جاذبه ها/ براساس خبرهای واصله، تپه حاجی فیروز یکی از جاذبه های دیدنی آذربایجان غربی به شمار می رود.
تپه حاجی فیروز مربوط به 5500 قبل از میلاد است و در شهرستان نقده، بخش محمدیار، دهستان حسنلو واقع شده و این اثر در تاریخ 7 خرداد 1387 با شماره ثبت 22908 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در این تپه بقایای 18 ساختمان را کشف کرده اند که به هزاره ششم پیش از میلاد تعلق دارند و مستقل از هم بنا شده اند. نقشه آنها مربع شکل بوده و دیوارهایی عظیم در جهت شمالی جنوبی دارند. در شرق بعضی واحدها انبارهای بدون سقفی قرار دارد. خانه ها با یک دیوار به دو قسمت مساوی تقسیم میشدند. یکی نشیمن بود و دیگری برای کارهای روزمره و آشپزخانه که اجساد کودکان را در این محل خاک میکردند. آثاری از حصیر و سبد بر روی دیوارها دیده شده است.
یکی از خانه های حفاری شده در تپه دارای در کوچکی بود. این در از کف زمین کمی بالاتر قرار داشت و زیر آن با چند آجر سکویی ساخته شده بود. چند پله هم پیش از در قرار داشت و کف خانه از سطح زمین پایین تر قرار داشت. سفالهای دوره حاجی فیروز دست ساز و دارای شاموت گیاهی هستند. تنوع ظروف سفالی این منطقه بسیار زیاد است. رنگ اکثر آنها نخودی با نقوش قرمز و قهوه ای بود و آثار گوناگون سنگی، گلی، استخوانی و صدفی هم در این منطقه کشف شده است.
اجساد را در کف اتاقها دفن میکردند. در برخی موارد از استودان هایی استفاده شده که استخوانهای چند نفر در آنها قرار داشت. افراد به صورت جمع شده طوری دفن میشدند که سر آنها رو به شمال باشد. جهت شمالی جنوبی در استودانها نیز رعایت میشد. نمونه هایی هم از استخوانهای سوخته آدم در محل پیدا شده و این احتمال وجود دارد که اجساد را می سوزاندند. زندگی در این تپه پس از عصر مس سنگی خاتمه یافت.
