احتمالا یک بار در زندگی دچار آفتاب سوختگی شده‌اید و می‌دانید که چه عوارض و علائمی دارد. اما آیا تاکنون نام برف سوختگی را شنیده‌اید؟ می‌دانید چگونه بروز پیدا می‌کند و چگونه درمان می‌شود؟ این عارضه در هنگام مواجه با سرمای شدید و تماس طولانی مدت پوست با حسم سرد بروز پیدا می‌کند و می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. در این مطلب قصد داریم برف سوختگی، علائم و روش‌های درمانی آن را بررسی کنیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتها با ما همراه باشید تا ضمن آشنا شدن با این عارضه پوستی با روش‌های درمانی آن و شیوه‌ای راحت برای اخذ نوبت پزشک آشنا شوید.
برف سوختگی چیست و علل بروز آن
قرار دادن کمپرس سرد به‌صورت مستقیم روی پوست، قرار گرفتن در معرض دمای انجماد و تماس طولانی مدت با برف و یخ موجب تنگ شدن عروق خونی و برگشت خون به سمت بافت‌های مهم بدن می‌شود. در پی این موضوع قسمت‌های دورتر بدن مانند انگشتان دست و پا در معرض آسیب و یخ‌زدگی قرار می‌گیرند. این نوع سوختگی در نگاه اول مانند آفتاب سوختگی است و با علائمی چون قرمزی و تاول ظاهر می‌شود؛ با این تفاوت که در سرد سوختگی احتمال لخته شدن خون وجود دارد که در پی آن جریان خون و اکسیژن رسانی به بافت آسیب دیده محدود می‌شود.
علائم برف سوختگی
منجمد شدن آب در سلول‌ها و بافت‌های بدن باعث بروز برف سوختگی می‌شود. بنابراین این عارضه پوستی با درد و سوزش همراه خواهد بود. در پی این نوع سوختگی پوست بی‌حس و رنگ پریده می‌شود به سفید، خاکستری و گاهی زرد تغییر رنگ می‌دهد. در چنین شرایطی باید سریعا به متخصص پوست مراجعه کنید. علائم برف سوختگی مانند سایر آسیب‌های پوستی در ابتدا با قرمزی و التهاب خودشان را نشان می‌دهند. اما این علائم فقط به قرمزی پوست خلاصه نمی‌شوند و ممکن است به صورت‌های زیر نیز خودشان را نشان دهند:
- خارش شدید
- احساس سوزن سوزن شدن
- تاول
- تغییر شکل پوست؛ سفت یا مومی شکل
- خونریزی
- بی حسی پوست
- سرد و سفت شدن عضو آسیب دیده
چه کسانی بیش‌تر در معرض ابتلا به برف سوختگی هستند؟
گفتیم در هنگام مواجه با سرما، آب موجود در سلول‌ها منجمد می‌شود؛ سپس کریستال‌های یخ در بافت بدن شکل می‌گیرند و عروق خونی منقبض می‌شوند. در نتیجه، جریان خون نیز کاهش می‌یابد. بنابراین شدت آسیب برف سوختگی می‌تواند متناسب با قدرت خون رسانی بدن تغییر کند. به بیان دیگر هرچه بدن در خون رسانی توانمندتر باشد، بافت‌ها و عروق کم‌تر یا دیرتر دچار آسیب می‌شوند. به همین علت هم است که گاهی افراد مصدوم مجبور می‌شوند به فوق تخصص قلب نیز مراجعه کنند. زیرا برگشت حجم زیاد خون به سمت بافت‌های حیاتی می‌تواند کارکرد قلب را مختل کند. در مجموع می‌توانیم بگوییم گروه‌های زیر در شرایط سرما و بحرانی بیش‌تر در معرض آسیب برف سوختگی هستند:
- مصرف کننده‌های سیگار، الکل و مواد مخدر
- کسانی که از داروهای کاهش جریان خون استفاده می‌کنند
- افرادی که دارای نقص در گردش خون هستند مانند: بیماران دیابتی، بیماران عروق محیطی
- کودکان و سالمندان
- افرادی که با گاز ازت در ارتباط هستند
- مبتلایان به نوروپاتی و یا سایر شرایطی که باعث کاهش حس در افراد می‌شوند
- ورزشکاران و اسکی بازان
- افراد بی‌خانمان
چگونه از بروز برف سوختگی پیش‌گیری کنیم؟
آسان‌ترین و ساده‌ترین روش پیش‌گیری از بروز برف سوختگی عبارتند از: قرار نگرفتن در معرض هوای بسیار سرد، پوشیدن لباس مناسب در شرایط برف و یخبندان و قرار ندادن کمپرس سرد به‌طور مستقیم بر روی پوست بدن. اما این موارد همیشه قابل کنترل نیستند و گاهی آدمی غافل‌گیر می‌شود. به همین علت بد نیست بدانید که در شرایط اضطراری و هنگام مواجه با فرد سرما زده چه اقداماتی باید انجام دهید:
- فرد سرما زده را از محیط سرد دور کنید.
- لباس‌های خیس را با لباس‌های خشک و گرم جایگزین نمایید
- از مالش ناحیه آسیب دیده خودداری کنید
- اگر بافت مرده (جدا شده) وجود دارد، آن را جدا کنید.
- سعی کنید با آب گرم (۳۷-۳۹ درجه سانتی گراد) ناحیه یخ زده را گرم کنید.
- می‌توانید از کمپرس گرم برای گرم کردن ناحیه استفاده کنید.
- پمادهای نرم کننده و تسکین دهنده التهاب می‌توانند مفید باشند.
- در صورت آسیب شدید حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمان برف سوختگی
برای درمان و بهبود برف سوختگی باید ناحیه آسیب دیده را گرم کنید. به این منظور می‌توانید از آب گرم، کمپرس گرم، پتو و… استفاده کنید. نکته‌ای که لازم است بدانید، گرم نکردن بیش از حد ناحیه است زیرا این کار می‌تواند شدت سوختگی و آسیب را افزایش دهد.
اگر برف سوختگی بسیار شدید و همراه با زخم و تاول باز است، حتما به پزشک مراجعه و درخواست پانسمان کنید تا از ورود آلودگی و میکروب به بافت داخلی جلوگیری شود. به این منظور می‌توانید از گاز استفاده کنید که قسمت آسیب دیده دچار سایش نشود. (منبع: نی نی سایت)
برای در درمان برف سوختگی داروی تجویز نمی‌شود؛ تنها در صورتی که بیمار درد شدید داشته باشد یا دچار عفونت و تب شود، مسکن و آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. مهم‌ترین مسئله در روند درمان این عارضه پوستی، صبر است. بنابراین سعی کنید با گرم نگه داشتن بدن، جریان خون را حفظ کنید تا بافت‌های بدن کم‌تر دچار آسیب شوند.
کلام آخر
برف سوختگی نیز مانند آفتاب سوختگی نوعی عارضه پوستی شایع است که در صورت بروز می‌تواند حسابی دردسر آفرین و آزاردهنده باشد. این عارضه معمولا با قرمزی، خارش و تاول همراه است و در موارد حاد نیاز به تجویز پزشک دارد. در این مطلب همه چیز را راجع‌به برف سوختگی بیان کردیم؛ با توجه به موارد گفته شده می‌توانید بهترین زمان مراجعه به پزشک را تشخیص دهید. در این زمان، درمانکده کنار شما است. با پزشکان و مشاوران ما ارتباط بگیرید تا در سریع‌ترین زمان ممکن مشکل شما رفع شود.
