشان دهند اهمیت تولید واکسن کرونا در داخل و اعتماد ایشان به دانشمندان محققان کشور است.

رهبر انقلاب اسلامی پس از تزریق واکسن با اشاره به اصرارهایی که از چند ماه قبل برای تزریق واکسن به ایشان وجود داشت، خاطرنشان کردند: من مایل نبودم از واکسن غیر ایرانی استفاده کنم بنابراین گفتم منتظر واکسن ایرانی می‌مانم چرا که باید این افتخار ملی را پاس بداریم و تا وقتی امکان پیشگیری و علاج در داخل وجود دارد، چرا از آن استفاده نکنیم؟ البته وقتی نیاز باشد، استفاده از واکسن خارجی در کنار واکسن ایرانی نیز ایرادی ندارد اما باید به واکسن ایرانی احترام بگذاریم و از همه دانشمندان جوان، پر تلاش و فعال در تولید این واکسن و سایر مراکزی که در کشور مشغول تولید واکسن هستند، تشکر کنیم. علاوه بر اصرار به استفاده از واکسن ایرانی، تأکید داشتم که دریافت واکسن در نوبت طبیعی خود انجام شود که امروز افراد بالای ۸۰ سال و هم‌سن بنده، اغلب واکسن را دریافت کرده‌اند.

نظر به اهمیت این موضوع پژوهشگر ایرنا با کیهان آزادمنش استاد و مدیر گروه ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران و سید محمد اکرمی رییس انجمن علمی ژنتیک پزشکی ایران به گفت و گو نشست. 

اهمیت ساخت واکسن کرونا در داخل کشور

کیهان آزادمنش، مدیر گروه ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران درباره اهمیت ساخت واکسن کرونا در داخل به خبرنگار ایرنا گفت: واکسن سازی مجموعه‌ای از فناوری‌ها را در مقیاس بزرگ شامل می‌شود. یعنی باید محصولی تولید شود که برای جمعیت بزرگ بتوان از آن استفاده کرد. در نتیجه فرایند ساخت واکسن در داخل شامل تکنولوژی ساخت، تولید انبوه و آزمون آن در جمعیت گسترده است. در واقع محصولی که برای صدور به بازار مجوز دریافت می‌کند، همه این مراحل را باید گذرانده باشد.

وی گفت: ما در کشور می توانیم ادعا را کنیم که همه قسمت های زنجیره مربوط به ساخت واکسن را داریم. هر چند برای تولید انبوه نیازمند تجهیزاتی از کشورهای دیگر هستیم، با این حال می‌توانیم بگوییم که دانش آن مال خودمان است.

مدیر گروه ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران افزود: بعد دیگر اهمیت تولید واکسن در داخل به دلایل اقتصادی آن است که به دنبال آن اهمیت این اقدام از بعد امنیتی و سیاسی هم مطرح می‌شود. در واقع استقلال اقتصادی به دنبال خود نوعی امنیت و اسقلال سیاسی را هم به دنبال می آورد. لزومی ندارد منتظر کشوری دیگر باشیم تا از این حربه برای دادن دارو یا واکسن استفاده کند. حدود چهار یا پنج ماه قبل آمریکا اجازه صادرات واکسن کرونا را حتی به کانادا که انواع واکسن کرونا را به مقدار زیاد پیش خرید کرده بود، نمی داد. بنابراین دستیابی به فناوری تولید واکسن آشکارا  یک اهرم برای فشار سیاسی و اقتصادی است که کشورهای تولید کننده می توانند علیه سایر کشورها از آن استفاده کنند.

آزادمنش گفت: وقتی بالاترین شخصیت یک مملکت حاضر می‌شود از این محصول استفاده کند، هم نشان دهنده اعتمادی است که به محصول داخلی دارد و هم نشان دهنده پشتیبانی از تولید داخلی و باور به کسانی است که آن را ساخته‌اند. جنبه مهم دیگر آن نیز این است که به کسانی که به دلایلی نمی‌خواهند واکسن بزنند، نشان می‌دهد باید به آنچه علم توصیه می‌کند، عمل کنند و از این نظر، حرکت بسیار مثبتی بود. در واقع این حرکت رهبر انقلاب هم در جهت تقویت خودباوری و هم در جهت اعتماد به تولید داخلی و هم تشویق به واکسیناسیون همگانی بود.

وی افزود: هیچ دارو یا مداخله پزشکی ۱۰۰ درصد بدون خطر نیست، با این حال همیشه خطراتی در مقابل فواید و ارزش آن کار سنجیده می‌شود. وقتی مرگ و میر ناشی از این بیماری به ۲ تا ۳ درصد و یا میزان بستری به ۱۵ یا ۲۰ درصد مبتلایان می‌رسد، اگر در این شرایط واکسنی وجود داشته باشد که این میزان را به یک دهم درصد یا حتی کمتر برساند، یک پیشرفت بزرگ محسوب می‌شود و بنابراین هم بر مبنای سود فردی و هم بر مبنای سود جمعی باید واکسیناسیون همگانی صورت بگیرد و تولید و استفاده از واکسن تولید داخل اهمیت استراتژیک، اقتصادی و سیاسی پیدا می کند.

تولید واکسن نشانه پیشرفت ایران در منطقه و در بین کشورهای اسلامی است

در ادامه سید محمد اکرمی رییس انجمن علمی ژنتیک پزشکی ایران نیز در خصوص تولید واکسن کرونا و اهمیت آن در داخل کشور گفت: در زمینه تولید واکسن کرونا در کشور کارهای بسیار بزرگی انجام شده است. معمولا تولید واکسن در دنیا سه تا پنج سال طول می کشد اما خوشبختانه در ایران توانستیم در کمتر از دو سال به تولید این به روش های مختلف دست پیدا کنیم. اینکه شخص اول ممکلت متقبل می‌شوند این واکسن را به خود تزریق کنند، نشان از اهمیت موضوع تولید داخل واکسن و پیشرفتی است که در منطقه و در کل کشورهای اسلامی صورت گرفته است.

وی افزود: امیدوار هستیم با تمام دقت نظرهای علمی هر روز خبرهای بهتری در این زمینه بشنویم و در کنار سرعت عمل، کیفیت تولید هم با دقت بسیار بالایی پیش برود و اخبار تلخی که گاهی از طرف برخی از دوستان حول طب سنتی و شبه علم صورت می گیرد، کنترل شده و در فضای مجازی کمتر به تشویش اذهان عمومی بپردازند.