در متن حاضر انواع عفونتها و بیماریهای مقاربتی جنسی (STDs) را معرفی میکنیم و علائم اصلی هر یک را توضیح میدهیم. بیماریهای مقاربتی جنسی گونههای مختلفی دارد که بعضی از آنها خوش خیم و شماری از آنها بدخیم و خطرناک است. شایعترین بیماریهای آمیزشی عبارتاند از:
سوزاک
تبخال تناسلی
زگیل تناسلی
کلامیدیا
انواع بیماریهای مقاربت
کلامیدیا، زگیل تناسلی، تبخال تناسلی و سوزاک شایعترین نوع بیماریهای مقاربتی جنسی قابل درمان و هپاتیت بی و سی، سیفلیس وHIV از گونههای متداول غیرقابل علاج و یا بسیار جدی به شمار میآیند. به علاوه عفونتهای STD گوناگونی مجاری ادراری و دستگاه تناسلی را درگیر میکند که با علائمی آزاردهنده همراه است و البته خوشبختانه به سادگی قابل درمان است.
کلامیدیا
کلامیدیا به راحتی با مصرف یک دوز آنتی بیوتیک درمان میشود. تقریباً 70 درصد از بانوان و 50 درصد از آقایان مبتلا به کلامیدیا سالهای سال یا حتی هیچ گاه با هیچ علامتی مواجه نمیشوند. با این حال اگر علائم بروز یابد معمولاً شامل ترشح غیرطبیعی و خونریزی واژن، ترشح نوک آلت تناسلی و درد هنگام ادرار یا آمیزش میشود. اما اگر اقدامی برای درمان کلامیدیا صورت نگیرد به ناباروری در مردان و زنان منجر میشود. به علاوه در صورت ابتلا به عفونت کلامیدیا احتمال وجود دیگر بیماریهای مقاربتی جنسی نیز وجود دارد.
سوزاک
سوزاک غالباً همزمان با کلامیدیا وجود دارد. از هر سه خانم یک نفر علاوه بر سوزاک به کلامیدیا نیز مبتلا است. باکتریهای عامل سوزاک باید برای زنده ماندن وارد بدن انسان شوند. به همین دلیل سوزاک فقط از راه رابطه جنسی منتقل میشود و تماس با اشیاء یا شنا کردن باعث انتقال بیماری نمیشود. علائم سوزاک همان ترشحات غیرطبیعی است که در رابطه با کلامیدیا به آن اشاره شد. سوزاک نیز مانند کلامیدیا در اکثر موارد علامتی ندارد، اگر چه ممکن است عفونت در درازمدت به دستگاه تناسلی بانوان آسیب بزند.
در این بین آقایان مبتلا به سوزاک گاهی دچار عفونتهای مجاری ادراری و علائم مرتبط با آن یعنی مثانه دردناک یا درد هنگام ادرار کردن و ترشح آلت تناسلی میشوند. اگر عفونت درمان نشود، باکتریها در بقیه بدن پخش میشوند و غالباً پوست یا مفصلهای عضلانی را عفونی میکنند. برای درمان سوزاک معمولاً یک دوره آنتی بیوتیک تجویز میشود.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی یا زگیل آنوژنیتال در داخل یا اطراف مقعد و ناحیه تناسلی ایجاد میشود و عامل آن ویروسی به نام ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است. زگیل تناسلی غالباً بدون علامت است و گاهی سالها بعد از عفونت ایجاد میشود. زگیل تناسلی به صورت برآمدگیهای کوچکی دیده میشود که گاهی به صورت گروهی و به شکل گل کلم تشکیل میشود. از آنجایی که زگیل تناسلی اندازههای مختلفی دارد، درمان آن نیز با توجه به بزرگی زگیل انتخاب میشود و گستره وسیعی از استعمال پماد ضدویروس تا جراحی با لیزر یا کرایوسرجری را دربرمیگیرد. زگیل تناسلی خطرناک نیست، اما به راحتی منتقل میشود و نیاز به درمان فوری دارد. بیمارانی که با علائم مواجه میشوند از خارش و در موارد نادر از درد شکایت دارند.
تبخال تناسلی
بیش از 80 درصد افراد دچار عفونت تبخال تناسلی اصلاً اطلاعی از وجود ویروس ندارند. اکثر بیماران هیچ گاه متوجه این عفونت ویروسی نمیشوند و تا پایان عمر بدون روبرو شدن با هیچ گونه علامتی با این عفونت زندگی میکنند. با این حال احتمال دارد که ویروس به همسر فرد مبتلا منتقل شود و ایشان دچار علائم شود. بیماران بدون علامت معمولاً فراموش میکنند که هنگام آمیزش از کاندوم استفاده کنند، حال آن که بیماران مطلع از وجود تبخال تناسلی همیشه مقاربت محافظت شده دارند.
عامل تبخال تناسلی ویروس هرپس سیمپلکس است. درد و حساسیت ناحیه عفونی و یا تاولهای دردناک اطراف ناحیه تناسلی از علائم این بیماری آمیزشی است. اکثر بیماران از روی خارش و سوزش ناحیه تناسلی که چند ساعت قبل از تاول زدن شروع میشود، متوجه عود کردن بیماری میشوند. این مرحله یعنی دقیقاً قبل از آن که ویروس شروع به تولید تاولهای تبخال در ناحیه تناسلی کند، بهترین زمان برای شروع درمان ضدویروسی است.
سفلیس
سیفلیس یکی از قدیمیترین عفونتهای مقاربتی است. سیفلیس امروزه به راحتی درمان میشود، اما اگر در درمان عفونت اهمال شود، علائم شدیدی بروز مییابد و حتی زندگی بیمار به خطر میافتد. علائم سفلیس نیز مانند دیگر بیماریهای مقاربتی جنسی در مراحل اولیه به سختی تشخیص داده میشود و بروز آنها چندین ماه طول میکشد. با این حال به محض ورود باکتری به بدن بیماری در سه مرحله پیشرفت میکند که علائم هر مرحله از مرحله قبلی شدیدتر است.
هپاتیت B
ویروس عامل هپاتیت B مانند هپاتیت C به کبد حمله میکند و از راه تماس جنسی و خون (برای مثال سوزن سرنگ) منتقل میشود. علائم هپاتیت "بی" با عفونت حاد کوتاهی شروع میشود که واکنشهای متفاوتی را در بیماران ایجاد میکند، گروهی از بیماران دچار هپاتیت B مزمن میشوند و عده دیگری نیز با نقص عملکرد شدید کبد مواجه میشوند. بدن اکثر بیماران آنتی بادیها یا پادتنهایی را برای مقابله با این ویروس تولید میکند و بدن در برابر عفونتهای بیشتر مقاوم میشود. با این حال 5 درصد بیماران دچار این نوع عفونت ویروسی با عوارض جدی مواجه میشوند. به خاطر داشته باشید که احتمال انتقال هپاتیت A و C نیز از راه رابطه جنسی وجود دارد، اما این مورد نادر است و به همین دلیل این بیماریها جزء بیماریهای مقاربتی جنسی به شمار نمیآیند.
ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
ویروس نقص ایمنی انسانی یا HIV آخرین نوع از عفونتهای مقاربتی جنسی است. ویروس عامل بیماری به سیستم ایمنی حمله میکند. HIV در اصل مرگبار و کشنده نیست، اما عفونتهای خوش خیمی را ایجاد میکند که بدن نمیتواند با آنها کنار بیاید. این وضعیت همان مرحله نهایی است که HIV منجر به ایدز (AIDS ـ سندرم نقص ایمنی اکتسابی) میشود و سیستم ایمنی بدن از کار میافتد.
HIV نیز مانند هپاتیت B از راه خون، برای مثال سوزن مشترک، یا رابطه جنسی منتقل میشود. همچنین احتمال دارد بیماری از مادر به نوزاد نیز سرایت یابد. علائم اولیه HIV نیز مانند هپاتیت B و دیگر بیماریهای مقاربتی جنسی به سختی تشخیص داده میشود و غالباً مانند آنفلوانزا با درد عضلانی و گلو درد و گاهی اسهال و استفراغ همراه است. این تب معمولاً ظرف 2 تا 4 هفته پس از ورود ویروس به بدن پیشرفت میکند، هر چند وخیم شدن شرایط بیمار گاهی چند ماه طول میکشد. اکثر بیماران ده سال پس از انتقال عفونت و در نتیجهی کاهش وزن و ابتلا به عفونتهای نامتداول و سرطان متوجه بیماری میشوند.