با مهد سرمایه همراه باشید تا با هم ربات معامله‌گر بسازیم. دیگر نیازی به محاسبه‌ی حد سود و حد ضرر، یا مهمتر از آن، «کجا وارد معامله شوم و کجا آن را ببندم؟» نداریم. همه‌چیز تا اینجا عالی است. در بازارهایی مانند فارکس و به‌تازگی کریپتو این امر کامل محقق شده است.
می‌خواهیم با استفاده از یک نرم‌افزار به اسم اَلگویاب و هوش مصنوعی این نرم‌افزار، برای سهم‌های مختلف بازار کریپتو، استراتژی معاملاتی یا همان ربات معامله‌گر تولید کنیم. قطعاً می‌دانید که برای شروع ساخت یک ربات معامله‌گر، به دیتا (Data) یا همان داده‌های سهم مورد نظر نیاز دارید.
مختصر و مفید با مفهوم دیتا
قدم اول در تولید استراتژی معاملاتی برای هر سهم در هر بازاری، در اختیار داشتن داده‌ی آن سهم است. پس، واضح است که اگر دیتای ما کامل نباشد، یا ایرادی در آن وجود داشته باشد، ربات نهایی به هیچ عنوان نمی‌تواند سودی عاید ما کند! چه بسا تمام موجودی حساب ما را هم از بین می‌برد.
هر بار تغییر قیمت یعنی یک تیک، و تیک دیتا، داده‌ای است که اطلاعات قیمت در لحظه به لحظه‌ی بازار در آن دیتا موجود است.
برای مثال می‌توانیم سهم EUR/USD را در نظر بگیریم که یک جفت‌ارز بسیار معروف در فارکس است. در بازار کریپتو نیز تفاوت خاصی وجود ندارد. می‌خواهیم با نرم‌افزار اَلگویاب برای سهم BTCUSD در بازار رمزاَرزها، استراتژی معاملاتی یا همان ربات معامله‌گر تولید کنیم.
ابتدا به دیتای این سهم نیاز داریم. برای داشتن دیتای این سهم چند روش مختلف وجود دارد.
دریافت دیتای بازار کریپتو
دانلود دیتا از دوکاسکپی
بروکر دوکاسکپی، به‌عنوان یکی از بهترین منابع برای دانلود دیتای سهم‌های مختلف، سالیان سال است که مورد تایید حرفه‌ای‌های بازارهای مالی است و در نرم‌افزارهایی مانند تیک دانلودر، اَلگویاب و ... به‌عنوان اولین منبع برای دانلود دیتای سهم‌های مختلف معرفی شده است.
در نرم‌افزار اَلگویاب به راحتی می‌توانید از طریق قسمت مدیریت داده‌ها به دوکاسکپی و داده‌های آن دسترسی داشته باشید و دیتای سهم مورد نظر خودتان را دانلود کنید.
در اینجا ما BTCUSD را جستجو کرده‌ایم و همانطور که در تصویر می‌بینید، دیتای این سهم به دو صورت 1 دقیقه و تیک برای ما در دسترس است. تیک دیتا (در صورت موجود بودن) همیشه محبوب ماست.
حین انتخاب این سهم و اضافه کردن آن به لیست، می‌توانیم پسوندی برای آن در نظر بگیریم. پسوندی مانند Dukascopy تا بعدها بدانیم که دیتای این سهم و ربات تولیدشده با این سهم را از دوکاسکپی دریافت کرده‌ایم.
ساخت ربات معامله‌گر برای رمزاَرزها؛ تنظیمات
برای ساخت ربات معامله‌گر، دیتای سهم BTCUSD را از دوکاسکپی دانلود کردیم و می‌خواهیم برای این سهم استراتژی معاملاتی بسازیم. در ماژول اول برنامه یعنی ساخت استراتژی، ابتدا به تب «داده» می‌رویم تا تنظیمات را انجام دهیم.
ابتدا پلتفرم خودمان را متاتریدر 4 انتخاب می‌کنیم. یا البته هر پلتفرم دیگری که مد نظر شماست! سپس نماد BTCUSD را انتخاب کرده و تایم‌فریم H1 یا یک ساعته را مد نظر قرار می‌دهیم. تمام دیتای موجود (دانلودشده) از تاریخ شروع تا انتها به شما نشان داده خواهد شد.
دقت ساخت و یا به عبارت دقیق‌تر، بک‌تست را روی Selected Timeframe Only قرار می‌دهیم. زمان در تولید ربات برای ما حکم طلا را دارد. هرچه اتلاف زمان را کمتر کنیم، سریع‌تر به نتیجه می‌رسیم.
کارمزد (یا همان اِسپرد)، به‌طور پیش‌فرض 150 تنظیم می‌شود که البته می‌توانید این مقدار را بالاتر یا کمتر در نظر بگیرید که زیاد توصیه نمی‌کنیم.
کمیسیون را چقدر لحاظ کنیم؟
دقیق‌ترین راه این است که از بروکر خودتان این مورد را بپرسید. معمولاً بروکرها در سایت خودشان دربارۀ کمیسیون‌ها و اِسپردها توضیحاتی داده‌اند و عموماً فرمولی را برای محاسبۀ کمیسیون معاملات به شما می‌دهند.
اگر می‌خواهید طبق فرمول کمیسیون را محاسبه کنید، بهترین راه این است که در محاسبات خود، حجم معاملات و اندازۀ قرارداد را یک لات (یا 100.000) در نظر بگیرید.
به‌طور کلی توصیه‌ی ما به شما این است که همواره مقادیری مانند اِسپرد، کمیسیون، و ... را بدبینانه در نظر بگیرید. دلیلش این است که هر اتفاقی ممکن است در آینده در بازار رخ دهد. چه کسی فکرش را می‌کرد بیت‌کوین به 60 هزار دلار برسد؟ حالا می‌توانیم بر این اساس تضمین بدهیم که بیت‌کوین هیچگاه زیر 2000 دلار نخواهد آمد؟
قطعاً خیر. ابداً نمی‌خواهیم از جانب نوسانات بازار ضربه بخوریم. بنابراین، مقادیر مختلف را بدبینانه لحاظ می‌کنیم. رباتی که در این شرایط تولید می‌شود، قوی است و در شرایط خوب بازار به راحتی می‌تواند کار کند.
ما در اینجا قصد داریم کمیسیون را 15 دلار و مبتنی بر سایز در نظر بگیریم که بدبینانه است. می‌توانید این رقم را بیشتر یا کمتر کنید. مبتنی بر سایز یعنی همان مبتنی بر یک لات کامل که بهترین حالت است.
* توجه: تمام تنظیماتی که در این مطلب می‌خوانید، برگرفته از تجربیات نویسنده‌ی مطلب به‌عنوان یک فرد دارای صلاحیت در موضوع تولید ربات‌های معامله‌گر با استفاده از هوش مصنوعی، است. از این جهت، هیچ یک از مطالب مطرح‌شده در این مقاله، مانند نحوۀ دانلود دیتا، مقدار کمیسیون، و غیره، نه کاملاً تایید می‌شوند و نه می‌توان این موارد را فاقد اعتبار دانست.
سراغ تب «ساخت استراتژی» می‌رویم. استراتژی را به حالت ساده – پیش‌فرض می‌سازیم. جهت‌های معامله را نیز در حالت هر دو جهت و به حالت متقارن انتخاب می‌کنیم. از آنجایی که می‌خواهیم با بروکر کار کنیم و دیتا را دوکاسکپی گرفته‌ایم، می‌توانیم خرید و فروش را با هم داشته باشیم.
تقارن ورود و خروج را فعال می‌کنیم و همینطور سبک استراتژی و حالت ساخت را به ترتیب روی سیگنال‌های اَلگویاب و تکامل ژنتیک تنظیم می‌کنیم. توضیح این موارد کاملاً خارج از موضوع این مطلب است و زمان زیادی نیز می‌طلبد. در مقالات دیگر و خصوصاً در قسمت‌های مختلف وب‌سایت مهد سرمایه، این موارد را به تفصیل توضیح داده‌ایم.
در قسمت شرط‌ها و بازه‌های زمانی، می‌توانیم مشخص کنیم ربات برای ورود به معامله یا خروج از آن از چند شرط استفاده کند. عموماً بین ۱ تا ۲ شرط برای ما کافی است. همچنین دورۀ عمومی اندیکاتورها و شیفت آن‌ها را هم در این قسمت مشخص می‌کنیم.
نکته‌ی این قسمت این است که هرچه شیفت اندیکاتورها بیشتر باشد، احتمال تاخیر (Lag) در عملکرد ربات‌ها بیشتر می‌شود.
حد سود و حد ضرر را نیز مبتنی بر ATR تعریف می‌کنیم. وقتی حد سود و حد ضرر مبتنی بر اندیکاتور ATR باشند، هوش مصنوعی نرم‌افزار، با در نظر گرفتن نوع سهم، دیتای سهم، و نوسانات آن در مدت زمان دیتای آن سهم، حد سود و حد ضرر را تقریباً به بهترین شکل ممکن تعیین می‌کند.
حداکثر مضربATR را حتماً عددی بالا در نظر بگیرید، زیرا نوسانات بازار رمزارزها بسیار بیشتر از بازارهای دیگر مانند فارکس یا سهام است. همچنین می‌توانید به نرم‌افزار این اجازه را بدهید تا در صورت امکان و بعد محاسبات خودش، از سطوح اندیکاتور نیز به‌عنوان مقادیر حد سود یا حد ضرر استفاده کند.
حد سود نیز مانند حد ضرر قابل تنظیم است. حتی می‌توانید با فعال کردن گزینه‌ی موجود، مقادیر هر دو مورد را یکسان در نظر بگیرید که توصیه می‌شود این کار را انجام دهید. در انتهای این بخش می‌توانید مشخص کنید حد سود، به انتخاب خود نرم‌افزار، تا چند برابر حد ضرر امکان تنظیم شدن داشته باشد. استفاده از این مورد نیز توصیه می‌شود.
و اما تنظیمات ژنتیک ...
ژنتیک در هوش مصنوعی، مبحث بسیار گسترده‌ای است. اگر بخواهیم در این مقاله آن را توضیح دهیم، ساعت‌ها نویسنده باید بنویسد و شما مطالعه کنید تا مطلب جا بیفتد. برای همین توضیح این مورد را به مقاله‌ی دیگری موکول کرده‌ایم تا در آنجا تخصصی در این مورد صحبت کنیم.
فعلاً می‌توانید به‌جای استفاده از حالت ژنتیک، از جالت تصادفی استفاده کنید که نیازی به هیچ تنظیمات خاصی ندارد و درگیر مباحث ژنتیک نیز نخواهید شد.
البته در دوره‌های آموزشی شرکت مهد سرمایه و آموزش‌های همراه با نرم‌افزار در خصوص تنظیمات ژنتیک، آموزش‌های لازم کامل و دقیق گفته شدهاند که می‌توانید از این آموزش‌ها استفاده کنید.
چه محدودیت‌هایی را برای ربات معامله‌گر لحاظ کنیم؟
در تب تنظیمات معاملات، دنیایی از ابزارها در اختیار شماست.
چه نوع رباتی دوست دارید؟ رباتی که در انتهای روز تمام معاملاتش را ببندد؟ و شما با خیالی آسوده و بدون فکر کردن به معاملاتِ باز، شب را استراحت کنید؟ یا رباتی که شبانه روز معامله می‌کند و استرس معاملات ربات را در طول شب همراه خود دارید؟
می‌خواهید در بورس ایران فعالیت کنید؟ محدودیت‌های خاصی را برای ربات‌های خودتان در نظر دارید؟
تمام این امکانات در بخش تنظیمات معاملات در اختیار شما قرار داده شدهاند. و همانطور که از اسم این بخش پیداست، می‌توانید سبک معاملات خودتان را تنظیم کنید.
هر شخصی بنا بر تجربه و دانسته‌های خودش، موارد خاصی را برای معامله کردن در نظر داد. برای مثال، فردی ممکن است بخواهد حداکثر 5 معامله در روز انجام شود. یا اینکه محدوده‌های حداقل و حداکثر حد سود و حد ضرر به‌صورت ثابت مشخص شوند. تمام این موارد کاملاً در این بخش قابل تغییر و تنظیم هستند.
بلوک‌های ساختاری؛ با چی ربات بسازیم؟
بلوک‌های ساختاری در نرم‌افزار اَلگویاب به سه بخش تقسیم می‌شوند. در بخش اول، ما اندیکاتورها و اُسیلاتورها و بلوک‌های اِستاپ و لیمیت را داریم. ما انتخاب می‌کنیم از چه اندیکاتورها، یا دقیق‌تر بگوییم از چه ابزارهایی برای ساخت ربات‌های معامله‌گر استفاده شود. سپس در دو ستون سمت چپ، نوع ورود و خروج معاملات را تنظیم می‌کنیم.
برای مثال، اگر می‌خواهید معاملات انتظاری یا همان Pending Orders را داشته باشید، می‌توانید تیک مربوطه را در قسمت درخواست معامله فعال کنید. همینطور، در قسمت نوع خروج، تمام حالت‌های ممکن لحاظ شدهاند.
مدیریت سرمایه؛ یکی از مهمترین بخش‌ها
قطعاً یکی از مهمترین بخش‌ها در معامله کردن، مدیریت سرمایه است. در نرم‌افزار اَلگویاب، در قسمت مدیریت سرمایه، برای بازارهای سهام و رمزارزها، مدیریت سرمایۀ مخصوص تعریف شده است که با انتخاب گزینه‌ی اندازۀ هر معامله‌ی رمزارز بر اساس قیمت، می‌توانید مدیریت سرمایه را برای بازار رمزارزها داشته باشید. همچنین سرمایۀ اولیه خود را مطابق میل‌تان وارد کنید. پیشنهاد می‌شود 1000 دلار را در نظر بگیرید.
تعداد اعشار یعنی تعداد رقم‌های بعد از ممیز که معمولاً در رمزارزها قیمت تا 8 رقم بعد از اعشار ادامه دارد. حداکثر اندازه، همان حجم است که 100 عدد خوبی به حساب می‌آید.
رتبه‌بندی
شاید بتوان گفت مهمترین قسمت در ساخت استراتژی، رتبه‌بندی است. در بخش رتبه‌بندی، سه کار باید انجام دهیم.
اول از همه، باید ظرفیت بانک استراتژی یا محل ذخیره‌سازی استراتژی‌های تولیدشده را مشخص کنیم و اینکه چه تعداد استراتژی برای ما کافی است. برای مثال، شما ممکن است بعد از تولید 1000 استراتژی بخواهید فرآیند تولید را متوقف کنید. یا اینکه بخواهید بعد از تعداد روز مشخص یا چند ساعت مشخص، تولید متوقف شود. یا حتی تولید استراتژی بدون توقف ادامه داشته باشد و شما تولید را دستی متوقف کنید.
در قسمت دوم، معیار مطلوبیت تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، رتبه‌بندی استراتژی‌ها بر چه اساسی انجام شود؟ عموماً توصیه می‌کنیم Ret/DD یا همان نسبت سود به ضرر را انتخاب کنید.
و در نهایت فیلترهای سفارشی. این قسمت برای هر کسی متفاوت است. شما به‌عنوان یک معامله‌گر ممکن است بخواهید تعدادی فیلتر اولیه برای ربات‌های خودتان تعریف کنید. توصیه می‌شود همیشه این کار را انجام دهید.
اما فیلترها چه باشند؟ این به خود شما بستگی دارد. این مطلب را با یک مثال توضیح دهیم. اگر رباتی داشته باشیم که تعداد کمی معامله برای ما انجام دهد، قطعاً آن ربات کارایی نخواهد داشت! بنابراین فیلتری را تعریف می‌کنیم مبنی بر اینکه حداقل تعداد معاملات ربات‌هایی که به‌دست می‌آیند بایستی از عددی مانند 200 بالاتر باشد. یا اگر سود ربات کمتر از مقدار مشخصی بود، آن ربات را نمی‌خواهیم.
نرم‌افزار به‌طور خودکار ربات‌هایی که فیلترهای مد نظر ما را نداشته باشند، حذف خواهد کرد و به ما نشان نخواهد داد.
ربات‌های معامله‌گر آماده‌اند...
در نهایت بعد از اینکه تمام تنظیمات را انجام دادیم، کافیست دکمه‌ی شروع را بزنیم. نرم‌افزار اَلگویاب بسته به قدرت سخت‌افزاری سیستم، شروع به ساخت ربات‌های معامله‌گر و ذخیره‌سازی آن‌ها می‌کند و ربات‌های تولیدشده را در بانک استراتژی‌ها ذخیره می‌کند.
بفرمایید... ربات‌های ما آماده هستند.
توصیه طلایی
اگر می‌خواهید در بازارهای مالی به‌صورت حرفه‌ای فعالیت کنید، مهمترین نکته این است که هرگز آموزش را فراموش نکنید! برای تسلط کامل بر مباحث بازارهای مالی، دورۀ کوچینگ بازارهای مالی می‌تواند بهترین انتخاب شما باشد.
