بسیاری از والدین با ناامیدی ناشی از امتناع کودک از خوردن غذا به خوبی آشنا هستند. کودک بدغذا به راستی بار زیادی روی دوش والدین به ویژه مادر ایجاد میکند. اما قبل از اینکه وارد یک الگوی جنگ زمان صرف غذا شوید یا برای صبحانه، ناهار و شام صرفاً غلات سرو کنید، به خاطر داشته باشید که امتناع از غذا خوردن و بدغذایی یک رفتار رایج در دوران کودکی است. با این حال میدانیم که احتمالا نخوردن غذا توسط کودکتان به شدت ذهنتان را درگیر کرده و به دنبال راهکارها برای رفع بدغذایی کودکتان هستید. ما در این نوشتار راهکارهایی را برای شما گردآوری کردهایم. با ما همراه باشید.
به فرزندتان برچسب نزنید!
هنگامی که کودکی از خوردن غذا امتناع میکند، اولین کاری که بسیاری از والدین انجام میدهند این است که به کودک برچسب بدغذا بودن میزنند. در حالی که ممکن است موضوع فقط مربوط به ترجیحات و ذائقه فرزندتان باشد و او به چیزهای محدودی علاقه داشته باشد.
مسئله هر چه که باشد، نباید سعی کنید کودک را مجبور به غذا خوردن کنید. اما وظیفهتان هم نیست که دائم در حال آشپزی باشید. مثلا میتوانید غذای خانواده را آماده کنید و از کودکان بخواهید هر بخشی را که دوست دارد در بشقابش بکشد. نکته کلیدی این است که مواد متنوعی در دیس غذا داشته باشید و شرایط را مثبت نگه دارید.
چطور با کودکی که هر غذایی را نمیخورد رفتار کنیم؟
راهکارهای زیر قطعا به شما کمک خواهند کرد که در کودکتان تغییر رفتار غذایی ایجاد کنید:
عوامل حواس پرتی را در زمان صرف غذا محدود کنید
وجود تبلت، تلفنهای هوشمند و تماشای تلویزیون در طول وعدههای غذایی میتواند باعث شود کودک علاقه خود را به غذا خوردن از دست بدهد. اگرچه ممکن است راه مناسبی برای ساکت و مشغول نگه داشتن آنها به نظر برسد، اما بهتر است استفاده از وسایل الکترونیکی و سایر عوامل حواسپرتی را هنگام غذا خوردن محدود کنید. شما میتوانید با کنار گذاشتن تلفن همراه در حین غذا خوردن الگوی خوبی برای فرزندتان باشید!
ممکن است با تمرکز بر غذا، مکالمه و پیوند خانوادگی، ممکن است غذا خوردن برای کودک شما آسانتر باشد. همچنین مطمئن شوید که محل غذا خوردن ساکت است و همه فضایی برای لذت بردن از غذا دارند.
وعدههای غذایی مناسب سرو کنید
شاید مشکل این نیست که کودک نمیخواهد غذا بخورد، بلکه از خوردن تمام غذاهای موجود در بشقاب خود امتناع میکند. به یاد داشته باشید، کودکان به اندازه بزرگسالان به غذا نیاز ندارند. بنابراین اگر بیش از حد غذا در بشقابهایشان بگذارید، ممکن است تمام نشود. این به این دلیل نیست که آنها بدغذا هستند، بلکه به این دلیل است که زیاد برایشان غذا کشیدهاید. سعی کنید کم غذا بکشید. اگر بیشتر بخواهند خودشان میگویند!
همچنین به یاد داشته باشید که ممکن است اصلا گرسنه نباشند. کودکان، بهویژه خردسالان، ممکن است در طول یک روز یا حتی طی چند روز تا چند هفته نوسانات زیادی در اشتهای خود داشته باشند. لازم نیست کودک در هر وعده غذا بخورد.
زمان غذا خوردن را خیلی نزدیک به زمان خواب نگذارید
اینکه کودک خواب آلود و بی قرار بنشیند و غذا بخورد خودش دردسر بزرگی است. بنابراین وعدههای غذایی را خیلی نزدیک به زمان خواب برنامه ریزی نکنید.
استرس زمان صرف غذا را از بین ببرید
مجبور کردن کودک یا فریاد زدن بر سر کودک برای غذا خوردن کمکی به رفع مشکل نمیکند. اگر آنها از رفتار تند شما ناراحت شوند احتمال غذا خوردنشان هم کمتر میشود. بنابراین اگرچه ممکن است نیتتان این باشد که غذا خوردن را در کودکتان تشویق کنید، فشار آوردن به آنها نتیجه مثبتی نخواهد داشت.
کودکتان را در آماده کردن غذا مشارکت دهید
به فرزندتان اجازه دهید تا در انتخاب غذاهای جدید به شما کمک کند. آنها را تشویق کنید تا در برنامه ریزی، خرید و تهیه غذا کمک کنند. اگر آنها به انتخاب و آماده کردن غذا کمک کنند، ممکن است برای خوردن آن هیجان بیشتری داشته باشند.
غذاها و نوشیدنیهای خارج از وعده اصلی را کاهش دهید
طبیعی است که وقتی کودکان در طول روز تنقلات یا نوشیدنیهای زیادی میخورند از خوردن غذای اصلی امتناع کنند. آنها معدههای کوچکتری دارند. اگر کودک هنگام غذا احساس گرسنگی نکند، احتمال کمتری دارد که غذا بخورد. بنابراین بهتر است اصراری بر میانوعده نداشته باشید.
کم غذا خوردن فرزندتان را درک کنید
بسته به سبک تغذیه کودکتان، ممکن است در ساعات مختلف روز به غذای بیشتر یا کمتری نیاز داشته باشد. بنابراین کودکتان ممکن است از خوردن شام خودداری کند، اما برای صبحانه یا ناهار مقدار زیادی غذا بخورد.
آیا مشکل یک مسئله حسی است؟
برخی از مسائل وجود دارند که بسیار نادر هستند، اما زمانی که رخ میدهند نگرانی زیادی ایجاد میکنند. به عنوان مثال، به ندرت، برخی از کودکان به دلیل داشتن مشکلات حسی با غذا از خوردن خودداری میکنند. این کاملاً متفاوت از داشتن یک کودک بدغذا است.
کودکان مبتلا به مشکلات حسی ممکن است به بافت یا رنگ خاصی از غذا حساس باشند. این مسئله از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، اگر کودکی فقط غذاهای نرم را تحمل میکند، ممکن است هنگام خوردن هر چیزی که بافت ترد دارد، اذیت شود. یا رنگ یک غذا را دوست نداشته باشد.
به عنوان مثال اگر کودکتان نمیتواند غذاهای سبز رنگ را تحمل کند، اما با غذاهای نارنجی یا زرد مشکلی ندارد، میتوانید سیب زمینی شیرین و هویج بیشتری به غذای او اضافه کنید.
آیا غذا نخوردن کودک ناشی از یک مهارت حرکتی دهان است؟
اگر کودک خردسالتان در غذا خوردن مشکل دارد، ممکن است مشکل ناشی از مهارتهای حرکتی دهان یا مکانیک غذا خوردن باشد. کودکی که از یک مشکل مهارت حرکتی دهان رنج میبرد ممکن است در حین غذا خوردن، سرفه یا خفگی زیادی را تحربه کند. این مشکل میتواند باعث استرس یا اضطراب مرتبط با غذا شود و اگر کودکتان دست از غذا خوردن بردارد، در دراز مدت میتواند کمبودهای تغذیه ای در او ایجاد کند. بنابراین توصیه میشود با مشاهده این علائم حتما فرزندتان را نزد متخصص ببرید.
آیا بدغذایی کودک ناشی از درد است؟
اگر امتناع از خوردن یک مشکل نسبتاً جدید است، مشکل میتواند چیزی باشد که غذا خوردن را دردناک میکند. اگر فرزند شما علائم دیگری مانند تب یا اسهال داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که در حین غذا خوردن درد میکشد. به جای اینکه از فرزندتان ناامید شوید، سؤالاتی بپرسید تا ریشه مشکل را پیدا کنید:
برخی از مسائلی که میتواند غذا خوردن را دردناک کند عبارتند از:
- دندان درآوردن
- دندان درد
- گلو درد
- رفلکس اسید
یا ممکن است کودک شما حساسیت یا آلرژی غذایی داشته باشد و پس از خوردن یک غذای خاص دچار درد دهان، معده یا گاز زیاد شود. در نتیجه، ممکن است کودک از خوردن غذا امتناع کند.
آیا مشکل ناشی از نوعی اختلال خوردن است؟
اختلالات خوردن در کودکان هم میتواند ایجاد شود. یکی از انواع نادری که میتواند کودک را تحت تاثیر قرار دهد، اختلال مصرف غذای محدودکننده و دوریجو است. این اختلال زمانی است که امتناع و محدود کردن غذا به حدی شدت مییابد که کودک دچار کمبودهای تغذیهای و کاهش انرژی میشود.
برخی از کودکان بزرگتر نیز ممکن است با پرخوری یا بی اشتهایی عصبی دست و پنجه نرم کنند. علائم احتمالی اختلال خوردن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه و غش
- دمای پایین بدن
- کمبود وزن
- کاهش وزن شدید
- اضطراب
- استفراغ
- کندی رشد
- شکننده بودن ناخنها
- کبودی
- ریزش مو
اگر احتمال میدهید که کودکتان به نوعی اختلال خوردن مبتلاست، با پزشک او مشورت کنید.
کلام پایانی
امتناع از غذا خوردن و بدغذایی کودک یک چالش شایع در میان والدین است. در واقع، این مشکل اغلب موقتی است و کم کم برطرف میشود.
اما در حالی که تند خوردن یا بالا و پایین شدن اشتهای کودک طبیعی است و در واقع همین میتواند مشکل اصلی باشد، همیشه تنها علت نیست. بسته به مدت زمان دوام مشکل و علائم دیگری که کودک دارد، ممکن است در واقع مشکلی جدیتر وجود داشته باشد و در این صورت باید دست به کار شوید و به پزشک مراجعه کنید.