سندرم متابولیک به گروهی از بیماری‌ها و مشکلات مربوط به سلامتی گفته می‌شود که با هم ایجاد می‌شوند و فرد را در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت نوع دو و سکته قلبی قرار می‌دهند. سندرم متابولیک یک بیماری بسیار شایع بوده و به همین دلیل کسب آگاهی راجع به شرایط مختلف ایجاد آن بسیار اهمیت دارد. در این مقاله از مجله سلامت هومکا در رابطه با سندرم متابولیک، علل و علائم آن بیشتر توضیح می‌دهیم. برای انجام آزمایشات مرتبط با سندرم متابولیک و یا هر آزمایش دیگر در منزل کلیک کنید.
فهرست مطالب
- منظور از اختلال متابولیک چیست؟
- بیماری سندرم متابولیک چیست؟
- علت ایجاد بیماری متابولیک
- علائم سندرم متابولیک چیست؟
- چاقی و سندرم متابولیک
- انواع بیماری متابولیک
- بیماری متابولیک کبدی
- بیماری‌های متابولیک استخوان
- علل بیماری متابولیک استخوان
- علائم بیماری متابولیک استخوان
- تشخیص سندرم متابولیک چگونه است؟
- آیا بیماری متابولیک درمان دارد؟
- بیماری متابولیک در کودکان
- علائم اختلال متابولیسم کودکان
- درمان بیماری متابولیک در نوزادان
- پیشگیری از بیماری متابولیک
- رژیم غذایی سندرم متابولیک
- سخن پایانی از هومکا
منظور از اختلال متابولیک چیست؟
منظور از متابولیسم مجموعه پیچیده‌ای از واکنش‌های شیمیایی است که بدن برای حفظ حیات و تولید انرژی انجام می‌دهد. در بدن ما آنزیم‌های به خصوصی وجود دارند که مواد غذایی را که می‌خوریم، تجزیه کرده تا بدن بتواند از آن‌ها به‌عنوان منبع انرژی استفاده کرده و یا در صورت عدم نیاز آن‌ها را ذخیره کند.
علاوه بر این برخی فرآیندهای شیمیایی وظیفه دارند که این مواد را تجزیه کرده یا اینکه آن‌ها را به موادی که بدن به آن‌ها نیاز دارد، تبدیل کنند. هنگامی‌که این فرآیندهای شیمیایی به دلیل کمبود هورمون یا آنزیم به‌درستی کار نکنند، درواقع یک اختلال متابولیک رخ می‌دهد؛ بنابراین منظور از اختلال متابولیک، شرایطی است که در آن فرآیندهای تولید و تجزیه مواد شیمیایی در بدن دچار اختلال شده است.
بیماری سندرم متابولیک چیست؟
سندرم متابولیک مجموعه‌ای از شرایط مختلف بوده که با هم اتفاق می‌افتند و خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته قلبی و دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهند. این شرایط شامل افزایش فشارخون، قند خون بالا، چربی اضافی در دور کمر و سطوح غیرطبیعی کلسترول یا تری گلیسیرید هستند.
البته به خاطر داشته باشید که داشتن تنها یکی از این شرایط به معنای ابتلا به سندرم متابولیک نیست. داشتن تنها یکی از این شرایط مثل فشار خون بالا به این معناست که فرد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های جدی‌تر قرار دارد. وجود هر کدام از این شرایط در فرد، او را مستعد ابتلا به بیماری‌هایی چون دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی می‌کند. اگر سندرم متابولیک یا هر یک از شرایط آن را دارید، تغییر در شیوه زندگی می‌تواند بروز مشکلات جدی سلامتی را به تأخیر انداخته یا حتی از آن‌ها جلوگیری کند.
علت ایجاد بیماری متابولیک
همان‌طور که گفتیم متابولیسم فرآیند پیچیده‌ای است که بسیاری از مواد بیوشیمیایی، بافت‌ها و اندام‌های بدن را درگیر می‌کند. این یعنی فرصت‌های زیادی وجود دارد که مشکلی پیش بیاید و باعث اختلال متابولیک شود. چند نمونه از این علل عبارت‌اند از:
ژنتیک
ژن‌ها می‌توانند فرآیندهای متابولیک را به روش‌های مختلفی تحت تأثیر قرار دهند. به‌عنوان‌مثال، افراد مبتلا به بیماری گوچر (Gaucher disease) دارای یک جهش ژنتیکی هستند که تولید گلوکوسربروزیداز (آنزیمی برای تجزیه چربی‌ها) را محدود می‌کند. درنتیجه این افراد مستعد تجمع چربی مضر در بدن خود هستند.
اختلال عملکرد اندام‌ها
گاهی ممکن است اندام‌های درگیر در متابولیسم به‌درستی عمل نکنند. به‌عنوان مثال، دیابت زمانی رخ می‌دهد که غده پانکراس قادر به تولید انسولین کافی برای تنظیم سطح گلوکز خون نباشد.
اختلال عملکرد میتوکندری
میتوکندری‌ها بخش‌های کوچکی از سلول‌ها هستند که در درجه اول انرژی تولید می‌کنند. جهش میتوکندری یا DNA سلولی یا محرک‌های محیطی می‌تواند بر عملکرد صحیح میتوکندری‌ها و میزان انرژی‌ای که می‌توانند تولید کنند تأثیر بگذارد.
توجه داشته باشید که همیشه مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد اختلال متابولیک می‌شود. به‌عنوان مثال، دیابت نوع ۱ ناشی از حمله اشتباه سیستم ایمنی به سلول‌های پانکراس است. بااین‌حال، محققان مطمئن نیستند که دقیقاً چه چیزی باعث بروز این مشکل در سیستم ایمنی می‌شود.
به گفته‌ی my.clevelandclinic عوامل زیر شانس ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می‌دهند:
- سن: خطر ابتلا به سندرم متابولیک با افزایش سن بیشتر می‌شود
- قومیت و نژاد: برخی از نژاد‌ها بیشتر در معرض ابتلا به سندرم متابولیک هستند و لیدلیل آن هنوز مشخص نیست
- چاقی و افزایش وزن: به‌خصوص در شکم، خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می‌دهد
- دیابت: اگر در دوران بارداری دیابت داشته‌اید (دیابت بارداری) یا اگر سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲ داشته باشید، احتمال ابتلا به سندرم متابولیک در شما بیشتر است
- ابتلا به بیماری‌های دیگر: اگر سابقه ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا آپنه خواب داشته باشید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سندرم متابولیک هستید
علائم سندرم متابولیک چیست؟
اختلالات متابولیک متنوع هستند و می‌توانند بر بسیاری از جنبه‌های عملکرد بدن تأثیر بگذارند. علائم رایج سندرم متابولیک عبارت‌اند از:
- خستگی
- ضعف عضلانی
- افزایش یا کاهش وزن غیرمنتظره
- تغییر رنگ پوست
- دل‌درد
- حالت تهوع یا استفراغ
- کاهش اشتها
- مشکلات رشدی در نوزادان و کودکان
چاقی و سندرم متابولیک
همان‌طور که در بخش علل ایجاد سندرم متابولیک گفتیم، چاقی به‌خصوص چاقی در ناحیه شکم احتمال ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می‌دهد. پس اگر افزایش وزن دارید، توصیه می‌کنیم برای کاهش وزن خود اقدام کنید.
انواع بیماری متابولیک
پیچیدگی متابولیسم باعث شده تا انواع مختلفی از اختلالات متابولیک وجود داشته باشد. در حال حاضر بیش از ۵۰۰ اختلال متابولیک کشف شده است و بسیاری از آن‌ها اختلالات ژنتیکی نادر هستند. برخی از موارد شایع انواع بیماری متابولیک عبارت‌اند از:
دیابت
دیابت یک بیماری است که در آن عامل یا عواملی از تنظیم هورمون انسولین و میزان قند خون بدن جلوگیری می‌کنند و میزان قند خون فرد بیشتر از حد نرمال است. انواع دیابت عبارت‌اند از:
- دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۱ یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به‌اشتباه به سلول‌های پانکراس حمله کرده و تولید انسولین را محدود می‌کند. افراد مبتلا به این نوع دیابت به داروهای انسولین روزانه برای تنظیم گلوکز خون خود نیاز دارند.
- دیابت نوع ۲
در بیماری دیابت نوع ۲ بدن قادر به استفاده صحیح از انسولین نیست. دیابت نوع ۲ می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. این بیماری ممکن است ناشی از برخی عوامل مربوط به سبک زندگی مانند رژیم غذایی نامناسب باشد.
- دیابت بارداری
دیابت بارداری تنها در برخی از افراد در دوران بارداری تأثیر می‌گذارد و معمولاً پس از تولد نوزاد از بین می‌رود. بااین‌حال، دیابت بارداری می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در فرد افزایش دهد.
بیماری گوچر
بیماری گوچر یک اختلال ژنتیکی نادر بوده و نتیجه یک جهش ژنتیکی است. این اختلال ژنتیکی تولید گلوکوسربروزیداز را محدود می‌کند، بنابراین لیپیدها در بدن فرد تجزیه نمی‌شوند. لیپیدها معمولاً در طحال یا کبد تجمع می‌یابند و همین باعث افزایش اندازه این اندام‌ها و به دنبال آن بروز طیف مختلفی از مشکلات می‌شود. اکثر افراد مبتلا به این بیماری، مبتلا به گوچر نوع ۱ هستند که علائمی مانند خستگی و کبودی آسان را ایجاد می‌کند.
هموکروماتوز
هموکروماتوز (hemochromatosis) یک بیماری است که بر جذب آهن توسط بدن تأثیر می‌گذارد. این بیماری می‌تواند ناشی از جهش در ژن HFE، مقادیر بالای آهن در رژیم غذایی یا تزریق خون به فرد باشد. این بیماری باعث تجمع آهن می‌شود و می‌تواند منجر به علائمی ازجمله موارد زیر شود:
- خستگی یا ضعف
- درد مفاصل
- مشکلات و اختلالات جنسی
- دل‌درد
- تیره شدن پوست
فنیل کتونوری (PKU)
این بیماری یک بیماری ارثی است و در آن فردی بدون توانایی یا کاهش توانایی تولید فنیل آلانین هیدروکسیلاز متولد می‌شود. فنیل آلانین هیدروکسیلاز آنزیم بسیار مهمی برای پردازش اسیدهای آمینه است. فرآیندهای متابولیک مختلف از اسیدهای آمینه برای ساخت پروتئین که یک فاکتور ضروری برای رشد و تکامل بدن است، استفاده می‌کنند.
بدن اسیدهای آمینه اضافی را می‌شکند و سپس آن‌ها را حذف می‌کند. بااین‌حال، افراد مبتلا به فنیل کتونوری قادر به پردازش اسیدهای آمینه اضافی نیستند و این مسئله می‌تواند باعث آسیب مغزی شود. درمان اولیه برای جلوگیری از عوارض شدید فینل کتونوری ضروری است.
اختلالات میتوکندریایی
اختلالات میتوکندری شرایطی هستند که از تولید انرژی کافی توسط میتوکندری برای عملکرد صحیح سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. این اختلالات معمولاً از یک جهش ژنتیکی ناشی می‌شوند که از خانواده به ارث می‌رسد. اختلالات میتوکندریایی می‌توانند هر قسمت از بدن را تحت تأثیر قرار دهند، زیرا همه سلول‌ها حاوی میتوکندری هستند و برای عملکرد صحیح خود به انرژی نیاز دارند. به عنوان مثال، اختلالات میتوکندریایی می‌توانند بر رشد و عملکرد عضلات تأثیر بگذارند یا باعث بروز دیابت شوند.
بیماری متابولیک کبدی
برخی از اختلالات متابولیکی می‌توانند کبد را هدف قرار داده و منجر به بروز بیماری مزمن کبدی، سیروز و سرطان کبد شوند. سه بیماری متابولیک کبدی رایج عبارت‌اند از: هموکروماتوز ارثی، کمبود آنتی‌تریپسین آلفا ۱ و بیماری ویلسون.
هموکروماتوز ارثی
هموکروماتوز ارثی که به آن بیماری اضافه بار آهن نیز گفته می‌شود، یک اختلال ژنتیکی است که در آن بدن بیش‌ازحد لازم آهن را جذب و ذخیره می‌کند. مقادیر اضافه آهن در کبد، پانکراس و سایر اندام‌ها رسوب می‌کند و می‌تواند باعث سیروز کبدی شود. اضافه بار آهن با یک آزمایش خون ساده قابل‌تشخیص است.
کمبود آنتی‌تریپسین آلفا ۱ (AATD)
کمبود آنتی‌تریپسین آلفا ۱ (AATD) یک بیماری ژنتیکی نادر است که اغلب باعث آمفیزم در بزرگ‌سالان و بیماری کبد در سنین مختلف می‌شود. در بیماران مبتلا به AATD، بدن مقادیر زیادی پروتئین غیرطبیعی تولید می‌کند که در کبد تجمع می‌یابند. تجمع این پروتیئن‌های غیرطبیعی به‌تدریج باعث آسیب به کبد و سایر عوارض این بیماری شامل هپاتیت مزمن بزرگ‌سالان، سیروز یا سرطان کبد می‌شود.
بیماری ویلسون
بیماری ویلسون یک بیماری ژنتیکی نادر است که در آن مس در کبد، مغز، چشم‌ها و سایر اندام‌ها تجمع می‌یابد. به‌این‌ترتیب تجمع مس باعث نارسایی حاد کبد یا سیروز می‌شود.
بیماری‌های متابولیک استخوان
بیماری متابولیک استخوان، تضعیف استخوان‌ها ناشی از سطوح غیرطبیعی بلوک‌های ساختمانی استخوان، مانند کلسیم، فسفر یا ویتامین D است. بیماری‌ها یا شرایطی که باعث کمبود هر یک از این موارد می‌شوند می‌توانند منجر به تحلیل استخوان، استخوان‌های شکننده شوند.، شکستگی، بدشکلی استخوان و ناتوانی جدی در افراد شوند. انواع اختلالات متابولیک استخوان به شرح زیر است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک بیماری متابولیک استخوان است. ممکن است به‌مرور زمان در افراد مسن به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش سن، مقداری از دست دادن استخوان در افراد مسن رخ دهد، اما عواملی مانند کاهش استروژن در زنان، سابقه خانوادگی این بیماری، استخوان‌های کوچک، رژیم غذایی نامناسب، مصرف زیاد الکل و سیگار کشیدن می‌تواند باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و بدتر شدن پوکی استخوان شود.
استئومالاسی
استئومالاسی که گاهی راشیتیسم نیز نامیده می‌شود، به دلیل کمبود کلسیم یا فسفر کافی باعث ضعیف یا نرم شدن استخوان‌ها در کودکان می‌شود. ویتامین D به بدن اجازه می‌دهد تا این مواد معدنی را جذب کند تا به رشد استخوان‌ها و حفظ استحکام استخوان‌ها کمک کند. کمبود ویتامین D می‌تواند ناشی از رژیم غذایی نامناسب، کمبود نور خورشید یا ناتوانی در جذب ویتامین به دلیل یک بیماری روده‌ای مانند بیماری سلیاک، داروها یا یک اختلال ارثی باشد.
علل بیماری متابولیک استخوان
اختلالات متابولیک استخوان ممکن است در هر فردی ایجاد شوند، اما افرادی که شرایط زیر را دارند بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری متابولیک استخوان هستند:
- سن بالا (به جز استئومالاسی که کودکان را مبتلا می‌کند)
- افرادی که جثه کوچکی دارند
- مبتلایان به بیماری کلیوی
- عدم دریافت کافی نور خورشید و کمبود ویتامین D
- سابقه پیوند عضو
- دریافت هورمون‌درمانی برای سرطان پروستات یا سرطان سینه
- تجربه یائسگی قبل از ۴۵ سالگی
- مصرف استروئیدها
- مصرف بیش‌ازحد الکل
- سیگار
علائم بیماری متابولیک استخوان
افراد مبتلا به بیماری متابولیک استخوان ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- درد استخوان، به‌خصوص در پشت، لگن و پاها
- تأخیر در رشد در کودکان
- انحنای ستون فقرات
- مشکلات مربوط به دندان‌ها
- کوتاه شدن قد به دلیل فشرده شدن مهره‌های ستون فقرات
- زانوهایی که به سمت بیرون خم می‌شوند یا زانوهایی که به سمت داخل خم می‌شوند
- شکستگی‌های مکرر به‌خصوص در افراد بالای ۵۵ سال
- شکستگی در اثر افتادن از ارتفاع کم که می‌تواند نشان‌دهنده استخوان‌های غیرطبیعی و شکننده باشد
شکستن استخوان هنگام سقوط از ارتفاع کم که پس از یائسگی یا در مردان مسن‌تر اتفاق می‌افتد، نباید به عنوان بخش طبیعی پیری در نظر گرفته شود. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، پزشک باید فرد را از نظر اختلالات متابولیک استخوان با انجام آزمایش تراکم استخوان ارزیابی کند.
تشخیص سندرم متابولیک چگونه است؟
پزشک معمولاً برای تشخیص سندرم متابولیک از چندین آزمایش مختلف کمک می‌گیرد. به این آزمایشات، آزمایش CMP (پنل متابولیک) می‌گویند. این آزمایش‌ها و سطوح در معرض خطر آن‌ها عبارت‌اند از:
- اندازه‌گیری دور کمر: دور کمر ۱۰۰ سانتی‌متر برای مردان و ۹۰ سانتی‌متر برای زنان یک عامل خطر برای سندرم متابولیک محسوب می‌شود
- آزمایش تری گلیسیرید خون ناشتا: تری‌گلیسرید خون ناشتای مساوی یا بیشتر از ۱۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر می‌تواند نشان‌دهنده سندرم متابولیک باشد
- تست کلسترول: سطوح HDL ۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در مردان و ۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در زنان در معرض خطر ابتلا به سندرم متابولیک هستند
- بررسی فشار خون: فشار خون سیستولیک در محدوده ۱۳۰ میلی‌متر جیوه یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک ۸۵ میلی‌متر جیوه یا بالاتر می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به سندرم متابولیک باشد
- آزمایش قند خون: سطوح ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر و بالاتر گلوکز خون ناشتا، به‌عنوان یک عامل خطر بیماری متابولیک در نظر گرفته می‌شود
آیا بیماری متابولیک درمان دارد؟
اگر سندرم متابولیک در شما تشخیص داده شود، هدف از درمان کاهش خطر ابتلا به عوارض شدیدتر این بیماری است. پزشکان معمولاً برنامه درمانی زیر را برای درمان سندرم متابولیک تجویز می‌کنند:
- داشتن رژیم غذایی سالم
- ورزش منظم، ازجمله ورزش‌های هوازی یا تمرینات مقاومتی
- کاهش وزن
- دارودرمانی
- ترک سیگار
- قطع مصرف مشروبات الکلی
علاوه بر این پزشک گاهی از داروها برای درمان سندرم متابولیک استفاده می‌کند. برخی از داروهای سندرم متابولیک عبارت‌اند از:
- داروهایی برای تنظیم انسولین یا کاهش قند خون
- داروهایی برای کاهش فشار خون بالا
- مصرف داروهایی برای کاهش کلسترول
- آسپرین با دوز پایین برای کاهش خطر سکته مغزی و حمله قلبی
بیماری متابولیک در کودکان
اختلالات متابولیک در کودکان زمانی اتفاق می‌افتد که بدن کودک مواد مغذی مانند چربی، پروتئین یا قند را به‌درستی پردازش نمی‌کند. در اغلب مواردی که کودکان خردسال دارای اختلال متابولیسم هستند، پای یک بیماری ژنتیکی در میان است که از خانواده منتقل شده است. هنگامی‌که کودکان بزرگ‌تر به اختلال متابولیسم مبتلا می‌شوند، اغلب به دلیل چاقی و افزایش وزن است. این امر کودک را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی قرار می‌دهد.
علائم اختلال متابولیسم کودکان
علائم اختلال متابولیک کودکان عبارت‌اند از:
- آپنه (دوره‌های کوتاه‌مدت بدون تنفس)
- بی‌حالی و خستگی شدید
- بی‌میلی به غذا
- تاکی پنه (تنفس سریع و غیرمعمول)
- استفراغ
درمان بیماری متابولیک در نوزادان
درمان بیماری متابولیک در نوزادان بسته به نوع بیماری و ارثی یا ارثی نبودن آن متفاوت است. پزشک ابتدا یک سری آزمایش‌های لازم برای تشخیص قطعی سندرم متابولیک و دلیل اصلی آن را تجویز می‌کند و سپس با توجه به نتایج اقدام به درمان می‌کند.
پیشگیری از بیماری متابولیک
پیروی از یک سبک زندگی سالم ممکن است از شرایطی که باعث ایجاد سندرم متابولیک می‌شوند جلوگیری کند. سبک زندگی سالم شامل موارد زیر است:
- در اکثر روزها حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید
- مقدار زیادی سبزیجات، میوه‌ها، پروتئین بدون چربی و غلات کامل را به رژیم غذایی خود بیافزایید
- چربی اشباع و نمک در رژیم غذایی خود را محدود کنید
- حفظ وزن سالم و پیشگیری از افزایش وزن
- ترک کردن سیگار
رژیم غذایی سندرم متابولیک
غذاهایی که می‌خوریم به‌طور مستقیم بر بیماری‌ها و شدت آن‌ها تأثیر می‌گذارند؛ بنابراین افراد مبتلا به سندرم متابولیک باید فهرستی از بایدها و نبایدهای غذایی خود را یادداشت کرده و رژیم غذایی خود را مطابق با آن‌ها تدوین کنند.
غذاهایی که می‌توانند علائم سندرم متابولیک را بدتر کنند
غذاهای شیرین
غذاهای شیرین شامل کربوهیدرات‌های ساده و تصفیه‌شده هستند. یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات ممکن است به کاهش وزن و بهبود کنترل قند خون کمک کند. همچنین کاهش مصرف کربوهیدرات ممکن است به پیشگیری از دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی کمک کند.
شیرین‌کننده‌های مصنوعی
مصرف زیاد نوشیدنی‌های رژیمی و خوراکی‌هایی که دارای شیرین‌کننده‌های مصنوعی هستند، ممکن است سطح قند خون و به دنبال آن خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
چربی‌های ترانس
چربی‌های ترانس در روغن‌های مصنوعی نیمه جامد رایج هستند. این چربی‌ها بیشتر به غذاهای فرآوری شده اضافه می‌شوند تا ماندگاری بیشتری داشته باشند. چربی‌های ترانس می‌توانند سطح کلسترول ناسالم و خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش دهند. علاوه بر این چربی‌های ترانس با دیابت نوع ۲ نیز مرتبط هستند.
سدیم
تحقیقات نشان داده که کاهش سدیم در غذاها به کاهش فشار خون کمک می‌کند و مصرف بیش‌ازحد سدیم منجر به افزایش فشار خون می‌شود. نمک یکی از منابع مهم سدیم است، اما غذاهایی که طعم شوری ندارند نیز می‌توانند سرشار از سدیم باشند. شما روزانه به کمتر از یک‌چهارم قاشق چای‌خوری نمک نیاز دارید. به‌این‌ترتیب باید نمک خوراکی و غذاهای حاوی مقادیر بالای سدیم را محدود کنید.
غذاهایی که می‌توانند علائم سندرم متابولیک را بهبود بخشند
غذاهای غنی از فیبر
افزودن فیبر بیشتر به رژیم غذایی می‌تواند به کاهش خطر بیماری قلبی و سکته کمک کند. فیبر سطح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) را که به‌عنوان کلسترول بد شناخته می‌شود کاهش می‌دهد. علاوه بر این فیبر می‌تواند به تعادل سطح قند خون کمک کند. زنان باید حداقل ۲۵ گرم فیبر در روز و مردان باید حداقل ۳۸ گرم فیبر در روز بخورند. غذاهای فیبری پیشنهادی برای مبتلایان به سندرم متابولیک عبارت‌اند از:
- میوه‌های تازه
- میوه خشک‌شده
- سبزیجات تازه و منجمد
- جو دوسر
- جو
- لوبیا
- عدس
- برنج قهوه‌ای
- کینوا
- سبوس
- نان و پاستا سبوس‌دار
- پودر دارچین
پتاسیم
غذاهای غنی از پتاسیم به تعادل فشار خون کمک می‌کنند. این ماده معدنی به قلب برای مقابله با اثرات سدیم که فشار خون را افزایش می‌دهد، کمک می‌کند. اگر به سندرم متابولیک مبتلا هستید، بهتر است این غذاهای سرشار از پتاسیم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
- موز
- نارنجی
- گریپ‌فروت
- طالبی
- لوبیا
- عدس
- قارچ
- گوجه‌فرنگی
- سبوس جو دوسر
- ماست
اسیدهای چرب امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ به افزایش سطح کلسترول HDL و همچنین به حفظ سلامت قلب و عروق خونی شما کمک می‌کنند. این چربی‌های سالم را می‌توان در برخی از ماهی‌ها و سایر غذاها یافت، مانند:
- دانه کتان
- دانه چیا
- دانه‌های کدو تنبل
- روغن زیتون
- آجیل کاج
- گردو
- بادام‌ها
- لوبیا
- آووکادو
- ماهی سالمون
- ماهی قزل‌آلا
سخن پایانی از هومکا
در این مقاله از مجله سلامت هومکا راجع به بیماری متابولیک و انواع آن صحبت کردیم. بیماری‌های متابولیک تقریباً تمام ارگان‌های بدن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند و می‌توانند مشکلات و عوارض مختلفی را ایجاد کنند. در بخش پرسش و پاسخ می‌توانید سوالات خود در رابطه با سندرم متابولیک، علل و علائم آن را مستقیماً از پزشکان هومکا بپرسید. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با انجام آزمایش سندرم متابولیک در منزل هومکا با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ در تماس باشید و یا برای ثبت درخواست کلیک کنید.
