قلعه مارکوه مازندران؛ بنایی با افسانه هایی شگفت انگیز

قلعه مارکوه مازندران؛ بنایی با افسانه هایی شگفت انگیز


منبع: همگردی

5

1402/2/30

11:34


بی شک، وقتی حرف از قلعه مارکوه مازندران می زنیم، ذهنمان در تاریخ و دوردست ها و حتی اخفای راز و رمزها سیر می کند. با ما در این مقاله خواندنی و جالب همراه شوید تا بدانید قلعه مارکوه کجاست و از اسرار و گنج قلعه مارکوه آگاهی پیدا کنید.

قلعه مارکوه

قلعه ای به جای مانده از دل تاریخ

قلعه مارکوه مازندران در سمت شرق کتالم قرار گرفت، آن هم نه روی زمین پست که بر بالای بلندای کوهی که آن را مارکوه می نامند. در واقع، قلعه مارکوه مازندران بخاطر جایگیری بر فراز این کوه، گویی نام آن را هم به امانت گرفته است. اما جالب تر اینکه در این ناحیه انگار مارکوه نام برگزیده ای هست که نه تنها قلعه و کوه نام آن را یدک می کشند، بلکه نام روستایی که در دامنه شمالی کوه قرار دارد نیز به مارکوه شهره است. برخی بر این باورند که چون مارها در این کوه و اطراف آن زیاد عبور داشته اند و از طرفی بخاطر گویش محلی، بکار بردن کلمه مار رایج بود، لذا مارکوه را بر این کوه، روستا و قلعه نام نهاده اند.

اما، نام نهادن مارکوه گویی نظرات مختلفی را متوجه خود کرد مثلا، برخی دیگر می گویند که چون در قدیم مردم آیین مهر پرستی داشته اند و کلماتی نظیر "مار" و "مهر" و "ماهار" در گویش محلیشان جای داشتند، شاید بتوان پیرامون انتخاب کلمه مار که از مادر و مهر گرفته شد، نظریه داد و گفت که شاید اصلا این قلعه قدیم بعنوان معبدی مقدس در میان مردم جای داشت و امروزه، به شکل قلعه جلوه می کند.

ساخت این قلعه متعلق به قرون سوم، پنجم و هشتم هست، ولی یک احتمال دیگر هم وجود دارد که شاید حتی بنای اولیه از قلعه به دوران پیش از اسلام برسد. به هرحال، آنچه که وابستگی به قرن سوم را در مورد احداث بنا بیشتر می کند، مشخصه هایی نظیر اسناد تاریخی، نوع معماری و بررسی میزان شباهات با بناهای قرن سوم هجری است. براساس مقاله قلعه مارکوه کجاست باید بدانید که مارکوه یک پایگاه نظامی در دوره های مختلف اسلامی بوده و گویی، محافظ بسیاری از سربازان در برابر دشمنان متجاوز بوده است.

قلعه ای به جای مانده از دل تاریخ

قلعه ای بر فراز 311 پله

برای رسیدن به گنج قلعه مارکوه، 311 پله پیش روی شماست. این قلعه که مساحتی به اندازه 600 متر مربع را از آن خود کرده، گنجایش جایگیری 100 سرباز را داشت و آنها را پناه می داد برای مقابله با دشمن. آنچه از این بنا در طول تاریخ هنوز نگاه گردشگران را معطوف خود می کند، 4 حصار جانبی و البته خودنمایی برج های پشتیبانی آن است. وقتی بر فراز کوه مارکوه رسیدید و آثار به جای مانده از قلعه پیش چشمتان خودنمایی کردند، اندکی در این منطقه تأمل کنید. شما در ارتفاعی قرار گرفته اید که دیدی با قابلیت 360 درجه خواهید داشت؛ بطوریکه از شمال دریا و از جنوب کوههای البرز را در افق خواهید دید.

اگر اهل بررسی آثار تاریخی به لحاظ نوع مصالح بکار رفته در آنها هستید، مطلع باشید که سنگ، ساروج و گچ مصالحی هستند که مارکوه را پای برجا نگهداشته اند. حتما در بازدید از قلعه، قطعات شکسته سفالی توجهتان را جلب خواهند کرد، اما آنچه گویی این تکه سفال ها برای مورخان حکایت می کنند، داستان تأمین آب آشامیدنی افراد مستقر در قلعه است که برای استفاده از چشمه های دورتر از قلعه از آنها استفاده می کرده اند.

قلعه ای بر فراز 311 پله

داستان های بنا

یک باور میان محلیان منطقه مارکوه وجود دارد و آن چیزی نیست جز اینکه می گویند در قلعه راهی بود که سربازان را به سمت روستا هدایت می کرد. اما، تحقیقات چیز دیگری را از بررسی این چاله نشان می دهند، چیزی که خلاف باور محلیان است. نتایج یافته ها مبتنی بر این هستند که این چاله یک تونل نبود و به لحاظ کاربری، در زمانهای قبل در حکم سردآب بوده است. فردی با نام میرزا حسن خان اعتمادالدوله که نظاره گر این قلعه بود، مطلبی را آورده است با این مضمون که در فراز کوه یک نقاره خانه قرار دارد. به این شرح که وقتی سنگی بر آن زده می شود، نتیجه این برخورد صدایی نهیب است تا حدی که تا نیم فرسخ دورتر صدای آن شنیده خواهد شد. اعتمادالدوله از مارکوه در قالب کوهی در تنکابن با دخمه های زیاد یاد کرد.

داستان های بنا

قلعه مارکوه یا بام رامسر؟

تعجب نکنید، هر دو نام تجلی یک منطقه دیدنی است. اگر قصد بازدید از گنج قلعه مارکوه را داشتید، جاده رامسر به سمت تنکابن مسیری است که باید در آن حرکت کنید و به سمت جنوب شرقی کتالم بقدری بروید که کوهی قامت برافراشته اما یگانه را ببینید. براساس مقاله قلعه مارکوه کجاست باید بدانید که بعد از این شما یک مسیر در پیش دارید نیمه آسفالت که شما را از سمت دامنه کوه به سمت قلعه تاریخی مارکوه هدایت می کند.

قلعه مارکوه یا بام رامسر؟

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو