معرفی 8 مورد از معروفترین موزههای مشهد که باید ببینید + آدرس
اگر جزو آن دسته از مسافرانی هستید که با خرید بلیط هواپیما به مشهد سفر کردهاید و دوست دارید مدت حضورتان در مشهد را مغتنم شمرده و با یک برنامهریزی دقیق و همهجانبه از موزههای مشهد دیدن کنید، اما نمیدانید از میان انبوهی از موزههای موجود در مشهد کدامین معروفتر و دیدنیتر هستند؛ تا انتهای این مقاله با یوتراوز همسفر شوید تا با بهترین مکانهایی که شما را با تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران و مشهد آشنا میکنند، آشنا شوید.
ناگفته نماند اگر برای اسکان خود بهدنبال اقامتگاهی خوب و ارزانقیمت میگردید که فاصله نسبتاً کمی تا حرم مطهر داشته باشد، میتوانید هتل آفاق مشهد را در یوتراوز رزرو کنید و پس از زیارت حرم، بازدید از موزههای مشهد صحن امام رضا را که گنجینهای غنی از آثار تاریخی، هنری، فرهنگی، مذهبی و طبیعی هستند و مانندشان را در هیچ کجا نمیتوانید پیدا کنید، در برنامه روزانهتان بگنجانید.
لیست موزههای مشهد
اگر از آن دسته افراد تاریخدوستی هستید که همیشه بهدنبال پیدا کردن راهی برای رفتن به دل تاریخ هستید و دوست دارید ردپای حوادث را در تاریخ ایران مورد بررسی قرار داده تا بهتر بتوانید درک کنید که در دورههای گذشته چه اتفاقاتی در کشور رخ داده است، بهترین جاییکه میتوانید بروید موزههای مشهد مقدس است. شما با خرید بلیط هواپیما تهران مشهد طی یک سفر یکروزه از پایتخت میتوانید از موزههای مهم مشهد دیدن کنید.
یکی از بهترین و فرهنگیترین تفریحات روزانه و عمومیترین کارها در زمان سفر، رفتن به موزه و بازدید از موزه در مشهد است که بواسطه اینکار با آدابورسوم مردمان مشهد، منطقه یا کشور آشنایی پیدا میکنید. موزهها، همیشه آنچه را که از گذشته درون خود دارند، در مقابل چشمانتان بهنمایش میگذارند.
گاه با نگاه به آثار تاریخی آنها، از آنچه در طول تاریخ بر سرزمینی گذشته، باخبر میشوید، گاه با فرهنگ، اخلاقیات و سنتهایی که مردم یک منطقه با آنها خو گرفتند، آشنا خواهید شد، گاهی با هنر دستان زنان و مردان چیرهدست هنرمند آن شهر مثل تابلوهای نقاشی، صنایع دستی و لباسهای محلی آنان آشنا میشوید و گاهی از طبیعت، گیاهان و گونههای جانوری منحصربهفرد آن زیستبوم باخبر میشوید و راهی برای اکتشافات و آگاهیهای خود مییابید.
پس اگر قصد دارید با بهترین موزههای مشهد آشنا شوید و برای بازدید از آنها برنامهریزی داشته باشید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا به هدف خود برسید و با فهرست کاملی از موزههای مشهد در گوشهوکنار شهر آشنا شوید.
1. موزههای آستان قدس رضوی
اگر میخواهید با یک تیر چندین نشان بزنید، و زمانیکه در دل حرم مطهر امام رضا (ع) هستید، مجموعههای متنوع و جذابی از آثار تاریخی و هنری را هم ببینید؛ بازدید از مجموعه موزه آستان قدس رضوی را از دست ندهید.
مجموعه آستان قدس رضوی اولین و بزرگترین موزه مشهد است که چندین موزه مختلف را درون خود جای داده است.
اگر جزو آن دسته افرادی هستید که به سازهها و معماریهای اصیل ایرانی علاقه دارید یا در حوزه طراحی دکوراسیون و معماری کار میکنید، بازدید از موزههای آستان قدس رضوی مشهد را از دست ندهید.
چراکه معماری این موزه، ظاهری بسیار زیبا دارد و بخشهای مختلف آن براساس سبکهای متفاوتی از معماری ایرانی اسلامی بنا شده است؛ که شما میتوانید با بازدید از این بناها الهامات جالبی برای طرحهای خود گرفته و سبک معماری ایرانی اسلامی را با معماری مدرن امروزی تلفیق کرده و طرحهای بینظیری خلق کنید.
در این موزه آثار تاریخی، هنری و مذهبی زیادی با قدمت بیش از هزار سال وجود دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
موزههای آستان قدس رضوی شامل ساختمانهای مختلفی از جمله ساختمان موزه مرکزی، موزه فرش، موزه قرآن و نفایس، حمام مهدی قلی بیگ و کتابخانههای وابسته به آستان قدس است که در آن میتوانید با بارگاههای قدیمی امام رضا (ع) بیشتر آشنا شوید و گنجینههای قرآن، سکه و اسکناس، نقاشی، سلاحهای تاریخی، فرشهای قدیمی، دربهای چوبین قدیمی حرم، وسایل روشنایی و محرابها، ظروف سفالگری و مواردی از این قبیل را مشاهده کنید.
مجموعه موزههای آستان قدس رضوی مشهد آنقدر بزرگ هستند که شاید حداقل نیمی از روز شما را بهخود اختصاص دهند. پس بهتر است با حوصله از تمامی قسمتهای موزه دیدن کنید.
موزه آستان قدس یکی از بهترین گزینههای موزهگردی در شهر مشهد است که در ادامه بخشهای مختلف آن را به تفکیک برایتان شرح میدهیم.
– موزه مرکزی
همانطورکه از نام این موزه مشخص است محل قرارگیری آن داخل آستان مقدس رضوی است. موزه مرکزی دارای چهار طبقه است که داخل آن آثار هنری و صنایعدستی با قدمت هزار ساله نگهداری میشوند.
در این موزه اشیا اهدا شده به موزه و گنجینههای قدیمی حرم رضوی، تمبر و اسکناسهای قدیمی ایرانی و خارجی، نجوم و ساعت، سلاحهای سرد و گرم، ظروف، هنرهای تجسمی، صدف و انواع موجودات دریایی، نقاشی، سکه، آثار پهلوانی و مدالهای کسب شده توسط ایرانیان در المپیک و مسابقات جهانی و برخی اشیاء و اجزاء معماری حرم مطهر مانند وسایل روشنایی و محرابها و دربهای حرم نگهداری میشوند که با بازدید از آن یک روز بهیادماندنی را تجربه میکنید.
– موزه فرش
اگر دیدن تصویرهای رنگارنگی که با تاروپود فرشها بهوجود آمدهاند، شما را سرذوق میآورد، موزه فرش را از دست ندهید. موزه فرش مشهد در مجموعه بینظیر و دیدنی موزههای آستان قدس رضوی قرار دارد و دارای سه طبقه متعدد است.
در طبقه اول میتوانید شاهد انواع قالیهای محلی دستبافت نفیس مناطق غرب و شمال غرب کشور و قالیچههای بافت ایلات و عشایر باشید. در طبقه همکف، قالیهای پردهای و قالیهای بافت مرکز و مناطق شرقی کشور بهچشم میخورند و طبقه منهای یک نیز به قالیهای قدیمی از دوران صفویه و قالیهای بزرگ مشهد اختصاص داده شده است.
فرشهای موجود در موزه فرش مشهد همچون گوهرهای کمیاب و دستنیافتنی هستند که با قدمزدن در بین آنها میتوانید حجم هنر و عشق را در طرح و نقششان ببینید. اکثر فرشهای این موزه موقوفه عاشقان فرهنگ و هنر است که با بازدید از این موزه میتوانید همه آنها را یکجا ببینید و یکی از دلانگیزترین تجربههایتان را در یاد و خاطرتان ثبت کنید!
– موزه قرآن و نفایس
موزه قرآن و نفایس اولین گنجینه تخصصی برای نمایش نسخههای خطی قرآن منسوب به دستخط ائمه اطهار(ع)، مرقّعات و آثار هنریِ هنرمندان آستان قدس رضوی است و بیش از هشتاد نسخه قرآن نفیس که به خط کوفی روی پوست گوزن نوشته شده بههمراه رحل و جعبههای قرآن خاتمكاری شده، کتیبههایی به رنگ طلایی که به خط کوفی کتابت شده، انواع قلمدانهای لاكي، روغنی، چوبی، فلزی، منبتکاری و خاتمکاری شده، انواع ابزار كتابت (قلم، دوات، قلمتراش، قيچي و قطزن) و همچنین تابلوهای نقاشی مربوط به اوایل دوره قاجار و آثار خوشنویسی از قرن نهم تا عصر حاضر در این موزه وجود دارد.
ناگفته نماند در این موزه میتوانید آثار اهدایی سید علی خامنهای و گنجینه اهدایی استاد فرشچیان را نیز تماشا کنید و از دیدن این آثار ارزشمند و نفیس لذت ببرید.
– کتابخانه وابسته به آستان قدس
اگر از آن دسته افرادی هستید که به کتاب و کتابخوانی بسیار علاقه دارید و دوست دارید از کتب ارزشمند و نفیسی که مربوط به دوران کهن بودهاند، دیدن کنید؛ میتوانید به کتابخانه وابسته به آستان قدس در حرم مطهر رضوی بروید. در مجموعه کتابخانههای آستان قدس در مشهد و 16 کشور دیگر، کتابهایی که در ۸۰ سال گذشته وقف آستان مقدس شدهاند وجود دارند.
آدرس: حرم مطهر امام رضا، صحن کوثر
ساعات بازدید: از شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۸ صبح الی 20:۴۵ و روز جمعه از ساعت ۸ صبح الی 22
– حمام مهدی قلی بیگ (موزه مردم شناسی مشهد)
اگر دوست دارید با بازدید از یک مجموعه قدیمی دید خوبی از تاریخ و فرهنگ مردم و آدابورسوم سنتی که پایه و اساس تمدن و فرهنگ کشورمان است، بهدست آورید و یکی از بهترین موزههای مشهد را تماشا کنید؛ موزه حمام مهدی قلی بیگ میتواند بهترین گزینه برای بازدید محسوب شود.
حمام مهدی قلی بیگ بنایی متعلق به دوران صفویه است که توسط فردی با همین نام ساخته شده و به حرم مطهر رضوی اهدا شده است. از این بنا با عنوان حمام شاه نیز یاد میشود چراکه در نزدیکی مسجد شاه قرار دارد.
همانطورکه از نام این موزه پیداست در گذشتهای نهچنداندور، یک حمام سنتی عمومی بوده که امروزه به موزه مردم شناسی مشهد تغییر کاربری داده است. این حمام بخشهای مختلفی از جمله هشتی ورودی(میاندر)، رختکن(سربینه)، گرمخانه، نظافتخانه، خزینه، آتشخانه و چاله حوض دارد که احتمالاً برایتان جذاب و دیدنی خواهد بود.
در حال حاضر داخل این حمام میتوانید انواع پوشاک سنتی اقوام مختلف، انواع سماورهای ذغالی، ظروف تاریخی مختلف، وسایل سنتی حمام، لوازم آرایش و وسایلی که برای حمام نیاز است را مشاهده کنید و همچنین ماکت و مجسمههایی را ببینید که ماجراها و زندگی گذشتگان این دیار را بهتصویر کشیده است. از مهمترین ویژگیهای این موزه و حمام قدیمی میتوان به نقاشیها و کاشیکاریهای بسیار زیبایی که در آن بهکار رفته است اشاره نمود.
آدرس: انتهای خیابان اندرزگو (خروجی ضلع غربی صحن جامع رضوی)، اندرزگوی ۱۳، انتهای بازار بزرگ (بازار فرش)
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت 12 ظهر الی 20
2. موزه و آرامگاه نادرشاه افشار (موزه نادری)
کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که در سفر خود به مشهد از آرامگاه نادرشاه دیدن نکرده باشد. این آرامگاه علاوهبر اینکه فضای سبز بسیار زیبایی در محوطه باغ دارد، از موزه نادری نیز تشکیل شده است که تمام آثار تاریخی در دوره نادرشاه افشار را در برمیگیرد.
موزه نادری یکی از دیدنیترین جاذبههای گردشگری و معروفترین باغ موزههای مشهد است که توسط هوشنگ سیحون (یکی از نوابغ معماری ایران) به دستور نادرشاه طراحی شده و بهیادگار مانده است.
در بخش بیرونی موزه، تندیس سنگی نادرشاه افشار سوار بر اسب بههمراه چند سربازش را میبینید که اثر زندهیاد استاد ابولحسن صدیقی است.
در این موزه، دو تالار برای نمایش آثار گرانبها و تاریخی این مجموعه وجود دارد که در تالار اول شما میتوانید وسایلی همانند شمشیر طلاکوب شده نادرشاه، زین اسب، وسایل سوارکاری و سلاحهایی که از دوره افشار بهجا مانده است را مشاهده کنید؛ و در تالار دوم میتوانید تابلوهای مربوط به نادرشاه و اطلاعاتی مکتوب درباره جنگهای تاریخی او، قصر خورشید، آرامگاه نادری و همچنین معرفی اساتید ابوالحسن صدیقی و کلنل محمدتقی خان پسیان را مورد بررسی قرار دهید.
جالب است بدانید پس از بازدید از آثار ارزشمند در باغ موزه نادری در صورت تمایل میتوانید با زره و کلاهخود تبدیل به یک جنگده تاریخی بشوید، عکس یادگاری بگیرید و خاطره بازدید از این موزه را همیشگی کنید.
آدرس: چهارراه شهدا، آرامگاه و باغ موزه نادری
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت 9 صبح الی 17
3. موزه بزرگ خراسان رضوی
اگر دوست دارید به یکی از بزرگترین و مجهزترین موزههای کشور بروید و در آن تاریخ ایران را مورد بررسی قرار دهید و از آثار تاریخی و گرانبهای زیادی بازدید کنید، بهترین گزینه پیشروی شما موزه بزرگ خراسان است.
موزه بزرگ خراسان را میتوان گنجینهای از مجموعه اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری نامید که از سالن کنفرانس، کتابخانه تخصصی، آزمایشگاه، سالنهای موزه و بخشهای متفاوت دیگری تشکیل شده و مجموعهای کامل را بهوجود آورده است.
جالب است بدانید که طرح ساختمان این موزه، از عمارت خورشید، در کلات نادری الهام گرفته شده و جزو یکی از بزرگترین موزههای خاورمیانه است.
موزه بزرگ خراسان دارای اشیای بسیار جالبی از سراسر ایران باستان همچون سنگ جواهرات، کارهای سفالی و فلزی خراسان، کتیبهها و آثاری متعلق به دوران هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان، نقش برجسته سنگی دوران اسلامی و آسیاب بادی است، که در این مکان حفظ و نگهداری میشوند.
همچنین، آثار نفیسی از شاهنامه، نسخههای خطی قرآن، لباس مردم خراسان جنوبی، فرش، منسوجات، سفال، شیشه، قرآنهای نفیس و اشیاء ارزشمند چوبی، فلزی و سنگی در این موزه وجود دارد.
صنایعدستی و سوغاتیهای مشهد هم در بخش دیگری از موزه وجود دارند که میتوانید از آنها بازدید کرده و در صورت تمایل برای اقوام و دوستان سوغاتی خریداری کنید. اگر برای تفریح به پارک کوهسنگی مشهد میروید و به هنر ایرانی و اسلامی علاقهمندید، بهترین فرصت را برای بازدید از موزه بزرگ خراسان دارید.
آدرس: بوستان کوهسنگی، موزه بزرگ منطقهای خراسان
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت 9 صبح الی 19
4. موزه شاهنامه فردوسی (موزه توس)
آرامگاه فردوسی بهعنوان یکی از مهمترین موزه هنرهای معاصر مشهد و جاذبه های گردشگری شهر توس هرساله پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است که به فرهنگ و ادب این مرز و بوم علاقه فراوانی دارند.
اگر شما هم یک گردشگر خارجی هستید که با خرید بلیط هواپیما بغداد مشهد قصد بازدید از معروفترین موزههای اطراف مشهد را دارید و دوست دارید از آرامگاه شاعر بزرگ و حماسهسرای ایرانی که 30 سال برای زنده نگه داشتن زبان پارسی تلاش کرده است، دیدن کنید؛ با یک تیر چند نشان میزنید.
چراکه با بازدید از مجموعه آرامگاه فردوسی علاوهبر موزه، از جذابیتهای دیگری مانند تندیس و مقبره فردوسی، کتابخانه فردوسی، مقبره شاعر فقید و بزرگ مهدی اخوان ثالث، مقبره استاد محمدرضا شجریان، آبنمای نیلوفر و فروشگاه صنایعدستی توس هم دیدن میکنید که ارزش حداقل یکبار دیدن را دارند.
ضمناً بهیاد داشته باشید هر زمانیکه گشتوگذارتان در مشهد به پایان رسید یوتراوز امکان خریداری کردن بلیط هواپیما مشهد بغداد را برای شما گردشگران عزیز با ارزانترین قیمت و در کثری از ثانیه فراهم کرده است.
در این موزه آثار بسیار ارزنده و گرانبها وجود دارد که بهصورتکلی به چهار دسته تقسیم میشوند. دسته اول شامل آثار عتیقه و منحصربهفردی مثل نسخههای خطی، نمونه 73 کیلوگرمی شاهنامه و شاهنامه چاپ فلورانس.
دسته دوم شامل آثار باستانی و قدیمی که در دشت توس کشف شده و به قرن چهار و پنجم میلادی تعلق دارند.
آثاری مثل: انواع ظروف سفالی و لعابدار، ظروف معمولی و مفرقی، سکه، طلا، نقره و اشیایی دیگر. دسته سوم مخصوص تجهیزات سوارکاری، ابزارهای جنگی، سپر، گرز، وسایل موسیقی و انواع تیروکمان که روحیه رزمی، حماسی و اسطورهای شاهنامه فردوسی را خاطرنشان میکنند و دسته چهارم آثار هنری هستند که در مدح فردوسی بزرگ که توسط هنرمندان دیگر خلق شدهاند.
آثاری همچون تابلوهای نقاشی، تابلو فرش، فرش و قالیچه. گفتنی است داخل موزه توس، آثار مربوط به شاهنامه قرار گرفته است که به صورت سنگی بر روی دیوارها حک شده است.
همچنین میتوانید در داخل این موزه، لباسهای رزمی کهن را نیز مشاهده کنید که قطعاً برای شما جذاب و دیدنی خواهد بود. از طرفی جاذبههای دیگری در این منطقه وجود دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
آدرس: خراسان رضوی، مشهد، کیلومتر ۲۰ آزاد راه کنارگذر شمالی، شهر توس
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت 8 صبح الی 17
5. موزه آیینهای پهلوانی و فتوت(شه لافتی)
اگر علاقهمند به ورزشهای باستانی و زورخانهای هستید؛ از موزه آیینهای پهلوانی که بهطور اختصاصی قدیمیترین ورزشهای پهلوانی ایرانی را معرفی میکند، دیدن کنید.
موزه آیینهای پهلوانی در گذشته، جایگاه پهلوانان و کشتیگیران نامدار مشهد بوده که اکنون توسط پهلوان رستم (یکی از پهلوانان معروف ایرانی) به یک موزه جذاب تبدیل شده است و در آن میتوانید انواع وسایل قدیمی زورخانهای و عکس پهلوانان قدیمی ایرانی را ببینید.
از ویژگیهای بسیار دیدنی در این موزه میتوان به مراسم گلریزان، نقالخوانی، شاهنامه و پردهخوانی اشاره کرد. این موزه از قسمتهای مختلف شامل نمایشگاه، زورخانه و لمکدههای پهلوانی تشکیل شده و از نظر ظاهری بسیار دیدنی است.
موزه آیینهای پهلوانی مشهد شامل دو بخش اصلی است. بخش بزرگتر آن موزه گود زورخانه و ورزش باستانی است که هنوز هم پهلوانان و ورزشکاران در آن ورزش باستانی را اجرا میکنند و شما میتوانید به تماشای آنها بنشینید؛ و بخش دوم آن عیارخانه آن است که در آن وسایل قدیمی پهلوانان، لباسها و آیین پهلوانی را مشاهده خواهید کرد.
تقریباً میتوان گفت که چنین موزهای در سراسر ایران وجود ندارد و بازدید از آن جذابیتهای خاصی برایتان بههمراه دارد.
آدرس: جاده مشهد به توس، بلوار شاهنامه، چهار برج، بهار ۲۴
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت ۸ صبح الی 16
6. موزه آب
موزه آب مشهد یکی از بناهای تاریخی متعلق به دوران صفوی است. اگر علاقه دارید با سدها، قناتها، آب انبارها، سازههای آبی قدیمی، یخدانهای قدیمی، روشهای سنتی جمعآوری آب و شیوههای آبیاری سنتی بیشتر آشنا شوید حتماً سری به موزه آب مشهد بزنید. این موزه، جذابیت بالایی برای کودکان دارد.
آدرس: بلوار سازمان آب، اداره آب منطقه خراسان
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت ۸ صبح الی 14
7. موزه نان
موزه نان از اولین موزههای تخصصی کشور است که تمامی مراحل تهیه نان از زمان بذرافشانی تا پخت نان را برایتان بهتصویر کشیده است.
پیشنهاد میکنیم از بخشهای مختلف این موزه از جمله غرفه کشاورزی، آسیاببانی و آتش دیدن کنید. جالب است بدانید با بازدید از این موزه، با مراسم سنتی رقص پا در زمان پخت نان نیز آشنا میشوید.
آدرس: کیلومتر ۱۷ بزرگراه آسیایی، بعد از سهراه فردوسی، کوچه شهید یزدی کارخانه گندم دشت
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت ۷ صبح الی ۱۴:۳۰
8. موزه علوم زمین
پارک موزه علوم زمین مشهد یکی از موزههای شهر مشهد است که اگر به زمینشناسی و پدیدههای طبیعی علاقهمند باشید یا دانشجوی این رشته باشید، برای شما جذابیت بسیاری خواهد داشت.
در این موزه که در چند دهه اخیر افتتاح شده است، نمونههای شگفتآوری از 100 نمونه سنگ، 700 نمونه کانی، 50 نمونه فسیل، 60 نمونه سنگ ارزشمند قیمتی و 14 نمونه عنصر طبیعی و … از سراسر ایران و جهان نگهداری میشود.
از دیگر بخشهای جذاب این موزه میتوان به بخش فضای باز شامل آیتمهای منظومه شمسی، ساعت آفتابی، دایناسور و معدنکاری اشاره کرد.
با بازدید از موزه علوم زمینشناسی مشهد میتوانید سرگذشت زمین را در طی تاریخ جلوی چشمانتان ببینید و شگفتزده شوید و همچنین از فضای سرسبز آن برای گذراندن اوقات فراغت خود استفاده کنید.
آدرس: بلوار فکوری، بین فکوری ۵۵ و ۵۷
ساعات بازدید: همهروزه از ساعت ۸ صبح الی ۱۴
کلام آخر
تماشای معروفترین موزههای مشهد خالی از لطف نیست؛ چراکه دانش شما را نسبت به ایران بیشتر میکند. بنابراین اگر تصمیم دارید به مشهد سفر کنید، بهتر است پس از زیارت، تماشا و بازدید از موزههای نامبرده را در برنامه خود بگنجانید و پس از آنها از دیگر موزههای مشهد مانند موزه مردم شناسی رباط ویرانی، موزه دانشگاه فردوسی، موزه حیات وحش وکیل آباد، موزه راه آهن، موزه وقف، موزه مشهدشناسی فرهنگسرای بهشت، موزه خانه ملک، موزه تاریخ طبیعی آموزش و پرورش، موزه تاریخ سماور، موزه واقعه گوهرشاد، موزه تنوع زیستی، موزه جانورشناسی دانشگاه آزاد و فردوسی، موزه دیرینهشناسی، موزه علوم دانشگاه فرهنگیان، موزه حوضخانه هزاردستان که ردپای تاریخ، هنر، طبیعت و حیاتوحش را در کشور ما آشکار میکنند، دیدن کنید.