یکی از نیازهای انسان میل به جاودانگی است و یکی از راههای رسیدن به این هدف فرزندآوری، به این دلیل که پدر و مادر ادامهی حیات خود را در وجود فرزند میبینند. اما ممکن است در دوران بارداری و فرآیند فرزند آوری زنان با مشکلاتی رو به رو شوند، از جملهی این نگرانیها مسئلهی سقط جنین است.
گاهی عوامل ژنتیکی جنین و در مواردی شرایط محیطی مانند آلودگی هوا، استرس و اختلال در عملکرد غدد مادر باعث به وجود آمدن این اتفاق ناگوار شود.
سقط جنین چیست؟
این اتفاق به از بین رفتن جنین قبل از هفتهی بیستم بارداری میگویند. حدود ۱۵% الی ۲۵% از حاملگیها با سقط جنین پایان مییابد. بیش از ۸۰% سقط جنین در طی ۳ ماه اول بارداری رخ میدهد.
علائم سقط جنین چیست؟
علل دقیق سقط مشخص نشده، با این حال برخی دلایل میتوانند خطر سقط جنین را افزایش دهند. از جملهی این عوامل:
خونریزی در ناحیه واژن از مقدار کم به زیاد
گرفتگی شدید در ناحیهی شکم
درد شکم
تب
ضعف
درد پشت
اگر علائم ذکر شده را مشاهده کردید بلافاصله به پزشک زنان مراجعه کنید.
در چه مواقعی سقط جنین اتفاق میافتد؟
در اغلب موارد زمانی اتفاق میافتد که کودک دارای مشکلات ژنتیکی مرگبار باشد، مانند تولید و رشد غیر طبیعی کروموزومها. معمولاً این مشکلات به مادر مربوط نیست. سقط جنین عموماً بین ۸ تا ۱۲ هفته اول بارداری رخ میدهد.
سایر علل سقط جنین:
عفونت
شرایط پزشکی مادر مانند: دیابت یا بیماری تیروئید
مشکلات هورمونی
خود ایمنی بدن
مشکلات فیزیکی مادر
ناهنجاریهای رحم
زنانی که بیشتر در معرض خطر هستند:
بیش از ۳۵ سال سن داشته باشند
دارای بیماریهای خاص نظیر تیروئید یا دیابت باشند
سه یا چند سقط جنین داشته باشند
ضعف رحمی (cervical insufficiency)
گاهی سقط جنین به دلیل بافت ضعیف گردن رحم است. قبل از بارداری دهانه رحم که به سمت واژن باز میشود بسته و محکم است. اگر گردن رحم ناقص باشد رحم ممکن است خیلی زود باز شود و موجب تولد زودرس یا سقط جنین شود. اگر دهانه رحم شما دچار مشکل باشد ممکن است در اوایل بارداری نشانهای نداشته باشید. اما این مشکل بین هفته ۱۴ تا ۲۰ مشاهده میشود. برای رفع این نقص متخصص زنان به شما سونوگرافی مکرر و بستن دهانهی رحم را با عمل بخیه یا سرکلاژ توصیه میکند.
چند نکته برای جلوگیری از سقط جنین
اطمینان حاصل کنید که حداقل ۴۰۰ میلیگرم اسید فولیک، هر روز حداقل یک تا ۲ ماه قبل از بارداری مصرف کردهاید
همیشه غذاهای سالم و طبیعی بخورید
استرس خود را مدیریت کنید
وزن خود را در حد نرمال نگه دارید
سیگار نکشید
الکل مصرف نکنید
مصرف کافئین خود را به ۱ تا ۲ فنجان در روز محدود کنید
از مصرف مواد مخدر اجتناب کنید
از موعد واکسیناسیون خود اطلاع داشته باشید و به موقع تزریق کنید
از موارد زیر اجتناب کنید
از استنشاق و استعمال موادی مانند: آرسنیک، سرب، فرمالدنید (formaldehyde)، بنزن (benzene) و اتیلن اکسید دوری کنید
ورزشهای سنگین و پرخطر
به طور طبیعی شما روزانه نیاز به ۳۰ دقیقه ورزش دارید. بهتر است در خصوص نوع ورزش خود با پزشک مشورت کنید.
به این نکات توجه کنید
کمربند ایمنی خود را در هنگام رانندگی ببندید.
قبل از مصرف هر گونه دارویی از جمله داروهای بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید.
از اشعه ایکس و هر چیز عفونی دوری کنید.
به دنبال شناخت عوامل پیش زمینهای باشید.
اگر در بارداری گذشتهی خود سقط جنین داشتهاید به دنبال شناسایی و درمان علل آن باشید، شاید به دلیل واکنش خود ایمنی بدن یا عدم تعادل هورمونی این اتفاق افتاده باشد. علل پیش زمینهای را با مراجعه به پزشک درمان و کنترل کنید.
چگونه سقط جنین تشخیص و درمان میشود؟
پزشک زنان در ابتدا یک آزمایش لگن از شما انجام میدهد که سقط جنین را تأیید کند. اگر رحم خالی باشد و سقط کامل اتفاق افتاده باشد نیازی به درمان بیشتر نیست. گاهی همهی جنین از رحم خارج نمیشود که در این صورت دهانه رحم را باز کرده و بافت جنینی را خارج میکنند. عدم خروج کامل موجب عفونت در رحم میشود.
آیا داشتن سقط جنین نشان از مشکل در باروری است؟
خیر. داشتن یک سقط جنین لزوماً به این معنی نیست که شما مشکلی در باروری دارید. از اینها گذشته زنانی که بیش از ۳ بار تجربهی سقط داشتهاند نیز توان باروری مجدد را دارند.
اگر دو بار سقط داشتهاید، با مراجعه به پزشک زنان و انجام آزمایشات عوامل زمینهای را که در این اتفاق دخیل بودهاند را رفع یا کنترل کنید.
پزشک ممکن است پروژسترون (هورمون مورد نیاز برای افزایش توان باروری است) را تجویز کند.
برای بارداری مجدد چه زمانی مناسب است؟
ابتدا برای تعیین وقت با پزشک زنان مشورت کنید. بعضی از متخصصان توصیه میکنند از یک دورهی عادت ماهیانه تا سه ماه صبر کنید.