گاهی پیش می آید که کودک به صورت ناگهانی رابطه زناشویی والدینش را می بیند و پدر و مادر نمی دانند که در این لحظه باید چه واکنشی از خود نشان دهند.
یکی از بدترین اتفاقاتی که می تواند در زندگی زناشویی رخ دهد ، مشاهده صحنه روابط زناشویی والدین توسط کودک است . دیدن این صحنه ، سلامت روان کودک را به خطر می اندازد و تاثیرات منفی زیادی بر روی او می گذارد .
اگر به هر دلیلی کودک شاهد رابطه زناشویی والدینش بود ، برخورد والدین در این زمان با او بسیار پر اهمیت است.
نحوه صحیح برخورد با کودکی که شاهد رابطه زناشویی والدین بوده است
برخی والدین به دلیل سهل انگاری والدین و وجود مشکلاتی مانند محدودیت فضای منزل، نداشتن اتاق خواب مجزا، شلوغ بودن خانه، فرزند زیاد ، نمی توانند محیط امن و راحتی برای برقراری رابطه زناشویی خود فراهم کنند و فرزندشان اتفاقی شاهد برقراری رابطه زناشویی آنها می شود .
بیشتر کودکان مشاهده صحنه روابط زناشویی والدین را نوعی خشونت تلقی می کنند و اگر پدر و مادر برخورد درستی با کودکشان در آن زمان نداشته باشد می تواند زمینه ساز مشکلات روانی متعددی مانند اضطراب و افسردگی، شهوانی شدن کودک، ابهامات سادومازوخیستی (آزارگری-آزارخواهی) در مورد رابطه زناشویی، ترس از تنهایی، آسیب پذیری و... شود.
هنگامی که کودک به طور اتفاقی شاهد رابطه زناشویی پدر و مادر خود بود و یا از اتاق آنها صدایی شنید ممکن است این رفتار پدر و مادر خود را اعمال خشونت تلقی کند و در صورتی که دفعه بعد با در بسته اتاق خواب والدینش روبرو شود ، این ابهام برایش باقی بماند .
دیدن اتفاقی صحنه رابطه زناشویی والدین به خودی خود باعث آسیب روانی کودک نمی شود، مگر اینکه خانواده برخورد درستی با فرزند خود در آن هنگام نداشته باشد . اگر کودکتان به اتاق خواب شما وارد شد و روابط شما را مشاهده کرد کارهای زیر را به همان ترتیبی که ارائه می کنیم اعمال نمایید:
1. وحشت زده و دستپاچه نشوید ، خونسرد باشید و با ملایمت با کودکتان برخورد کنید و هیچگاه کودکتان را از اینکه به اتاق شما آمده سرزنش نکنید زیرا عواقب این برخورد، مشکلات فراوان برای او در آینده است.
2. در اولین فرصت لباس هایتان را بپوشید و یا با ملحفه روی خود را بپوشانید .
3. کودک را نزد خود بخوانید به او توجه و خوشرویی نشان دهید و از او بپرسید که با شما کاری داشته که نیمه شب سراغتان آمده؟
4. در صورتی که کودک از شما سوال پرسید ، برایش توضیح دهید چیزی که اتفاقی شاهدش بوده، به معنی دعوا و خشونت بین پدر و مادر نیست ، با زبان کودکانه و ساده به او بگویید وقتی مامان باباها همدیگر را خیلی دوست دارند، یکدیگر را در آغوش می گیرند، نوازش می کنند، می بوسند و می خندند تا عشقشان را به هم نشان دهند.
5. هیچگاه درباره اصل رابطه زناشویی و فرایند آن برای کودک توضیح ندهید.
6. به کودکتان بگویید که در مورد آنچه دیده در خارج از خانه و نزد دیگران صحبت نکند سپس کودکتان را به اتاق خوابش هدایت کنید.
بعضی از والدین به اشتباه فکر می کنند فرزندان کوچکشان چیزی از رابطه زن و مرد نمی فهمند، بنابراین روابط زناشویی خود را آزادانه و در مقابل کودکشان برقرار می کنند در صورتی که حتی یک کودک 2 ساله حافظه ای بسیار قوی دارد و همه تصاویر و صداهای اطراف را در ذهن خود ثبت و ضبط می کند.
اگر کودکتان هنگامی که با این صحنه روبرو شد از شما چیزی نپرسید ، در اولین فرصت مناسب مثلا فردا صبح، از او سوال کنید که دیشب در اتاق خواب چه دیده و احساس و نظرش در این باره چیست. این پرسش به شما کمک می کند بفهمید که کودکتان چه اندازه شاهد رابطه زناشویی شما بوده است . سپس با توجه به مشاهدات کودکتان به او پاسخ دهید .
اگر کودک سوالات غیر منتظره و فراتر از دانسته های شما پرسید ادامه صحبت را به جلسه بعدی موکول کنید و به او پاسخ فوری ندهید. در این فاصله با متخصصان مربوط مشورت کنید و اندکی از حقیقت را به کودکتان بگویید اما لازم نیست آنها همه حقیقت را بدانند .
پرهیز از دروغ گویی و گفتن جزیی از حقیقت به کودکان سبب می شود کودک شما را از ابتلا به طیف وسیعی از اختلالات اضطرابی و مشکلات در آینده حفظ می کند.
همه کودکان درباره نحوه به دنیا آمدنشان و اینکه چرا در عروسی پدر و مادرشان نبوده اند ، کنجکاوند و این سوالات را از والدینشان خواهند پرسید.
توجه داشته باشید پرسش های کودک شما در این مورد به هیچ وجه گناه آلود نیست و فقط از سر کنجکاوی ذاتی و میل شدید به فهمیدن همه چیز، پرسیده می شود، پس هیچگاه مطرح نمودن این پرسش ها را گناه نپندارید و از جواب دادن به آنها شرمسار نشوید و طفره نروید.
درست است که در نسل شما صحبت کردن در مورد این مسایل در خانواده تان ممنوع بوده، اما باید بدانید کودکان خردسالتان متعلق به نسل دیگری هستند و در صورت دریافت نکردن جواب به زودی از شما فاصله می گیرند و منابع دیگری را برای پاسخگویی برمی گزینند که بهای سنگینی دارند بنابراین به سوالات کودکتان در زمینه مسایل زناشویی بدون تنش پاسخ دهید.
