همه چیز درباره وکالتنامه های حقوقی و قضایی

همه چیز درباره وکالتنامه های حقوقی و قضایی

مجموعه: آیا می دانید ؟

با انواع وکالتنامه ها بیشتر آشنا شوید 

مقدمه ای درباره وکالتنامه

وکالتنامه ها، اسنادی هستند که طی آن ها، یک فرد انجام یک سری امور خود را به شخص دیگری واگذار می کند. وکالتنامه ها انواع مختلفی دارند و می توانند بین افراد مختلف با زمینه های تخصصی متفاوتی عقد شوند.

امور و وظایفی که طی انواع وکالتنامه ها به فرد دیگری سپرده می شود، می تواند کاملا تخصصی و یا اصلا از امور عادی و روزمره باشد. مثلا در اکثر مواقع پیش می آید که یکی از والدین به دلیل کهولت سن، وکالت انجام کارهای بانکی و قانونی خود را به یکی از فرزندان خود واگذار می کند. یا مثلا شخصی به دلیل اینکه خارج از کشور سکونت دارد، برای انجام امور قانونی و طی شدن روال کارهای خود، یک فرد را وکیل خود قرار داده و طی یک وکالتنامه، دست او را برای انجام کارهای مختلف، باز می گذارد.

 شرط اصلی عقد انواع وکالتنامه ها، اعتماد و صداق است. یعنی موکل باید حتما به وکیل خود اعتماد صد در صد داشته باشد در غیر این صورت متحمل ضرر و زیان های زیادی می شود و گاهی اوقات جبران پذیر نیست.

فرقی هم نمی کند که این عقد قرارداد وکالتنامه بین پدر و پسر باشد یا یک دو فرد غریبه در قالب وکیل دادگستری و یک مجرم، اصل وکالتنامه ها بر اساس صداقت بنا می شود و باید اجرا شود.

البته بارها و بارها در طول تاریخ وکالت، پیش آمده که فردی به واسطه ی وکالت نامه ای که داشته، توانسته سر فرد دیگری را کلاه بگذارد. به همین دلیل معمولا برای انجام امور مالی، مراقبت و دقت درباره ی عقد وکالتنامه، باید کمی بیشتر باشد. در ادامه قصد داریم تا برایتان از وکالتنامه های حقوقی و قضایی بیشتر صحبت کنیم و شما را با انواع این وکالتنامه ها آشنا نماییم. 

همه چیز درباره وکالتنامه حقوقی

وکالتنامه حقوقی، وکالتنامه ای است که طی آن، یک فرد انجام کارهای حقوقی خود را به فرد دیگری می سپرد. البته طرف دوم وکالتنامه های حقوقی، می تواند در اکثر موارد، یک وکیل دادگستری باشد تا تمام کارها بر طبق روال قانونی خودش پیش برود. در واقع در طی عقد یک وکالتنامه حقوقی شما تعیین می کنید که شخص دیگری از حقوق شما دفاع نماید.

در این نوع قراردادها، شخصی را که وکالت را میدهد، موکل و شخصی که کارها به او سپرده می شود، وکیل می نامند. عقد وکالتنامه حقوقی بین دو طرف، علاوه بر اینکه وکیل را ملزم ه انجام امور موکل می کند، حق و حقوقی هم برای او در نظر میگیرد. در واقع بر اساس یک وکالتنامه حقوقی، دو طرف ملزم می شوند که نسبت به یکدیگر نیز متعهد و مسئولیت پذیر باشند.

در کل دنیا افراد این حق را دارند که برای دفاع از حقوق خود در مراجع قانونی و یا دادگاه ها، از یک متخصص و وکیل کمک بگیرد. وکیل مورد نظر باید حتما مدرک و تخصص کافی برای دفاع از موکل خود را داشته باشد. داشتن پروانه ی معتبر برای یک وکیل دادگستری، حکم گذرنامه را دارد و او می تواند به واسطه ی این پروانه، از حقوق موکل خود در موقعیت های مختلف دفاع نماید. 

وکالت محضری 

وکالت محضری یکی از انواع وکالتنامه های حقوقی است که فرد خودش فرصت اینکه بتواند کارها و امورش را در زمینه های مختلف پیگیری کند، ندارد. از این رو این کار را طی یک قرارداد رسمی، به یک وکیل دیگر میسپرد تا کارها را انجام دهد. وکالتنامه های محضری می توانند به صورت ساده و بلاعزل تقسیم شوند.

البته در وکالتنامه های محضری، فرقی نمی کند که وکالتنامه شما ساده باد یا بلاعزل، تحت هر شرایطی، خود موکل نیز می تواند در کنار وکیل، کارهای خودش را پیش ببرد. اما تفاوت دو وکالت بلا عزل و ساده در عزل شدن وکیل و یا استعفا دادن وکیل از وکالتی است که برای او در نظر گرفته شده. 

در وکالتنامه بلاعزل که یکی از انواع وکالتنامه حقوقی است. موکل نمی تواند هر زمانی که بخواهد، وکیل را از وظیفه ای که به او داده عزل نماید که البته از قبل این قانون در وکالت بلاعزل، مشکلات زیادی هم به وجود می آید. این وکالتنامه از آن دسته از وکالتنامه های حقوقی است که عموما برای خرید و فروش ملک و ماشین و غیره مورد استفاده قرار میگیرد و از آنجایی که دست موکل برای عزل کردن وکیل آنقدرها هم باز نیست، دردسرهای زیادی هم در این موضوعات رخ می دهد. 

اما وکالتنامه ساده، وکالتنامه ای است که موکل در هر زمانی که بخواهد می تواند وکیل را از مسند وکالت خود، عزل کند و این وکالت، یکی از ساده ترین انواع وکالتنامه های حقوقی می باشد. نکته ی جالب در وکالتنامه های ساده این است که نه تنها موکل می تواند وکیل را از وکالت خود عزل کند، بلکه خود وکیل هم می تواند از وکالت انصراف دهد و دست هر دو در این زمینه باز خواهد بود.

علاوه بر موارد ذکر شده و نوع وکالتنامه، شرایط دیگری هم وجود دارند که اگر به وجود بیایند، ناخواسته، وکالتنامه فسخ می شود.

شرایطی مانند : 

•  فوت موکل 

•  از بین رفتن موضوعی که طی وکالتنامه به وکیل سپرده شده

•  تمام شدن زمان وکالتنامه 

•   انجام شدن کارهای مخالف با حقوق وکیل، توسط موکل 

اما داستان وکالت های محضری به عنوان مهم ترین نوع وکالتنامه های حقوقی، همین جا تمام نمی شود و این وکالتنامه می توانند به دو دسته ی وکالت تام و وکالت مقید نیز تقسیم بندی شوند که در ادامه به توضیح هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت :

وکالت نامه تام 

به وکالت نامه ی تام، وکالت نامه جامع، وکالت مطلق یا تام الاختیار نیز گفته می شود. این وکالت نامه یکی از انواع وکالت های محضری است و در زیر دسته ی وکالتنامه های حقوقی قرار میگیرد. در وکالت نامه تام الاختیار، همان طور که از نامش هم پیداست، وکیل برای اینکه کارهای مربوط به امور محوله را انجام دهد، اصلا نیازی به اجازه ی موکل ندارد و خودش می تواند بر طبق صلاح و خواست خودش، کارها را انجام دهد.

در واقع در وکالت نامه تام، موکل می آید در یک دفتر اسناد رسمی، تمامی کارهای مربوط به یک موضوع را به وکیل خود واگذار می کند و دست وکیل را برای اجرای امور کاملا باز میگذارد. البته دادن وکالت نامه ی تام می تواند، عواقب بدی هم به دنبال داشته باشد و فرد برای اینکه این وکالت را به یک وکیل بدهد، نیاز دارد تا از صداقت و درستی فرد مورد نظر، اطمینان حاصل کند. وکالت تام نیز مانند وکالت محضری می تواند به دو صورت ساده و بلاعزل امضا شود. 

وکالتنامه تام ساده :

این وکالتنامه در همه حال، ساده ترین نوع وکالت نامه است و طی آن، وکیل و موکل، در هر زمان که بخواهند می توانند از همکاری با یکدیگر استعفا بدهند.

وکالت نامه تام بلاعزل :

این وکالت نامه، یکی از خطرناک ترین و مشکل ساز ترین وکالت نامه هاست. فرد در این نوع از وکالت نامه، به وکیل  اجازه می دهد تا بدون مشورت با او، هر کاری که دوست دارد درباره ی خرید و فروش یک ملک و یا اموالش انجام دهد. این موضوع در شرایطی است که خود موکل، دست و پایش برای عزل کردن وکیل هم بسته است. به همین دلیل اگر فرد مورد نظر، آدم درستی نباشد، زمینه برای انجام انواع کلاهبرداری ها فراهم خواهد شد.

بنابراین برای اینکه شما بتوانید بدون کلاهبرداری و استرس، یک وکالت نامه تام بلا عزل تنظیم کنید، حتما وکالتنامه را برای امور جزئی امضا کنید، نه برای امور کلی، مثلا برای خرید و فروش یک ملک نه تمامی املاک. یادتان باشد که کوچک ترین اشتباه در چنین وکالت نامه سفت و سختی، می تواند تمامی اموال شما را به باد دهد. 

وکالت نامه مقید

این وکالتنامه نیز یکی دیگر از انواع وکالت نامه محضری می باشد. در این نوع وکالت نامه، همان طور که از نامش پیداست، فرد مقید است که تنها یک کار را در یک محدوده ی مسئولیتی مشخص انجام دهد.

وکالت نامه ی مقید، یکی از دقیق ترین انواع وکالت های محضری از دسته ی وکالتنامه های حقوقی است، چون در این وکالت نامه نام تمامی ارگان ها و سازمان های مرتبط با موضعی تعیین شده در وکالت نامه که وکیل برای انجام وظیفه اش با آن ها سرو کار دارد، باید به دقت و جزء به جزء آورده شود. این نوع وکالتنامه ها به دلیل اینکه بسیار دقیق و جزئی هستند، به صورت آماده در دفاتر اسناد رسمی وجود دارند. 

وکالت نامه های قضایی

وکالت نامه های قضایی یکی از انواع وکالت نامه ها است و مانند وکالت نامه های حقوقی نیست. این وکالت نامه عموما باید برای اموری نوشته شود که فرد، تخصص کافی برای انجام امور و دفاع از خود را ندارد و به همین دلیل، طی یک وکالتنامه قضایی، انجام امور مربوط به دفاع از موکل، تمام بر عهده ی یک وکیل و متخصص قضایی قرار میگیرد. وکالتنامه های قضایی عموما برای اموری انجام می شوند که در اتهامی به فرد نسبت داده باشد و یا موکل مرتکب جرمی شود. 

گردآوری:بخش علمی بیتوته