زندگینامه کوروش کبیر

زندگینامه کوروش کبیر

مجموعه: تاریخ و تمدن

زندگی نامه کوروش کبیر

چکیده ای از بیوگرافی کوروش کبیر :

نام: کوروش کبیر

پادشاه باستانی ایران

زمان حکومت : پیش ازکمبوجیه دوم، پس ازکمبوجیه یکم

همسر: کاساندان

کاخ: پاسارگاد

خانه سلطنتی : هخامنشی

پدر: کمبوجیه یکم

مادر: ماندانا

فرزندان: کمبوجیه، بردیا، آتوسا، آرتیستون، رکسانا

تاریخ فوت : 530 قبل از میلاد

محل دفن : پاسارگاد

کوروش کبیر کیست :

کوروش کبیر بزرگترین امپراتوری زمان خود را اداره می کرد و به اعطای آزادی های بسیاری به رعایای خود مشهور است. در طول قرن ها به بسیاری از پادشاهان و فاتحان لقب "بزرگ" داده شده است، اما برخی می گویند که شخصیتی که بیش از همه سزاوار این عنوان بود کوروش کبیر، پادشاه باستانی ایران بود.

با وجود اینکه او بیش از 2500 سال پیش به دنیا آمد و حکومت کرد، بسیاری از رهبران مدرن امروزی هنوز هم کوروش را الهام بخش و قهرمان اصلی خود می دانند. او یک رهبر نظامی درخشان بود، اما او حتی بیشتر به عنوان یک حاکم دانا و بردبار مورد احترام است. هنگامی که کوروش ملتی را فتح کرد، به قلمروهای دیگری که جذب کرد اجازه داد تا خود را اداره کنند و آداب و رسوم و مذاهب خود را حفظ کنند. گفته می شد که کوروش بیش از هر فرمانروای دیگر زمان خود، به حقوق اولیه انسانی مردم عادی احترام می گذاشت.

آغازهای زندگی کوروش کبیر :

به گفته مورخان، کوروش یا در سال 600 یا 575 قبل از میلاد به دنیا آمد و در ایران زندگی می کرد، مکانی که امروزه در داخل کشور ایران خواهد بود. پدرش کمبوجیه اول پادشاه انشان و پدربزرگش کوروش اول حاکم انشان قبل از پدرش بود.

کمبوجیه اول در سال 551 قبل از میلاد درگذشت و کوروش بزرگ را در سال 559 قبل از میلاد پادشاه کرد. در آن زمان، قدرت کوروش بین تعدادی از دولت های قدرتمند دیگر در منطقه تقسیم شد و امپراتوری ماد نفوذ زیادی بر انشان داشت. در این مدت کوروش مطیع پادشاه مادها بود و ملزم به ادای احترام به او بود.

پادشاه ایران شدن

کوروش با کمک یک ژنرال سرکش ماد، هارپاگوس، علیه کل ارتش ماد قیام کرد و آنها را در سال 549 قبل از میلاد فتح کرد، پس از پیروزی، کوروش توانست انشان را با امپراتوری تازه شکست خورده ترکیب کند و برای اولین بار خود را پادشاه ایران کرد.

شکست امپراتوری لیدیا و آسیای صغیر

تاریخ تسخیر لیدی توسط کوروش ناشناخته است، اما مورخان بر این باورند که زمانی بین شکست او از مادها و تصاحب امپراتوری نو بابلی توسط کوروش رخ داده است.

امپراتوری لیدیا و آسیای صغیر زمین های وسیعی را پوشانده بودند که برخی از آنها تا نواحی امروزی یونان و مقدونیه گسترش یافته بود. تعدادی از نبردهای قابل توجه در طول مبارزات انجام شد، از جمله نبرد پتریا، که منجر به بن بست شد و تلفات سنگینی از هر دو طرف بر جای گذاشت. پس از، از دست دادن بسیاری از مردان، حاکم مخالف، کرزوس، به پایتخت خود در ساردیس عقب نشینی کرد. کوروش به دنبال او رفت و پایتخت او را در پایتخت محاصره کرد و در آنجا سواره نظام دشمن را با موفقیت شکست داد و شهر را در نبرد تیمبرا تصرف کرد. امپراتوری او به گسترش در سراسر خاورمیانه ادامه داد.

فتح بابل

کوروش کبیر بعداً امپراتوری نو بابلی را به دست آورد که تعدادی زیرملت از جمله سوریه، یهودیه و سرزمین هایی در قلمرو عرب را در بر می گرفت. تاریخ فتح او بر بابل تا حدودی مورد مناقشه است، اما اکثریت موافقند که حدود سال 539 قبل از میلاد بوده است. در این هنگام، کوروش خود را پادشاه بابل، شاه سومر و شاه اکد معرفی کرد.

امپراتوری هخامنشی

امپراتوری هخامنشی که گاهی به آن اولین امپراتوری ایرانی نیز می گویند، نام جمعی بود که به ملل مختلفی که کوروش تسخیر کرده بود، اطلاق می شد. پس از مرگ او، سرزمین هایی را در شرق در کنار دره رود سند در بر گرفت و از غرب تا حواشی یونان و مقدونیه گسترش یافت. کوروش قبل از اینکه بتواند مصر را به سمت جنوب فتح کند در جنگ کشته شد، اما مصر در نهایت تحت حکومت امپراتوری هخامنشی قرار گرفت که پسرش پس از او آن را فتح کرد. نام هخامنشی از نام پادشاه افسانه ای ایران گرفته شده است که حدود 200 سال قبل از زمان کوروش می زیسته است. کوروش کبیر با برگزیدن نام هخامنشی، ادعای القاب باستانی را مطرح می کرد و به زمانی گوش می داد که قوم او قدرتمندترین مردم روی کره زمین به شمار می رفتند.

استوانه کوروش

از مشهورترین آثار به دست آمده از دوران سلطنت کوروش کبیر، استوانه کوروش است که در معبد مردوک در بابل نگهداری می شد. این یک شی استوانه ای سفالی 10 در 4 اینچی است که اطلاعاتی در مورد فتح کوروش در بابل حک شده است و برخی آن را تأیید اولیه حقوق بشر می دانند. این استوانه همچنین شامل فرمان های سیاسی بود که زندگی شهروندان بابلی را بهبود بخشید و اطلاعاتی در مورد اعطای آزادی به تعدادی از گروه ها، از جمله یهودیان بابل، که مدت ها توسط حاکمان آن قلمرو به بردگی گرفته شده بودند.

در آنجا عموم مردم به سرعت راه کوروش کبیر را در پیش گرفتند، زیرا او به اعمال فرقه ها و دیگر گروه های مذهبی نیز اجازه می داد.

دیوار نبشته ها

سه کتیبه کوچک از کوروش بزرگ به زبان های فارسی باستان، ایلامی و اکدی به دست آمده ‌است که بخش هایی از آن آسیب دیده بود.

دو گونه کتیبه های سه زبانه کوروش (CMa,CMc) روی سه بنای جایگاه اصلی پاسارگاد (یا در نسخه های متعدد نوشته شده) به دست آمده است.

نخستین بنا (CMa) رواقی است مشرف به جایگاه که «درِ R» نام دارد. این رواق نقش برجسته ای دارد که فرشته ای بالدار را نشان می دهد. این اثر تا اواخر قرن گذشته به عنوان نمونه ای از کتیبه های CMa برپا بوده است. اگر در نظر بگیریم که سازندگان پاسارگاد بر ایجاد تقارن در کارهای تزئینی و به ویژه کتیبه ها، ارجحیت قائل بوده اند، احتمال دارد که سابق بر این حداقل هشت نسخه از این کتیبه روی بنا وجود داشته باشد.

در قصر «S» که اغلب آن را «تالار بار» می نامند و «قصر P» که احتمالاً به عنوان محل سکونت کوروش استفاده می شد نیز نزدیک به بیست نسخه از CMa موجود بوده که تنها دو تای آنها تا روزگار ما، در هر قصری یک نسخه، حفظ شده است، دو تا نیز در «قصر S» تا قرن نوزدهم موجود بوده است.

مرگ و مقبره

کوروش کبیر در حدود سال 530 قبل از میلاد در نبرد کشته شد و پسرش کمبوجیه دوم جانشین او شد. او را در مقبره ای هرمی در پاسارگاد که در ایران امروزی قرار دارد به خاک سپردند.

آرامگاه کوروش کبیر در فاصله ی حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخ های پاسارگاد قرار داد. این اثر در سال 2004 میلادی به عنوان زیر مجموعه ی پاسارگاد تحت شماره ی 1106 در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

گردآوری : بخش فرهنگ و هنر بیتوته