نی نی بان، گروه ترجمه: در مطلب سوم از بسته انواع غربالگری در بارداری به معرفی غربالگری سه ماهه اول پرداخته شده است. هدف از انجام آزمایشهای غربالگری تشخیص به موقع بیماری یا وضعیتی حاد قبل از آن است که سلامت مادر یا جنین به خطر بیفتد. یکی از آزمایشهای مهم غربالگری در سه ماهه اول اتفاق می‌افتد. این آزمایش به تشخیص احتمال خطر سندرم داون و تریزومی 18 کمک میکند.
چه زمان انجام میشود؟این روش اوایل دهه 90 با اندازه گیری تجمع مایع پشت گردن جنین در سه ماهه اول بارداری و ارتباط آن با خطر سندرم داون مطرح شد. این روش فقط در سه ماه اول و در هفته‌های 11تا 14 ارزش دارد. مارکرهای مورد استفاده برای این تست آلفافتوپروتئین و گنادوتروپین جفتی انسان است. استفاده از تکنیک های استاندارد برای اندازه گیری NT باعث شده است که قدرت تشخیص بالاتری برای تشخیص سندرم داون بدست آید. بهترین زمان برای اندازه گیری NT هم هفته 12 تا 13 بارداری است.
مزیت این نوع غربالگری
مزیت غربالگری سه ماهه اول این است که زنان باردار قبل از 14 هفتگی از نتیجه آگاه می شوند و می توانند برای انجام مشاوره ژنتیک به پزشک متخصص مراجعه کنند، در عین حال می توانند روش آمنیوسنتز را نیز در سه ماهه دوم انتخاب کنند. به هر حال میزان نسبی بالای سقط در روش CVS و نیز امکان خطای سونوگرافی در این روش باید مد نظر قرار گیرد. انجام غربالگرى دقیقتر و زودتر باعث ایجاد آرامش خاطر در بسیارى از زنان مىشو و با انجام سونوگرافى NT امکان تشخیص بعضى از اختلالات بارز هنگام تولد وجود دارد. این آزمایش غربالگری هیچ خطری ندارد و به سقط جنین منجر نمیشود.
محدودیتهاى غربالگرى سه ماهه اول
حدود یک نفر در هر 20 نفر از زنانى که این غربالگرى روى آنان انجام مىشود، به عنوان ریسک بالا مشخص مىشوند. اما در عین حال اکثر زنانى که ریسک آنان بالا است بچههاى نــرمــال بــه دنــیا مىآورند. بـــراى انــجام تستهاى تشخیصى رایج باید تا سه ماهه دوم بــاردارى منتظر ماند. غـــربــالــگرى اختلالات لوله عصبى جنین با این تست قابل انجام نیست و باید با تست کوآد مارکر در سه ماهه دوم باردارى انجام شود.
واقعیتهایی درباره انجام تست
آزمون غربالگری به همه زنان ارائه میشود. این آزمایش البته جواب قطعی نمیدهد و فقط به شما میگوید که احتمال ابتلای جنین به سندرم داون چند درصد است. این آزمایش به زنانی توصیه میشود که احتمال ابتلا جنینشان به سندرم داون بیشتر است. اگر این ریسک از عدد مشخصی بالاتر باشد فرد بایدآزمون آمنیوسنتز انجام دهد. نرخ تشخیص در این تست حدود 90 درصد است. بدلیل ارتباط سطح خونی مارکر ها با سن بارداری قبل از انجام تست حتما باید یک سونوگرافی برای تعیین دقیق سن جنین انجام گیرد.
|
ریسک سندرم داون |
سن مادر |
ریسک سندرم داون |
سن مادر |
|
1:270 |
36 |
1:1450 |
22-20 |
|
1:200 |
37 |
1:1400 |
24-23 |
|
1:150 |
38 |
1:1350 |
26-25 |
|
1:110 |
39 |
1:1200 |
27 |
|
1:85 |
40 |
1:1150 |
28 |
|
1:70 |
41 |
1:1050 |
29 |
|
1:55 |
42 |
1:940 |
30 |
|
1:45 |
43 |
1:820 |
31 |
|
1:40 |
44 |
1:700 |
32 |
|
1:35 |
45 |
1:570 |
33 |
|
1:30 |
48-46 |
1:460 |
34 |
|
1:25 |
49 |
1:350 |
35 |
از آنجا که انجام تست های تشخیص قطعی سندرم داون به دلیل تهاجمی بودن و هزینه زیاد برای تمام مادران باردار امکانپذیر نیست، از سال ها پیش تست های غربالگری برای تشخیص مادران دارای ریسک بالا ابداع شده است. با استفاده از این تستها مادران در معرض ریسک بالا شناسایی و برای انجام تست های تشخیص قطعی معرفی میشوند. از آنجا که بیش از دو سوم موارد سندرم داون در مادران زیر 35 سال بروز می کند، توصیه میشود که تست های غربالگری سندرم داون برای این مادران باردار انجام شود.
