اگرچه سال ۲۰۲۳ با رسوایی، ورشکستگی، کلاهبرداری و شکایت‌های متعددی همراه بود، اما همچنان می‌تواند یکی از بهترین سال‌های این صنعت در طول ۱۴ سال گذشته باشد. شاخص‌ترین چهره‌های این سال، سم بنکمن فرید، چانگ پنگ ژائو و الکس ماشینسکی، افرادی هستند که اکنون نامشان با کلاهبرداری پیوند خورده است. بااین‌حال، قیمت بیت کوین در این سال ۱۶۰درصد افزایش یافت، دو پرونده شکایت مهم به نفع صنعت ارزهای دیجیتال تمام شد و انتظار می‌رود که اولین ETFهای اسپات بیت کوین در ماه ژانویه (دی) عرضه شوند.
در این گزارش به بررسی اجمالی مهم‌ترین اتفاقات سال ۲۰۲۳ در صعنت ارزهای دیجیتال پرداختیم. مرور این رویدادها خالی از لطف نیست و می‌تواند به شکل‌گیری تصویری روشن‌تر از آینده بازار و صنعت ارزهای دیجیتال در ذهن سرمایه‌گذاران و فعالان این حوزه کمک کند.
اتفاق‌های مهم سال ۲۰۲۳ ارزهای دیجیتال
سال ۲۰۲۳ برای ارزهای دیجیتال با رویدادها و حوادث مهمی همراه بود که صحبت درباره تمام آنها نیاز به تهیه مطلبی بسیار طولانی دارد. در این مقاله اما ۱۶ رویداد محوری و تأثیرگذار این سال را به‌طور خلاصه مرور کرده‌ایم که عبارت‌اند از:
- استقرار پروتکل اردینالز در شبکه بیت کوین
- تعطیلی برنامه سهام‌گذاری کراکن
- ورشکستگی بانک‌های سلیورگیت، سیلیکون‌ولی و سیگنچر
- ایردراپ توکن آربیتروم
- دستگیری دو کوان در مونته‌نگرو
- شکایت کمیسیون بورس آمریکا از بایننس و کوین‌بیس
- ورود بلک‌راک به صنعت ارزهای دیجیتال
- حکم تاریخی دادگاه در پرونده شکایت کمیسیون بورس آمریکا از ریپل
- عرضه استیبل کوین پی‌پل یواسدی
- راه‌اندازی شبکه لایه ۲ بیس
- راه‌اندازی صندوق بیت کوین توسط بزرگترین بانک سرمایه‌گذاری ژاپن
- آغاز معاملات ETFهای فیوچرز اتریوم در ایالات متحده
- سم بنکمن فرید برای هر ۷ اتهام وارده مجرم شناخته شد
- شکایت وزارت دادگستری ایالات متحده از بایننس و چانگ پنگ ژائو
- شکایت از کریستیانو رونالدو به‌اتهام تبلیغ بایننس
- صدور حکم نهایی مصادره ۶۹٬۳۷۰ بیت کوین سیلک رود توسط دولت آمریکا
استقرار پروتکل اردینالز در شبکه بیت کوین
یک توسعه‌دهنده با نام کیسی رودارمور (Casey Rodarmor) در ژانویه ۲۰۲۳ (دی ۱۴۰۱) پروتکل اُردینالز را در شبکه اصلی بیت کوین راه‌اندازی کرد. این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد تا هر محتوای دیجیتالی مانند، متن، عکس یا ویدئو را به‌شکلNFT در این بلاک چین ثبت کنند. تا ۳۱ مه (۱۰ خرداد ۱۴۰۲) بیش از ۱۰میلیون کتیبه یا اینسکریپشن (Inscription) در شبکه بیت کوین ضرب شد که ارزش کارمزد پرداختی برای آنها از ۴۰میلیون دلار فراتر می‌رفت. البته، این پروتکل مهم‌ترین دلیل افزایش ۲۵درصدی کارمزد تراکنش‌های بیت کوین در یک سال گذشته نیز بوده است.
تعطیلی برنامه سهام‌گذاری کراکن
صرافی آمریکایی کراکن در ماه فوریه (بهمن) به برنامه سهام‌گذاری خود پایان داد و اعلام کرد که با پرداخت ۳۰میلیون دلار جریمه به‌عنوان بخشی از توافق خود با کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده موافقت کرده است. این آژانس نظارتی، کراکن را به فروش بدون مجوز اوراق بهادار متهم کرده بود.
چند سالی که کمیسیون بورس آمریکا قصد دارد برنامه‌های کسب سود از ارزهای دیجیتال را محدود کند. این رگولاتور در سال ۲۰۲۱ نیز بر سر راه‌اندازی برنامه وام‌دهی با کوین‌بیس اختلاف پیدا کرد و بلاک‌فای نیز در سال ۲۰۲۲ مجبور به پرداخت ۱۰۰میلیون دلار جریمه شد.
ورشکستگی بانک‌های سلیورگیت، سیلیکون‌ولی و سیگنچر
در ماه مارس (اسفند)، دو بانک متمرکز بر صنعت ارزهای دیجیتال و بزرگترین بانک استارتاپ فناوری ایالات متحده در کمتر از یک هفته ورشکسته شدند. اقدامات دولت ایالات متحده برای پشتیبانی از سپرده‌گذاران این بانک‌ها در آن زمان موجب بی‌ثباتی در بازار استیبل کوین‌ها شد.
بانک‌های سیلورگیت، و سیگنچر، بزرگترین وام‌دهندگان به صنعت ارزهای دیجیتال بودند. تقریباً نیمی از استارتاپ‌های آمریکایی که با پشتوانه سرمایه‌گذاری توسعه یافته بودند، از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و برخی شرکت‌های ارز دیجیتال نیز پول نقد خود را در بانک سیلیکون ولی نگه می‌داشتند.
ایردراپ توکن آربیتروم
شبکه آربیتروم به‌عنوان یک راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه ۲ اتریوم در سال ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد. بنیاد آربیتروم در مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) از راه‌اندازی دائو آربیتروم و توکن حاکمیتی آن ARB خبر داد. در ۲۳ مارس (۳ فروردین)، حدود یک میلیارد توکن از مجموع ۱۰میلیارد عرضه توکن میان کاربران واجد شرایط توزیع شد که تا امروز یکی از بزرگترین و موفق‌ترین ایردراپ‌های انجام‌شده در تاریخ ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.
دستگیری دو کوان در مونته‌نگرو
دو کوان، یکی از بنیان‌گذاران ترافورم لبز و متهم سقوط ۴۰میلیارد دلاری اکوسیستم ترا لونا، در اواخر ماه مارس (اوایل فروردین) در مونته‌نگرو بازداشت شد. او هنگامی دستگیر شد که قصد داشت با مدارک جعلی، از پودگوریتسا، پایتخت این کشور، به دبی پرواز کند. دادگاه مونته‌نگرو، کوان را به‌دلیل جعل اسناد رسمی مجرم شناخت و به ۴ ماه زندان محکوم کرد.
پس از پایان محکومیت کوان، مقامات قضایی مونته‌نگرو قصد داشتند او را به ایالات متحده تحویل دهند. بااین‌حال، دادگاه استیناف با پذیرش درخواست تجدیدنظر وکلای مدافع او در اواخر دسامبر (آذر) حکم استرداد او را لغو کرد.
شکایت کمیسیون بورس آمریکا از بایننس و کوین‌بیس
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده در اقدامی بی‌سابقه در ماه ژوئن (خرداد) شکایت‌هایی را از صرافی‌های بایننس و کوین‌بیس ثبت کرد. مهم‌ترین اتهام مطرح‌شده عمده علیه بایننس، اختلاط میلیاردها دلار از دارایی‌های کاربران بود. این صرافی همچنین، متهم به نادیده‌گرفتن مقررات خود برای تسهیل مشارکت سرمایه‌گذاران ثروتمند ایالات متحده در پلتفرم جهانی بایننس بود.
صرافی کوین‌بیس نیز به فعالیت به‌عنوان یک کارگزاری و صرافی بدون مجوز متهم شده بود. کمیسیون بورس آمریکا مدعی بود که خدمات شاخص این صرافی، ازجمله برنامه‌های کارگزاری، مبادله و سهام‌گذاری‌اش، مقررات بازار اوراق بهادار را نقض می‌کند.
ورود بلک‌راک به صنعت ارزهای دیجیتال
در ماه ژوئیه (تیر)، بلک‌راک، بزرگترین شرکت مدیریت دارایی در جهان، درخواست خود را برای عرضه یک ETF یا صندوق بورسی نقدی بیت کوین در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده ثبت کرد تا به شرکت‌هایی چون فیدلیتی، ون‌اِک، بیت‌وایز و ویزدم تری بپیوندد که پیش از این برای دریافت مجوز ثبت‌نام کرده بودند. لری فینک، مدیر عامل بلک‌راک، در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی در آن زمان اظهارنظر جسورانه‌ای کرد و گفت بیت کوین می‌تواند حوزه مالی را متحول کند.
حکم تاریخی دادگاه در پرونده شکایت کمیسیون بورس آمریکا از ریپل
در جریان بررسی پرونده شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده از ریپل لبز، صنعت ارزهای دیجیتال در ۱۳ ژوئیه (۲۲ تیر) به یک پیروزی مهم دست یافت. قاضی دادگاه، آنالیسا تورس، حکم داد که ریپل با فروش توکن‌های خود در صرافی‌های ارز دیجیتال، قانون فدرال اوراق بهادار را نقض نکرده است. کمیسیون بورس آمریکا در ماه اکتبر (مهر) اعلام کرد که دیگر پرونده شکایت خود از برد گارلینگ هاوس، مدیرعامل ریپل و کریس لارسن، مدیر اجرایی این شرکت را به اتهام نقض قوانین بازار اوراق بهادار پیگیری نمی‌کند.
عرضه استیبل کوین پی‌پل یواسدی
شرکت فین‌تک پی‌پل در ماه اوت (مرداد)، از راه‌اندازی استیبل کوین دلاری خود به نام PYUSD با همکاری پکسوس خبر داد. این استیبل کوین که درحال‌حاضر بر روی شبکه اتریوم عرضه شده است، توسط سپرده‌های دلاری، اوراق کوتاه‌مدت خزانه‌داری ایالات متحده و معادل نقدی پشتیبانی می‌شود. این شرکت در تلاش است تا دوقطبی ایجاد‌شده تتر و یواسدی کوین را در اکوسیستم ارزهای دیجیتال به چالش بکشد.
راه‌اندازی شبکه لایه ۲ بیس
پس از راه‌اندازی آزمایشی در ماه فوریه (بهمن)، صرافی کوین‌بیس شبکه بیس را به‌عنوان یک راه‌حل لایه ۲ اتریومی در ماه اوت (مرداد) راه‌اندازی کرد. این بلاک چین روی OP Stack ساخته شده است؛ یک چهارچوب متن‌باز برای ایجاد رول‌آپ‌های آپتیمیستیک که توسط بنیاد آپتیمیزم توسعه یافته است.
راه‌اندازی صندوق بیت کوین توسط بزرگترین بانک سرمایه‌گذاری ژاپن
در ماه سپتامبر (شهریور)، لیزر دیجیتال، شرکت تابعه نومورا، بزرگترین بانک سرمایه‌گذاری در ژاپن، صندوق پذیرش بیت کوین خود را برای سرمایه‌گذاران نهادی راه‌اندازی کرد. این محصول به‌دنبال راه‌اندازی اولین صندوق مبتنی بر ارزهای دیجیتال در ژاپن توسط هلدینگ SBI در سال ۲۰۲۱ صورت گرفت که نشان‌دهنده علاقه رو‌به‌رشد سرمایه‌گذاران این کشور به دارایی‌های دیجیتال است.
آغاز معاملات ETFهای فیوچرز اتریوم در ایالات متحده
شاخص‌ترین اتفاق در ماه اکتبر (مهر)، آغاز معاملات ETFهای فیوچرز اتریوم برای اولین بار در ایالات متحده بود. شرکت‌های سرمایه‌گذاری پروشیرز، ون‌اِک، بیت‌وایز، والکری، کِلی و وُلشیرز مجموعاً ۹ ETF را در بورس اوراق بهادار شیکاگو عرضه کردند. بر خلاف استقبال گسترده بازار در زمان راه‌اندازی اولین ETF فیوچرز بیت کوین توسط پروشیرز در سال ۲۰۲۱، حجم معاملات این ETFها در اولین روز عرضه قابل‌توجه نبود.
سم بنکمن فرید برای هر ۷ اتهام وارده مجرم شناخته شد
در جریان برگزاری دادگاه سم بنکمن فرید در ماه نوامبر (آبان)، هیئت‌منصفه، مدیرعامل ۳۱ ساله پیشین صرافی FTX را در هر ۷ اتهام وارده مجرم شناخت. دامیان ویلیامز، دادستان ایالات متحده پس از اعلام این خبر در بیرون از دادگاه گفت: «سم بنکمن‌فرید، یکی از بزرگترین کلاهبرداری‌های مالی در تاریخ آمریکا را انجام داده است». تاریخ صدور حکم او برای ۲۸ مارس ۲۰۲۴ (۹ فروردین ۱۴۰۳) برنامه‌ریزی شده است و او می‌تواند به حداکثر ۱۱۵ سال زندان محکوم شود.
شکایت وزارت دادگستری ایالات متحده از بایننس و چانگ پنگ ژائو
پس از شکایت وزارت دادگستری ایالات متحده از بایننس و چانگ پنگ ژائو، این صرافی اعلام کرد که با این نهاد بر سر پرداخت جریمه ۴.۳میلیارد دلاری به توافق رسیده است. طبق گزارش‌ها، ۳.۴میلیارد دلار از این مبلغ به جریمه شبکه مقابله با جرائم مالی و ۹۶۸میلیون دلار آن نیز به جریمه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (OFAC) اختصاص دارد. در جریان این شکایت، چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل وقت بایننس نیز از سمت خود کناره‌گیری کرد و ریچارد تنگ به‌عنوان جایگزین او منصوب شد.
شکایت از کریستیانو رونالدو به‌اتهام تبلیغ بایننس
گروهی از شاکیان در ایالات متحده، از کریستیانو رونالدو به‌اتهام تبلیغ بایننس شکایت کردند. این شاکیان ادعا می‌کنند که تأیید رونالدو آنها را به سمت یک سرمایه‌گذاری زیان‌ده سوق داده است و همچنان به‌دنبال دریافت غرامتی به ارزش بیش از یک میلیارد دلار هستند.
صدور حکم نهایی مصادره ۶۹٬۳۷۰ بیت کوین سیلک رود توسط دولت آمریکا
یک دادگاه استیناف در اواخر ماه دسامبر (اوایل دی)، حکم نهایی را برای مصادره ۶۹٬۳۷۰ بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بازار دارک‌وب سیلک رود توسط دولت ایالات متحده صادر کرد. وزارت دادگستری ایالات متحده این داراییها را در سال ۲۰۲۲ توقیف کرد و پیگیر ضبط رسمی آنها شد.
راس اولبریخت، بنیان‌گذار و مدیر بازار سیلک رود در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، هم‌اکنون در حال گذراندن حبس ابد در زندان است. از این سایت برای فروش مواد مخدر و اسلحه استفاده می‌شد که پس از دستگیری اولبریخت توسط اف‌بی‌آی تعطیل شد. اولبریخت در سال ۲۰۲۲ از حق مالکیت خود بر این بیت کوین‌ها صرف‌نظر کرد و پذیرفت که از این داراییها برای پرداخت بدهی خود به دولت ایالات متحده استفاده کند.
