آناتومی مچ پا و عصب های تشکیل دهنده آن

به طور کلی مچ پا یک مفصل لولایی می باشد که می تواند پا را در دو جهت اساسی یعنی به دور از بدن و به سمت بدن حرکت دهد. در آناتومی مچ پا تعداد زیادی استخوان و ساختار پیچیده ای از عضلات و رباط ها وجود دارد که درد مچ پا می تواند نشان دهنده ی بروز مشکل در هر یک از این اجزا باشد.

آشنایی با آناتومی مچ پا

بهتر است بدانید پا از اعضای اصلی بدن می باشد که آناتومی آن از ۲۶ استخوان، ۳۳ مفصل و تعداد زیادی رباط و تاندون به وجود آمده است. این قسمت ها با یکدیگر همکاری کرده و دو کار اساسی یعنی حرکت و تحمل وزن را انجام می دهند. پا به دلیل تحمل فشار و وزن بدن و پخش این وزن دارای ساختار پیچیده ای است و از اعضای بسیاری تشکیل شده است، همچنین پا برای سازگار بودن با محیط و سطوح ناهموار بایستی انعطاف بالایی داشته باشد که آناتومی مچ پا نیز همین ویژگی را خواهد داشت.

قسمت پا به این علت که تحمل وزن همه بدن را بر عهده دارد بیشتر دچار آسیب می شود. پا از سه قسمت جلوی پا(انگشتان)، قسمت میانی(کف پا) و قسمت عقبی(مچ پا) تشکیل شده که هر قسمت از این ناحیه ها از استخوان، ماهیچه، مفصل، تاندون و رباط ها به وجود آمده است.

ساختار مچ پا:

به صراحت می توان گفت که در قسمت پا، آناتومی مچ پا نقش بسیار مهمی دارد زیرا در تمامی فشار ها و حرکات در مرحله اول، مچ پا دخالت دارد و بسیاری از حرکات از جمله راه رفتن، ایستادن و برخی از ورزش ها نیازمند حرکت مفصل برای تقویت مچ پا هستند.

بهتر است بدانید که مچ پا در واقع از قرار گرفتن ۴ استخوان در کنار یکدیگر تشکیل شده است. این قسمت دارای تعداد زیادی استخوان، مفصل، رباط و عضله است. مچ پا دارای مفاصل بزرگ است که از سه استخوان درشت نی، نازک نی و تالوس تشکیل شده است.

اقسام استخوانی تشکیل دهنده:

همانطور که متوجه شدید استخوان های مچ پا انواع مختلفی را تشکیل می دهند که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم.

• استخوان درشت نی:

استخوانی که شامل استخوان آناتومی مچ پا می شود.

• استخوان نازک نی:

استخوانی نازک تر از استخوان درشت نی است که در کنار استخوان ساق پا قرار دارد.

• استخوان تالوس:

استخوان تالوس استخوانی است که در قسمت بالای استخوان پاشنه قرار گرفته است.

رباط ها:

همانطور که می دانید رباط ها در واقع بافت هایی با استحکام بسیار بالا هستند که استخوان ها را به یکدیگر متصل می کنند و موجب می شوند تا به صورت محکم در کنار یکدیگر قرار گرفته و تکان نخورند. همچنین حرکت استخوان ها در یک جهت را کنترل می کنند و از حرکت آن ها در جهت های دیگر نیز جلوگیری می کند. بنابراین نقش مهمی در آناتومی مچ پا خواهند داشت.

در واقع رباط های موجود در آناتومی پا از کلاژن ساخته شده اند و بافت نرمی دارند زیرا جریان خون در رباط ها به دلیل داشتن رگ های کم شدت نداشته و همین جریان کم باعث نرمی بافت رباط ها و همچنین دیرتر بهبود یافتن آن شده است.

در واقع رباط ها را می توان وصل کننده استخوان ها به یکدیگر دانست. مچ پا دارای سه رباط اصلی در قسمت خارجی پا و سه رباط در قسمت بالای مچ پا می باشد که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم:

رباط های قسمت خارجی پا:

• رباط خلفی
• رباط کالکانئوفیبولار
• رباط قدامی
• رباط های

رباط های قسمت بالای مچ پا:

• رباط تیبیوفیبولار قدامی تحتانی
• رباط تیبیوفیبولار خلفی تحتانی
• رباط خلفی فیبولار
• رباط عرضی

تاندون ها:

به طور کلی تاندون که به آن زردپی نیز گفته می شود یک نوار انعطاف پذیر و محکم است که ماهیچه را به استخوان متصل می کند. در ناحیه مچ پا قوی ترین و مهم ترین تاندون را می توان تاندون آسیب دانست که یک تاندون خلفی بوده و در قسمت پشتی و بالای مچ پا قرار گرفته است. وظیفه اصلی این تاندون کشیدن قسمت پشت پا برای بالا و پایین آوردن راحت و آسان است.

آناتومی مچ پا تاندون های دیگری از جمله تاندون های قدامی، فلسکور و اکساتانسور را نیز شامل می شود که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله فشار مکرر بر تاندون که در اثر مداومت در کارها و فعالیت هایی مانند ورزش های سنگین یا در اثر دویدن های ناگهانی و بدون آمادگی، اصطکاک و کشش بیش از حد آسیب ببیند. همچنین درمان آسیب نیز با توجه به نوع کاملا متفاوت خواهد بود.

مفاصل:

همانطور که می دانید مفصل ها محل برخورد دو استخوان با یکدیگر هستند. پا از ۲۲ مفصل تشکیل شده است. انگشت شست پا دارای دو مفصل می باشد یک مفصل متاتارسوفالانژیال در قسمت پایه انگشت و مفصل فالانژیال که در بالای هر چهار انگشت دیگر قرار دارد و هر کدام از آن ها نیز خود دارای ۳ مفصل دیگر می باشند. سطح مفصل از یک مایع روان کننده پوشیده شده است.

انواع عصب ها:

مچ پا نیز مانند مانند سایر قسمت های بدن دارای عصب می باشد. از دسته عصب های این قسمت می توان به عصب هخای سورال، سافنوس و پرونئال اشاره کرد که در اطراف مچ پا قرار گرفته اند.

• عصب سورال:

این عصب در پشت پا قرار گرفته و از شاخه های اصلی خود در قسمت استخوان درشت نی سرچشمه می گیرد.

• عصب سافنوس:

این عصب از قسمت ران نشات می گیرد و تا قسمت مچ پا ادامه پیدا کرده است.

• عصب پروتئال:

این عصب از سیاتیک نشات گرفته و در قسمت پشت ساق پا و قسمت داخلی پا ادامه دارد.

بیماری های شایع مچ پا:

بهتر است بدانید که آناتومی مچ پا در واقع به دلیل تحمل وزن بدن و همچنین حرکت فراوان در معرض صدمات و آسیب ها قرار دارد و همچنین برخی از این مشکلات ممکن است مربوط به دوران کودکین یا ریشه مادرزادی داشته باشند.

با این حال از شایع ترین بیماری های مچ پا می توان به آسیب رباط مچ پا، آرتروز و التهاب استخوان اشاره کرد که بایستی به سرعت نیز درمان شوند.

در پایان به منظور شناسایی ساختار دیگر اعضای بدن از جمله آناتومی زانو و آناتومی ساق پا می توانید کلیک نمایید.