با دیسفاژی، علل و عوامل آن آشنا شوید

با دیسفاژی، علل و عوامل آن آشنا شوید


منبع: ایران ناز

7

1401/12/15

03:27


با دیسفاژی، علل و عوامل آن آشنا شوید

با دیسفاژی، علل و عوامل آن آشنا شوید

 

عمل بلع پروسه ای پیچیده است و برخی افراد توانایی بلع خود را از دست می ‌دهند. دیسفاژی یا مشکل در بلع در میان سالمندان پدیده ای رایج است و منجر به سوء تغذیه، کم آبی بدن، پنومونی (ذات الریه) به علت آسپیراسیون (پریدن غذا به مجرای تنفسی) و حتی مرگ می شود.

 

با دیسفاژی، علل و عوامل آن آشنا شوید ، اختلال در بلع

 

در آمریکا دیسفاژی ۳۰۰ هزار تا ۶۰۰ هزار نفر را هر سال درگیر می کند. تغییرات مرتبط با سن در زمینه فیزیولوژی بلع، علاوه بر بیماری های مربوط به افزایش سن عواملی هستند که موجب بروز دیسفاژی در سالمندان می شود.

 

روش های درمانی طبیعی مختلفی در این زمینه وجود دارد از جمله اصلاح حالت قرارگیری بدن، تغییر رژیم غذایی و ورزش های حرکتی دهانی (oral motor exercises).

 

اگر از دیسفاژی رنج می برید، بهتر است گزینه های درمانی را بشناسید. سپس با پاتولوژیست گفتاری جهت انتخاب بهترین و مناسب ترین درمان طبق شرایطی که دارید مشورت کنید.

 

دیسفاژی چیست؟

 

دیسفاژی چیست؟ ، اختلال در بلع

 

دیسفاژی به معنای مشکل در عمل بلع است که معمولا به آن اختلال بلع هم میگویند. افراد با مشکل آناتومیک یا فیزیولوژیک در قسمت دهان، حلق، حنجره و مری ممکن است علائم و نشانه ‌های دیسفاژی را نشان دهند.

 

علاوه بر این ‌ها دیسفاژی منجر به بسیاری از تغییرات منفی در زمینه وضعیت سلامت فرد می‌ شود از جمله افزایش خطر سوء تغذیه و پنومونی.

 

وقتی غذایی را قورت می دهید، آن غذا یا مایع از دهان پایین رفته به انتهای حلق می رود.

 

بعد از مری عبور کرده به معده می رسد. افراد با مشکل دیسفاژی در هر یک از این مراحل طبیعی بلع مشکل دارند.

 

درجه دیسفاژی از مشکل در عدم بلع تا سرفه یا پریدن در گلو متغیر است چون غذا یا مایع وارد نای می شود.

 

اگر آب دهان خود را نتوانید قورت دهید، غذا به گلو چسبیده و آب دهان بیرون ریخته می شود.

 

علائم و نشانه های مرتبط با دیسفاژی عبارتند از:

• درد حین بلع

• مشکل در بلع

• استفراغ و برگشت غذا

• احساس گیر کردن غذا در گلو و قفسه سینه و پشت استخوان قفسه سینه

• آبریزش دهان

• گرفتگی صدا

• سوزش سردل

• برگشت اسید معده به دهان

• سرفه حین بلع

 

دیسفاژی با کمبودهای تغذیه‌ ای مخصوصا بعد از سکته و افزایش خطر پنومونی مرتبط است.

 

بسیاری از بیماران توانایی بلع خود را بلافاصله در ماه اول بعد از سکته به دست می آورند.

 

برخی دیگر در بلع مشکل شدید پیدا کرده که تا ۶ ماه ادامه پیدا می ‌کند. مشکل در بلع بعد از سکته ممکن است منجر به سوء تغذیه به دلیل محدود سازی مصرف غذاها و نوشیدنی ها شود.

 

این امر منجر به ضعف فیزیکی بیمار یا تغییر در سطح هوشیاری او خواهد شد. پنومونی بعد از سکته عفونت رایج دیگری است که روی تقریباً یک سوم از بیماران با سکته حاد تاثیر می گذارد.

 

همچنین اولین علت مرگ و میر بعد از سکته به حساب می آید. اکثر پنومونی های بعد از سکته به علت دیسفاژی ایجاد می‌ شوند یعنی آسپیراسیون غذا یا مایعات به نای.

 

پنومونی آسپیراسیون نوعی عفونت ریوی است که بعد از آسپیره شدن یا به داخل کشیدن غذا به درون ریه ها و نای بعد از استفراغ ایجاد می شود.

 

علل بروز دیسفاژی و عوامل خطرساز

 

علل بروز دیسفاژی و عوامل خطرساز

 

مشخص نیست شروع دیسفاژی در میان افراد مختلف چقدر است اما تخمین زده شده این مشکل روی ۱۵ درصد از سالمندان تاثیر می گذارد.

 

در سال ۲۰۱۰ جمعیت افراد بالای ۶۵ سال با دیسفاژی چیزی حدود ۴۰ میلیون نفر در آمریکا بود.

 

دیسفاژی ۶۸ درصد از سالمندان در مرکز نگهداری سالمندان، ۳۰ درصد از کهنسالان بستری در بیمارستان، ۶۴ درصد از بیماران بعد از سکته و ۱۳ تا ۳۸ درصد از سالمندانی که به تنهایی زندگی می کنند درگیر می کند.

 

فیزیولوژی بلع با افزایش سن تغییر می‌ کند. کاهش حجم عضلات و انعطاف بافت های اتصالی، منجر به از دست دادن قدرت و دامنه حرکتی می شود.

 

این تغییرات مرتبط با سن به شکل منفی روی حرکت روان بلع در مسیر هوایی گوارشی تاثیر می گذارند.

 

در حالی که افزایش سن باعث تغییرات فیزیولوژیکی در بلع می شود، بیماری های مربوط به افزایش سن هم فاکتورهای مهمی در بروز و شدت دیسفاژی هستند.

 

بیماری های نورولوژیکی معمولاً دیسفاژی ایجاد می‌ کنند که رایج ترین علت، سکته و دمانس است.

 

سایر بیماری ‌های منجر به مشکل در بلع

• بیماری پارکینسون

• آسیب به مغز

• فلج مغزی

• بیماری لوگریگ (ALS)

• اِم.اِس MS

• فلج پیشرونده فراهسته ای

• بیماری هانتینگتون

• میاستنی گراویس

 

درمان ‌های پزشکی دیسفاژی

 

درمان ‌های پزشکی دیسفاژی

روش های مختلف برای درمان اختلال بلع وجود دارد که در بخش زیر به بخشی از آنها اشاره می کنیم.

 

دارو درمانی

داروهای خوراکی یا کورتیکواستروئیدها گاهی اوقات برای دیسفاژی مرتبط با GERD تجویز می ‌شوند.

 

همچنین از داروها برای ریلکس کردن مری و کاهش درد و ناراحتی دیسفاژی به علت اسپاسم مری استفاده می شود.

 

جراحی

جراحی، مسیر مری را از وجود تومورها، دیورتیکولی (کیست) حلق و آشالازی پاک می کند.

 

غذارسانی با لوله

اگر بلع به راحتی و با امنیت کامل انجام نمی ‌شود و یا عمل بلع، غذا و آب مناسب به بدن نمی رساند غذارسانی با لوله احتیاج خواهد شد.

 

دیلاسیون (اتساع) مری

اتساع مری برای افرادی است که اسفنکتر مری تنگی دارند. پزشک از اندوسکوپ با بالونی کوچک در سر آن برای کشیدن و عریض تر کردن مری استفاده می ‌کند.

گاهی هم لوله ای منعطف برای اتساع به کار می رود.

 

یکی از بهترین کلینیک های درمان اختلال بلع در تهران کلینیک دکتر فرشاد خسروی دارای مدرک بین المللی درمان اختلال بلع و یکی از متخصصین با تجربه در این حوزه است.

 

دریافت نوبت و مشاوره رایگان درمان اختلال بلع : 02188073136 – 09337836820

نظرات


تصویری


ویدئو