درمان خانگی التهاب واژن و بررسی دلایل بروز و نحوه جلوگیری از آن

یکی از بیماری های شایع در میان زنان، التهاب واژن است که بیشتر خانم ها در طول زندگی خود از زمان بلوغ تا دوران یائسگی حداقل یک بار آن را تجربه می کنند. در واقع واژن یک نوع کانال عضلانی است که به وسیله غشای مخاطی پوشانده شده و از داخل رحم به خارج از بدن کشیده شده است. در ارتباط با اندازه واژن می توان گفت که در حدود ۷-۱۸ سانتی متر است و دهانه واژن بخشی از واژن بوده که از بیرون قابل مشاهده است. با توجه به حساسیت های ناحیه واژن، امکان ابتلا به عفونت های مختلف در این ناحیه زیاد بوده و بهتر است در صورت مشاهده هرگونه علائمی از عفونت به پزشک متخصص مراجعه کنید. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا به راه های درمان خانگی التهاب واژن بپردازیم.

منظور از التهاب واژن چیست؟

واژینیت یا عفونت واژن همان التهاب واژن است که به دلیل عدم تعادل بین باکتری های موجود در واژن و مخمر به وجود می آید. به بیان دیگر التهاب واژن به خاطر عوامل قارچی و میکروبی در ناحیه تناسلی به وجود می آید و باعث درد واژن، خارش، بوی بد و ترشح خواهد شد. به طور معمول التهاب واژن با نوعی بوی نامطبوع و احساس ناراحتی در ناحیه واژن همراه است. اگر چنین علائمی را مشاهده کردید، ممکن است درگیر عفونت های ناشی از مخمر، ویروس یا باکتری شده باشید. گاهی ممکن است برخی مواد شیمیایی که در اسپری، صابون و لباس زیر وجود دارد نیز موجب تحریک بافت ظریف واژن و پوست شما در آن ناحیه شود.

در حالت طبیعی روزانه ترشحاتی شفاف و بدون رنگ و بو از واژن خانم ها خارج می شود که موجب مرطوب نگه داشتن محیط واژن می شود. اما در صورتی که این ترشحات تغییر رنگ داده و بوی نامطبوعی داشته باشند، یا این که هنگام رابطه جنسی خونریزی یا درد و هنگام ادرار، سوزش و درد داشته باشید، به التهاب واژن مبتلا شده اید و باید تحت درمان قرار بگیرید. البته تشخیص التهاب واژن کار چندان ساده ای نیست. توصیه می شود برای تشخیص علائم التهاب واژن و درمان عفونت واژن به متخصص زنان مراجعه کنید.

اصلی ترین دلایل ایجاد التهاب واژن چیست؟

استروژن هورمونی است که باید بافت های واژن را سالم نگه دارد. علاوه بر این به مرطوب نگه داشتن واژن برای تولید مایع روان کمک می کند. توجه داشته باشید اگر میزان تولید استروژن کم شود، بافت واژن ضعیف می شود و این عمل موجب التهاب واژن و رحم خواهد شد. یکی از مهم ترین دلایلی که با التهاب واژن در ارتباط است، واژینیت غیر عفونی می باشد. به یاد داشته باشید دوش واژینال، اسپری های واژینال، شوینده ها و صابون های معطر موجب تحریک بافت های واژن می شوند. اجسام خارجی همچون دستمال توالت نیز ممکن است بافت های واژن را تحریک کنند.

در حقیقت التهاب واژن به دلایل مختلفی به وجود می آید. به این صورت که اگر درگیر التهاب واژن شدید، با مراجعه به پزشک متخصص، ابتدا پزشک علت التهاب را تشخیص داده، آن گاه درمان را شروع می کند. به صورت کلی التهاب واژن می تواند به یکی از دلایل زیر اتفاق بیفتد:

آتروفی واژن

امکان ابتلا به این نوع از عفونت در دوران یائسگی و با کاهش میزان استروژن در دوران شیردهی، افزایش می یابد. زیرا کاهش سطح هورمون ها از اصلی ترین علل خشکی و التهاب واژن می باشد. در حالت کلی سندرم ادراری تناسلی یائسگی یا آتروفی واژن موجب کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی می شود. گاهی اوقات با برداشتن تخمدان ها پوشش واژن به شدت نازک می شود. به همین خاطر این اتفاق موجب سوزش و خشکی واژن خواهد شد.

حساسیت واژن

توجه داشته باشید گاهی اوقات تماس با برخی مواد مانند محصولات بهداشتی، پدهای بهداشتی و تامپون ها باعث ایجاد حساسیت در برخی افراد می شود. حساسیت های ایجاد شده موجب قرمزی، خارش و بیشتر شدن ترشحات واژن خواهند شد.

عفونت های مخمر

اصلی ترین علت به وجود آمدن عفونت های مخمر به خاطر وجود یک نوع قارچ تحت عنوان کاندیدا آلبیکانس می باشد. باید خاطر نشان ساخت که مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها می تواند منجر به کاهش باکتری های واژن شده و خطر ابتلا به عفونت مخمر را افزایش دهد.

عفونت های باکتریایی

همان طور که اشاره کردیم، باکتری هایی در واژن وجود دارند که رشد بیش از حد آن ها به عفونت های باکتریایی منجر می شود.

تریکومونیازیس

امکان ابتلا به این عفونت در زمان مقاربت و به دلیل وجود نوعی انگل اتفاق می افتد.

لازم به ذکر است که گاهی علت التهاب واژن به دلیل پوشیدن لباس های تنگ و محرک واژن و استفاده از صابون، اسپری و … می باشد.

چه عواملی سبب تشدید التهاب واژن می شوند؟

عوامل زیادی ممکن است التهاب واژن را تشدید کنند. برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:

• استفاده از لباس زیر مرطوب. توجه داشته باشید لباس های تنگ و پلاستیکی تا حد زیادی می توانند التهاب واژن را تشدید کنند.
• استفاده از دستگاه های فرآورده واژینال
• استفاده از دستگاه های پیشگیری از بارداری
• لیزر موهای زائد
• بارداری
• استفاده از آنتی بیوتیک ها

التهاب واژن با چه نشانه ها و علائمی همراه است؟

در حالت کلی التهاب واژن می تواند با خارش واژن همراه باشد. از دیگر نشانه های التهاب واژن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سوزش
• درد
• ترشح
• بوی بد واژن
• رابطه جنسی بسیار دردناک که به آن دیسپارونیا نیز گفته می شود.
• هنگام خروج ادرار، سوزش و درد بسیار زیادی احساس می شود.
• تحریک ناحیه تناسلی و خارش واژن
• ممکن است برخی از ترشحات خاکستری یا سفید کف مانند باشد.
• گاهی اوقات به علت تجمع بیش از حد سلول های ایمنی التهابات غیر عادی مشاهده می شود.

با این حال گاهی عفونت ها هیچ گونه مشخصه بارزی به همراه ندارند. بنابراین بهترین کار این است که نزد متخصص زنان بروید تا نوع عفونت شما شناسایی گردد.

آشنایی با انواع عفونت واژن

عفونت واژن همانند بسیاری از عفونت ها انواع مختلفی دارد. اما سه نوع آن از شایع ترین انواع عفونت می باشد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

عفونت باکتریایی

با اطمینان می توان گفت که ۴۰ درصد خانم ها در طول زندگی به عفونت باکتریایی مبتلا می شوند. معمولا این عفونت با خارش همراه بوده و ترشحات ناشی از آن رقیق و زیاد، مایل به خاکستری و بد بو است.

عفونت قارچی

رایج ترین نوع عفونت در خانم ها و دختران مجرد، عفونت قارچی می باشد. این عفونت ناشی از وجود قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس است. از اصلی ترین نشانه های عفونت قارچی می توان به درد در زمان رابطه جنسی، ترشحات بی رنگ و بی بو، سوزش ادرار، خارش و التهاب واژن اشاره کرد.

عفونت تریکومونایی

شایع ترین علائم این عفونت سوزش، خارش و درد در ناحیه شکم می باشد. لازم به ذکر است که این عفونت در طول رابطه جنسی به مرد منتقل می شود. بنابراین شریک جنسی نیز باید تحت درمان باشد و تا پایان بهبودی از مقاربت جلوگیری شود. در این نوع عفونت امکان خونریزی بعد از مقاربت وجود دارد. ترشحات ناشی از عفونت تریکومونایی زرد رنگ، فراوان، آبکی، کف آلود و همراه با بوی بد می باشد.

اصلی ترین راه های تشخیص التهاب واژن

در صورتی که اولین بار است درگیر التهاب واژن می شوید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا نوع عفونت شما شناسایی و نسبت به درمان آن اقدام شود. چرا که درمان التهاب واژن ارتباط مستقیمی با عوامل به وجود آورنده آن دارد و تشخیص آن کار ساده ای نیست. به صورت کلی برای اینکه پزشک التهاب واژن شما را به درستی تشخیص دهد، موارد زیر را مورد بررسی قرار خواهد داد:

• در ابتدا پزشک سابقه شما را با دقت مرور می کند. اگر شما درگیر عفونت های مقاربتی شده باشید. پزشک دارو تجویز خواهد کرد.
• یک معاینه لگن توسط پزشک انجام خواهد شد. در طول معاینه لگن، امکان دارد پزشک از ابزاری به اسم اسپکولوم استفاده کند. با این ابزار التهابات داخل واژن با دقت بررسی می شود و اگر بیمار ترشحات داشت، به سرعت درمان خواهد شد.
• ممکن است پزشک نمونه ای از ترشحات رحم یا واژن را به طور دقیق برای آزمایش جمع آوری نماید. توجه باشید نوع التهاب واژن شما باید به طور دقیق بررسی شود.
• امکان دارد پزشک نسبت به انجام آزمایش PH اقدام کند. هم چنین ممکن است انجام آزمایش PH توسط پزشک توصیه شود.

راهکاری هایی برای درمان التهاب واژن

در حقیقت هنگامی که به التهاب واژن مبتلا شدید، پزشک اقدام به تجویز داروهای زیر خواهد کرد:

• برای درمان عفونت مخمر، شیاف و کرم ضد قارچ تجویز می شود.
• آتروفی واژن به وسیله قرص استروژن درمان می شود.
• ممکن است به منظور درمان عفونت باکتریایی و در مواردی تریکومونیازیس، کرم کلیندامایسین یا کرم و قرص مترونیدازول تجویز شود.

به صورت کلی درمان تریکومونیازس، آتروفی واژن و واژینوز باکتریایی شما به داروهای تجویزی احتیاج خواهد داشت. چنانچه درگیر التهاب واژن هستید باید مراحل زیر را به طور مرتب انجام دهید:

• شما می توانید از دارویی که مخصوص عفونت قارچی است، استفاده کنید. این نوع دارو را می توانید بدون نسخه نیز تهیه نمایید. شیاف واژینال نیز می تواند به درمان التهاب شما کمک کند. برخی از محصولات شامل کرم خارجی هستند که روی دهانه واژن و لابیاها قرار می گیرند. بهتر است توضیحات مندرج بر روی محصول را به دقت مطالعه کنید.
• تا زمانی که داروی ضد قارچ به طور کامل روی بدنتان تاثیر گذاشت می توانید از یک کمپرس سرد نیز استفاده کنید. بهتر است کمپرس سرد را مثل یک حوله روی لابیاها قرار دهید تا ناراحتی شما تسکین یابد.

بهترین روش های درمان خانگی التهاب واژن کدامند؟

در بسیاری از موارد که میزان عفونت کم است، استفاده از درمان های خانگی می تواند به درمان التهاب واژن کمک کند. از سوی دیگر پیروی از این درمان ها به میزان زیادی التهاب و عفونت ایجاد شده را کاهش خواهد داد. برخی از مهم ترین روش های درمان خانگی التهاب واژن به شرح زیر می باشد:

ویتامین C

شما می توانید برای درمان التهاب واژن از ویتامین C استفاده کنید. ویتامین C علاوه بر خواص ضد میکروبی و خواص ضد قارچی می تواند به تقویت سیستم ایمنی شما نیز کمک زیادی کند. هم چنین می توانید از طریق مرکبات و سبزیجات نیز از این نوع ویتامین بهره مند شوید. چرا که این مواد منبع غنی ویتامین C هستند.

اسید بوریک

یکی از روش های درمان گیاهی التهاب واژن استفاده از اسید بوریک است. اسید بوریک یک ماده پودری است که خواص ضد قارچی دارد و می تواند موجب درمان عفونت مخمری شود. هم چنین این ماده باکتری های موجود در واژن را متعادل می سازد. مطالعات نشان می دهد استفاده از اسید بوریک و فلوسیتوزین می تواند به درمان عفونت های قارچی کمک زیادی کند. مطالعات علمی نشانگر این است که اسید بوریک هیچ گونه عوارض جانبی به همراه ندارد.

روغن نارگیل

از مهم ترین خواص روغن نارگیل می توان به بهبود التهاب واژن اشاره کرد. در حقیقت اگر قصد دارید به صورت طولانی مدت از روغن نارگیل استفاده کنید، بهتر است یک روغن نارکیل ارگانیک و خالص انتخاب کنید. بیشتر روغن هایی که در بازار به فروش می رسد، پراقین دارند. به همین خاطر بهتر است از این نوع روغن ها استفاده نکنید. روغن نارگیل خالص هیچ گونه عوارضی برای فرد به دنبال نخواهد داشت.

پراکسید هیدروژن

پراکسید هیدروژن ماده ای است که می تواند باکتری ها و قارچ ها را از بین ببرد. بسیاری از افراد بر این باورند که استفاده از پراکسید هیدروژن به همراه آب به درمان التهاب واژن کمک زیادی می کند. شما می توانید از این ماده در کنار سایر داروها استفاده نمایید. بهتر است مصرف این ماده تحت نظر پزشک صورت گیرد.

ماست

ماست دارای لاکتوباسیل است و التهابات واژن را به طور کامل از بین می برد. علاوه بر این ماست می تواند موجب تسکین سوزش و خارش واژن شود. توجه داشته باشید فقط باید از ماست های طبیعی استفاده کنید. اگر ماست شما دارای شیرین کننده باشد، به هیچ عنوان برای درمان مؤثر نخواهد بود. قند موجود در ماست می تواند موجب تولید قارچ شود. اکثر ماست های صنعتی که در بازار به فروش می رسند دارای شیرین کننده و قند هستند. پس به هیچ عنوان برای درمان خانگی التهاب واژن از این نوع ماست ها استفاده نکنید.

سرکه سیب

تحقیقات مختلف نشان می دهد سرکه سیب رقیق نشده و خالص ترکیبات زیادی دارد که می تواند به درمان التهاب واژن کمک کند.

روغن درخت چای

یکی از شیوه های درمان خانگی التهاب واژن استفاده از روغن درخت چای است. روغن درخت چای یک روغن طبیعی است که خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد. سالیان سال است که از این ماده برای عفونت های پوستی و بهبود انواع زخم ها استفاده می شود. هم چنین بسیاری از خانم ها از روغن درخت چای برای درمان خانگی التهاب واژن نیز استفاده می کنند. مطالعات نشان می دهد روغن درخت چای تاثیر زیادی در بهبود التهاب واژن دارد.

سیر

تحقیقات مختلف نشان می دهد که سیر می تواند به درمان خانگی التهاب واژن کمک زیادی کند. هم چنین سیر می تواند از عفونت های قارچی نیز جلوگیری نماید.

روغن اورگانو

بیشتر روغن های اورگانویی که در بازار به فروش می رسند، از اورگانوی معمولی تهیه شده اند. این نوع روغن ها هیچ گونه خاصیتی به همراه ندارند. تحقیقات علمی نشان داده است روغن های اورگانویی که از اورگانوی وحشی ساخته شده اند، می توانند به بهبود التهاب واژن کمک کنند.

آیا راهی برای پیشگیری از التهاب واژن وجود دارد؟

اگر بهداشت به خوبی رعایت شود تا حد ممکن از التهاب واژن پیشگیری خواهد شد. بهتر است به منظور پیشگیری از التهاب واژن به عوامل زیر توجه کنید:

• از مواد محرک پرهیز کنید. این مواد شامل دوش واژینال، تامپون های معطر، صابون های معطر و پد معطر می باشند.
• بهتر است از رفتن به حمام و جکوزی اجتناب کنید.
• توجه داشته باشید نباید از صابون هایی که ضد باکتری هستند و خاصیت دئودورانت دارند، استفاده کنید. علاوه بر این حمام حباب دار برای کسی که درگیر بیماری التهاب واژن است، به هیچ عنوان مناسب نیست.
• پس از استفاده از توالت، دستمال توالت را از ناحیه جلو به سمت عقب بکشید. شما می توانید با انجام این کار از ورود باکتری های مدفوع به واژن جلوگیری نمایید.
• پس از دوش گرفتن، صابون را از قسمت هایی بیرونی خود آبکشی نمایید و به منظور پیشگیری از تحریک، ناحیه را به خوبی خشک نمایید.
• بهتر است لباس زیر شما نخی باشد. علاوه بر این سعی کنید فاق نخی و جوراب شلواری بپوشید. به یاد داشته باشید نباید در رختخواب از لباس زیر استفاده کنید. قارچ ها در محیط هایی که مرطوب هستند، رشد بیشتری دارند.
• بهتر است در هر شرایطی رابطه جنسی حفاظت شده داشته باشید. سعی کنید حتما از کاندوم استفاده کنید.
• از دوش واژینال اجتناب کنید. توجه داشته باشید واژن به غیر از دوش گرفتن معمولی، احتیاجی به پاکسازی ندارد. اگر به صورت مکرر از دوش واژینال استفاده کنید، اختلالاتی در ارگانیسم های شما ایجاد خواهد شد. این اتفاق ممکن است التهاب واژن را نیز به همراه داشته باشد. علاوه بر این دوش واژینال به هیچ عنوان التهاب واژن را از بین نخواهد برد.