با شنیدن نام بیماری ام‌اس (MS) یا همان مولتیپل اسکلروزیس از دهان پزشک‌مان هول می‌شویم و کمی دست‌و‌پایمان را گم می‌کنیم؛ اولین چیزی که در آن لحظه به ذهنمان می‌رسد این است که درمان ام‌اس (MS) چیست؟ و زندگی‌مان پس از این چه منوالی پیدا خواهد کرد.
مراقبت‌ها و درمان ام‌اس بلافاصله پس از تشخیص آغاز می‌شود و باید بدانید که تا پایان عمر ادامه خواهد داشت. اما نکته مهم این است که یادبگیریم، چگونه با آن برخورد کنیم تا بیماری و علائم آن مدیریت شوند و سالم‌تر زندگی کنیم.
در این مجله از سایت درمانکده تصمیم داریم شیوه‌های اصولی درمان و برخورد با بیماری ام‌اس را برای شما توضیح دهیم. پس ما را همراهی کنید تا با شناخت درست علائم را خود را به‌موقع کنترل کنید.
راههای درمان ام‌اس
در حال حاضر هیچ درمانی برای MS وجود ندارد؛ تنها درمان موجود بر مدیریت علائم، کاهش میزان عودها (دوره‌هایی که علائم بدتر می‌شود) و کند‌کردن روند و پیشرفت بیماری تمرکز دارند؛ درمان‌های دارویی نیز در همین راستا تجویز می‌شوند. برخی از افراد علائم خفیفی دارند که نیازی به درمان ندارند.
برنامه درمان جامعی که پزشک تجویز می‌کند، شامل موارد زیر است:
- درمان‌های اصلاح‌کننده بیماری (DMTs): در حال حاضر، چندین دارو برای درمان طولانی‌مدت ام‌اس تاییدیه FDA را دارند. این داروها میزان عودها (که به آن‌ها شعله‌ور‌شدن یا حملات نیز گفته می‌شود) را کاهش می‌دهند.
در واقع آن‌ها پیشرفت بیماری شما را کند کرده و از ایجاد ضایعات جدید بر روی مغز و نخاع شما پیشگیری می‌کنند. این داروها به‌شکل خوراکی و تزریقی هستند. داروهای اینترفرون بتا، گلاتیرامراستات و آنتی بادی های مونوکلونال داروهای تزریقی هستند.
تری فلونوماید، دی‌متیل فومارات، دیروکسیمل فومارات، مونومتیل فومارات و فینگولیمود از نمونه داروهای خوراکی هستند.
- داروهای کنترل‌کننده عود: اگر درگیر حملات شدید شدید، متخصص مغزواعصاب احتمال دارد که دوز بالایی از کورتیکواستروئیدها را برای شما تجویز کند.
این دارو سرعت التهاب را کم می‌کند. در واقع آسیب غلاف میلین اطراف سلول‌های عصبی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این اگر بدن شما به استروئیدها پاسخ نداد، پزشک ممکن است از تعویض پلاسما استفاده کند.
- مشاوره سلامت روان: مقابله با بیماری مزمنی همچون ام‌اس از نظر عاطفی چالش برانگیز است؛ در واقع این بیماری گاهی اوقات بر خلقوخو و حافظه تاثیر می‌گذارد. مشاوره با روان‌شناس برای بهتر‌شدن حال‌و‌هوا و دریافت سایر حمایت‌های عاطفی از اطرافیان بخش مهمی از مدیریت علائم بیماری است.
درمان‌های جایگزین برای درمان ام‌اس
محصولات و راهکارهایی وجود دارند که ادعا می‌شود درمان‌های جایگزینی برای ام‌اس هستند. مطالعات علمی معتبری برای تایید آن‌ها وجود ندارد؛ اما باز هم اگر برای انجام هر کدام از آن‌ها وسوسه شدید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
البته ناگفته نماند که برخی از مکمل‌ها می‌توانند عملکرد داروهای شما را تغییر دهند و بهتر از قبل کنند. تحقیقات فعلی نشان می‌دهد که برخی از این درمان‌ها ارزش امتحان‌کردن را دارند. این درمان‌ها به شرح زیر هستند:
- مصرف ویتامین D: سطوح پایین ویتامین D در خون، شانس ابتلا به ام‌اس را افزایش می‌دهد. برای اثبات آن مطالعاتی در حال انجام است تا ببینند آیا مکمل ویتامین D کمک‌کننده است یا خیر.
می‌توانید از پزشک خود بخواهید تا سطح ویتامین D شما را بررسی کند. سپس در صورت نیاز آن را تجویز کند.
- طب سوزنی: طب سوزنی نوعی درمان سنتی از کشور چین است؛ مردم چین باور دارند که زمانی که انرژی به نام چی در بدن شما از بین می‌رود، بیماری یا درد شکل می‌گیرد. با کمک طب سوزنی، این انرژی در طول بدن در خطوطی به نام مریدین جریان پیدا می‌کند.
برای این کار یک متخصص طب سوزنی، سوزن‌های نازکی را به نقاطی در امتداد نصف النهارها داخل پوست فرو می‌کند تا جریان انرژی را تغییر دهد. مطالعات مختلفی نشان می‌دهد که این درمان چینی می‌تواند به علائم ام‌اس مانند خستگی، درد، خلقوخو، اسپاسم، بی‌حسی، گزگز‌شدن و مشکلات مثانه کمک کند.
موثرترین راههای پیشگیری از ام‌اس
علاوه بر درمان‌های اصلاح‌کننده که موثرترین تکنیک برای کاهش تعداد عودها شناخته شده است. سبک زندگی سالم نیز بسیار اهمیت دارد. روش‌هایی که در زندگی خود برمی‌گزینید به کند‌کردن پیشرفت بیماری و کاهش علائم کمک شایانی می‌کند.
در نهایت با رعایت تمام اصول کیفیت زندگی شما بهبود می‌یابد. موثرترین روش‌های موجود که می‌توانند از بروز ام‌اس جلوگیری کنند عبارت‌اند از:
- رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی خارق‌العاده‌ای برای ام‌اس توصیه نشده است. کارشناسان رژیم غذایی متعادل را پیشنهاد می‌کنند که مخلوطی از میوه و سبزی‌جات، غلات کامل، چربی‌های سالم و پروتئین بدون چربی دارد.
از طرف دیگر توصیه می‌کنند که مصرف قندهای مصنوعی، چربی‌های ناسالم و غذاهای فرآوری‌شده را محدود کنید.
- ورزش منظم: مولتیپل اسکلروزیس به مرور سبب ضعف عضلانی، از دست‌دادن تعادل و مشکل در راه رفتن شما می‌شود. تمرینات هوازی، انعطاف‌پذیری و تمرینات قدرتی برای کمک به قوی نگه‌داشتن عضلات و حفظ عملکرد بدنی ضروری هستند.
- مدیریت استرس: استرس با عوارض و مشکلات جسمی و روحی همراه است. این عوارض بر خواب شما تاثیرات منفی می‌گذارد، در نتیجه خستگی مرتبط با ام‌اس را بدتر از قبل می‌کند. مهم است که تکنیک‌هایی همچون یوگا، مدیتیشن، ورزش و کار را برای مدیریت استرس انجام دهید.
- نکشیدن سیگار و مصرف محدود الکل: سیگار و الکل ارتباط نزدیکی با وخیم‌ترشدن علائم ام‌اس دارند. در واقع این دو مورد می‌توانند پیشرفت بیماری سریع‌تر از قبل کنند.
- استراحت کافی: برنامه خواب منظمی را انتخاب کنید و مطمئن شوید که اتاق خواب شما خنک و تاریک است.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کنید؟
پزشک معمولا بررسی می‌کند که چه چیز سبب خستگی شما می‌شود. علاوه بر این اختلالات خلقی همچون افسردگی، مشکلات خواب یا سایر شرایط پزشکی مانند کم‌خونی را در نظر می‌گیرد، سپس درمان مناسب را پیشنهاد می‌کند.
شما نیز در هر مرحله از درمان باید شرایط جسمی‌تان را به‌دقت زیر نظر قرار دهید و اگر علائم زیر را داشتید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- احساس حساسیت بیش از حد به گرما
- احساس عدم ثبات یا عدم تعادل
- مشکلات حافظه
- بی حسی یا سوزن‌سوزن‌شدن، به خصوص در بازوها یا پاها
- تغییرات ناگهانی بینایی
- ضعف در بازوها یا پاها
در برخی از زمان‌ها نیاز دارید به‌سرعت با پزشک متخصص تماس بگیرید؛ اما ازدحام و شلوغی جامعه، شرایط جسمی در برخی از زمان‌ها و صرف وقت زیاد در مطب، کمی نگران‌کننده و انرژی‌بر است.
اما جای نگرانی نیست و به‌راحتی می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده به‌صورت آنلاین (در مکان و زمانی که هستید) می‌توانید ویزیت شوید. در این روش در سریع‌ترین زمان ممکن و بدون صرف وقت زیاد با متخصص مغزواعصاب یا حتی بهترین دکتر ارتوپد تهران نیز می‌توانید صحبت کنید.
مخلص کلام
مولتیپل اسکلروزیس یا ام‌اس نوعی بیماری مرتبط با سیستم عصبی است که سلول‌های ایمنی به سیستم عصبی مرکزی (مغز، نخاع و اعصاب بینایی) حمله می‌کنند. به مرور این حملات سبب التهاب و آسیب به غلاف میلین سلول‌ها می‌شود.
از دست‌دادن تعادل، مشکلات بینایی و ضعف عضلانی از جمله علائم این بیماری است. چندین درمان برای مدیریت نشانه‌ها، پیشگیری از عود و کندشدن روند بیماری وجود دارد. با این درمان‌ها می‌توانید به روند زندگی کامل و فعال خود بازگردید. باز هم اگر سوالی باقی مانده است و نیاز به مشورت با دکتر مغز و اعصاب دارید به سایت درمانکده مراجعه کنید تا در اسرع وقت و بدون دردسر، ویزیت شوید.
