نماینده آمریکا در امور ایران روز جمعه در کنفرانسی در بحرین مدعی شد که پیشرفت‌های هسته‌ای اخیر ایران سبب شده تا این کشور به نقطه بدون بازگشت برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ نزدیک شود.

«رابرت مالی» نماینده آمریکا در امور ایران روز جمعه مدعی شد که ایران در حال نزدیک شدن به نقطه بدون بازگشت برای احیای توافق هسته‌ای است.

وی که در جریان کنفرانس گفت‌وگوی منامه در بحرین صحبت می‌کرد، گفت که ایران در حال ایجاد خطر «غیرممکن» ساختن هرگونه انتفاع از احیای توافق هسته‌ای است.

مالی گفت: «اگر ایران با این سرعت، پیشرفت‌هایی را که انجام داده، ادامه دهد، حتی اگر قرار باشد برای بازپس‌گیری منافع به برجام بازگردیم، این کار غیرممکن خواهد شد».

قرار است که گفت‌وگوها میان ایران و گروه ۴+۱ برای لغو تحریم‌های ظالمانه علیه ایران روز هشتم آذرماه در وین اتریش برگزار شود.

این نخستین دور گفت‌وگوهای هسته‌ای میان ایران و کشورهای باقیمانده در برجام در دولت «سید ابراهیم رئیسی» است.

نماینده آمریکا در امور ایران در ادامه سخنانش در کنفرانس منامه گفت: «پیشرفت‌های ایران در حال به صدا در آوردن زنگ خطر در سراسر منطقه است. این همان چیزی است که باعث می‌شود ساعت تندتر شده و همه ما بگوییم که زمان برای بازگشت به برجام کوتاه است».

این مقام آمریکایی با اشاره به این موضوع که آمریکا هدف مشترکی با روسیه و چین در این زمینه دارد، گفت: «چون همه ما می‌خواهیم از این بحران جلوگیری کنیم، بحرانی که اگر ایران به مسیر کنونی ادامه دهد، جرقه زده خواهد شد».

ساعتی پیش نیز رابرت مالی در صفحه شخصی خود در توییتر از تماس تلفنی با معاونان وزرای خارجه روسیه و چین درباره برجام خبر داد.

وی در این پیام توییتری نوشته بود: «صبح امروز تماس تلفنی بسیار سازنده‌ای با  ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه و معاون وزیر خارجه چین داشتم. هر سه کشورمان، توافق قوی درباره ضرورت بازگشت به پایبندی کامل به برنامه جامع اقدام مشترک دارند. ما در حال کار با یکدیگر بوده تا با همسو کردن رویکردهایمان در حالی که به سوی هفتمین دور گفت‌وگوها می‌رویم، به آن (بازگشت به برجام) دست یابیم».

رابرت مالی در ادامه سخنانش در این کنفرانس منطقه‌ای گفت: « من می‌خواهم شفاف باشم، چون هیچگونه ابهامی درباره آن چیزی که به نظر می‌رسد آنها در حال انجام آن هستند وجود ندارد چون در حالی که پاهایشان را از مذاکرات هسته‌ای می‌کشند، به روند برنامه هسته‌ای خود تسریع می‌بخشند».

وی مدعی شد: «قصد ما، قصد شفاف ما، بازگشت به توافق و پاینبدی به توافق است چون نمی‌خواهیم شاهد بحران هسته‌ای باشیم.

نماینده آمریکا در امور ایران در حالی از «بازگشت به برجام» سخن به میان آورده که ایران، بر خلاف آمریکا از توافق هسته‌ای خارج نشده است.  دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با نقض تمامی تعهدات خود در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت اعلام کرد از این توافق هسته‌ای خارج می‌شود. 

بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.

در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق ایران نیز مذاکراتی در وین برگزار شد که به دلیل اصرار آمریکا بر عدم رفع تمامی تحریم‌ها علیه ایران بدون حصول نتیجه‌ای مشخص پایان یافت. 

از جمله دیگر موانع اصلی در آن مذاکرات این بود که دولت آمریکا از ارائه هر گونه ضمانت در خصوص عدم خروج مجدد از برجام خودداری کرده بود.

جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده تنها در صورتی که واشنگتن، به صورت قابل راستی‌آزمایی به تمامی تعهداتش عمل کند اقداماتی را که در واکنش به نقض عهد طرف‌های غربی در جهت کاهش تعهدات برجامی‌اش در پیش گرفته به عقب برخواهد گرداند. تهران گفته البته اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد.