تغذیه در حیوانات، به خصوص حیوانات خانگی بسیار مهم است و تاثیر مستقیمی در سلامت آنها دارد. گاهی اوقات تغذیه حیوانات خانگی در سلامت نوزادان و توله‌های آنها هم تاثیر می‌گذارد، به عنوان مثال رژیم غذایی یک سگ شیرده و حتی باردار مهم است چون در صورتی که کافی نباشد، توله‌ها ضعیف می‌شوند و به خوبی رشد نمی‌کنند. در این مطلب می‌خواهیم در مورد غذای سگ شیرده صحبت کنیم، پس اگر نمی‌دانید چرا تغذیه سگ در این دوران اهمیت دارد، یا چه غذایی برای سگ در دوران شیردهی مناسب است و یا حتی اینکه اگر سگی دارید که تازه زایمان کرده و نمی‌دانید چه نوع غذای خانگی و تجاری به آن بدهید، نگران نباشید این مطلب به شما در یافتن پاسخ‌هایتان کمک می‌کند. اما قبل از هرچیز می‌خواهیم در مورد اهمیت رژیم غذایی سگ در این دوران صحبت کنیم.
چرا تغذیه سگ در دوران شیردهی مهم است؟
در دوره شیردهی سگ، معمولا اولویت اصلی بدن مادر، رشد بچه‌هایش است و در واقع ذخایر بدن خود را حتی به بهای از دست دادن سلامتی‌اش، برای رشد بچه‌ها مصرف می‌کند. این حیوانات در دوران شیردهی بیش از هر زمان دیگر از زندگی خود، به انرژی نیاز دارند و تغذیه مناسب در این دوران اهمیتی دو چندان می‌یابد.
برای تامین کامل غذای مناسب و مقوی سگ شیرده می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید:
- غذاهای غنی از مواد مغذی
- افزایش تعداد وعده‌های غذایی در طول روز
- دسترسی دائمی و نامحدود مادر به غذا
چه غذایی برای سگ شیرده مناسب است؟
بیشتر غذاهای تجاری سگ برای دوره شیردهی مناسب نیستند. غذای مقوی سگ شیرده باید حداقل ۲۹ درصد پروتئین، حداقل ۱۷ درصد چربی و کمتر از ۵ درصد فیبر داشته باشد (بر حسب وزن ماده خشک).
ساده‌ترین روش، استفاده از غذاهای با کیفیت بازاری مخصوص توله‌هاست که برای داشتن قابلیت هضم بالا طراحی شده‌اند، و باید هر روز چندین وعده غذایی کوچک به حیوان داد تا مطمئن شویم که کالری و مواد مغذی کافی را دریافت می‌کند. این غذاها بیشتر برای سگ‌های شیرده ایده‌آل هستند چون چربی، کالری و مواد مغذی (مانند کلسیم و ویتامین ث) در آن بیشتر است. البته غذاهای ویژه توله‌های نژاد بزرگ از نظر مقدار انرژی و مواد معدنی قدری متفاوت بوده و ممکن است برای استفاده در دوران شیردهی مناسب نباشند.
توصیه می‌شود غذایی را انتخاب کنید که حاوی اسید چرب DHA (برای رشد مغز و سیستم عصبی) و کلسیم و فسفر اضافی نیز باشد.
گاهی برای نژادهای سگ کوچک‌تر، از غذاهای تجاری مخصوص رشد و شیردهی گربه استفاده می‌شود چون این غذاها کالری و مواد مغذی بیشتری دارند.
اگر امکان استفاده از غذاهای مخصوص شیردهی را ندارید، حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید اضافه کردن یک قاشق غذاخوری چربی مناسب (روغن‌های گیاهی) به هر فنجان غذای خشک است تا کالری لازم تامین شود.
تغذیه سگ‌ها در سنین و شرایط مختلف، می‌تواند متفاوت باشد. در این مطلب بیشتر در مورد غذای سگ در دوران شیردهی صحبت می‌کنیم، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد غذای سگ، پیشنهاد می‌کنم مقاله بهترین غذا برای سگ سایت پت پرس را مطالعه کنید.
مقدار غذای لازم برای سگ در زمان شیردهی
انرژی مورد نیاز سگ مادر بعد از زایمان و در دوران شیردهی به‌شدت افزایش می‌یابد، به‌طوری که در بازه ۳ تا ۵ هفته پس از زایمان ممکن است ۲ تا ۴ برابر بیشتر از یک سگ بالغ عادی به کالری نیاز داشته باشد. هنگامی که توله‌ها به دنیا می‌آیند، باید غذای دریافتی سگ مادر افزایش یابد و اگر چگالی انرژی در غذا بالا نباشد (غذای بی‌کیفیت و پر حجم اما کم انرژی)، حیوان نمی‌تواند آنقدر غذا بخورد که نیاز خودش و توله‌ها را تامین کند. باید به وضعیت بدنی سگ دقت داشته باشیم و اگر در حال لاغر شدن یا چاق شدن بود، تغذیه‌اش را اصلاح کنیم.
یک قانون کلی در مورد میزان غذا برای سگ شیرده:
در اوج دوره شیردهی، مقدار غذای مادر را به ازای هر توله ۲۵ درصد بیشتر از مقداری که در شرایط عادی برای حفظ وزن نرمال بدنش لازم است، افزایش دهیم. مثلا اگر حیوان قبلا به دو فنجان غذا نیاز داشته و حالا به شش توله شیر می‌دهد، هر روز پنج فنجان به او غذا بدهید. البته این میزان در مورد غذای خشک مطرح هست اما در مورد غذای بالانس شده خانگی میزان مواد مغذی به نسبت دیگری افزایش پیدا می‌کنند.
روش دیگری که بسیاری از صاحبان سگ از آن استفاده می‌کنند این است که مقدار غذا را در هفته‌های اول، دوم و سوم شیردهی به ترتیب ۱.۵، ۲ و ۳ برابر مقدار معمول افزایش دهند.
در ۳ تا ۴ هفته اول شیردهی، تغذیه آزاد یعنی فراهم بودن دائمی غذا مزایای زیادی دارد (مگر این که حیوان فقط یک یا دو توله داشته باشد). سگ مادر می‌تواند طبق میل خود غذا بخورد، در هر وعده مقدار غذای کمتری مصرف می‌کند، و توله‌ها نیز به محض اینکه بتوانند (از سن حدود سه‌هفتگی)، ناخنک زدن به غذای جامد را شروع خواهند کرد.
شاید مطمئن‌ترین راه همان تغذیه آزاد باشد، یعنی غذای باکیفیت دائما در دسترس حیوان قرارگیرد. درغیراین‌صورت باید حداقل سه‌بار در روز به او غذا بدهید. علاوه براین، سعی کنید همیشه آب کافی در دسترس سگ خود قرار دهید.
در صورت نیاز به برنامه غذایی دقیق برای سگ یا توله سگ خود در هر شرایطی، با مراجعه به وبسایت پت پرس و برقراری ارتباط با متخصصین تغذیه، می‌توانید برنامه غذایی مناسب با شرایط حیوان خود را دریافت کنید.
نحوه تهیه غذای خانگی برای سگ شیرده
گاهی اوقات به دلایل مختلف ممکن است نتوانید به سگ خود غذای تجاری و آماده بدهید. برای همین در این بخش نحوه تهیه یک غذای خانگی برای سگ در دوره شیردهی و میزان مواد مورد استفاده در آن را توضیح می‌دهیم. اما همانطور که گفتیم رژیم غذایی سگ در زمان شیردهی باید حداقل حاوی ۲۹ درصد پروتئین، حداقل ۱۷ درصد چربی و کمتر از ۵ درصد فیبر باشد. این میزان می‌تواند در غذای خانگی هم لحاظ کنید.
مواد مورد نیاز:
- حدود ۶۵ تا ۷۵ درصد گوشت بال مرغ یا دم گاو
- حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از منابع پروتئینی دیگر مثل دنده گاو، روده و گاهی اوقات ماهی
- حدود ۵ درصد گوشت قرمز و جگر
- حدود ۵ درصد سبزیجات برگ‌دار تازه یا کدو تنبل که کاملا چرخ شده باشد، به اضافه یک قاشق چای‌خوری مخمر مخصوص سگ، یک قاشق غذاخوری روغن گیاهی
- می‌توانید از جگر برای طعم‌دار شدن غذا استفاده کنید
نکته: این درصدها با توجه به سن، وزن، نژاد سگ، وضعیت سلامتی و… می‌تواند متفاوت باشد.
پخت و تهیه غذای خانگی برای سگ می‌تواند برای افرادی که تجربه این کار را ندارند سخت باشد. اما با این حال می‌توانید راهنمای غذای خانگی برای سگ را مطالعه کنید و یا در صورت نیاز به مشاوره و راهنمایی، با دامپزشکان تغذیه پت پرس مشورت کنید تا با در نظر گرفتن شرایط سگ شما، مناسب‌ترین برنامه غذایی را به شما بدهند.
آیا باید هنگام از شیر گرفتن توله‌ها، تغییری در تغذیه سگ مادر ایجاد کنیم؟
بله. بیشتر توله سگ‌ها در سن ۴ تا ۵ هفتگی به غذای مادر خود علاقه نشان می‌دهند و به تدریج غذای جامد بیشتر و شیر کمتری می‌خورند. معمولا در همین زمان مقدار غذای سگ شیرده هم کمتر می‌شود. اکثر توله‌ها در سن ۷ تا ۸ هفتگی کاملا از شیر گرفته می‌شوند. در نتیجه انرژی مورد نیاز مادر به حالت عادی بازمی‌گردد و باید همان رژیم غذایی معمول قبل از دوران بارداری را مصرف کند.
محدود کردن غذای سگ مادر در زمان از شیر گرفتن توله‌ها می‌تواند علاوه بر جلوگیری از چاقی، به کاهش تولید شیر هم کمک کرده و خشک شدن سینه مادر را راحت‌تر نماید.
هنگام از شیر گرفتن توله سگ‌ها این نکات را رعایت کنید:
- در روز اول از شیر گرفتن، غذای مادر را قطع کنید و به توله‌ها اجازه دهید موقعی که از مادر دور هستند غذای خودشان را بخورند.
- شب اول توله‌ها را پیش مادر برگردانید تا کمی شیر بخورند.
- روز دوم هم توله‌ها را از مادرشان جدا کنید و به جای غذای مخصوص توله سگ، حدود ۲۵ درصد از غذای معمولی قبل از دوره تولید مثل را به مادر بدهید.
- روزهای بعد مقدار این غذا را کم کم اضافه کنید تا در طی ۴ یا ۵ روز، به همان روال عادی سابق برگردد.
- در این مدت توله‌ها نباید شیر بخورند چون این کار باعث تاخیر در خشک شدن سینه مادر خواهد شد.
سرنوشت سگ‌ها از زمان تولگی تعیین می‌شود و باید از همان ابتدا به فکر تغذیه مناسب آنها باشید. غذای توله سگ دوماهه و بزرگتر بسیار مهم است، زیرا میزان رشدشان کاملا به تغذیه آنها بستگی دارد و در صورتی که به درستی انجام نشود، سگ‌های ضعیف و مریضی خواهند بود.
عوارض سوء‌تغذیه سگ شیرده
سوء‌تغذیه ممکن است به خاطر مصرف غذای بی‌کیفیت، غذای نامتعادل، یا کافی نبودن مقدار غذا رخ دهد، و می‌تواند مشکلاتی از قبیل رشد نامناسب غدد پستان و کاهش کیفیت و مقدار شیر و آغوز را به وجود آورد. همچنین سوء تغذیه باعث تضعیف سیستم ایمنی مادر و توله‌ها می‌شود و این تاثیرات منفی در زایمان‌های بعدی هم ادامه پیدا کند، حتی اگر حیوان بعدها تغذیه مناسبی داشته باشد. نبود غذای کافی برای سگ شیرده می‌تواند برای خودش و توله‌هایش خسارات جبران ناپذیری را به بار بیاورد.
منبع: www.akc.org
