برترینها: نخستین ملاقات حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و دیدار با امانوئل مکرون و آبه شینزو، رئیس جمهور فرانسه و نخست وزیر ژاپن در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در حالی روز گذشته به ملاقاتهای مهم سازمان ملل تبدیل شد که محور این ملاقاتها بر نقطه کانونی جهتگیری اروپا در رابطه با توافق هستهای و موضع گیری پیرامون رویدادهای اخیر منطقه خاورمیانه قرار داشت.
رئیس جمهوری ایران در یکی از مهمترین برنامههای خود با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان دیدار و گفت و گو کرد. تقویت همکاری، حفظ برجام و راههای کاهش تنشهای منطقه از جمله موضوعات مورد گفت وگوی روحانی و مرکل بود. صدر اعظم آلمان پس از این دیدار گفت:«من با روحانی درباره چگونگی دستیابی به حداکثر میزان ثبات ممکن در خاورمیانه صحبت کردم».
همچنین روحانی در دیدار مکرون؛ رئیس جمهور فرانسه بر وظایف و مسئولیت سایر طرفهای برجام تأکید کرد و بیانیه مشترک کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان در مورد حملات به عربستان را «اتهامزنی بیاساس به جمهوری اسلامی ایران» توصیف کرد. راههای نجات برجام، روابط دوجانبه و ایده رئیس جمهوری ایران در مورد منطقه مبنی بر طرح موسوم به ابتکار صلح هرمز از دیگر محورهای گفت وگوی رؤسای جمهوری ایران و فرانسه بود.
بوریس جانسون که طبق برنامه قرار بود با حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی دیدار کند، به طور اتفاقی با حضور برنامه ریزی نشده امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه مواجه شد و دقایقی به صورت سه جانبه با رئیس جمهوری اسلامی ایران دیدار کردند.
این دومین باری است که مکرون در نیویورک به دیدار رئیس جمهوری ایران آمد. مکرون در این دیدار سه جانبه گفت باید برای کاهش تنش ها از فرصت حضور در نیویورک استفاده کرد. رئیس جمهوری فرانسه که در ماه های اخیر تلاشهای میانجیگرانهای برای حفظ برجام و کاهش تنش میان ایران و آمریکا برداشته است، شامگاه دوشنبه نیز با روحانی به مدت یکساعت و 45 دقیقه دیدار کرد.
مکرون پیش از رفتن به هتل محل استقرار روحانی، با دونالد ترامپ، دیدار کرده بود.
در جدیدترین رایزنی های ایران با مقامات اروپایی، رئیس جمهور در دیدار با نخست وزیر انگلیس، ضمن انتقاد شدید از بیانیه اخیر سه کشور اروپایی و طرح اتهامات بی اساس، بر لزوم اجرای تعهدات آنها بعنوان اعضای برجام تاکید کرد. نخست وزیر انگلیس نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه لندن به دنبال بهبود روابط با تهران است، افزود که انگلیس همواره حامی برجام بوده و خواهد بود و وی در مقام وزیر خارجه کشورش برای منصرف کردن دولت آمریکا از خروج از برجام، تلاش های زیادی انجام داده، ولی متاسفانه موفق نشده است.
همزمان با دیدار روحانی با سران اروپایی خبرگزاری رویترز مدعی اعلام آمادگی روحانی برای اصلاح برجام شد که معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهوری این شایعه را تکذیب کرد و در توئیتر خود نوشت: «آنچه رویترز به نقل از روحانی در مورد آمادگی برای اصلاح یا کوتاه آمدن از برجام زده، صحیح نیست. درست، آمادگی برای کوتاه کردن زمان اجرای برجام است. همان تعهد ۲۰۲۳ که ظریف گفت «تصویب همزمان پروتکل الحاقی در مجلس ایران و لغو نهایی تحریمها در مجلس آمریکا و امکان مذاکره در چارچوب ۱+۵.»
روحانی در دیدار با «آبه شینزو» نخست وزیر ژاپن، ضمن اشاره به سفر اخیر او به تهران، بر پیگیری اجرای هر چه سریعتر توافقات این سفر تأکید کرد و از تلاشهای دولت ژاپن برای حفظ و تداوم اجرای برجام تشکر و بر حفظ و توسعه روابط دوجانبه در همه زمینهها و بویژه روابط اقتصادی تأکید کرد. نخست وزیر ژاپن نیز در این دیدار گفت: توکیو به حمایت از توافقنامه هستهای ایران ادامه خواهد داد.آبه شینزوضمن اشاره به سفر اخیرش به تهران و اینکه از ملاقات و شنیدن فتوای مقام معظم رهبری درباره حرمت سلاح هستهای و همچنین مواضع صلح جویانه و ابتکار اخیر روحانی برای امنیت در منطقه بسیار دلگرم شده است.
دیروز همچنین «پدرو سانچز» نخست وزیر اسپانیا هم با حضور در محل اقامت رئیس جمهوری کشورمان با روحانی دیدار و درباره تقویت همکاریها و موضوعات منطقهای تبادل نظر کرد.
رئیس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر سوئد نیز در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل دیدار و بر توسعه روابط در همه زمینه ها تاکید کردند.
رئیس جمهوری سوییس هم ضمن حضور در محل اقامت روحانی در نیویورک با وی دیدار و گفتگو کرد که رئیس جمهور ایران ضمن تشکر از کمک ها و تلاش های دولت سوییس بعنوان حافظ منافع ایران در آمریکا گفت: سوییس همیشه برای ما یک کشور فرهنگی بوده و روابط تاریخی و سنتی بسیار خوبی با کشور شما داشته ایم. در این دیدار "اولی ماورر" هم تاکید کرد: سوییس مشتاق شنیدن طرح دکتر روحانی برای تامین امنیت منطقه موسوم به "ابتکار صلح هرمز" یا امید است.
روزنامه وال استریت ژورنال نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که رئیسجمهور فرانسه روز سهشنبه در نیویورک بسیار تلاش کرده تا دیداری میان دونالد ترامپ و حسن روحانی ترتیب دهد، اما این تلاشهای او به نتیجه نرسید.
امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در نیویورک تلاش بسیاری کرده است تا حسن روحانی و دونالد ترامپ روسای جمهور ایران و آمریکا با یکدیگر دیدار کنند اما طرف ایرانی تاکید داشته است که آمریکا باید ابتدا متعهد به رفع تحریمها شود.
این تلاشهای امانوئل مکرون با پشتیبانی محکم و قوی بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس انجام گرفت که در دیدار با مکرون به او گفته بوده با نظرش موافق است.
ظاهرا مکرون حین ملاقات با رئیس جمهوری ایران به او گفته است: آنچه اهمیت دارد، این است که اگر وی (روحانی) آمریکا را بدون دیدار با رئیس جمهور ترامپ ترک کند به منزله یک فرصت از دست رفته است.
این تلاشها در حالی است که دونالد ترامپ روز سهشنبه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که کشورش آماده است تا تحریمها و فشار علیه ایران را باز هم افزایش دهد.
مکرون همچنین در راستای این تلاشهای خود بهطور جداگانه با روسای جمهور ایران و آمریکا دیدار کرد. بوریس جانسون نیز با سران دو کشور ملاقات داشت.
هدف او این بوده است که یک دیدار چند جانبه برگزار کند که در آن روسای جمهور ایران و آمریکا، به همراه مکرون و احتمالا سایر رهبران اروپایی حضور داشته باشند. چنین دیداری مستلزم این بوده است که ایران و آمریکا هرگونه پیش شرط برای ملاقات را حلوفصل کنند یا آن را کنار بگذارند.
ظاهرا بوریس جانسون نیز به روحانی گفته است: من با امانوئل موافق هستم. شما میبایست در یک طرف استخر بایستید و همزمان با هم داخل آب شیرجه بزنید.
کاخ سفید و مقامات ایرانی تاکنون به درخواستها برای واکنش به این خبر پاسخ ندادهاند.
تلاش مکرون و جانسون برای برای دیدار روحانی و ترامپ در حالی بی نتیجه مانده که قرار است روحانی امروز ضمن سخنرانی در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل ضمن بین مواضع منطقهای و بینالمللی ایران، طرح صلح منطقهای با عنوان طرح «امید» را ارائه کند.
در حالی که حسن روحانی با ابتکار «صلح هرمز» به نیویورک رفته است، اروپاییها، ایران را مسئول تشدید تنشها در خلیج فارس معرفی کردند و این بار، خواستههای آمریکا از ایران، را به زبان خود آمریکا بیان کردند. آنها در یک سال گذشته نتوانستند برجام را از طریق تامین منافع قتصادی ایران حفظ و این کشور را به شروع مذاکرات متقاعد کنند. اروپاییها در عین حال بر تفاوت دیدگاه اروپا و آمریکا درباره برجام تاکید کردند. ولی پس از مواضع اخیر اروپا، به نظر میرسد این تفاوت دیگر مانند قبل پررنگ نیست.