ویژگی های قالی ساروق چیست؟

ویژگی های قالی ساروق چیست؟

مجموعه: فرش و گلیم

ویژگی های قالی ساروق

ویژگی های کلی فرش ساروغ

نام‌گذاری و سابقه فرش ساروغ 

ساروق و جیریا دو روستا در شمال اراک هستند که زنانشان توانایی ویژه ای در بافت فرش دارند. قدمت چندصدسالهٔ بافت فرش در این دو روستا، سبب شهرت نام تجاری فرش ساروق شده و تاجران کشورهای اروپایی و آمریکایی درباره برند ساروق شناخت دارند. البته بافتن این فرش در روستای جیریا رواج بیشتری دارد و بیشتر فرش‌های ساروق به وسیله زنان این روستا بافته می شود. 

ثبت جهانی فرش ساروغ 

به قلت سابقه و نامِ فرش ساروق، بعضی اوقات بعضی کشورهای خارجی با کپی‌برداری غیرقانونی از نقشه‌های بومی و خاص ساروق، به تولید فرش با نام ساروق می‌پردازند که این کار سبب آسیب رساندن به شهرت فرش ساروق شده اند، برای همین کمیتهٔ فرش استان اراک تصمیم گرفته است نشان جغرافیایی فرش دستباف را در شکل کتاب تهیه و بعد از تایید در شرکت ملی فرش کشور در یونسکو به ثبت برساند.

بافت فرش ساروق

این قالی ها به علت ریز بافت بودن و داشتن پرزهای کوتاه، مانند تخته ای سفت و فشرده به نظر می رسد. و ارتفاع پرزها به ۱۰میلی متر می رسد که با ۲۵ تا۳۵ چین در هر گره به روش فارسی باف بافته می شود.

دار فرش بافی در شهرها به صورت عمودی و در روستاها گاهی به صورت افقی است.

نقش ها و طرح های فرش ساروق

دلیل اینکه فرش ساروق توانسته نه فقط در ایران بلکه در خیلی از کشورهای جهان به محبوبیت بسیار زیادی برسد، به علت استفاده از نقشها و طراح های فوق العاده می باشد.

در حقیقت این نقشه فرش دستباف می باشد که خیلی از تفاوت ها را به وجود آورده و سبب می شود برخی از قالی ها از ارزش خیلی بالایی برخوردار شوند و برخی دیگر جزء فرش های دستباف ارزان قیمت محسوب شوند.

از مهمترین مزایا و خصوصیت های قالی ساروق همین نقشه های جذاب می باشد، در زمان های قدیم بیشتر تابلو فرشها و قالیچه های شهر ساروق از نقش ترنج الهام می گرفتند و رنگ زمینه بیشتر آنها کرم و لاجوردی بود ولی با گذشت زمان این نقش ها تا اندازه ای دچار تغییراتی گردید و امروزه بیشتر نقوش این منطقه به صورت طرح سراسری گل و برگ است.

امروزه به خاطر شهرت جهانی قالی ساروق مشاهده می شود که برخی از کشورهای جهان (مخصوصاً چین) با کپی برداری غیر قانونی از نقشه های بومی و بی همتای این منطقه، تابلو فرش هایی را با نام ساروق به نقاط گوناگون جهان صادر کند، ولی متخصصان در این زمینه به آسانی می تواند نقوش اصیل این منطقه را شناسایی کنند.

مهمترین نقشه های اصیل ساروق عبارتند از: نقشه های مرغ و ماهی، مستوفی، پرده ای و گل و بوته. نقشه های دستگاهی، پرده ای، پیچ اروپایی، شاه عباسی، افشان و ترنج با گل و جانور، از جمله نقشه هایی هستند که بعدها به عنوان الگوی قالی بافان ساروقی قرار گرفتند.

رنگ فرش ساروق

رنگ مورد استفاده در فرش ساروق معمولا گياهی و طبيعی و از نوع تيره است. مسی، دوغی،آبی، لاكی، گلی، بلوطی، بژ، كرم، و سرمه ای از رنگ هایی که بیشتر در فرش ساروق استفاده می شود می باشد.

جنس فرش ساروق

مواد اوّليه و بافت:در فرش ساروق مواد اوّليه مرغوب استفاده می شود و به خصوص پشم از گوسفندان محلی تهیه می شود. بافت اين فرش ها با گره بی تناسب و پرز كوتاه و فشرده است.

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته