ستاره | سرویس مذهبی - ما هر روزه با نعمات مادی و معنوی خداوند مواجه می‌شویم، اما به دلایلی همچون غفلت و غرق بودن در زندگی روزمره، متوجه عظمت این نعمت‌ها نشده و شکرگزاری از خداوند بابت نعمت‌هایی که به ما عطا کرده است را فراموش می‌کنیم. امام سجاد (ع) در این مناجات این مسائل را بیان کرده‌اند و بنابراین خواندن این دعا باعث توجه ما به این نعمات و همچنین توجه به غفلت و فراموشکاری خودمان می‌شود. در این نوشته قصد داریم شما را با این مناجات آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
درباره مناجات الشاکرین
مناجات الشاکرین (راز و نیاز شکرگزاران) ششمین مناجات از پانزده مناجاتی است که از امام سجاد (ع) نقل شده‌اند. مضمون اصلی این دعا، توجه به شکرگزاری از نعمات فراوان خداوند و اهمیت آن است. در این مناجات به نعمت‌های فراوانی که خداوند به انسان ارزانی داشته است اشاره می‌شود و همچنین از عجز و ناتوانی بندگان از شکر این نعمات و حتی تصور آنها سخن گفته می‌شود. این مناجات در منابع «الصحیفة الثانیة السجادیة»، «بحار الانوار» و «مفاتیح الجنان» آورده شده است.
لازم به ذکر است که علامه مجلسی در کتاب «بحار الانوار» روز خواندن این مناجات را شنبه تعیین کرده است. {بحار الأنوار، مجلسی، محمد باقر،ج ۹۴، ص ۱۴۶}
فایل صوتی مناجات الشاکرین
متن مناجات الشاکرین
اِلهى اَذْهَلَنى عَنْ اِقامَةِ شُكْرِكَ تَتابُعُ طَوْلِكَ،
وَ اَعْجَزَنى عَنْ اِحْصآءِ ثَنآئِكَ فَيْضُ فَضْلِكَ،
وَ شَغَلَنى عَنْ ذِكْرِ مَحامِدِكَ تَرادُفُ عَوآئِدِكَ،
وَ اَعْيانى عَنْ نَشْرِ عَوارِفِكَ تَوالى اَياديكَ
وَ هذا مَقامُ مَنِ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النَّعْمآءِ،
وَ قابَلَها بِالتَّقْصيرِ،
وَ شَهِدَ عَلى نَفْسِهِ بِالْإِهْمالِ وَ التَّضْييعِ،
وَ اَنْتَ الرَّؤُفُ الرَّحيمُ الْبَّرُ الْكَريمُ،
الَّذى لايُخَيِّبُ قاصِديهِ،
وَ لا يَطْرُدُ عَنْ فِنآئِهِ امِليهِ،
بِساحَتِكَ تَحُطُّ رِحالُ الرَّاجينَ،
وَ بِعَرْصَتِكَ تَقِفُ امالُ الْمُسْتَرْفِدينَ،
فَلا تُقابِلْ امالَنا بِالتَّخْييبِ وَ الْأَياسِ،
وَ لا تُلْبِسْنا سِرْبالَ الْقُنُوطِ وَ الْإِبْلاسِ،
اِلهى تَصاغَرَ عِنْدَ تَعاظُمِ الائِكَ شُكْرى،
وَ تَضآئَلَ فى جَنْبِ اِكْرامِكَ اِيَّاىَ ثَنآئى وَ نَشْرى،
جَلَّلَتْنى نِعَمُكَ مِنْ اَنْوارِ الْأيمانِ حُلَلاً،
وَ ضَرَبَتْ عَلَىَّ لَطآئِفُ بِرّكَ مِنَ الْعِزِّ كِلَلاً،
وَ قَلَّدَتْنى مِنَنُكَ قَلائِدَ لا تُحَلُّ،
وَ طَوَّقَتْنى اَطْواقاً لا تُفَلُّ،
فَآلائُكَ جَمَّةٌ ضَعُفَ لِسانى عَنْ اِحْصآئِها
وَ نَعْمآؤُكَ كَثيرَةٌ قَصُرَ فَهْمى عَنْ اِدْراكِها فَضْلاً عَنِ اسْتِقْصآئِها،
فَكَيْفَ لى بِتَحْصيلِ الشُّكْرِ،
وَ شُكْرى اِيَّاكَ يَفْتَقِرُ اِلى شُكْرٍ،
فَكُلَّما قُلْتُ لَكَ الْحَمْدُ، وَجَبَ عَلَىَّ لِذلِكَ اَنْ اَقُولَ لَكَ الْحَمْدُ،
اِلهى فَكَما غَذَّيْتَنا بِلُطْفِكَ، وَ رَبَّيْتَنا بِصُنْعِكَ،
فَتَمِّمْ عَلَيْنا سَوابِغَ النِّعَمِ،
وَ ادْفَعْ عَنَّا مَكارِهَ النِّقَمِ،
وَ آتِنا مِنْ حُظُوظِ الدَّارَيْنِ
اَرْفَعَها وَ اَجَلَّها، عاجِلاً وَ آجِلاً،
وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى حُسْنِ بَلائِكَ وَ سُبُوغِ نَعْمآئِكَ،
حَمْداً يُوافِقُ رِضاكَ،
وَ يَمْتَرِى الْعَظيمَ مِنْ بِرِّكَ وَ نَداكَ،
يا عَظيمُ يا كَريمُ،
بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرَّاحِمينَ.
ترجمه مناجات الشاکرین
خدایا! بخشش پی در پی تو انجام دادن سپاسگزاری‌ات را از یاد من برد
و ریزش فضل و احسانت مرا از شمردن ثنا و ستایشت عاجز کرد
و پشت سر هم آمدن نیکی‌هایت مرا از ذکر ستودنی‌هایت بازداشت
و پیاپی رسیدن نعمت‌هایت مرا از نشر دادن نیکوئی‌هایت درمانده کرد
و اینجا که من هستم جای کسی است که اعتراف به وفور نعمت‌های تو
و در مقابل آنها به کوتاهی کردن خود دارد
و به اهمال‌کاری و تلف کردن عمر خویش گواهی دهد
و تو ای خدای با عطوفت، مهربان، نیکوکار و بزرگواری
که رو آورندگان به سویت را نومید نسازی
و آرزومندت را از درگاهت نرانی
امیدواران به آستانه تو بار امید خود را می‌اندازند
و آرزوهای عطاخواهان به میدان وسیع کرم تو توقف می‌کنند
پس ای خدا! تو آرزوهای ما را با نومیدی و یأس روبه‌رو مگردان
و جامه ناامیدی و دل‌شکستگی بر ما مپوشان خدایا!
در برابر نعمت‌های بزرگت سپاس‌گزاری من کوچک است
و در جنب اکرام و بزرگواری تو ثنا و ستایش من خُرد و ناقابل است.
نعمت‌های تو زیورهایی از انوار ایمان بر من پوشانده
و ریزه‌کاری‌های نیکی‌ات خیمه‌هایی از عزت بر سرم زده
و احسان‌هایت گردن بنده‌هایی به گردنم انداخته که باز نشود
و طوق‌هایی بدان آویخته که نگسلد،
نعمت‌های بسیار تو زبان مرا از شمردنش ناتوان کرده
و بخشش‌های فراوانت خِرد و فهم مرا از ادراکش کوتاه کرده، تا چه رسد به پی بردن به پایانش
و با این ترتیب من چگونه می‌توانم تو را سپاس‌گزاری کنم
و همان سپاس‌گزاری من تازه احتیاج به سپاس‌گزاری دیگری دارد
و هرگاه بگویم ستایش مخصوص تو است، برای همین جمله لازم است دوباره بگویم ستایش مخصوص تو است.
خدایا چنانچه به لطف خویش ما را خوراک دادی و به پرورش خود پروریدی
پس نعمت‌های فراوانت را بر ما کامل کن
و ناگواری‌های سخت و بد را از ما دور کن
و عطا کن به ما از بهره‌های دو جهان
برتر و بهترش را، چه اکنون و چه در آینده
و ستایش تو راست برای آزمایش نیکویت و نعمت‌های فراوانت
ستایشی که برابر خوشنودیت باشد
و احسان و بخشش بزرگ تو را به سوی ما جلب کند
ای بزرگ و ای بزرگوار
به رحمتت ای مهربانترین مهربانان.
سخن پایانی
به طور کلی دعا و مناجات باعث قرب و نزدیکی انسان به معبود می‌شود. یکی از مسائلی که انسان در دعا و مناجات مطرح می‌کند، تشکر از مواهب و نعماتی است که خداوند به او اعطا کرده است. این نعمات چنان بزرگ و زیادند که تشکر از آنها در یک مناجات نمی‌گنجد و انسان حتی از تصور همه آنها نیز عاجز است.
مضمون محوری مناجات الشاکرین که از امام سجاد (ع) نقل شده است نیز همین مسائل است و بنابراین موجب یادآوری این نعمات و عجز انسان برای تشکر از آنها می‌َشود. اگر علاقه‌مندید که با دیگر مناجات‌های امام سجاد (ع) نیز آشنا شوید، خواندن مطالب «مناجات التائبین» و «مناجات الشاکین» را به شما توصیه می‌کنیم. همچنین شما می‌توانید نظرات خود درباره این نوشته را با ما و دیگر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.
