سوال مخاطب نی‌نی‌بان: با سلام ما 6 ماه برای بارداری اقدام کردیم. اما هنوز باردار نشدم. هر بار بعد نزدیکی تا چند روز زیر شکمم در سمت چپ درد می گیرد، مشکل چیست؟
پاسخ دکتر کتابون برجیس، جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی:
اگر این دردی که می گویید در زیر شکم و در سمت چب احساسش می کنید مقطعی بود و همیشه برای شما عارض نمی شد جای نگرانی نداشت، اما بروز این درد به صورت روزانه یا هر چند روز یکبار نوعی زنگ هشدار است. شما به معاینه دقیق، سونوگرافی و حتی آزمایش خون بسته به دستور پزشک معالجتان نیاز دارید. دلیل بروز چنین دردهایی در خانم ها می تواند عفونت واژن و دهانه رحم باشد که نیاز به بررسی دقیق و درمان به موقع دارد. از طرفی ممکن است که فیبروم یا کیستی در رحم و تخمدان داشته باشید و التهاب رحمی برایتان ایجاد شده که باعث بروز چنین دردهای شکمی می شود. گاهی نیز خشکی رحم حین نزدیکی دلیل بروز این دردهاست. اگر مشکل خشکی باشد که با ژل های مخصوص قابل حل است، در غیر این صورت باید طبق نظر پزشک معالج خود رفتار کنید و اصلا بروز درد را سرسری نگیرید؛ چون اگر عارضه ای مانند عفونت یا کیست و... باعث بروز درد در شکم شما شده باشد، می تواند روی روند باروری تان تاثیر بگذارد و برای بچه دار شدن ملزم به درمان علت درد و رفع آن شوید.
مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های زنانه عفونت واژن است. التهابی که موجب خارش در واژن شده و ترشح ایجاد می‌کند. این عفونت گاهی همراه با درد نیز است.
این عفونت علت‌های گوناگونی می‌تواند داشته باشد مثلاً عفونت گرفتن یا تغییر تعادل طبیعی بدن و یا ایجاد باکتری‌هایی در واژن.
در این مقاله علائم عفونت واژن و راههای درمان آن را بیان خواهیم نمود. برای تشخیص علائم این عفونت راههای بسیاری وجود دارد. درمان این بیماری به دو صورت گیاهی و دارویی ممکن است.
انواع عفونت‌های واژن در زنان
عفونت واژن در انواع مختلفی ایجاد می‌شود از جمله:
واژینوز باکتریال: این نوع عفونت باعث می‌شود تعادل طبیعی بدن به هم خورده و باکتری‌هایی در واژن رشد کنند. زمانی که رشد این باکتری‌ها بیش از حد می‌شود عفونت واژینوز باکتریال به وجود می‌آید.
عفونت قارچی واژن: این نوع از عفونت که از نام آن نیز پیدا هست یک نوع عفونت قارچی است که از قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس (Candida albicans) در بدن ایجاد می‌شود.
تریکومونیازیس (Trichomoniasis): این نوع عفونت که به عفونت انگلی نیز معروف است، بیشتر از طریق رابطه‌ی جنسی ایجاد می‌شود. یک نوع انگل در ایجاد عفونت تریکومونیازیس نقش دارد.
هرکدام از این نوع عفونت‌های واژن روش درمانی خاص خود را دارند.
علائم عفونت واژن
افرادی که دچار بیماری عفونت واژن می‌شوند علائم و راههای درمان آن را باید بدانند.
ایجاد خارش و ناراحتی و درد در ناحیه واژن؛
وجود درد در هنگام ادرار؛
تغییر در رنگ و بوی ترشحات واژنی و حتی در حجم این ترشحات؛
دیدن خونریزی‌های خفیف در واژن و گاهی لکه بینی؛
به وجود آمدن درد در هنگام رابطه‌ی جنسی.
اگر مشاهده کردید که نوع ترشحات شما تغییر یافته و نسبت به گذشته متفاوت است، این مورد می‌تواند به شما کمک کند تشخیص دهید چه نوع بیماری عفونت واژنی گرفته‌اید. می‌توانیم این تغییر را نوعی از علائم عفونت واژن و راههای درمان آن بدانیم و به این منظور اقدام کنیم. مثلاً:
تغییرات ترشحات در عفونت واژینوز باکتریال: در این نوع عفونت، ترشحات معمولاً بد بو بوده و به رنگ خاکستری – سفید است. این نوع ترشحات عموماً بعد از رابطه‌ی جنسی مشاهده می‌شوند و بوی ماهی می‌دهند.
تغییرات ترشحات در عفونت واژینال قارچی: در این نوع عفونت تنها علامت اصلی آن، به وجود آمدن خارش در واژن است. ولی یک نوع ترشحات سفید رنگ غلیظی نیز در فرد ایجاد می‌کند.
تغییرات ترشحات در عفونت تریکومونیازیس: در این نوع عفونت نیز ترشحات به رنگ دیگری در می‌آیند. معمولاً ترشحات به رنگ سبز – زرد بوده و حالت کف مانند دارند.
بیماری‌های دردناک واژن و علت به وجود آمدن آن‌ها
هر نوع از عفونت‌های واژن دلایل و علت‌های گوناگونی دارند تا به وجود بیایند. مثلاً:
عفونت واژینوز باکتریال: یکی از علت‌های اصلی ایجاد این نوع عفونت، رشد و تکثیر بیش از حد باکتری‌های طبیعی موجود در واژن است. باکتری به نام لاکتوباسیلوس به صورت طبیعی در واژن قرار دارد. این باکتری توسط باکتری‌های بی‌هوازی در واژن تکثیر می‌شود. زمانی که تعادل بین باکتری‌های طبیعی موجود در واژن به هم می‌خورد عفونت ایجاد می‌شود.
عفونت قارچی: این نوع عفونت با رشد قارچ کاندیدا آلبیکانس به وجود می‌آید. این قارچ مختص به واژن نبوده و در اعضای دیگر بدن نیز ایجاد می‌شود.
عفونت تریکومونیازیس: این عفونت که نوعی عفونت مقاربتی است به‌وسیله‌ی انگلی به نام تریکوموناس به وجود می‌آید. اگر یکی از شریک‌های جنسی دچار این نوع عفونت باشد، از طریق رابطه‌ی جنسی به شریک دیگر خود نیز انتقال می‌دهد.
التهابات واژن غیر عفونی: این بیماری نوعی عفونت نیست ولی در اثر استفاده از مواردی چون اسپری‌های واژنی، صابون‌های معطر، مصرف قرص بارداری، استفاده از مواد بهداشتی و … به وجود می‌آید. این عوامل موجب ناراحتی و ایجاد حساسیت در واژن می‌شود.
سندروم تناسلی ادراری یائسگی: این نوع بیماری که پس از یائسگی ایجاد می‌شود به دلیل کاهش استروژن در بدن است. باعث می‌شود در واژن حالت خشکی، سوزش و حتی درد ایجاد گردد.
انواع عفونت واژن و راههای درمان آن
پس از این که علائم عفونت واژن را مشاهده کردید و نوع عفونت را تشخیص دادید می‌توانید از این راههای درمانی استفاده نمایید. از جمله علائم عفونت واژن و راههای درمان آن موارد زیر است. مثلاً:
عفونت واژینوز باکتریال: از قرص‌های مترونیدازول، ژل‌های مترونیدازول و یا پماد کلیندامایسین استفاده کنید.
عفونت قارچی: از داروهایی چون میکونازول، کلوتریمازول، بوتوکونازول، ویا تریکونازول استفاده نمایید.
عفونت تریکومونیازیس: معمولا داروهایی همچون مترونیدازول و یا تینیدازول تجویز می‌شود.
طولانی شدن عفونت واژن
علت طولانی شدن عفونت واژن می‌تواند مواردی مانند دوران قاعدگی، بارداری، عدم رعایت بهداشت، دیابت و... باشد. عفونت واژن یک عفونت قارچی است که باعث تحریک، ترشح و خارش شدید واژن می‌شود.
در حالی که عفونت‌های واژن ممکن است در هر سن و زمانی رخ دهد، عوامل خاصی وجود دارد که می‌تواند شانس شما را برای گسترش عفونت افزایش دهد.
علت اصلی عفونت واژن
به طور کلی وقتی فردی در طول یک سال بیشتر از ۴ مرتبه به عفونت واژن دچار می‌شود، می‌توان گفت بیمار دچار عفونت مکرر واژن است. علت اصلی عفونت‌های مکرر واژن در زنان عموما نوعی قارچ به نام کاندیدا آلبیکنس است.
این قارچ به طور طبیعی همیشه در واژن وجود دارد ولی محیط اسیدی در واژن مانع رشد این قارچ می‌شود. طبیعتا اگر محیط اسیدی واژن از بین برود یا کم‌تر شود این قارچ سریعا رشد کرده و باعث بروز عفونت خواهد شد.
عوامل موثر رشد قارچ کاندیدا
- لباس زیر مرطوب
- عرق کردن و گرمای زیاد در محیط واژن
- عدم رعایت بهداشت فردی
- بارداری
- مصرف برخی از داروها
- شستشوی بیش از حد با شوینده‌های قوی
- سیستم ایمنی ضعیف بدن
علت طولانی شدن عفونت واژن
طولانی شدن عفونت واژن، دلایلی دارد:
۱. عدم درمان کامل عفونت واژن در مراحل اولیه بیماری
در صورتی که دچار عفونت واژن طولانی مدت شوید، بدانید که این مشکل به دلیل محیط حساس و باکتریایی واژن شما می‌تواند بلافاصله بعد از بهبود، مجددا عود کند و دوباره برگردید سرخانه اول!
مصرف به موقع و جدی داروهایی که پزشک تجویز می‌کند از هر چیزی برای شما ضروری‌تر است. حتی ممکن است لازم باشد داروهای خوراکی یا موضعی‌تان را با نظر پزشک در دوره‌های شش ماهه نیز ادامه دهید.
۲. واگیری قارچ کاندیدا
عفونت‌های قارچ کاندیدا ممکن است در مناطق دیگر پوست مانند دهان رخ دهد. درواقع این قارچ می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست گسترش پیدا کند.
پس اگر دچار آفت دهان یا قارچ در سایر بخش‌های بدن به جز واژن شدید، لازم است دستان خود را مرتب شسته و بهداشت خود را هر چه بیشتر رعایت کنید و از تماس دست آلوده به واژن خودداری نمایید.
۳. رابطه جنسی
در حالی‌که عفونت واژن جزء یک بیماری منتقله جنسی طبقه بندی نشده است، اما ممکن است عفونت‌های واژنی به دلیل عدم رعایت بهداشت حین رابطه جنسی، عدم استفاده از کاندوم، نشستن ترشحات جنسی و... از طریق شوهر به زن منتقل شود.
۴. رطوبت
رطوبت می تواند علت طولانی شدن عفونت واژن باشد چرا که قارچ کاندیدا تمایل دارد در شرایط مرطوب رشد کند. محیط مرطوب اطراف واژن، به طور مداوم عرق کردن و پوشیدن لباس‌های مرطوب می‌تواند به رشد قارچ کمک کند. در این مواقع بهتر است، لباس زیر پنبه ای و نخی استفاده کرد.
۵. بیماری دیابت (سطح استروژن بالا)
قارچ‌ها در جایی که قند در دسترس باشد سریع‌تر رشد می‌کنند. در واقع سطح بالای قند در جریان خون خطر ابتلا به عفونت کاندیدا را افزایش دهد.
به همین دلیل در بیماران مبتلا به مرض قند یا دیابت، این بیماری سریع‌تر گسترش می‌یابد و دیابت می‌تواند یک علت طولانی شدن عفونت واژن باشد. لازم است که بیماران دیابتی بیشتر از سایر افراد مراقب بهداشت و سلامت خود باشند.
- استفاده از برخی آنتی بیوتیک‌ها
- استفاده از قرص‌های جلوگیری بارداری
همچنین برخی مطالعات نشان می‌دهد که علت طولانی شدن عفونت واژن در زنان می‌تواند حساسیت به قارچ کاندیدا باشد.
علائم عفونت طولانی واژن
عفونت واژن می‌تواند موجب سوزش و خارش شود. شما همچنین ممکن است بثورات قرمز، به خصوص در اطراف واژن و یا در هر نقطه از اندام جنسی خود مشاهده کنید، یا اینکه هنگام ادرار دچار درد و سوزش شدید شوید. در موارد شدیدتر علائم زیر بروز می‌کند:
- دل درد
- ادرار مقطع و قطره قطره
- نفخ و یبوست
- عصبانیت و بی قراری
- یائسگی زودرس
کارهایی که می‌توان انجام داد
داروهایی که برای درمان سوختگی لای پا استفاده می‌شود، معمولا می‌توانند سوزش و قرمزی ناشی از عفونت‌های واژینال را درمان کنند. با این حال، اگر این عفونت شما بیشتر از چند روز طول کشید بایستی حتما به پزشک مراجعه کنید.
پس از درمان، با رعایت بهداشت و حفظ تعادل باکتری‌های طبیعی واژن، از بازگشت دوباره عفونت جلوگیری کنید.
