همشهری نوشت: حالا که روند بالا رفتن قیمت دلار شروع شده، برخی‌ها می‌ترسند که این روند به این زودی‌ها متوقف نشود و قیمت بسیاری از کالاها و خدمات چندبرابر شود.
ایران آرت: همشهری روزنامه شهرداری تهران نوشت: حالا که روند بالا رفتن قیمت دلار شروع شده، برخی‌ها می‌ترسند که این روند به این زودی‌ها متوقف نشود و قیمت بسیاری از کالاها و خدمات چندبرابر شود. علاقه‌مندان به کتاب و مطالعه نیز واهمه دارند گرانی دلار افزایش قیمت کاغذ و سایر ملزومات چاپ را به همراه داشته باشد که نگرانی بحقی است. بخش عمده‌ای از کاغذ مصرفی در صنعت چاپ کشور کاغذ وارداتی است و هرگاه که قیمت دلار بالا می‌رود، قیمت کاغذ و در نتیجه قیمت کتاب هم افزایش می‌یابد. با این حال، روز دوشنبه این هفته خبرگزاری کتاب که زیرنظر «خانه‌کتاب و ادبیات ایران» است، از شیب نزولی قیمت کاغذ در بازار خبر داد.
در گزارش این خبرگزاری دلیل کاهش قیمت کاغذ، توزیع هزار تن کاغذ ایرانی در میان ناشران و سیاست‌های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تامین مواد اولیه مورد نیاز صنف عنوان شده بود.
همچنین روز سه‌شنبه همین هفته غلامرضا شجاع، مدیرعامل تعاونی لیتوگرافان تهران به ایبنا گفته: «عرضه بالای کاغذ از سوی تجار طی 2 روز گذشته و واردات کاغذ تحریر دولتی به کشور از جمله عوامل کاهش قیمت این کالا در بازار به شمار می‌آیند.» اما چرا تجارِ کاغذ، باید کالایی را که امکان گران شدن آن، با توجه به افزایش قیمت دلار وجود دارد، به بازار عرضه کنند؟ شجاع در حرف‌هایش به نکته‌ای اشاره کرده که می‌تواند توضیح‌دهنده کاهش قیمت کاغذ باشد.
به‌گفته وی، انتشار اخبار واردات کاغذ تحریر دولتی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موجب شد بسیاری از واردکنندگان کاغذ، کاغذهای خود را در بازار ارائه کنند. در واقع، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توزیع کاغذ در میان ناشران اجازه نداده که واردکنندگان کاغذ در بخش خصوصی تعیین‌کننده قیمت کاغذ باشند و بتوانند کاغذ را به قیمتی که می‌خواهند به فروش برسانند.
مدیرعامل تعاونی لیتوگرافان تهران در این‌باره گفته: «وقتی کاغذ زیاد به بازار ارائه می‌شود، قیمت به‌طور خودکار پایین می‌آید و در آینده شاهد قیمت‌های منطقی‌تر و متعادل‌تری خواهیم بود.»
همچنین، علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، درباره احتمال افزایش قیمت کاغذ به مهر گفته: «در مورد موضوع کاغذ تا امروز همه آنچه بین ناشران تقسیم شده است محصول توقیف محموله‌هایی بوده که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده و تحویل وزارت ارشاد برای تقسیم بین ناشران نشده بود که مجموعا بسیار کم است؛ یعنی در حد ۵ درصد نیاز نشر کشور است و بر اساس چند عامل تخصیص‌ها داده شد:
1-قانون اهداف و وظایف وزارت ارشاد اسلامی که طبق ماده 2 حمایت‌های وزارت ارشاد را مشخص کرده است و گفته باید از چه مواردی حمایت کند.
2-حجم دریافتی که ناشران پیش از این داشته‌اند، میزان مصرف، دریافت و اینکه چند درصد از نیاز خود را از منابع کاغذ دولتی تأمین کرده است.
3-حجم شمارش و نظارتی که داده بودند، مثلاً 100 بند کاغذ خارجی دریافت شده توسط ناشر حداقل باید ۸۰ بند و ۸۰ درصد نظارت شده داشته باشد که این کاغذ صرف چاپ کتاب شده است چون سامانه کاغذ در بخش نشر به این شکل است که ناشران درخواست خود را ثبت می‌کنند و پس از بررسی تخصیص داده می‌شود.
4-حجم اعلام وصول چقدر است؛ مثلاً ناشر پیش از اینکه کتابش را توزیع کند باید یک نسخه به‌عنوان اعلام وصول به اراده فرهنگ و ارشاد اسلامی ببرد. در پاسخ به این سؤال که ما مسئول قیمت‌گذاری کاغذ هستیم؟ باید گفت خیر، حتی وزارت ارشاد هم مسئول نیست بلکه وزارت صمت مسئول تأمین کاغذ در کشور است؛ مانند اقلام دیگری که برای صنایع و مصرف عمومی تعریف می‌کنند، اما وزارت ارشاد برای حمایت از صنعت نشر ورود کرده است.
او در پاسخ به سؤالی درباره نحوه تعیین قیمت کاغذ داخلی و خارجی گفته: «اسنادی که تاجر به‌عنوان وارد‌کننده در اختیار دارد به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان ارائه می‌شود و آنها هزینه توزیع قیمت کاغذ را مشخص می‌کنند. برای تولید کاغذ ایرانی هم پس از پیگیری‌ها و وعده وزیر چند کارخانه در کشور وجود دارد که مسائل‌شان در حال پیگیری است که کاغذ را تحویل دهند؛ کارخانه کاغذ مازندران نخستین کارخانه‌ای بود که به میدان آمد، کاغذ را تولید کرد و تعهد داد که ۳۵ هزار تن به وزارت آموزش و پرورش تحویل دهد و ۷ هزار تن به وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی؛ ما هم تفاهمنامه‌ای را براساس این گفت‌وگو منعقد کردیم که از ابتدای شهریور ماه هر ماه هزار تن به ما تحویل می‌دهند و ما نیز در اختیار ناشران قرار می‌دهیم. قیمت‌گذاری هم از طرف کارخانه مازندران به‌دلیل اینکه هزینه‌های تولید کاغذ را محاسبه می‌کنند صورت می‌گیرد. ما 7 هزار تن با مازندران قرار گذاشتیم، اما ناشران بیش از ۱۲ هزار تن پیش ثبت‌نام دارند که نشان‌دهنده استقبال خوب آنهاست. البته نیاز به کیفیت بیشتر است، اما در قیاس با نمونه‌های دیگر استقبال خوبی صورت گرفته است. هم‌اکنون ما از تقاضای ناشران عقب هستیم، به‌دلیل حجم تولیدی مازندران کارخانه‌های دیگری هم که هستند هر کدام بحثشان در دولت پیگیری شده است تا نیاز کشور به کاغذ را بتوانند تأمین کنند.»
افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر می‌تواند تأثیری روی قیمت کاغذ داشته باشد؟ پاسخ این است که حتما می‌تواند، اما اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کمک سایر نهادهای نظارتی بر بازار کاغذ نظارت داشته باشد، افزایش قیمت کاغذ به میزانی نخواهد بود که باعث افزایش انفجاری قیمت‌ها شود.
از سوی دیگر، توجه به افزایش ظرفیت داخلی تولید کاغذ مؤثرترین راهکار برای کاهش قیمت کاغذ است. تقریبا در 40روز گذشته حال بازار کتاب خوب نبوده است و اگر افزایش قیمت کتاب به مشکلات ناشران و فروشندگان کتاب و کتابخوانان افزوده شود، نگرانی‌های جدی‌ای درباره وضعیت صنعت نشر و کتاب در کشور به‌وجود می‌آید.
