برای افراد زیادی حساسیت فصلی و حساسیت به میوه ها و مواد غذایی وجود دارد. در حال حاضر حساسیت و آلرژی نسبت به میوه های تازه تقریبا زیاد است. در این بین به دلیل مصرف بالای توت فرنگی به شکل تازه و یا به شکل های مختلف در مواد غذایی و شیرین ها، سالانه گزارشات بسیاری در مورد بروز علائم ناشی از حساسیت به توت فرنگی وجود دارد.
بررسی حساسیت به توت فرنگی
گیاه توت فرنگی برای اولین بار در سال ۱۳۴۶ به استان کردستان وارد شد و کشت توت فرنگی بسیار مورد توجه کشاورزان این ناحیه قرار گرفت. در حال حاضر استان کردستان به دلیل داشتن ۲۱۰۰ هکتار مزارع توت فرنگی و همچنین تولید بیش از ۸۵ درصد توت فرنگی کشور توانسته است مقام اول سطح کشوری در تولید توت فرنگی را کسب نماید.
آلرژی به توت فرنگی
در اغلب موارد واکنش های آلرژیک به توت فرنگی بسیار خفیف می باشد. ولی امکان دارد برخی افراد واکنش های خطرناکی از این آلرژی را تجربه نمایند. داشتن آلرژی به این میوه به این معنی می باشد که سیستم ایمنی شخص نسبت به پروتئین ویژه ای که در آن وجود دارد، واکنش بدی از خود نشان دهد. پروتئین های توت فرنگی در نوع پخته شده آن تغییر می کنند، از این رو بعضی از افراد به توت فرنگی خام آلرژی نشان می دهند و می توانند نوع پخته آن را مصرف نمایند. همچنین برخی ممکن است به هر دو نوع یعنی خام و پخته آلرژی داشته باشند.
با توجه به تحقیقات انجام شده در مقیاس کوچک که در کشور بوسنی انجام شده است، حدود ۳ تا ۴ درصد از کودکان در سن ۲ سالگی و کمتر از آن به توت فرنگی آلرژی نشان داده اند. این مقدار در اواخر کودکی به حدود ۰/۵ تا ۱ درصد کاهش یافته است.
البته باید بدانید که برخی از مواد خوراکی به ویژه توت فرنگی، مرکبات و گوجه فرنگی می توانند بدون نشان دادن آلرژی واقعی، باعث بروز علائم آلرژی گردند که جای نگرانی چندانی ندارد.
آلرژن های توت فرنگی
همانطور که می دانیم استفاده از توت فرنگی این میوه پرطرفدار می تواند در برخی از افراد مستعد باعث بروز آلرژی غذایی گردد. تا به حال سه آلرژن یا عامل حساسیت زا در توت فرنگی به نام های Far a 1، Far a 2 و Far a 3 در جهان شناسایی شده و در پایگاه اطلاعاتی آلرژن های سازمان بهداشت جهانی ثبت شده اند.
عوامل بروز حساسیت
چنانچه فرد یکی از موارد داشتن سابقه خانوادگی حساسیت، آسم، اگزما را داشته باشد، در معرض خطر بیشتری برای مبتلا شدن به آلرژی قرار خواهد داشت.
علائم آلرژی به توت فرنگی
علائم آلرژی به توت فرنگی بین افراد مختلف از خفیف تا بسیار شدید تغییر می کند. این علائم ممکن است در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه از بین بروند و گاهی ممکن است ساعت ها بعد از خوردن توت فرنگی یا تماس با آن ادامه داشته باشند. اشخاصی که به توت فرنگی حساسیت دارند اغلب علائم آلرژی نظیر خارش و التهاب گلو و دهان، خارش پوست، کهیر در پوست، سرفه و خس خس سینه، سرگیجه، اسهال، استفراغ، حس سفت شدن گلو، جمع شدن خلط. را بعد از خوردن با در تماس بودن با توت فرنگی مشاهده خواهند کرد.
همچنین در برخی موارد بسیار نادر حساسیت به توت فرنگی می تواند با علائمی خطرناک همراه شود و آنافیلاکسی ایجاد نماید. علائم آنافیلاکسی شدید ممکن است با نشانه های همچون ضربان قلب شدید، زبانی متورم، متورم شدن گلو به اندازه ای که راه های تنفسی مسدود شوند، افت قابل توجه فشار خون، سرگیجه و غش کردن همراه باشد.
در این صورت با مشاهده هر یک از علائم آنافیلاکسی باید فرد سریعا به پزشک مراجعه نماید. اشخاصی که حساسیت شدید را تجربه می کنند همواره باید اپی پن استفاده نمایند، اپی پن نوعی داروی تزریقی می باشد که باعث خنثی نمودن واکنش آلرژیک خواهد شد.
مدیریت آلرژی به توت فرنگی
همانطور که گفته شد در بیشتر موارد واکنش های آلرژیک به توت فرنگی شدید نیست و افراد می توانند در بیشتر موارد خودشان واکنش های آلرژیک را بدون مداخله پزشک در خانه درمان نمایند. در حقیقت با دور ماندن از خوردن توت فرنگی تازه، توت فرنگی خشک شده، مربای دارای توت فرنگی، ژله های توت فرنگی، آب نبات توت فرنگی می توانند از بروز آلرژی پیشگیری نمایند.
علاوه بر این باید همواره برچسب های مواد غذایی و خوراکی های مصرفی چک شود تا از نبود توت فرنگی در آن ها اطمینان حاصل شود. همچنین فرد می تواند با استفاده از آنتی هیستامین های بدون نسخه در منزل واکنش های خفیف خود را درمان نماید.
مصرف آنتی هیستامین ها می تواند باعث مانع از واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به توت فرنگی شود و از علائم آلرژی یا شدید تر شدن آن پیشگیری نماید و آن را کمتر کند. با این وجود اگر فردی برای با اول واکنش های آلرژیک را تجربه می نماید باید با یک متخصص در مورد مدیریت نشانه ها و گزینه های احتمالی آن مشورت نماید.
علاوه بر این برخی از افرادی که به توت فرنگی آلرژی دارند ممکن است به برخی از میوه های آلرژی زا و مواد غذایی دیگر نیز حساسیت داشته باشند، این موارد عبارتند از: سیب، گیلاس، تمشک، هلو و بلک بری، لاتکس، گرده درخت غان یا توس، زردآلو، ملون، موز، بعضی از آجیل ها مانند فندوق، کرفس، هویج و از مواد غذایی به تخم مرغ و غیره.
زمان مراجعه به پزشک
اشخاص باید پس مشاهده اولین واکنش آلرژیک خود به توت فرنگی، به یک متخصص مراجعه نمایند و سریعا مصرف میوه را قطع نمایند. پزشک در زمان مراجعه سوالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار به منظور مشخص نمودن ریشه حساسیت خواهد پرسید.
علاوه بر این امکان دارد چند نوع آزمایش مختلف بر روی فرد انجام شود تا دقیقا مشخص شود که دلیل واکنش فرد حساسیت بوده یا خیر. انواع آزمایش هایی که پزشک ممکن است در این مورد بر روی فرد دچار آلرژی شده انجام دهد شامل موارد زیر می شود:
- آزمایش خون
- تست خراش پوستی
- آزمایش حذف ماده محرک از رژیم غذایی فرد، در این مورد ماده غذایی مشکوک ار رژیم غذایی حذف شده تا ببینند که علائم حساسیت کاهش می یابد یا خیر.
تست آلرژی به توت فرنگی
در صورتی که شما نیز یکی از طرفداران پرشور این میوه خوشمزه و خوش عطر هستید ولی به دلیل ترس از واکنش های آلرژیک آن را مصرف نمی کنید می توانید برای اطمینان از مشکل خود یک تست ساده انجام دهید. در این مورد می توانید از پزشک متخصص آلرژی کمک بگیرید.
پزشک برای اینکار با استفاده از یک سوزن منطقه ای کوچک از پوست را خراش می دهد و در آن از آلرژن توت فرنگی استفاده می کند، اگر در ادامه محل تحت تست قرار گرفته قرمز شود و بعد از گذشت حدود ۱۵ دقیقه یک تومور کوچک در آن ایجاد شود، به معنای وجود آلرژی به توت فرنگی می باشد. اما اگر علائم گفته شده پدیدار نشوند به این معنا است که شما می توانید بدون دغدغه و نگرانی توت فرنگی مصرف کنید، زیرا شما به توت فرنگی آلرژی ندارید.
در پایان باید بدانید که حساسیت به این میوه بسیار نادر است و ممکن است تنها برخی از علائم خفیف تا متوسط در برخی افراد دیده شوند. با این وجود با مشاهده هر یک از علائم آلرژیک جدی و خطرناک باید سریعا به اورژانس مراجعه نمایید و دیگر توت فرنگی مصرف نکنید.
