سبک خانه‌های تاریخی تبریز؛ از مشروطه تا امروز

ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم شما عزیزان را با خانه های تاریخی تبریز آشنا
کنیم خانه هایی که بوی تاریخ را به یدک می کشند ورنگ و بوی خاص تاریخی دارند
تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا سبک خانه‌های تاریخی تبریز؛ از مشروطه تا امروز
را مورد بررسی قرار دهیم

خانه های تاریخی تبریز

گشت و گذار در شهر تبریز لطف خاصی دارد که حتی در فصل تابستان هم گرمازده‌مان نمی‌کند.
در کنار تمام جاذبه‌های طبیعی این شهر، دیدن خانه‌ها و بناهای تاریخی‏اش بیش از هر چیز دیگری لذت‏بخش است.
این بناها علاوه بر آنکه جلوه‌هایی از هنر و معماری ایرانی‏ را نشان می‌دهند، گذری بر تاریخ و فرهنگ ایران
هم دارند؛ گذر از دوره پیش از قاجار و زلزله مهیبی که باعث بازسازی خانه‌ها و تا حدی زیباتر شدن
آنها به وسیله هنر ایرانی- اسلامی شد.
تبریز شهر اولین‏هاست؛ روزنامه ملی، سالن تئاتر، چاپخانه، مدرسه‌های نوین و تقریبا هر چیز دیگری که فکرش را بکنید.

تبریز، شهر ولیعهدنشین قاجار با وجود جنگ‏های تاریخی فراوان دومین شهر پررونق کشور به لحاظ خانه‌های تاریخی است.
چیزی حدود ۳۰۰ خانه با ارزش قدیمی در این شهر شناسایی شده که بیشتر آنها توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت
شده است.
ویژگی‏ دقیقا یکسانی برای این خانه‌ها نمی‏شود در نظر گرفت چون بافت مسکونی شان تلفیقی از روش‌های معماری و چیدمان‏های
متفاوت است.

بافت خانه‌ها

بیشتر خانه‌های قدیمی در شهر تبریز بافت درونگرایی دارند.
درونگرا به این معنی که تمام بخش‌های خانه از حیاط‌خلوت‏ها گرفته تا اتاق‏ها و سالن‏ها، اندرونی و بیرونی دارند.
نکته جالب اینکه حیاط اندرونی که در خانه‌ها طراحی شده معمولا نور و تهویه خانه را تامین می‌کرده است.
این ویژگی دقیقا همان چیزی است که گردشگران خارجی را هنگام بازدید از این خانه‌ها به‌شدت به وجد می‏آورد.

راهروی ورودی خانه های تاریخی تبریز

اولین چیزی که بعد از ورود به این خانه‌ها به چشم می‏آید، راهروی بسیار باریک و تاریک آنهاست؛ راهروهایی
که نهایتا فقط یک نفر می‏تواند از آنها عبور کند.
همین مسیر را که ادامه دهید حیاط بزرگ و دلبازی شگفت‏زده‏تان می‌کند.
وسط این حیاط معمولا حوضی با کاشی‏های آبی‌رنگ با باغچه‌های بزرگ قرار دارد.

اتاق اصلی (شاه‏نشین)
قبل از این خانه‌ها طوری بود که قسمت مخصوص ‌مهمان یا همان پذیرایی تکلیفش از بقیه قسمت‏های خانه کاملا
جدا بود.
همیشه همه سعی می‌کردند این قسمت از خانه تمیز بماند و بهترین دکوراسیون را برای آن درنظر می‌گرفتند.

قسمت شاه‏نشین هم تقریبا همین نقش را در خانه‌های قدیمی برعهده داشت.
در دوران درخشش سیاسی تبریز در خانه کسانی که اهل سیاست بودند، این بخش خانه محفل بحث و حلقه‌های فکری
هم بود.
این‌طور می‏شود گفت که در این دوران دکوراسیون این قسمت از خانه‌ها کمی تغییر کرد و کتابخانه‌های پر از کتاب
و مجله‌ها فضا را کمی روشنفکرانه کرد.

گچبری خانه های تاریخی تبریز

حالا گچبری به نظرمان کمی از مد افتاده به نظر می‏رسد اما اگر به نمونه‌های بی‏نظیر آن در بعضی
از خانه‌های تبریز نگاه کنیم، احتمال اینکه دل‌مان همچنان یکی از این گچبری‏ها را بخواهد، زیاد است.
گچبری در ایران در دوره‌های مختلف تاریخی از ورود اسلام گرفته تا دوره سلجوقیان و قاجار همیشه تفاوت‌های اساسی داشته
است.
در خانه‌های تبریز بیشتر می‏شود گچبری‏های دوره قاجار را دید.
در این دوره به دلیل مسافرت پادشاهان قاجار به فرنگ از هنر گچبری اروپا تقلیدهای زیادی شد که نمونه‌های منحصربه‏فردش
را می‏شود در کاخ‏ گلستان دید.

آینه‌کاری

آینه‏کاری جزء سخت‏ترین کارها برای تزیین خانه است.
این هنر از تزیینات جدانشدنی خانه‌های تاریخی تبریز محسوب می شود.
آینه‏کاری یکی از ابتکارهای ویژه هنرمندان یرانی در دوره ساسانیان بوده است.

بیشتر بدانید از خانه مشروطه تبریز

خانه‌ی مشروطه که معروف‌ترین خانه‌ی تاریخی تبریز است ملک شخصی حاج مهدی کوزه‌کنانی،
از تاجران بازار تبریز بوده است. پس از آن‌که محمدعلی شاه مجلس شورای ملی را به توپ بست ،
بزرگان از جمله ستارخان و باقرخان در این خانه جمع شده و به هم‌فکری می‌پرداختند. حاج مهدی
کوزه‌کنانی این خانه را برای تشکیل جلسه سران مشروطه و چاپ و پخش اعلامه‌های ضد حکومت قاجار در اختیار مشروطه‌خواهان گذاشت.
این بنا به سبک معماری دوران قاجار در دو طبقه بنا شده است و ارسی‌های تمام قد، درهای
منبت‌کاری شده، نورگیر و کلاه فرنگی از زیبایی‌های معماری این بنا هستند. این بنا از سال ۵۷
به موزه مشروطه تبدیل شده و در آن آثاری مثل سلاح کمری ستارخان، فرش مشروطه، وسایل
شخصی سران مشروطه و دیگر مدارک مرتبط با انقلاب به نمایش گذاشته شده است.

خانه امیر نظام گروسی

این‌جا یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی اذربایجان است. این خانه که امروزه به موزه قاجار
تبدیل شده است منزل شخصی امیر نظام گروسی دیپلمات، سفیر و نویسنده دوران قاجار
است که در دوران ناصرالدین شاه برای خود بنا کرده است. خانه‌ی امیر نظام گروسی در دو
طبقه بنا شده و ایوان آن ۱۶ ستون با سرستون‌های زیبا دارد و این روزها تنها بخشی
از آن پابرجاست. اندرونی و بیرونی، حیاط مزین به حوض، پنجره‌های مشبک و شیشه‌های
رنگی، گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های داخلی عمارت از زیبایی‌های این خانه‌ی قاجاری هستند.

تالارهای طبقه‎ی اول شامل تالار سکه، تالار بافته، تالار چینی، تالار آبگینه، تالار فلزات،
تالار موسیقی، تالار خاتم است و تالارهای سنگ، اسلحه، رجال و فرامین، معماری و
شهرسازی و قفل و فانوس در زیرزمین قرار گرفته است. خانه‌ی تاریخی امیر نظام گروسی
در محله‌ی ششگلان، خیابان شهریار، پشت مقبره الشعرا، جنب بیمارستان کودکان و مدرسه‌ی شیخ عطار قرار دارد.

خانه حریری

به زیباترین خانه تاریخی تبریز خوش آمدید. تنوع نقاشی‌های دیواری خانه‌ی حریری که پیرو سبک نگارگری دوره‌ی قاجاری است این خانه‌‌ را به زیباترین خانه‌ی تاریخی آذربایجان‌شرقی تبدیل کرده است.
خانه‌ی حریری از حیاط اندرونی، بیرونی و دو بلوک خانه تشکیل شده ؛ نقاشی‌های نمای بیرونی ساختمان داستان‌های اساطیری مثل یوسف و زلیخا را به تصویر می‌کشد و سقف آن هم مزین به مینیاتور ایرانی است. خانه‌ی حریری در سال ۱۳۷۷ ثبت ملی شده است و در خیابان تربیت تبریز، کوچه‌ی نور هاشمی، پلاک ۱۳۲ قرار دارد.

منزل / alibaba