موسیقی و خوانندگی یکی از هنرهای بسیار پرطرفدار در بین ایرانی هاست و به همین دلیل از گذشته تا به امروز افراد زیادی به این هنر علاقه مند بوده و هستند و میشه گفت خوانندگان و نوازندگان حرفه ای، معروف و محبوب خیلی زیادی در ایران وجود دارند!
یکی از این خوانندگان و نوازندگان بسیار بزرگ، محبوب و پرطرفدار که آوازه آن از مرزهای ایران نیز خارج شده و میشه گفت شهرت جهانی دارند، استاد محمد رضا شجریان هستند! این استاد بزرگوار به دلیل دارا بودن صدای فوق العاده و متانتی که در چهره و رفتار ایشان وجود داره، از محبوبیت خیلی زیادی در بین تمام مردم ایران برخوردار هست و میشه گفت تمام ایرانی ها چه کوچک و چه بزرگ این استاد گرانقدر رو دوست دارند!
در ادامه با زیبامون دات کام همراه باشید، بیوگرافی استاد محمد رضا شجریان را بخوانید، با معروف ترین آثار وی آشنا شوید و از ماجرای بیماری و شایعه فوت این هنرمند بزرگ ایرانی باخبر شوید!
بیوگرافی استاد محمد رضا شجریان
استاد محمد رضا شجریان، خواننده، موسیقی دان، آهنگساز و خوش نویس ایرانی هست که در تاریخ 1 مهر 1319 در مشهد متولد شده اند! ایشان از همان دوران کودکی به خواندن علاقه مند بوده و با توجه به استعدادی که در این زمینه داشتند، توسط پدرشان که قاری قرآن بودند، تعلیم داده شدند.
صوت و صدای تلاوت قرآن استاد محمد رضا شجریان برای اولین بار در سال 1331 از رادیو خراسان پخش شد. ایشان در سال 1338 وارد دانش سرای مقدماتی در مشهد شدند و بعد از دریافت دیپلم از این دانش سرا، در آموزش و پروش استخدام شده و تدریس کردن رو شروع کردند!
وی در اواخر دهه 30 با ساز سنتور آشنا شد و یادگیری این ساز رو زیر نظر جلال اخباری شروع کرد! استاد شجریان آموزش خوشنویسی رو هم در سنین جوانی و در انجمن خوشنویسان ایران زیر نظر ابراهیم بوذری و حسن میرخانی شروع کرد و خیلی زود توانست درجه ممتاز رو در زمینه خوشنویسی به دست بیاره!
محمد رضا شجریان تا سال 1350 به دستور پدرشان، با نام مستعار سیاوش بیدگانی با رادیو همکاری میکرد که بعد از گذشت مدت زمانی، پدر به او اجازه داد تا با نام اصلی خود فعالیت داشته باشد. او در همان سال ها، یادگیری سنتور و ردیفهای آوازی رو هم شروع کرد و در سال 1352 نیز شروع به یادگیری شیوه های تصنیف خوانی کرد. تصنیف داروگ، جز اولین تصنیف هایی بود که استاد شجریان اجرا کردند.
استاد شجریان علاوه بر آواز خواندن، در زمینه تلاوت قرآن نیز فعالیت داشتند و بعد از حضور در مسابقات تلاوت قرآن کشوری، توانستند، مقام اول رو کسب کنند. وی در سال 1358 دعای ربنا و مناجات افشاری، رو به صورت بداهه و بدون تمرین به قصد آموزش دادن به هنرجویان خوانند. اما رادیو همان اجرا و صوت استاد شجریان رو پخش کرد و باعث شد تا به مدت 30 سال، جز اصلی ترین برنامه های رادیو در ماه رمضان باشه!
چرا پخش شدن ربنای شجریان در صدا و سیما ممنوع شد؟
بعد از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری، استاد شجریان نامه ای به رییس صدا و سیما ارسال کرد و از او خواست تا از پخش آثار وی در صدا و سیما خودداری کنند. او در این نامه اینطور بیان کرده بود که سرودهایی که او خوانده به ویژه سرود ای ایران، ای سرای امید، مربوط به سال های 57 و 58 بوده و هیچ ارتباطی با شرایط و اوضاع کنونی ندارد و از انجایی که صدا و سیما هیچ نقشی در تهیه و تولید آثار وی نداشته، بنابراین از نظر قانونی باید با اجازه او این آثار در صدا و سیما پخش شوند و او این اجازه رو به صدا و سیما نداده است! اما در همان نامه، اینطور بیان شده بود که دعای ربنا و مناجات افشاری خود را به ملت ایران تقدیم کرده و حساب این دو اثر با سایر آثار جداست! اما بعد از شکایت رسمی استاد شجریان از صدا و سیما، مدیران صدا و سیما اعلام کردند که دعای ربنای شجریان نیز دیگر از تلویزیون و رادیو پخش نخواهد شد!
زندگی شخصی استاد محمد رضا شجریان
آقای شجریان در سال 1340 و در سن 21 سالگی، با خانم فرخنده گل افشان که معلم دبستان بود، ازدواج کرد و این دو صاحب سه فرزند دختر با نام های فرزانه، افسانه، مژگان و یک فرزند پسر به نام همایون شدند. وی در سن 53 سالگی، از همسر اول خود جدا شد و در سال 1371، با کتایون خوانساری که در ان زمان 26 ساله بود (متولد سال 1344)، ازدواج کرد! حاصل این ازدواج نیز پسری به نام رایان هست که در سال 1376 در کاندا متولد شده است!
ماجرای بیماری استاد شجریان و شایعه درگذشت ایشان
در روزهای پایانی سال 94 و نزدیک به نوروز 1395 بود که ویدئویی متفاوت از استاد شجریان در یوتیوب منتشر شد! در این ویدئو استاد شجریان دارای چهره ای متفاوت با موهای کوتاه بود. او در این ویدئو ضمن تبریک عید نوروز 95 اینطور بیان کرد:
"خود من هم با یک میهمان 15 ساله ای سال هاست که آشنا هستم و دوست شدیم با همدیگر و الان هم من به خاطر همان اینجا ایستاده ام و طبق دستور ایشان موهای سرم را هم کوتاه کردم و بچه حرف گوش کنی شدم و چند وقت دیگر هم در این جا هستم، چون آرامش خوبی دارم و خیلی راحتم این جا، برای این که با این میهمان بتوانیم به تفاهم برسیم ان‌شاالله. به تفاهم که رسیدیم، راه می افتم می آیم به سراغ شما هم میهنان عزیزم و کارهای هنری ام را دنبال خواهم کرد."
در چند روز اخیر، شایعاتی مبنی بر درگذشت استاد شجریان در سایت های خبری و شبکه های اجتماعی منتشر شد که همایون شجریان (پسر استاد) با انتشار پستی در اینستاگرام این شایعه رو تکذیب کردند. همایون شجریان در پست ایسنتاگرامی خودش در تاریخ 2 اسفند 1399 با انتشار عکسی از پدر خود اینطور نوشت:
"عزیزان خواهشمندم به شایعات توجه نفرمایید و به آن ها دامن نزنید. پدر به خاطر مشکلات ریوی که ناشی از بیماری قبلیشون هست و در دو هفته اخیر کمی ادامه دار شده است تحت مراقبت و رسیدگی های ویژه هستند و وضعیتشان از دیروز بهتر شده است. خواهشمندم خبر صحیح را فقط و فقط و فقط و فقط و فقط از طریق صفحه اینجانب دنبال کنید. دوم اسفند 98، ساعت 23:27."
علاوه بر این آقای همایون شجریان در بامداد سوم اسفند نیز با انتشار عکسی از نمایشگر علایم حیاتی استاد محمدرضا شجریان اینطور بیان کردند که " در این چند سالی که گذشت، پدر به دلیل مساعد نبودن شرایط شان ، از اینکه کسی بخواهد ملاقات شان کند پرهیز داشته اند. به همین دلیل برای اینکه از وضعیت ایشان بیشتر مطلع گردید ، تنها به گذاشتن عکسی از “نمایشگر علایم حیاتی” ایشان بسنده می کنم. بامداد سوم اسفند، بیمارستان جم".
معروف ترین آثار استاد شجریان
استاد محمدرضا شجریان رو با عنوان خسروی آواز ایران نیز می شناسند. او از زمان شروع فعالیت خودش در زمینه خوانندگی و موسیقی، آثار ارزشمند و ماندگاری رو از خود برجای گذاشته است که از این میان میتونیم به آثار زیر به عنوان معروف ترین و پرطرفدارترین آثار استاد محمد رضا شجریان اشاره کنیم:
- قطعه مرغ سحر از استاد شجریان
- تصنیف اشک مهتاب، اثر جاودان از استاد شجریان
- تصیف خون جوانان وطن از استاد محمد رضا شجریان
- قطعه ساز خاموش، اثری فوق العاده از استاد شجریان
(البته تعداد کارهای ماندگار و معروف استاد بسیار بسیار بیشتر از این موارد هستند)
آلبوم های موسیقی استاد شجریان
آلبوم های موسیقی بسیار زیادی به خوانندگی استاد محمد رضا شجریان منتشر شده است که در این بخش، تعدادی از این آلبوم ها رو نام برده ایم:
آلبوم چهره به چهره، آلبوم گلبانگ شجریان، آلبوم چاووش 1، 2، 3، 6، 7، 9، آلبوم راز دل، آلبوم خلوت گزیده، آلبون انتظار دل، آلبوم پیوند مهر، آلبوم آستان جانان، آلبوم سر عشق، آلبوم دود عود، آلبوم پیام نسیم، آلبوم دل مجنون، آلبوم آسمان عشق، آلبوم دل شدگان، آلبوم رباعیات خیام، آلبوم گنبد مینا، آلبوم شب وصل، آلبوم معمای هستی، آلبوم آرام جان، آلبوم بوی باران، آلبوم زمستان است، آلبوم جام تهی، آلبوم غوغای عشق بازان، آلبوم رندان مست، آلبوم مرغ خوش خوان، آلبوم طریق عشق و ...
جوایز و افتخارات استاد شجریان
استاد شجریان علاوه بر اینکه بنیان گزار چند گروه موسیقی از جمله گروه شهناز بوده و رئیس شورای عالی خانه موسیقی ایران هست، مبدع چند ساز نیز هستند. او در کارنامه کاری خود آثار ماندگار و جوایز ارزشمندی رو داره که در ادامه به برخی از این جوایز اشاره کرده ایم:
- نامزد 2 جایزه گرمی
- دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از سازمان یونسکو در پاریس
- دریافت نشان موتزارت از سازمان یونسکو
- کسب عنوان مهم ترین هنرمندان موسیقی جهان توسط روزنامه ونکوورسان
- ثبت شدن ربنای شجریان به عنوان اثر ملی در سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
- دریافت جایزه "خداوندگار موسیقی" از جشنواره موسیقی بنیاد آقاخان در شهر لیسبون پرتغال
- دریافت نشان عالی هنر برای صلح از پنجمین جشنواره بین المللی هنر برای صلح
- دریافت نشان شوالیه ملی لیاقت در آیین رسمی در سفارت فرانسه در ایران. (نشان عالی وزارت فرهنگ و هنر دولت فرانسه)
- دریافت جایزه بیتا در مراسم بزرگداشت ادب و هنر پارسی در دانشگاه استنفورد آمریکا
