موضوع تعیین قیمت گاز خوراک (مواد اولیه) صنایع پتروشیمی در چند سال گذشته یکی از مهم‌ترین و در عین حال تاثیرگذارترین عوامل موثر بر رشد و توسعه صنعت پتروشیمی بوده است. صنعتی که از آن به عنوان موتور رشد و توسعه اقتصاد کشور نامبرده می‌شود و بسیاری از کارشناسان در شرایط فعلی آن را تنها راه نجات و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی می‌دانند. آغاز جهش پرشتاب سرمایه‌گذاری و توسعه این صنعت در نیمه دوم دهه ۷۰ و ادامه آن در دهه ۸۰ نیز محصول حاکمیت چنین تفکری در عالی‌ترین سطوح مسوولان‌ اجرایی و نظام قانون‌گذاری کشور بوده است. تصویب سند چشم‌انداز، قوانین برنامه های چهارم و پنجم، قانون هدفمندی و قانون اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ در حوزه پتروشیمی و حجم بسیار قابل توجه سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته (عمدتا) توسط دولت در دوره های یادشده، در راستای نگاه ویژه و نیاز اقتصاد کشور به این صنعت مهم بوده است. بر این اساس تعیین و تبیین سیاست‌های دولت در قیمت‌گذاری خوراک صنعت پتروشیمی و ترسیم یک افق روشن از این عامل مهم در سنوات آتی، موضوعی است که در سال‌های اخیر مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفته و باعث کاهش شتاب سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر در این حوزه شده است. موضوعی که اهمیت آن با توسعه روند خصوصی‌سازی اقتصاد کشور در سال‌های اخیر نسبت به سال‌هایی که این صنعت بیشتر در اختیار دولت بود دو‌چندان شده و دقیقا همین‌جا است که نقش شرکت ملی صنایع پتروشیمی که در حال گذار از مرحله اجرا و تصدی به حوزه تولی و سیاستگذاری است، از جایگاه بسیار مهم و تاثیرگذاری برخوردار می‌شود و از اینرو انتظار می‌رود شرکت یادشده در جایگاه سیاستگذار صنعت پتروشیمی و به عنوان یک سازمان توسعه‌ای، بسترهای لازم برای رشد سرمایه‌گذاری در این حوزه را به گونه‌ای کاملا جامع، فراگیر و مبتنی بر شناخت از واقعیات حاکم بر تجارت بین‌الملل و منطقه فراهم کند. در همین راستا مدیرعامل محترم شرکت ملی صنایع پتروشیمی در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی گاز تحویلی به صنایع پتروشیمی کشور را ارزان‌ترین گاز جهان ارزیابی کرده است...

در حالی که این قیمت در ۹ ماهه اول سال ۱۳۹۰ (که قیمت دلار در حدود ۱۰۴۰۰ ریال بود) معادل ۷/۶ سنت در هر متر مکعب بود که این میزان، گران‌ترین گاز در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می‌شد. همچنین در سه ماهه پایانی۱۳۹۰ و شش ماهه اول سال جاری و قبل از تشکیل اتاق مبادلات ارزی نیز قیمت گاز تحویلی به صنایع پتروشیمی کشور معادل ۷/۵ سنت بود که از قیمت گاز در تمامی کشورهای این حوزه به جز بحرین

گران‌تر بود. این مقام مسوول قیمت گاز تحویلی به صنایع پتروشیمی را در شرایط فعلی (که مدت زمانی کمتر از شش ماه را در بر می‌گیرد) معادل ۲ سنت اعلام کرده است، این در حالی است که با احتساب نرخ مبادله‌ای ۲۴۲۴۳ ریال برای دلار (در شرایط فعلی که مدنظر ایشان بوده است)، قیمت هر متر مکعب گاز معادل ۹/۲ سنت است و این قیمت از قیمت گاز در کشور عربستان به عنوان مهم‌ترین رقیب صنعت پتروشیمی کشور، همچنان بیشتر است. مدیرعامل (NPC) در این گفت‌وگو به برخی از مزیت‌های منحصر به فرد صنعت پتروشیمی در کشور اشاره کرده است، اما هیچ اشاره‌ای به مهم‌ترین مزیت این صنعت که قیمت خوراک گاز در کشور است نکرده و به عنوان متولی این صنعت اظهارنظر قاطعی درخصوص این قیمت ارائه

نداده است. با توجه به اشاره وی به قیمت‌های گاز در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که به طور متوسط ۱/۵ سنت در هر متر مکعب است، بی‌تردید تعیین هرگونه قیمتی بیش از این رقم برای قیمت گاز در کشور مزیت‌های این صنعت را از بین خواهد برد.

یک کارشناس صنعت پتروشیمی