از بین بردن جرم گوش؛ روش های رفع جرم گوش و تمیز کردن گوش با روش درست

جرم گوش معمولا از داخل مجاری گوش ترشح شده و یک پوشش چسبناک محافظ را روی لایه ظریف و داخلی گوش، ایجاد می کند. جرم گوش برای حفاظت از گوش مفید است اما زمانی که بیشتر از حد نرمال ترشح شود، دیگر گوش قادر به تمیز کردن و پاکسازی سریع آن نیست. این وضعیت می تواند سبب بسته شدن مجرای گوش خارجی شود.

تجمع جرم و عفونت گوش در افراد می تواند منجر به گوش درد، کاهش موقت شنوایی، بوی بد، خارش و ترشح از گوش، گردد. برای از بین بردن جرم گوش از روش های مختلفی مانند قطره های دارویی یا درمان های خانگی استفاده می شود. درمان خانگی جرم گوش می تواند سبب روان شدن جرم و تسهیل در خروج آن شود. در این مقاله قصد داریم که به راهکارهای تمیز کردن جرم گوش بپردازیم و تمامی روش های آن را به صورت کامل توضیح دهیم. با ما همراه باشید. 

از بین بردن جرم گوش به روش خانگی

یکی از مشکلات شایعی که بیشتر افراد با آن درگیر هستند، کم شدن قدرت شنوایی و کیپ شدن گوش ها است. ساده ترین روش برای تخلیه جرم گوش و تمیز کردن مجرای داخلی آن، استفاده از روش های خانگی است. این روش ها معمولا در دسترس و ساده هستند و هزینه بالایی ندارند. در ادامه شما را با برخی از راهکار های خانگی تمیز کردن جرم گوش، آشنا خواهیم کرد. 

از بین بردن جرم گوش با پیاز

یکی از روش های معمول و موثر خانگی برای از بین بردن جرم گوش، استفاده از پیاز است. پیاز یک ضد التهاب و ضدعفونی کننده بسیار قوی است که باکتری ها را از بین می برد. معمولا از پیاز به روش هایی که در ادامه به آن ها می پردازیم، برای جرم گیری گوش استفاده می کنند: 

• یک پیاز تازه را تکه کرده و درون پارچه ای تمیز بپیچید، سپس آن را به مدت پانزده دقیقه روی گوش خود قرار دهید. 

• دو تا سه قطره آب پیاز، داخل گوش هایتان بچکانید تا جرم آن ها کاملا تمیز شود. البته دقت داشته باشید که تکه های ریز پیاز وارد گوش نشوند.

از بین بردن جرم گوش با شمع

یکی از روش های قدیمی تمیز کردن جرم گوش، استفاده از شمع است. این روش که به آن شمع گوش پاک کن نیز گفته می شود، به وسیله یک شمع تو خالی و مخروطی انجام می گیرد. برای تمیز کردن جرم گوش با استفاده از این روش، یک شمع تو خالی که معمولا در پارافین یا پارچه پوشیده شده است را درون گوش بیمار قرار می دهند یا اینکه تخلیه جرم گوش به وسیله کاغذ انجام می گیرد. سپس سر شمع که از گوش بیرون است را روشن می کنند. حرارت حاصل از انجام این کار، سبب تخلیه عفونت و جرم گوش می شود. 

از بین بردن جرم گوش با آب اکسیژنه

هیدروژن پراکسید یا آب اکسیژنه، یکی دیگر از ترکیبات خانگی قوی برای از بین بردن جرم گوش است. برای استفاده از این روش، آب و هیدروژن پراکسید را به میزان یکسان با همدیگر ترکیب کنید و چند قطره از آن را به وسیله قطره چکان در حالی که سرتان را به یک سمت متمایل کرده اید، داخل گوش بریزید.

ده تا بیست دقیقه صبر کنید تا موم سفت شده رقیق شود. این محلول توسط جرم گوش، جذب شده و به صورت یک مایع روان از گوش خارج می شود. سپس می توانید به آرامی به وسیله سواب پنبه، دهانه مجرای گوش را تمیز کنید. در واقع پراکسید هیدروژن یک مایع نسبتا جوشان است که از آن برای جلوگیری از تولید بیش از حد جرم گوش و برطرف کردن انسداد گوش ناشی از ضربه، استفاده می کنند. بهتر است که از این روش طبق توصیه پزشک استفاده شود. هرگز برای انجام این کار از پراکسید هیدروژن رقیق نشده، استفاده نکنید؛ زیرا سبب وارد ساختن آسیب جدی به گوش داخلی می شود.

از بین بردن جرم گوش با جوش شیرین

جرم گوش، اگر تمیز نشود با تاثیری که بر شنوایی دارد، می تواند موجب ایجاد ناتوانی در شنیدن فرد شود؛ به همین دلیل هر چند وقت یک بار بهتر است که گوش خود را تمیز و جرمگیری کنید. اگر برای مدت طولانی گوش ها را تمیز نکرده اید و مقدار جرم آن ها زیاد شده است، می توانید از جوش شیرین برای تمیز کردن گوش های خود استفاده کنید. برای استفاده از این روش، مقداری جوش شیرین را با آب ترکیب کنید، سپس آن را با قطره چکان، درون گوش بریزید. اجازه دهید تا این محلول به مدت ده تا بیست دقیقه در گوش بماند و بعد به وسیله سرنگ، داخل گوش مقداری آب گرم بچکانید. ترکیب جوش شیرین و آب، جرم ها را در خود حل می کند و آن ها را بیرون می ریزد.

در نهایت می توانید از یک دستمال خشک و تمیز برای پاک کردن گوش استفاده کنید. اگر به جوش شیرین دسترسی نداشته باشید، می توانید از نمک یا آب گرم برای این کار استفاده کنید. قبل از استفاده از این روش، بهتر است با پزشک خود در این باره مشورت کنید تا از عوارض احتمالی آن، جلوگیری شود. جوش شیرین را همیشه در آب، رقیق کنید؛ زیرا ممکن است سبب آسیب رساندن به گوش داخلی شود و اگر لاله گوش سوراخ یا عفونت گوش دارید، این درمان به شما توصیه نمی شود.

از بین بردن جرم گوش با سرکه سیب

سرکه سیب، ماده ای موثر برای از بین بردن و تمیز کردن جرم گوش در بزرگسالان و کودکان است. با بروز اولین نشانه های گوش درد و کیپ شدن گوش در کودکان، می توانید چند قطره از سرکه سیب را درون گوش ریخته و اطراف آن را با انگشت اشاره، ماساژ دهید. پنج دقیقه صبر کنید و سپس سر را خم کرده و به وسیله گوش پاک کن، جرم های داخل گوش را تمیز کنید.

استفاده از سرکه سیب برای از بین بردن جرم گوش، هیچ گونه عارضه ای بر شنوایی فرد ندارد؛ به همین دلیل استفاده از آن برای کودکان و بزرگسالان توصیه می شود. افرادی که با علائم گرفتگی و وز گوش به متخصص مراجعه می کنند، باید از نظر میزان شنوایی و علائم بالینی مورد معاینه قرار گیرند تا علت اصلی مشکل آن ها‌، شناسایی و بررسی شود.

از بین بردن جرم گوش با گلیسیرین 

گلیسیرین، یک ماده روان کننده و ملایم است که می توان با استفاده از آن، به راحتی جرم گوش را خارج کرد. برای استفاده از این روش، قطره چکان را با گلیسیرین پر کنید، سپس گوش جرم گرفته را به یک سمت متمایل، و سه تا چهار قطره در آن بچکانید. به وسیله پنبه، دهانه گوش خود را ببندید و سر خود را به موقعیت قبلی برگردانید. اجازه دهید پنبه برای چند دقیقه روی گوش بماند. بعد از آن می توانید به آرامی، آب گرم را در گوش چکانده و موم نرم شده را خارج کنید. 

مخلوط الکل و سرکه برای جرمگیری گوش

یکی دیگر از روش های جرمگیری گوش، استفاده از مخلوط الکل و سرکه است که در سنین مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. الکل یک ماده خشک کننده می باشد که در دما های پایین، تبخیر می شود. در صورتی که سرکه باعث برقراری تعادل اسیدی در مجرای گوش خواهد شد. الکل و سرکه هر دو خاصیت ضد میکروبی دارند و خطر عفونت گوش را کاهش می دهند.

برای جرمگیری گوش با استفاده از این روش، مقدار مساوی از الکل و سرکه سفید را در یک ظرف مناسب، مخلوط کنید. سپس سر خود را به یک سمت بچرخانید و به وسیله قطره چکان، دو تا سه قطره از این محلول را داخل گوش بچکانید و اجازه دهید ده تا بیست دقیقه در مجرای گوش باقی بماند. در نهایت گوش را به سمت پایین گرفته تا مایعات اضافه، از آن خارج شوند. برای از بین بردن جرم های گوش از دهانه مجرا، می توانید از سواب پنبه استفاده کنید. 

شستشو و تمیز کردن جرم گوش با آب گرم

شستشوی گوش معمولا توسط پزشک متخصص انجام می شود؛ اما اگر در این کار مهارت کافی دارید، می توانید به راحتی آن را در خانه امتحان کنید. برای انجام این روش، گوش را به سمت بالا بچرخانید. سپس با کشیدن قسمت بیرونی گوش به سمت پشت و بالا، کانال گوش را صاف کنید. به وسیله یک سرنگ به آرامی، مقداری آب گرم در گوش آسیب دیده، بچکانید و در نهایت گوشتان را به سمت پایین بچرخانید تا جرم از آن خارج شود. افرادی که به نقص سیستم ایمنی یا دیابت کنترل نشده مبتلا هستند، بهتر است از انجام این روش اجتناب کنند؛ زیرا ممکن است بعد از آن، دچار عفونت گوش خارجی شوند.

جرمگیری گوش با سیر

سیر، یک خوراکی ضد التهاب است که می توان از آن به صورت موضعی برای از بین بردن جرم گوش استفاده کرد. سیر خاصیت آنتی بیوتیکی دارد و به راحتی باکتری ها را از بین می برد. حتی در مواردی که فرد بر اثر عفونت و جرم زیاد، دچار گوش درد می شود نیز می توان از سیر برای تسکین درد آن استفاده کرد. سیر، برای گوش دقیقا مانند یک قطره گیاهی عمل می کند.

برای تمیز کردن گوش به وسیله سیر، چند حبه سیر را داخل مقداری روغن، حرارت دهید. سپس آن را از صافی یا یک پارچه نرم عبور دهید و دو قطره از آن را درون گوش بریزید. حتی از بخور سیر نیز می توان برای از بین بردن جرم و عفونت گوش استفاده کرد؛ به این صورت که چند حبه سیر را داخل آب جوش بریزید و گوش جرم گرفته را در معرض بخار قرار دهید. با این کار، جرم و آلودگی گوش، تخلیه می شود.

تمیز کردن گوش در طب سنتی

در طبی سنتی، برای تمیز کردن جرم و عفونت های گوش، از برخی روغن های گیاهی مانند روغن بادام، روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن سیر و … استفاده می شود. مهمترین مزیت استفاده از روغن های گیاهی این است که هیچ گونه عارضه ای ندارند و برای فرد مشکلی ایجاد نمی کنند.

در صورت پارگی لاله گوش یا عفونت آن، بهتر است از انجام این درمان خودداری شود. همچنین از روغن هایی که به آن حساسیت دارید، برای جرمگیری گوش، استفاده نکنید. برای جرمگیری گوش به وسیله روغن های گیاهی می توانید به روش های زیر عمل کنید. 

جرمگیری گوش با روغن نارگیل 

در طب اسلامی تبریزیان، استفاده از روغن نارگیل یکی از روش های از بین بردن جرم گوش است. استفاده از روغن نارگیل برای جرمگیری گوش بسیار ساده و آسان است. فقط باید مقداری از آن را گرم کرده و داخل گوش بچکانید، ده دقیقه گوش را به آرامی ماساژ دهید، سپس به یک سمت، سر خود را کج نمایید. اگر با گوش پاک کن، گوش را تمیز کنید، متوجه خارج شدن جرم و آلودگی های فراوان از آن خواهید شد. 

جرمگیری گوش با روغن بادام

روغن بادام نیز مانند روغن نارگیل یک روش خانگی برای از بین بردن جرم گوش است که بسیار راحت است و به دوره درمانی طولانی، نیاز ندارد. برای استفاده از این روش نیز چند قطره از روغن بادام را داخل گوش بریزید و اجازه دهید تا جرم ها نرم شوند. معمولا از این روش در طب سنتی برای از بین بردن جرم گوش در کودکان استفاده می شود؛ زیرا می توان به راحتی آن را انجام داد، به طوری که کودک دچار ترس و وحشت نشود.

اهمیت جرمگیری گوش در کودکان

کودکان و نوزادان نیز مانند بزرگسالان ممکن است دچار تجمع جرم در گوش های خود شوند. زیاد شدن جرم گوش در کودکان، سبب گریه و بی قراری آنها می شود. از این رو والدین باید هر چند وقت یک بار، عفونت و جرم های داخل گوش نوزادان و کودکان خود را تمیز کنند تا تجمع آن ها سبب دردناک شدن گوش نگردد. کودکانی که درگیر این مشکل هستند، علاوه بر بی قراری و گریه، علائم دیگری نیز دارند و ممکن است انگشت را در گوش فرو کرده یا گوش خود را مدام بکشند.

بهتر است برای تمیز کردن گوش کودکان، از گوش پاک کن استفاده نشود؛ زیرا گوش پاک کن باعث فشار به جرم و فرستادن آن به قسمت داخلی گوش می شود. والدین می توانند بعد از هر بار حمام، به جای استفاده از گوش پاک کن، گوش کودک یا نوزاد خود را با یک دستمال نرم، تمیز کنند. همچنین باید مراقب پرده گوش نوزاد باشند و فقط قسمت خارجی گوش را به آرامی با دستمال تمیز نمایند. برای آسان تر شدن کار می توانید دستمال خود را به آب گرم آغشته کرده و با آن داخل گوش را تمیز کنید.

بهترین قطره برای از بین بردن جرم گوش

بهترین قطره برای از بین بردن جرم گوش، می تواند بسته به شرایط و نیازهای هر فرد، متفاوت باشد. در هر صورت، افراد برای انتخاب یک قطره مناسب برای جرمگیری گوش بهتر است با متخصص گوش مشورت کنند. پزشک متخصص بر اساس وضعیت گوش فرد، میزان تولید جرم و دیگر عوامل مرتبط، قطره ای را تجویز می کند که بهترین نتیجه ممکن را داشته باشد. برخی از قطره های گوش که برای از بین بردن جرم گوش مورد استفاده قرار می گیرند شامل قطره سدیم بیکربنات، قطره روغن معدنی، قطره آب گرم و… هستند. از قطره های سدیم بیکربنات به عنوان یک نرم کننده برای نرم کردن جرم گوش استفاده می شود.

این قطره ها تمیز کردن و جرمگیری گوش را آسان تر می کنند. برخی دیگر از افراد از قطره های روغن معدنی، برای نرم کردن و کاهش جرم گوش استفاده می کنند. قطره های آب گرم نیز با روشی موثر و ساده، سبب نرم کردن واکس گوش می شوند؛ به همین دلیل می توانند در تمیز کردن گوش ها مفید باشند. همچنان بهتر است قبل از استفاده از هر نوع قطره ای، با پزشک مشورت کنید تا قطره ای مناسب با وضعیت گوش های شما، برایتان تجویز کند. برای استفاده از قطره های جرمگیری گوش، حتما طبق دستورالعمل آن عمل کنید و به هیچ وجه، از آن بیش از حد، استفاده نکنید.

نقش ماساژ درمانی در جرمگیری گوش 

ماساژ پشت گوش با روغن های گرم، می تواند به شل شدن جرم درون گوش و حرکت آن به سمت دهانه، کمک کند. در واقع گرمای ملایم روغن، باعث رقیق شدن جرم داخل گوش می شود. برای ماساژ درمانی گوش خود، انگشت هایتان را به روغن گرم آغشته کرده و قسمت پشتی لاله گوش را ماساژ دهید. چند دقیقه ماساژ می تواند به جدا شدن و نرم شدن موم گوش، کمک کند.

سپس دهانه گوش را باز و بسته کرده و لاله گوش را بکشید تا جرم به سمت دهانه گوش سرازیر شود. با یک پارچه تمیز و نرم، جرمی که به سمت گوش خارجی رسیده را پاک کنید. برای استفاده از روش ماساژ درمانی با روغن، باید گوش را به صورت مناسب و موثر ماساژ دهید؛ زیرا انجام هر گونه حرکت اشتباه باعث فشار موم به داخل گوش می شود و وضعیت را بدتر می سازد. می توانید تا چند روز از روغن برای ماساژ و جرمگیری گوش استفاده کنید تا جرم و عفونت به خوبی روان شود و از جای خود حرکت کند و بتوان گوش را راحت تر تمیز کرد. 

روش های نادرست جرمگیری گوش

از روش های تهاجمی برای از بین بردن جرم گوش ها، استفاده نکنید. روش های تهاجمی، شامل روش هایی چون قرار دادن سواب پنبه ای یا شمعدان گوش است که با فشار دادن جرم به قسمت داخلی گوش، باعث آسیب به گوش داخلی و همچنین لاله گوش می شود. بهترین روش برای تمیز کردن گوش، استفاده از یک شمع مخروطی تو خالی و نگهداری شعله آن روی گوش، به منظور آب کردن جرم گوش است. با این حال دقت داشته باشید؛ زیرا ممکن است شمع داغ، داخل گوش چکه کند و سبب آسیب دیدگی و سوختگی شود. تمیز کردن جرم گوش با ابزارهای تیز هم می تواند منجر به موارد زیر شود: 

• پارگی لاله گوش
• آسیب رساندن به پوست ظریف مجرای گوش
• فشار دادن موم به قسمت داخلی گوش
• ایجاد عفونت باکتریایی در حفره گوش

روش های جلوگیری از تجمع جرم در گوش

نمی توان به طور کامل از ایجاد جرم گوش، جلوگیری کرد؛ اما می توان با به کارگیری روش هایی موثر از تجمع آن جلوگیری نمود. اگر فردی سابقه تجمع جرم گوش دارد، باید برای جلوگیری از انسداد گوش، حتما به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. در ادامه به بررسی روش های جلوگیری از تجمع جرم در گوش، می پردازیم: 

• هرگز در گوش خود، آب سرد قرار ندهید؛ زیرا سبب سرگیجه می شود.
• برای جلوگیری از پوسته پوسته شدن و خشکی پوست، مقداری مرطوب کننده را بر قسمت های خارجی گوش بمالید. 
• از آن جایی که گوش، می تواند خود را تمیز کند، پس تنها کاری که باید انجام داد این است که هر چند وقت یک بار گوش را پاکسازی کرد تا جرم آن برطرف شود. 
• آب یا مایعات دیگر را با شدت در گوش اسپری نکنید؛ زیرا می توانند به لاله گوش و گوش داخلی، آسیب برسانند و جرم را وارد عمق بیشتری از مجرای گوش نمایند. 
• برخی از بیماری التهابی مانند اگزما نیز سبب خشک شدن گوش و پوسته پوسته شدن آن می شوند. این بقایا ممکن است وارد گوش شوند و سبب انسداد آن گردند. با مدیریت این شرایط می توانید از تجمع جرم در گوش، جلوگیری کنید. 
• قبل از جرمگیری گوش با محلول های گرم، بهتر است درجه حرارت آن ها، مورد بررسی قرار گیرد. استفاده از محلول های داغ برای جرمگیری، می تواند سبب سوراخ شدن لاله گوش یا سوختگی پوست داخل گوش شود و خطر ایجاد عفونت را افزایش دهد. 
• عدم دریافت اسید های چرب کافی مانند روی، منیزیم و امگا۳ نیز از طریق رژیم غذایی، می تواند منجر به تولید بیش از حد جرم گوش شود.

سخن پایانی

همان طور که می دانید جرم گوش می تواند به سلامت گوش و جلوگیری از آلودگی ها کمک کند اما اگر به مرور تجمع یابد و تمیز نگردد، آزار دهنده می شود و برای فرد مشکلاتی ایجاد می کند. داخل گوش بسیار ظریف و شکننده است و اگر تمیز کردن جرم گوش به درستی انجام نگیرد، می تواند منجر به بروز آسیب های جبران ناپذیر شود.

برای تمیز کردن جرم گوش می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید. اما باید توجه داشته باشید که همیشه قبل از خود درمانی یا استفاده از داروهای OTC برای از بین بردن جرم گوش، حتما با بک پزشک متخصص در این باره مشورت کنید. همچنین در صورت بروز علائم شدید بعد از برداشتن جرم گوش مانند ترشح، خونریزی، درد یا مشکل شنوایی سریعا به پزشک مراجعه کنید. 

منبع: Harvard Health