چه غذایی برای سال تحویل خوب است؟
با توجه به تنوع قومیتی و جغرافیایی کشور ، احتمالا بتوان برای هر شهر یا دستِ کم هر استان یک غذای ویژه شبِ عید نام برد ، اما نم نمک در این گزارش قصد دارد به غذاهایی بپردازد که بدون درنظر گرفتن یک منطقه خاص ، معمولا اکثر مردم آن را به عنوان شامِ شب عید می شناسند و یا دستِ کم آن غذای خاص ، در بیشتر نقاط کشور در این شب سرو می شود.
مهم ترین غذای شب تحویلِ سال که حتی پایش به نوستالژیک ترین آهنگ نوروزی یعنی «بوی عیدی» فرهاد مهراد باز شده ، ماهی است! غذایی که ممکن است به علت قیمت بالای آن همان سالی یکبار رنگِ برخی سفره ها را ببیند ، اما با این حال هنوز هم افرادی خود را مقید می دانند آخرین شامی که در سال کهنه می خورند ، سبزی پلو با ماهی و سیرترشی باشد.
البته باتوجه به اینکه در گذشته های دور به دلیل سردتر بودن هوا در این زمان از سال ، فصل کاشت و برداشت سبزیِ پلویی نبوده و امکانِ فریز کردن آن هم وجود نداشته است ، به نظر می رسد خوردن ماهی با سبزی پلو رسم جدیدتری باشد.
اگر بپذیریم ماهی غذایی نیست که همه آن را دوست داشته باشند ، کوکوسبزی گزینه دیگری است که در برخی خانه ها یا به عنوان شامِ شب عید پخته می شود و یا کنار ماهی سرو می شود.
«بخور تا سال جدید ، رِشته امور دستت بیاد» این جمله ای است که احتمالا از قدیمی ترها زمانی که داشتند هر غذای رشته داری را تعارف می کردند شنیده اید. درواقع این موضوع یکی از باورهایی است که پیرامون نوروز شکل گرفته که اگر شبِ عید غذایی بخورید که در آن رشته وجود داشته باشد ، در سال جدید می توانید سررشته امور خود را به دست بگیرید. از طرفی برخی دیگر معتقدند خوردن غذاهای رشته دار ، طول عمرشان را زیاد می کند.
البته باتوجه به اینکه در گذشته معمولا در هر منطقه ، غذایی به عنوان شامِ شب عید شناخته می شده که فراوانی بیشتری داشته باشد تا افراد راحت تر بتوانند آن را تهیه کنند ، بعید نیست این اعتقادات توجیهی بر غذایی باشد که قرار است پخته و خورده شود. در نهایت همین اعتقادات و بعضا خرافات ، سبب شده است در برخی نقاط کشور ، آش رشته و یا رشته پلو به عنوان غذای چهارشنبه سوری یا شامِ شب عید شناخته شود.
نکته قابل توجه درباره رشته پلو این است که این غذا در نقاط مختلفی از کشور به عنوان شام شب عید تهیه می شود ، اما در برخی نقاط در کنار آن خورشت قرمه سبزی ، قیمه ، مرغ ، تخم مرغ و یا خرما و کشمشِ تفت داده شده نیز سرو می شود.
«سوتدی پلو» شامِ شب عید در اردبیل است. غذایی که با ماهی دودی پخته می شود و برای طبخ آن به جای آب از شیر استفاده می کنند. برنج ، شیر ، کره ، خرما ، کشمش ، قیسی پلو ، ماهی دودی ، نمک ، زردچوبه و زعفران از جمله مواد مورد نیاز برای تهیه سوتدی پلو است.
غذای دیگری که در برخی نقاط کشور به ویژه شهرهای آذری زبان طبخ می شود دلمه برگ مو است؛ چراکه اعتقاد دارند پخت دلمه در هنگام تحویل سال نو خوش یمن است. آنها دلمه را نماد دور هم بودن و دور هم جمع شدن می دانند زیرا تمام اجزای آن داخل یک برگ کنار هم جمع می شود.
غذای مخصوص همدانی ها برای شامِ شب عید کوفته همدانی است؛ غذایی که برای امتحانِ شانسِ افراد در میان آن خرما ، گردوی کامل ، آلو و یا سکه می گذارند و اگر فرد کوفته ای را انتخاب کند که یکی از این اقلام داخل آن باشد ، می گویند سالی پربرکت خواهد داشت.
