خواص شیرین بیان+نحوه مصرف آن

کلمه"licorice"  به ریشه گیاه Glycyrrhiza glabra اشاره دارد. این گیاه بومی اروپا و آسیا است. در واقع این گیاه به عنوان یک علف هرز در این مناطق در نظر گرفته می شود. مصری های باستان ریشه شیرین بیان را دوست داشتند. آنها از آن در چای برای درمان همه بیماری ها استفاده می کردند. شیرین بیان بعدا به چین وارد شد و مانند بسیاری از گیاهان دیگر از جمله تخم شربتی، تخم کتان، جنسینگ و .....  گیاه مهمی در سنت دارویی چین شد.

 خواص  شیرین بیان برای بدن

ریشه شیرین بیان که به عنوان ریشه شیرین شناخته می شود، بیشتر به عنوان یک شیرین کننده در آب نبات ها و نوشیدنی ها استفاده می شود. قرن هاست که ریشه شیرین بیان برای خواص دارویی اش استفاده می شود. شیرین بیان در فرم های مختلف موجود است و یا حاوی گلیسیریزین یا شیرین بیان دگلیسیریزین شده می باشد.

1- تسکین معده 

- ریشه شیرین بیان برای رفع مشکلات گوارشی استفاده می شود. در موارد مسمومیت غذایی، زخم معده و سوزش سر دل، عصاره ریشه شیرین بیان می تواند به ترمیم معده بپردازد و باعث بهبود شود. این به خاطر خواص ضد التهابی و تقویت کننده ایمنی اسید گلیسیریزین است.

- یک مطالعه نشان داد که اسید گلیسیریزیزیک می تواند باکتری های سمی H. pylori را مهار و مانع از رشد آن ها در روده شود. همچنین تحقیقات نشان داده است افرادی که دچار زخم معده، سوزش سر دل و یا ورم معده هستند، در هنگام مصرف DGL بهبود می یابند.

- DGL شکل امن تر شیرین بیان است و می تواند در صورت نیاز در درازمدت استفاده شود.

2- پاک کننده سیستم تنفسی 

شیرین بیان برای درمان مشکلات تنفسی توصیه می شود. شیرین بیان به عنوان یک مکمل شفابخش میتواند به بدن کمک کند که مخاطی سالم تولید کند. افزایش تولید خلط ممکن است به یک سیستم برونش طبیعی سالم منجر شود. تولید خلط خالص پاک و سالم باعث می شود سیستم تنفسی از انسدادهای قدیمی پاک شود.

3- کاهش استرس

با گذشت زمان، تنش می تواند غده فوق کلیوی را که دائما آدرنالین و کورتیزول تولید می کند، ترک کند. مکمل های شیرین بیان می توانند امراض غده فوق کلیه را بهبود دهند. عصاره ریشه شیرین بیان می تواند غده آدرنال را تحریک کند که سطح کورتیزول سالم را در بدن افزایش دهد. 

4- درمان سرطان

در برخی مطالعات، ریشه شیرین بیان می تواند به طور بالقوه به درمان سرطان پستان و پروستات کمک کند. به گفته انجمن سرطان آمریکا، تحقیقاتی در خصوص تاثیر شیرین بیان در درمان سرطان در حال انجام است.

5- محافظت از پوست و دندان 

ژل موضعی حاوی شیرین بیان برای درمان اگزما توصیه می شود. شیرین بیان می تواند به دلیل خواص ضد باکتریایی آن، در درمان پوستی موفق باشد. به همین دلیل اغلب پیشنهاد می شود که شیرین بیان را برای پوسیدگی دندان برای کشتن باکتری ها استفاده کنند.

نحوه مصرف شیرین بیان

عصاره مایع شیرین بیان

عصاره شیرین بیان رایج ترین شکل شیرین بیان است. این عصاره یک شیرینی ساز تجاری در آب نبات و نوشیدنی است. مصرف عصاره شیرین بیان توسط یک فرد نباید بیش از 30 میلی گرم / میلی لیتر اسید گلیسیریزیزیک باشد. مصرف بیش از حد می تواند عوارض ناخواسته ای را ایجاد کند.

پودر شیرین بیان

• پودر شیرین بیان ترکیب شده با پایه ژل، می تواند تبدیل به یک پماد موضعی شود که پوست را پاک می کند.
• در فرم پودر، شیرین بیان مخصوصا در درمان اگزما و آکنه مفید است. می توانید پودر را داخل کپسول های گیاهی بریزید و به صورت خوراکی مصرف کنید.
• با توجه به دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی، دوز توصیه شده ریشه شیرین بیان کمتر از 75 میلی گرم در روز است.

چای شیرین بیان

• برگ گیاه شیرین بیان را به صورت خشک و خرد شده به چای اضافه کنید. می توانید این چای را در سوپرمارکت ها و فروشگاه ها نیز خریداری کنید.
• چای ها برای تقویت سلامت دستگاه گوارش، تنفسی و غدد آدرنال مورد استفاده قرار می گیرند. چای های گیاهی برای "سلامتی برونش" و "تمیز کردن و سم زدایی" مورد استفاده قرار می گیرند.
• چای مخصوص درمان گلو به نام چای گلودرد ترکیبی از ریشه مارچوبه، ریشه شیرین بیان و پوست گلی است.
• توصیه نمی شود که افراد بیش از 8 اونس چای شیرین بیان در روز مصرف کنند.

DGL 

DGL شیرین بیان با گلیسیریزین حذف شده است، که یک فرم ایمن تر است. DGL نباید بیش از 2 درصد گلیسیریزین داشته باشد. این فرم برای علائم گوارشی توصیه می شود زیرا مصرف طولانی مدت ممکن است مورد نیاز باشد. DGL در قرص های قابل جوش، کپسول، چای و پودر موجود است. مصرف بیش از 5 گرم DGL در روز توصیه نمی شود.

اعمال شده بر روی پوست:

 برای پوست ملتهب (اگزما): محصولات ژل حاوی 1٪ یا 2٪ عصاره ریشه شیرین بیان سه بار در روز به مدت 2 هفته اعمال شود.  برای بهبود بعد از عمل جراحی: غرغره کردن 30 میلی لیتر مایع حاوی 0.5 گرم شیرین بیان برای حداقل یک دقیقه تا 5 دقیقه قبل از قرار دادن لوله تنفسی.

مضرات شیرین بیان

مصرف غذایی شیرین بیان به صورت خوراکی برای بسیاری از افراد ایمن است. مصرف شیرین بیان به صورت خوراکی برای اهداف دارویی و اعمال آن بر پوست به مدت کوتاه نیز ایمن است. اما مصرف خوراکی این ماده در مقادیر زیاد به مدت بیش از 4 هفته یا در مقادیر کمتری به صورت درازمدت امن نمی باشد. مصرف شیرین بیان به صورت روزانه برای چند هفته یا بیشتر می تواند عوارض جانبی شدید مانند فشار خون بالا، پتاسیم کم، ضعف، فلج و آسیب مغزی را در افراد سالم ایجاد کند. در افرادی که نمک به مقدار زیاد مصرف می کنند یا بیماری قلبی، بیماری کلیوی یا فشار خون بالا دارند، فقط 5 گرم شیرین بیان در روز می تواند این مشکلات را ایجاد کند.

1. عصاره ریشه شیرین بیان می تواند باعث کاهش سطح پتاسیم در بدن شود که موجب ضعف عضلانی می شود. این وضعیت هیپوکالمی نامیده می شود.
2. بر طبق برخی مطالعات، افرادی که ریشه شیرین بیان بیش از حد را در یک دوره دو هفته ای مصرف می کنند، رطوبت مایع و اختلالات متابولیسم را تجربه می کنند.
3. مصرف بیش از حد شیرین بیان می تواند باعث فشار خون بالا، تورم و بی نظمی ضربان قلب شود. بسیاری از محصولات با طعم شیرین بیان مدرن طعم های طبیعی شیرین بیان را دارند، اما برخی از آنها هنوز با اسید گلیسیریزیز ساخته می شوند. در صورتی که کودکان زیر 10 سال به مقدار زیاد شیرین بیان مصرف کنند، باید به علت فشار خون بالا پس از خوردن آن، در بیمارستان بستری شوند.
4. زنان باردار یا شیرده باید از مصرف شیرین بیان بپرهیزند. افراد مبتلا به فشارخون (بخوانید: از کجا بفهمیم فشار خون داریم یا نه؟!) نیز باید از مصرف ریشه شیرین بیان بپرهیزند.

سایر عوارض جانبی استفاده از شیرین بیان عبارتند از: خستگی، توقف پریودی در زنان، سردرد، احتباس آب و سدیم و کاهش میل جنسی و عملکرد جنسی در مردان. افرادی که توتون و تنباکو را همراه با شیرین بیان می جوند ممکن است دچار فشار خون بالا و سایر عوارض جانبی جدی شوند.

هشدارهای ویژه هنگام مصرف شیرین بیان

1- بارداری و شیردهی:

اگر باردار باشید مصرف خوراکی شیرین بیان مجاز نیست. مصرف زیاد شیرین بیان در دوران بارداری، حدود 250 گرم شیرین بیان در هفته، خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد. همچنین ممکن است باعث سقط جنین یا زایمان زودرس شود. در خصوص شیردهی و مصرف شیرین بیان اطلاعات زیادی در دسترس نیست. بنابراین بهتر است احتیاط کنید و از مصرف آن اجتناب کنید.

2- بیماری قلبی:

شیرین بیان باعث می شود بدن آب ذخیره کند، و این مسئله می تواند موجب بدتر شدن ضربان قلب شود. شیرین بیان می تواند خطر ابتلا به ضربان قلب نامنظم را افزایش دهد. اگر بیماری قلبی دارید، شیرین بیان مصرف نکنید.
بیماری های حساس به هورمون مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز یا فیبروئید رحم: شیرین بیان مانند استروژن در بدن عمل کند. اگر بیماری دارید که با قرار گرفتن در معرض استروژن بدتر می شود، شیرین بیان مصرف نکنید.

3- فشار خون بالا:

شیرین بیان می تواند فشار خون را افزایش دهد. اگر فشار خون بالا دارید، مقدار زیادی شیرین بیان مصرف نکنید.

4- بیماری عضلانی ناشی از مشکلات عصبی (هیپرتونیا):

شیرین بیان می تواند سطح پتاسیم را در خون کاهش دهد. این مسئله موجب بدتر شدن هیپوتونیا می شود. در صورت وجود هیپرتونیا از مصرف شیرین بیان اجتناب کنید.

5- سطح پتاسیم پایین در خون (هیپوکالمی):

شیرین بیان می تواند پتاسیم را در خون کاهش دهد. اگر پتاسیم شما در حال حاضر پایین است، شیرین بیان آن را کم تر می کند. اگر این بیماری را دارید، شیرین بیان مصرف نکنید.

6- بیماری کلیه:

مصرف بیش از حد شیرین بیان می تواند بیماری کلیوی را بدتر کند. بنابراین از آن استفاده نکنید.

7- مشکلات جنسی در مردان:

شیرین بیان می تواند میل جنسی مرد را کاهش دهد و همچنین کاهش سطح هورمون تستوسترون باعث اختلال در عملکرد نعوظ (ED) می شود.

8- جراحی:

شیرین بیان ممکن است با کنترل فشار خون در طول و بعد از جراحی تداخل دارد. حداقل 2 هفته قبل از عمل جراحی برنامه ریزی شده مصرف شیرین بیان را قطع کنید.