ایسنا/ بدنبال آخرین اخبار بدست آمده، این پرسش مطرح می گردد که آیا مشهد می تواند الگوی سایر شهرهای مذهبی باشد؟
علی شفیعی، یک کارشناس مذهبی در خصوص چگونگی الگو بودن مشهد برای دیگر شهرهای زیارتی اظهار کرد: اگر یک شهر مذهبی قرار است برای دیگر شهرهای زیارتی الگو باشد، نیازمند ویژگی هایی است که برخی از آنها معنوی و برخی شکلی اند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مشهد می تواند به عنوان یک شهر زیارتی برای دیگر شهرهای مذهبی الگو باشد، گفت: باید گفت که اگر نگاه حداکثری به ویژگی های شهر مذهبی داشته باشیم با توجه به تغییرات چند دهه اخیر به راحتی نمیتوان مشهد را الگوی شهرهای زیارتی دانست.
شفیعی در خصوص ویژگی های یک شهر مذهبی افزود: مهمترین مسئله ای که میتوان در این خصوص مطرح کرد، این است زمانی که فرد وارد شهر مذهبی می شود باید با حضور خود مذهب را در شخصیت و رفتار شهروندان مشاهده کند. همچنین باید هنگام ورود با یک شهر مذهبی که دارای نشانه ها، نمادها، علائم، قالب ها و شکل ها است، مواجه شود که نشان دهنده مذهبی بودن شهر و حضور مذهب در این شهر است. این نشانه ها باید بقدری برجسته باشند که فرد پس از ورود به این شهر برجستگی ها را کاملا به خود جلب و جذب کند.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: بنابراین بر فرض پذیرش مفهومی به نام شهر مذهبی که به عقیده من ترکیب درستی نیست، میتوان حداکثر از شهر یا حضور معنای متعالی شهر سخن گفت. یک شهر مذهبی علاوه بر انسان های وفادار به آموزه های مذهبی آن شهر، ساختار سازمانی و ساختمان سازی شهر باید بگونه ای باشد که مذهبی بودن را نشان دهد.
وی ادامه داد: بنابراین انتظار این است اماکنی که به عنوان استقرار زائران در شهرهای زیارتی مورد استفاده قرار می گیرد، نشانه های حداکثری از مذهبی بودن را داشته باشد.
شفیعی تصریح کرد: البته تنها اماکن استقرار زائران نباید چنین باشد بلکه انتظار این است که اماکن عمومی مانند محیطهای علمی و پژوهشی، دانشگاه ها، اماکن تفریحی و اداری نیز باید ویژگی متفاوتی داشته باشند. مقصود از موارد بیان شده این نیست که مانع ظرفیت های انسانی شویم، بلکه ایجاد زمینه برای ظرفیت های انسانی و نشان دادن تفاوت های یک شهر مذهبی با دیگر شهرها نقطه هدف است.
وی مدعی شد: یک شهر مذهبی می تواند با استفاده از نمادهای منطقه ای مانند حرم مطهر رضوی در مشهد نشانه های مذهبی انسانی و سازمانی خود را به نمایش بگذارد. برای مثال شهروندان این منطقه باید از اخلاق، انصاف، دگردوستی و ... بیشتری برخوردار و اماکن نیز به وضوح متفاوت از بخش های حاشیه ای و اطراف حرم باشند.
شفیعی در خصوص اینکه مشهد باید چه اقداماتی انجام دهد تا برای دیگر شهرهای زیارتی الگو باشد، ابراز عقیده کرد: بر فرض پذیرش وجود عنوانی به نام شهر مذهبی، اگر مشهد بتواند در تربیت انسان پیرامونی خود آنها را منصف تر، دگردوست تر، مودب تر تلقی کند، موفق می شود. همچنین اگر بتوان از ساختمان سازی و المان های شهری متفاوت بهره گرفته از سنت های مذهبی در این شهرها استفاده کرد آنجا میتوان ادعای الگو بودن داشت؛ اما در حال حاضر این نشانه ها را متفاوت از شهرهای دیگر مشاهده نمیکنم.
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: ای کاش شهرهایی مانند مشهد فاقد حاشیه نشینی، کاهش فاصله طبقات اجتماعی، تسهیل رفت وآمد در شهرهای مذهبی، کاهش ترافیک و مشکلات هوای ناسالم در شهرهای مذهبی و .... بود تا بتواند شهر مذهبی را تبدیل به الگو کند.
وی با اشاره به اینکه اکنون نمیتوان شهر مشهد را برای دیگر شهرهای مذهبی الگو دانست، اضافه کرد: شهری که بخواهد الگوی دیگر شهرهای مذهبی باشد، نیازمند کارگزارن مذهبی، فرهنگی و مدیرانی با ویژگی های متفاوت است تا بتوانند به آنچه مطرح شد، دست یابند. افرادی که خودشان دگرپذیر نیستند، ادبیات گفت و گویی آنها موجب آرامش نیست که به عقیده من شهر مذهبی، شهری با شهروندان آرام است.
شفیعی بیان کرد: این دست از افراد که دگرپذیر نیستند، نگاهشان به شهر نگاهی درآمدزاست یا به عبارت دیگر شهر را برای تجارت می خواهند، سنت معماری مذهبی که موجب آرامش بود را به رسمیت نمی شناسند و کارگزاران و مدیران لایقی برای شهر مذهبی نیستند و نمیتوان امیدی به الگوسازی شهر مذهبی از طرف آنها داشت.
