به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی ساعدنیوز به نقل از مشرق، نهضت آزادی در سال 1340 با جدایی برخی از اعضای جبهه ملی ایران و با تاکید بر هویت ایرانی و اسلامی تأسیس شد. این گروه توسط مهدی بازرگان، یدالله سحابی و سید محمود طالقانی پایه‌گذاری شد. اولین دبیرکل آن مهدی بازرگان بود که تا هنگام مرگش در سال 1373 رهبری آن را بر عهده داشت و پس از او ابراهیم یزدی به این مقام رسید. نهضت آزادی به ظاهر مخالف حکومت شاه بود. پس از پیروزی انقلاب 1357، مهدی بازرگان (دبیرکل این حزب)، رئیس دولت موقت جمهوری اسلامی شد. اعضای این حزب در دولت موقت، شورای انقلاب و دوره اول مجلس شورای اسلامی حضور داشتند.
* وقتی امام نامه بازرگان را پاره کرد
شبی که امام از تهران عازم قم بودند، شورای انقلاب خدمت ایشان بودند و به مناسبتی من هم در آنجا حضور داشتم. حالتی را من در امام دیدم و هیجان و شوری و یک روحیه‌ای که قابل توصیف نیست. به صورت جدی؛ مثل کسی که اداره انقلاب را به عده‌ای می‌سپارد و همه وجودش احساس مسئولیت و نگرانی است از اینکه کم‌ترین بی‌توجهی نسبت به نگهداری این انقلاب شود، مشکل است آن حالت را من بتوانم تشریح بکنم. مثل مادری که فرزند عزیز خودش را به دلیل ضرورتی که دارد به کسانی می‌سپارد و موقتا ترکش می‌کند، یک چنین حالتی را من در ایشان دیدم. به مسئولین خیلی با شدت و حدّت خطاب می‌کرد که باید این انقلاب به همان صورت اسلامی‌اش تداوم پیدا کند و باید تمام نهادهای این جامعه عوض شود، تمام این وزارتخانه‌ها دگرگون بشود.
یادم هست که یک نامه‌ای را آوردند خدمت ایشان که اگر اشتباه نکنم (آن موقع) از نخست‌وزیر دولت موقت بود و نامه با بسم‌الله شروع نشده بود، البته من از نزدیک ندیدم ولی بعد از صحبت این‌طور متوجه شدم و همین‌طور در یک جا گفته شده بود انقلاب ایران بدون ذکر اسلامی.
امام نامه را پاره کردند، فرمودند: «بگویید به ایشان، فلانی نامه را پاره کرد. چند بار من به شما بگویم که انقلاب اسلامی است. انقلاب کار نکرد در ایران، اسلام کار کرد در ایران.»
البته آن حالات و خصوصیات و روحیات و شور و هیجان آن شب ایشان را من نمی‌توانم توصیف کنم فقط خود من دچار یک سردی و یأس داشتم می‌شدم که جلسه آن شب روح تازه‌ای به من داد. (حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالمجید معادیخواه ـ روزنامه جمهوری اسلامی ـ 31 شهریور 59)
