مشکلات کبدی می‌توانند برای هر کسی ایجاد شوند؛ باید علایم آن را بشناسید و برای پیشگیری از بیماری‌های کبدی، سبک زندگی سالمی را پیش بگیرید. در ادامه به این موارد نگاهی می‌اندازیم:
- آشنایی با عضو کبد
- علایم مشکلات کبدی
- علل مشکلات کبدی
- عوامل خطر مشکلات کبدی
راهنمای درمان مشکلات کبدی
کبد عضوی به اندازه یک توپ فوتبال است. درست زیر قفسه سینه در سمت راست شکم شما قرار می گیرد. کبد برای هضم غذا و پاکسازی بدن از مواد سمی ضروری است. بیماری کبدی می تواند ارثی (ژنتیکی) باشد. مشکلات کبدی همچنین می تواند به دلیل عوامل مختلفی که به کبد آسیب می زند، مانند ویروس ها، مصرف الکل و چاقی ایجاد شود.
با گذشت زمان، شرایطی که به کبد آسیب می‌رساند می‌تواند منجر به زخم (سیروز) شود که می‌تواند منجر به نارسایی کبد شود که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. اما درمان زودهنگام ممکن است به کبد زمان برای بهبودی بدهد.
مطلب پیشنهادی: درمان کبد چرب در کودکان
علائم بروز مشکلات کبدی چیست؟
کبد، در بالای معده قرار دارد؛ بیماری کبد همیشه علائم و نشانه های قابل توجهی ایجاد نمی کند. اگر علائم و نشانه های بیماری کبدی رخ دهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوست و چشم هایی که زرد به نظر می رسند (یرقان)
- درد و تورم شکم
- تورم در پاها و مچ پا
- خارش پوست
- رنگ ادرار تیره
- رنگ مدفوع کم رنگ
- خستگی مزمن
- حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تمایل به کبودی آسان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر گونه علائم و نشانه های مداوم که شما را نگران می کند، از پزشک خود وقت بگیرید. اگر درد شکمی دارید که آنقدر شدید است که نمی توانید بی حرکت بمانید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
علل مشکلات کبدی چیست؟
بیماری کبد دلایل زیادی دارد.
عفونت
انگل ها و ویروس ها می توانند کبد را آلوده کرده و باعث التهاب شوند که عملکرد کبد را کاهش می دهد. ویروس‌هایی که باعث آسیب کبدی می‌شوند می‌توانند از طریق خون یا مایع منی، غذا یا آب آلوده، یا تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل شوند. شایع ترین انواع عفونت کبد، ویروس های هپاتیت هستند، از جمله:
- هپاتیت A
- هپاتیت B
- هپاتیت C
ناهنجاری سیستم ایمنی
بیماری هایی که در آنها سیستم ایمنی بدن به قسمت های خاصی از بدن شما حمله می کند (خود ایمنی) می تواند بر کبد شما تأثیر بگذارد. نمونه هایی از بیماری های کبدی خود ایمنی عبارتند از:
- هپاتیت خود ایمنی
- کلانژیت صفراوی اولیه
- کلانژیت اسکلروزان اولیه
- ژنتیک
یک ژن غیر طبیعی که از یکی از والدین یا هر دوی شما به ارث رسیده است می تواند باعث ایجاد مواد مختلفی در کبد شما شود و در نتیجه آسیب کبدی ایجاد شود. بیماری های ژنتیکی کبد عبارتند از:
- هموکروماتوز
- بیماری ویلسون
- کمبود آلفا 1 آنتی تریپسین
- سرطان‌های مختلف:
- سرطان کبد
- سرطان مجرای صفراوی
- آدنوم کبد
سایر علل شایع بیماری کبد عبارتند از:
سوء مصرف مزمن الکل
تجمع چربی در کبد (بیماری کبد چرب غیر الکلی)
برخی از داروهای تجویزی یا بدون نسخه
برخی از ترکیبات گیاهی
عوامل خطر در ایجاد مشکلات کبدی
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به بیماری کبدی را افزایش دهند عبارتند از:
- مصرف زیاد الکل
- چاقی
- دیابت نوع 2
- خالکوبی یا پیرسینگ
- تزریق مواد مخدر با استفاده از سوزن های مشترک
- انتقال خون در مراکز غیر بهداشتی
- قرار گرفتن در معرض خون و مایعات بدن دیگران
- رابطه جنسی محافظت نشده
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا سموم خاص
- سابقه خانوادگی بیماری کبد
عوارض مشکلات کبدی چیست؟
عوارض بیماری کبد بسته به علت مشکلات کبدی شما متفاوت است. بیماری کبدی درمان نشده ممکن است به نارسایی کبد، یک وضعیت تهدید کننده زندگی، تبدیل شود.
پیشگیری از ایجاد مشکلات کبدی
الکل را در حد اعتدال بنوشید
برای بزرگسالان سالم، این یعنی حداکثر یک نوشیدنی در روز برای زنان و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای مردان. مشروبات الکلی سنگین یا پرخطر به عنوان بیش از هشت نوشیدنی در هفته برای زنان و بیش از 15 نوشیدنی در هفته برای مردان تعریف می شود.
از رفتار پرخطر خودداری کنید
هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید. اگر خالکوبی یا سوراخ کردن بدن را انتخاب می‌کنید، هنگام انتخاب مغازه مراقب تمیزی و ایمنی باشید. اگر از داروهای غیرقانونی داخل وریدی استفاده می کنید کمک بگیرید و برای تزریق مواد از سوزن مشترک استفاده نکنید.
واکسن زدن
اگر در معرض خطر ابتلا به هپاتیت هستید یا اگر قبلاً به هر شکلی از ویروس هپاتیت آلوده شده اید، با پزشک خود در مورد دریافت واکسن هپاتیت A و هپاتیت B صحبت کنید.
از داروها عاقلانه استفاده کنید
داروهای تجویزی و بدون نسخه را فقط در صورت نیاز و فقط در دوزهای توصیه شده مصرف کنید. داروها و الکل را با هم مخلوط نکنید. قبل از مخلوط کردن مکمل های گیاهی یا داروهای تجویزی یا بدون نسخه با پزشک خود صحبت کنید.
از تماس با خون و مایعات بدن دیگران خودداری کنید
ویروس‌های هپاتیت می‌توانند توسط سوزن‌های تصادفی یا پاکسازی نادرست خون یا مایعات بدن منتقل شوند.
غذای خود را ایمن نگه دارید
قبل از غذا خوردن یا تهیه غذا دست های خود را کاملا بشویید. اگر به یک کشور در حال توسعه سفر می کنید، از آب بطری برای نوشیدن استفاده کنید، دست های خود را بشویید و دندان های خود را مسواک بزنید.
با اسپری های آئروسل مراقب باشید
مطمئن شوید که این محصولات را در مکانی با تهویه مناسب استفاده کنید و هنگام اسپری حشره کش ها، قارچ کش ها، رنگ و سایر مواد شیمیایی سمی از ماسک استفاده کنید. همیشه دستورالعمل های سازنده را دنبال کنید.
از پوست خود محافظت کنید
هنگام استفاده از حشره کش ها و سایر مواد شیمیایی سمی، از دستکش، آستین بلند، کلاه و ماسک استفاده کنید تا مواد شیمیایی از طریق پوست شما جذب نشود.
مراقب باشید چاق نشوید
چاقی می تواند باعث بیماری کبد چرب غیر الکلی شود.
برای اطلاع از جدیدترین اطلاعات سلامت و نکات مهم درباره درمان و پیشگیری از بیماریها، به سرویس جراحی عمومی نی‌نی‌بان هر روز سر بزنید؛ برایتان اطلاعات مفیدی داریم.
مطالب پیشنهادی:
- نارسایی مزمن کلیه چگونه درمان می‌شود؟
- متخصص کلیه و مجاری ادرار در شرق تهران، اورولوژیست کیست؟
- آنزیم کبد در بارداری، چرا بالا میرود؟
