بهترین فیلم فلسفی جهان ؛ معرفی 25 عنوان از بهترین فیلم های فلسفی تاریخ سینما

علم فلسفه یکی از جذاب‌ترین علوم جهان است که در تمام جهان جریان دارد، فیلم های مفهومی سینما نیز پیرو همین علم هستند و با موضوعات گوناگون ساخته شده‌اند. در این مقاله بهترین فیلم های فلسفی جهان را به شما معرفی می‌کنیم.

تصور کنید که در سینما هستید و فیلم تمام می‌شود. تیتراژ پایانی بر روی زمینه مشکی در حال حرکت است. کسی که کنار شما نشسته از خواب بیدار می‌شود. شخص دیگری به سمت در خروج می‌رود و زیر لب چیزی می‌گوید. و شما… شما فقط همانجا نشسته‌اید و به پرده خالی سینما خیره شده‌اید. در سرتان غوغایی‌ست و همه افکار و ایده‌هایتان به هم ریخته‌اند.

بله، این دقیقا احساسی‌ست که بعد از تماشای فیلم های مفهومی و فلسفی دارید. احساسی که بعد از تماشای این فیلم‌ها دارید عجیب است، اما در عین حال زیبا هم هست. در این مقاله از پلازا فهرست بهترین فیلم فلسفی را معرفی خواهیم کرد. پس اگر به مفاهیم فلسفی علاقه‌مند هستید، با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

بهترین فیلم های فلسفی تاریخ سینما

ما لیستی از بهترین فیلم های فلسفی را برای کسانی که عاشق فلسفه هستند تهیه کرده‌ایم. داستان این فیلم‌ها به مضامینی مرتبط با رشته فلسفه اشاره دارند و شخصیت‌های آن موضوعاتی را درباره ریشه‌ها و اهمیت هستی مطرح می‌کنند. در این لیست، فیلم‌ها به ترتیب امتیاز IMDb آورده شده‌اند.

1. فیلم سینمایی ماتریکس (The Matrix) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 1999
• ژانر: علمی-تخیلی، اکشن
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.7
• کشور ساخت: آمریکا، استرالیا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: خواهران واچوفسکی (The Wachowskis)
• بازیگران: کیانو ریوز، کری آن ماس، لارنس فیشبرن، هوگو ویوینگ، جو پانتولیانو

از بهترین فیلم های سینمایی فلسفی The Matrix یا «ماتریکس» فیلمی به نویسندگی و کارگردانی خواهران واچوفسکی و محصول سال 1999 است. این فیلم آینده‌ای را متصور می‌شود که در آن انسان‌ها در واقعیتی شبیه‌سازی شده به نام ماتریکس گرفتار شده‌اند. این واقعیت توسط ماشین‌آلاتی هوشمند ساخته شده است. درنهایت برنامه‌نویسی به نام نئو حقیقت را می‌فهمد و در مقابل این ماشین‌ها قیام می‌کند.

برخی معتقدند که فیلم The Matrix به کتاب «تاملات در فلسفه اولی» از رنه دکارت، فیلسوف فرانسوی، و نظریه او به نام «شیطان فریبکار» اشاره دارد. در این کتاب فرض شده است که شاید دنیایی که ما آن را درک کرده‌ایم، توهمی فراگیر برای فریب ما باشد. برای آشنایی و دانلود فیلم فلسفی تخیلی ماتریکس به این مقاله مراجعه کنید.

بعد از فیلم اول ماتریکس، سه فیلم دیگر هم در ادامه آن ساخته شد. این فیلم موفقیتی عظیم هم در بین منتقدان و هم در گیشه بود. ماتریکس جوایز زیادی مانند 4 جایزه اسکار را دریافت کرد. این فیلم با بودجه 63 میلیون دلاری ساخته شد و فروشی بیشتر از 460 میلیون دلار داشت. ماتریکس یکی از فیلم های مفهومی سینما است که نامش هم در فهرست بهترین فیلم های سینمایی فلسفی و هم در فهرست برترین فیلم های اکشن ذکر می‌شود.

2. فیلم سینمایی میان ستاره ای (Interstellar)

• سال ساخت: 2014
• ژانر: علمی-تخیلی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.6
• کشور ساخت: آمریکا، انگلستان
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: کریستوفر نولان (Christopher Nolan)
• بازیگران: متیو کانهی، ان هتوی، جسیکا چستین، بیل اروین

برترین فیلم سینمایی فلسفی Interstellar یا «میان‌ستاره‌ای» فیلمی دیگر از کریستوفر نولان در لیست بهترین فیلم های فلسفی جهان است. این فیلم پر از صحنه‌های زیبا از فضاست و به مسائل مدرن مربوط به بشر می‌پردازد. اگر عاشق سفرهای طولانی فضایی، ماجراجویی در سیاره‌های یخ‌زده و در کل فلسفه هستید، حتما از دیدن این فیلم لذت خواهید برد.

در فیلم بین‌ستاره‌ای بازیگرانی چون متیو مک کانهی (Mattew McConaughey) و ان هتوی (Anne Hathaway) ایفای نقش کرده‌اند. این فیلم با فروشی بیشتر از 677 میلیون دلار، تبدیل به پرفروش‌ترین فیلم سال 2014 شد. نام این فیلم در فهرست‌های متفاوتی ذکر شده است از جمله، بهترین فیلم‌های علمی تخیلی، برترین فیلم‌های فضایی و جذاب‌ترین فیلم‌های سفر در زمان. توصیه ما به شما این است که هرچه زودتر برای دانلود میان ستاره ای اقدام کنید.

3. فیلم سینمایی یادگاری (Memento) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 2000
• ژانر: تریلر، نئو-نوآر، روان‌شناختی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.4
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: کریستوفر نولان (Christopher Nolan)
• بازیگران: گای پیرس، کری ان ماس، جو پانتولیانو، مارک بون جونیور، استیون توبولوسکی

برترین فیلم سینمایی فلسفی Memento یا «یادگاری» تریلری محصول سال 2000 به کارگردانی کریستوفر نولان (Christopher Nolan) و از برترین فیلمهای فلسفی است. فیلم یادگاری درباره مردی به نام لئونارد شلبی است که بر اثر یک اتفاق، حافظه کوتاه مدت خود را از دست می‌دهد. او با کمک یادداشت‌ها، خالکوبی‌ها و عکس‌هایش سعی دارد کسی که همسرش را کشته است را پیدا کند.

این فیلم به یکی از موضوعاتی که توسط فیلسوف اسکاتلندی دیوید هیوم (David Hume) مطرح شده است اشاره دارد: این موضوع که هویت، یک توهم است. فیلم Memento سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که «ما که هستیم؟».

Memento فروش چندانی نداشت اما از نظر سینمایی موفقیتی بزرگ بود و یکی از بهترین فیلم های مفهومی روانشناسی نام گرفت. در لیست 100 فیلم برتر قرن بیست و یکم آی‌ام‌دی‌بی، این فیلم رتبه هفتم را دارد. کریستوفر نولان یکی از معدود کارگردان‌های امروزی است که فیلم‌هایی با مضامین فلسفی می‌سازد. به همین دلیل در این لیست یک فیلم دیگر هم از این کارگردان قرار دارد که پیش از این معرفی شد. برای دانلود یادگاری از فیلم های مفهومی سینما به این مقاله مراجعه کنید.

4. فیلم سینمایی نمایش ترومن (The Truman Show)

• سال ساخت: 1998
• ژانر: علمی-تخیلی، درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.2/10
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: پیتر ویر (Peter Weir)
• بازیگران: جیم کری، لورا لینی، نوآ امریک، ناتاشا مک‌الهون، هالند تیلور، اد هریس، برایان دلات

یکی از بهترین فیلم های فلسفی جهان، نمایش ترومن است که فضایی عجیب و ژانری علمی تخیلی و طنز دارد. این فیلم در زمان خودش غوغا کرد و توانست توجه خیل عظیمی را به خود جلب کند به طوری که در جشنواره‌های بزرگ فیلم جهان همچون اسکار، گلدن گلوب، بفتا و ساترن شرکت کرد و نامزد جوایز متعددی شد. این فیلم چالش‌های فراوانی را برای شما فراهم و به نوعی شما را درباره حقیقت جهان مشکوک می‌کند.  اینکه چگونه یک انسان می‌تواند به یک باره تمام باورهای خود را از دست بدهد. در واقع این اثر از جمله بهترین فیلم های معناگرا نیز در نظر گرفته می‌شود و به نظریه جالب ابرواقعیت یا حاد واقعیت اشاره دارد.

داستان این برترین فیلم سینمایی فلسفی درباره مردی به نام ترومن است که بدون آنکه خودش بداند در یک دنیای شبیه‌سازی شده توسط شرکتی اینترنتی زندگی می‌کند. زندگی او هر روزه طی یک برنامه 24 ساعته پخش می‌شود. ترومن که از این واقعیت آگاه شده است، سعی می‌کند فرار کند.

5. فیلم سینمایی مهر هفتم (The Seventh Seal) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 1957
• ژانر: تاریخی، فانتزی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
• کشور ساخت: سوئد
• زبان: سوئدی، لاتین
• کارگردان: اینگمار برگمان (Ingmar Bergman)
• بازیگران: ماکس فون سیدو، گونار بیورنستراند، نیلز پایه، بنگت ایکروت، بیبی آندرسون

معرفی بهترین فیلم های فلسفی جهان را با یک فیلم سوئدی ادامه می‌دهیم. فیلم The Seventh Seal یا «مهر هفتم» فیلمی سوئدی‌ست که کارگردان مشهور تاریخ سینمای جهان، اینگمار برگمان (Ingmar Bergman)، آن را ساخته است.

این برترین فیلم سینمایی فلسفی خارجی درباره یک شوالیه است که در حال بازی شطرنج با مرگ است. داستان فیلم مهر هفتم در روستایی سوئدی می‌گذرد که تحت تاثیر اثرات مخرب بیماری طاعون است. این فیلم فلسفی عرفانی درواقع به فلسفه، مذهب و سوالاتی درباره خداوند می‌پردازد و یکی از برترین‌های این زانر با مضامینی تاریخی و فانتزی است. فیلم مهر هفتم یکی از فیلم های کلاسیک دنیای سینما به حساب می‌آید. این فیلم، برگمان را به شهرتی جهانی رساند.

• سال ساخت: 1979
• ژانر: علمی-تخیلی، هنری
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
• کشور ساخت: اتحاد جماهیر شوروی
• زبان: روسی
• کارگردان: آندری تارکوفسکی (Andrei Tarkovsky)
• بازیگران: الکساندر کایدانوفسکی، آناتولی سولونیتسین، آلیسا فرایندلیش، نیکولای گرینکو

داستان فیلم استاکر، که از بهترین فیلم های فلسفی دنیا است، در آینده‌ای دور و مکانی نامعلوم اتفاق می‌افتد. در این فیلم منطقه اسرارآمیزی به نام Zone وجود دارد. مردم باور دارند که در این منطقه اتاقی هست که در آن عمیق‌ترین آرزوهای قلبی افراد برآورده می‌شوند. یک نویسنده افسرده و یک دانشمند با راهنمایی مردی به نام استاکر به این منطقه می‌روند تا اتاق را پیدا کنند. در طول مسیر این سه نفر درگیر بحث‌هایی فلسفی با یکدیگر می‌شوند و دلایل سفرشان را مطرح می‌کنند.

شاعر سینمای جهان، یعنی آندری تارکوفسکی این فیلم را کارگردانی کرده است. این شاهکار تارکوفسکی فضایی عجیب و منحصر به فرد دارد که به بیننده اجازه نمی‌دهد با چیزی که می‌بیند کاملا احساس راحتی داشته باشد. فیلم سینمایی Stalker یکی از بهترین فیلم های درام در نیمه دوم قرن بیستم نام گرفته و از برترین فیلم های مفهومی و فلسفی است.

7. فیلم سینمایی بلید رانر (Blade Runner) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 1982
• ژانر: دیستوپیایی، نئو-نوآر، علمی-تخیلی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.1
• کشور ساخت: آمریکا، هنگ‌کنگ
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ریدلی اسکات (Ridley Scott)
• بازیگران: هریسون فورد، روتخر هاور، شان یانگ، ادوارد جیمز آلموس

معرفی لیست بهترین فیلم فلسفی را با Blade Runner ادامه می دهیم. این فیلم اقتباسی از رمان فیلیپ کی دیک (Philip K Dick) به نام «آیا آدم‌مصنوعی‌ها خواب گوسفند برقی می‌بینند؟» است. این فیلم آینده‌ای را تصور می‌کند که در آن دکارد مأمور می‌شود تا رپلیکانت‌ها (نوعی ربات ساخته شده توسط انسان‌ها) را از بین ببرد. رپلیکانت‌ها درواقع برای انجام کارهای انسان‌ها و تصرف سیاره‌های دیگر درست شده بودند.

بلید رانر سوال‌های اساسی‌ای درباره مفهوم انسان بودن در عصر سایبرنتیک مطرح می‌کند مانند اینکه اگر هوش مصنوعی در کالبدی قرار بگیرد که شبیه انسان باشد و مانند انسان رفتار کند، می‌توان آن را انسان درنظر گرفت؟ آیا اندرویدها با انسان‌هایی که آن‌ها را ساخته‌اند تفاوت زیادی خواهند داشت؟

8. فیلم سینمایی روز گراندهاگ (Groundhog Day)

• سال ساخت: 1993
• ژانر: کمدی، رمانتیک
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8.1/10
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: هارولد رامیس (Harold Ramis)
• بازیگران: بیل مری، اندی مک‌داول

فیلم فلسفی کمدی روز گراندهاگ از بهترین آثار با این موضوع است. این فیلم برنده جایزه بهترین فیلمنامه غیراقتباسی بفتا شد و با پیام‌های فلسفی خود توانست تاثیر عمیقی در فرهنگ عام بگذارد تا حدی که کلمه Groundhog Day در فرهنگ لغت به معنای وضعیت یکنواخت، ناخوشایند و تکراری ترجمه می‌شود. در واقع این اثر قصد دارد تا به بیان این معنا که هیچ فردایی وجود ندارد و هرچه هست را در امروز باید انجام داد، می‌پردازد.

داستان این اثر از فیلم های مفهومی سینما درباره یک هواشناس تلوزیونی است که برای تهییه گزارشی به شهر کوچکی می‌روند و مجبور می‌شوند تا شب را در آن شهر بگذرانند. وقتی از خواب برمی‌خیزند، درمی‌یابند که در یک حلقه زمانی گیر افتاده اند و هر روز، روز گراندهاگ را تکرار می‌کنند.

9. فیلم زندگی شیرین (La Dolce Vita)

• سال ساخت: 1960
• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8
• کشور ساخت: ایتالیا و فرانسه
• زبان: ایتالیایی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی
• کارگردان: فدریکو فلینی (Federico Fellini)
• بازیگران: مارچلو ماسترویانی، آنیتا اکبرگ، آنوک ایمی

زندگی شیرین را نیز می‌توانیم از فیلم های معنوی و عرفانی خارجی بدانیم. این فیلم از فدریکو فلینی شوخ طبعی تند و تیزی دارد و درباره سبک زندگی اشرافی مردم در شهر رم است. در این فیلم با روزنامه‌نگاری همراه می‌شویم که فکر می‌کند در تله افتاده و نمی‌داند باید چه کار کند. با تماشای این فیلم احساس می‌کنید که گویا فلینی قصد دارد درباره هفت گناه مرگبار با بینندگانش سخن بگوید؛ همان هفت گناهی که طی مدت زمان هفت شب در این فیلم رخ می‌دهد.

تمام اتفاقات فیلم نیز در شهر رم، در کلوپ‌های شبانه و در پیاده‌روها و کافه‌هایش رخ مي‌دهد. فیلم‌هایی که بتوانند به بینندگانشان پیام‌هایی درباره فلسفه، زندگی و مرگ منتقل کنند، زیاد نیست اما زندگی شیرین یکی از این فیلم‌ها محسوب می‌شود.

10. فیلم حضور (Being There)

• سال ساخت: 1979
• ژانر: طنز
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: هال اشبی (Hal Ashby)
• بازیگران: ژان پیتر سلرز، شرلی مک‌لین، ملوین داگلاس، جک واردن

معرفی فیلم های فلسفی را با حضور ادامه می‌دهیم. این فیلم با الهام از رمانی به قلم جرزی کوشینسکی ساخته شده و در آن با یک باغبان ساده همراه می‌شویم که تا پیش از مرگ رئیسش، هرگز از محوطه‌ای که در آن کار می‌کرد، خارج نشده بود. یکی از نقاط قوت این فیلم، نشان دادن مسائل طنز در عین جدی شماردن مسائل مهم است. این فیلم در ژانر طنز انتقادی ساخته شده و ایده‌های زیادی درباره فلسفه در ذهن شما ایجاد می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم تماشای فیلم حضور را از دست ندهید.

11. فیلم سینمایی دانی دارکو (Donnie Darko) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 2001
• ژانر: درام، تریلر، علمی-تخیلی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 8
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ریچارد کلی (Richard Kelly)
• بازیگران: جیک جیلنهال، جنا ملون، درو بریمور، مگی جیلنهال، مری مکدانل، پاتریک سوییزی

داستان برترین فیلم سینمایی فلسفی که ابتدای هزاره سوم ساخته شد از این قرار است که دانی دارکو پسری است که به جز گرچن، با هیچ‌کس کنار نمی‌آید و نه با پدر و مادرش رابطه خوبی دارد و نه با معلم و هم‌کلاسی‌هایش. در دوران انتخابات ریاست جمهوری سال 1988، دانی دارکو درحالیکه در خواب راه می‌رفت از خانه‌اش بیرون می‌رود و بعد از آن، یک خرگوش بزرگ و شیطانی را می‌بیند که به او می‌گوید دنیا در 28 روز تمام می‌شود. چیزهایی که او می‌بیند و می‌شنود گیجش کرده اند و او نمی‌داند ذهنش مشکل دارد یا چیزهایی که می‌بیند واقعی هستند.

دانی دارکو به ظاهر درباره یک نوجوان ساده است که نمی تواند با اطرافیانش ارتباط برقرار کند اما این فیلم در لایه‌های زیرینش به مسائلی مانند جبر، اختیار و تلاش برای درک هدف زندگی می‌پردازد.

12. فیلم مردی از زمین (The Man from Earth)

• سال ساخت: 2007
• ژانر: علمی-تخیلی، درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.9/10
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ریچارد شنکمن (Richard Schenkman)
• بازیگران: دیوید لی اسمیت، ان بیلینگزلی، تونی تاد، ویلیام کت، آلکسیس تورپ، ریچارد ریلی، آنیکا پترسون

از فیلم های معنوی و عرفانی خارجی باید به فیلم مردی از زمین اشاره کنیم. این اثر در ظاهر ژانری علمی-تخیلی، فانتزی و رازآلود دارد اما فلسفه‌های زیادی را در عمق خود پنهان کرده است. این فیلم یک دنباله دیگر دارد که در سال 2017 منتشر شد. داستان مردی از زمین درباره استاد دانشگاهی به نام جان اولدمن است که یکباره از شغل خود استفا می‌دهد و قصد دارد محل زندگی خود را ترک کند. فیلم تقریبا در تمام زمان خود،  در خانه اولدمن فیلم‌برداری می‌شود و گفتگوهای میان افراد خانه را نشان می‌دهد. گویی پرفسور از انسان‌های دوره پارینه‌سنگی و توانسه هزاران سال زنده بماند. گفتگوهای چالش‌برانگیز این فیلم و سوال و جواب‌ها حقیقتا دیدنی است.

13. فیلم سینمایی (Boyhood) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 2014
• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.9/10
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ریچارد لینکلیتر (Richard Linklater)
• بازیگران: پاتریشا آرکت، الار کولترین، لورلای لینکلیتر، ایتن هاک

پسرانگی یکی از بهترین فیلم های فلسفی روانشناسی و درام است که به طرز جالبی ساخته شد. محوریت فیلم بر روی پسری به نام الار کولترین است که طی یک دوره 12 ساله با فیلم‌برداری از کودکی به بزرگسالی می‌رسد. استقبال‌های زیادی از این فیلم شد و با کسب امتیاز 100% از متاکریتیک جز آثار به یادماندنی سینما محسوب می‌شود. این اثر از فیلم های مفهومی سینما در واقع سعی دارد تا معنای زندگی را در قالب یک فیلم به انسان نشان دهد. گاهی اوقات دیدن صحنه‌های ساده از زندگی افراد نیز فلسفه‌های عمیقی را درون خود پنهان کرده‌اند. تماشای این برترین فیلم سینمایی فلسفی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

14. فیلم طناب (Rope) از بهترین فیلم های فلسفی روانشناسی

• سال ساخت: 1948
• ژانر: روانشناختی، جنایی، مهیج
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.9
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: آلفرد هیچکاک (Alfred Hitchcock)
• بازیگران: جیمز استوارت، جان دال، فرلی گرنجر، جوآن چندلر

معرفی بهترین فیلم های فلسفی تاریخ سینما را با اثری از آلفرد هیچکاک ادامه می‌دهیم. در این فیلم سینمایی، آلفرد هیچکاک مخاطبان را با تعلیق‌هایش به بازی می‌گیرد و آن‌ها را به جهانی جدید و پر از غافلگیری منتقل می‌کند. این فیلم بر اساس پرونده‌ای که در سال 1924 رخ داده بود، ساخته شده. در جریان این پرونده، دو دانشجوی رشته حقوق یک پسربچه 14 ساله را برای تفریح به قتل رساندند تا ثابت کنند آنقدر باهوش هستند که بتوانند از زیر عواقب کارشان فرار کنند. در این فیلم آنتی اگزیسننسیالیست می‌بینیم که چطور شخصیت اصلی درباره باورهایی که در زندگی دارد به شک می‌افتد. این فیلم مفهومی فلسفی همچنین اشاراتی به فلسفه نیچه و باورهای فرویدی دارد.

15. فیلم شب من نزد مود (My Night at Maud’s)

• سال ساخت: 1969
• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.8
• کشور ساخت: فرانسه
• زبان: فرانسوی
• کارگردان: اریک رومر (Éric Rohmer)
• بازیگران: ژان-لویی ترنتینیان، فرانسواز فابیان، ماری-کریستین بارو

اگر به دنبال بهترین فیلم های معناگرا هستید، شب من نزد مود نیز می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. این فیلم داستان مهندس جوانی را به تصویر می‌کشد که گفت‌وگویی درباره دین و فلسفه را با یکی از دوستانش آغاز می‌کند و سر وجود یا عدم وجود خدا با او شرط می‌بندد. در این فیلم فلسفی در مورد خدا شخصیت‌هایی باهوش، با اعتماد به نفس، معاشرتی و گاهی حیله‌گر را می‌بینیم که حتی می‌توانند خودشان را نیز فریب بدهند. شب من نزد مود در واقع سومین فیلم در مجموعه Six Moral Tales و از بهترین فیلم های فلسفی عرفانی سینما است.

16. فیلم سینمایی آقای نوبادی (Mr. Nobody)

• سال ساخت: 2009
• ژانر: درام، علمی-تخیلی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.8
• کشور ساخت: بلژیک، کانادا، فرانسه، آلمان
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ژاکو وان دورمال (Jaco Van Dormael)
• بازیگران: جارد لتو، توبی رگبو، سارا پلی، دیانه کروگر، ریس ایفانز

چه اتفاقی می‌افتاد اگر همه مردم جاودانه بودند؟ در آن صورت ما خودمان را با تماشای یک برنامه تلویزیونی سرگرم می‌کردیم که شخصیت اصلی آن پیرمردی دیوانه به نام نیمو بود. نیمو آخرین انسان فانی بر روی زمین است و خاطراتش را برای بقیه تعریف می‌کند. اما شاید این خاطرات سناریوهایی متفاوت از زندگی او یا شاید فانتزی‌های ذهن بیمار او هستند. فیلم فلسفی عرفانی Mr. Nobody قطعا بهترین فیلمی است که در آن گذشته، حال و آینده به صورت جداگانه و در کنار یکدیگر در جریان هستند.

این فیلم سینمایی فلسفی علمی-تخیلی را ژاکو وان دورمال (Jaco Van Dormael) کارگردانی کرده و محصول سال 2009 است. جرد لتو (Jared Leto) نقش آقای نوبادی را در این فیلم، که از بهترین فیلم های فلسفی جهان است، بازی کرده است. توصیه می‌کنیم برای دانلود فیلم فلسفی خارجی Mr. Nobody شکی نداشته باشید.

• سال ساخت: 2008
• ژانر: درام، پست‌مدرن
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.5
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: چارلی کافمن (Charlie Kaufman)
• بازیگران: فیلیپ سیمور هافمن، سامانتا مورتون، میشل ویلیامز، کاترین کینر، امیلی واتسون

فیلم سینمایی فلسفی Synecdoche, New York، از برترین فیلم های مفهومی و فلسفی، اولین فیلم به کارگردانی چارلی کافمن (Charlie Kaufman) است. به خاطر جستجوی عمیق کافمن در معنا، به او لقب کافکای آمریکایی را داده‌اند. در این فیلم کارگردان مرزهای بین خیال و واقعیت را از بین می‌برد و دنیای خودش را با احساسات و افکار منحصر به فردش به تصویر می‌کشد. برخی از منتقدان معتقدند که کافمن در ساخت این فیلم شکست خورده و فیلمی پرمدعا و خودنما ساخته است. در حالی که دیگران آن را جزء بهترین فیلم های فلسفی جهان تقسیم‌بندی کرده‌اند.

18. فیلم داستان ازدواج (Marriage Story)

• سال ساخت: 2019
• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.9
• کشور ساخت: امریکا، انگلستان
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: نوآ بامباک (Noah Baumbach)
• بازیگران: آدام درایور، اسکارلت جوهانسون، لورا درن، آلن آلدا

داستان ازدواج از بهترین فیلم های معناگرا است که نگاهی متفاوت به ازدواج و جدایی دارد. این فیلم درام داستان رابطه پیچیده یک بازیگر و همسرش که یکی از کارگردانان سرشناس تئاتر است را به تصویر می‌کشد. علیرغم تلاش‌های آن‌ها برای حفظ ازدواجشان، آن‌ها تنها چاره را حرکت به جلو و جدایی می‌دانند. اما مشکلاتشان حتی در پروسه طلاق هم آن‌ها را دنبال می‌کنند و باعث می‌شوند باورهای پیشین خود را زیر سوال ببرند. چیزی که داستان ازدواج را به یکی از بهترین فیلم های معنوی و عرفانی خارجی تبدیل می‌کند، ترکیب کارگردانی خوب نوآ بامباک، ایفای نقش بی‌نظیر جوهانسون، درایور و درن و همچنین سینماتوگرافی و فیلمنامه خوب این اثر است. اگر تا کنون داستان ازدواج را ندیده‌اید، تماشای آن را بیش از این به تعویق نیندازید.

19. فیلم همه چیز همه جا به یکباره (Everything Everywhere All at Once) ؛ از فیلم های فلسفی جدید

• سال ساخت: 2022
• ژانر: اکشن، عاشقانه، رزمی، کمدی، علمی تخیلی، فانتزی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.8
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: دنیلز (Daniels)
• بازیگران: میشل یئو، استفانی هسو، که هوی کوان، جنی اسلیت

همه چیز همه جا به یکباره را می‌توانیم از بهترین فیلم های فلسفی دنیا در سال 2023 بدانیم. این فیلم سینمایی داستان زنی را به تصویر می‌کشد که باید با نسخه‌های مختلف خودش در دنیاهای موازی ارتباط برقرار کند و با کمک آن‌ها، جلوی اتفاقی وحشتناک را بگیرد. این فیلم ترکیبی یکدست از ژانرهای مختلفی چون درام، علمی تخیلی، کمدی، عاشقانه و رزمی است.

در این فیلم عناصری از فلسفه‌ای باستانی و چینی به نام Daoist دیده می‌شود. در این فلسفه نگاه خاصی به تعادل و هارمونی وجود دارد. داستان فیلم همواره از دنیایی به دنیای دیگر جریان دارد و اگرچه این دنیاها سرشار از آشفتگی و آشوب به نظر می‌رسند، اما در واقع هارمونی خاصی از آرامش و آشفتگی در آن‌ها وجود دارد. گویا به نظر می‌رسد در این فیلم برای هر یک از شخصیت‌ها نیز نقطه‌ای کاملا متضاد وجود دارد. دختری که در یک جهان بی‌هدف است، در حهان دیگر رهبر یک قبیله است و مردی که در یک جهان ضعیف است، در جهانی دیگر یک مأمور ماهر و بااستعداد است. اگر بار اول این فیلم مفهومی را صرفا به خاطر داستان هیجان‌انگیز و صحنه‌های اکشنش تماشا کردید، شاید بهتر باشد این بار با دقت بیشتری به تماشای آن بپردازید و به پیام‌ها  و مفاهیم پنهان آن بیشتر توجه کنید.

20. فیلم سینمایی چشمه (The Fountain)

• سال ساخت: 2006
• ژانر: درام، فانتزی، عاشقانه، حماسی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.2
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: دارن آرونوفسکی (Darren Aronofsky)
• بازیگران: هیو جکمن، ریچل وایس

اگر به موضوع مرگ و جاودانگی علاقه دارید، فیلم The Fountain به یکی از فیلم‌های محبوبتان در فهرست بهترین فیلم های فلسفی تبدیل خواهد شد. فیلم «چشمه» را دارن آرونوفسکی (Darren Aronofsky) کارگردان آمریکایی ساخته است.

این فیلم که در آن هیو جکمن (Hugh Jackman) و ریچل وایس (Rachel Weisz) بازی کرده‌اند، سه داستان موازی درباره جاودانگی و مرگ عزیزان را روایت می‌کند. یکی از ویژگی‌های فیلم چشمه این است که با تصاویر چشم‌نواز، موسیقی عالی و دیالوگ‌های کم به شما فرصت تفکر درباره موضوعات مطرح شده در فیلم را می‌دهد.

این فیلم با بودجه 35 میلیون دلاری ساخته شد و فقط 16 میلیون دلار فروش کرد و در گیشه با شکست مواجه شد. از طرف دیگر برخی فیلم چشمه را بدترین فیلم آرونوفسکی می‌دانند. با این حال این فیلم همواره طرفداران خاص خودش را داشته و با مفاهیم عمیقی که مطرح می‌کند فرصت خوبی را برای تعمق و تفکر در مضامین هستی‌گرایانه در اختیار ما قرار می‌دهد.

21. فیلم پایان بازی (End Game)

• ژانر: مستند
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.2
• کشور ساخت: امریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: راب اپستین (Rob Epstein)، جفری فریدمن (Jeffrey Friedman)
• بازیگران: –

پایان بازی یکی از فیلم های فلسفی عرفانی است که در قالب مستند کوتاه ساخته شده است. این فیلم درباره بیماران لاعلاج بیمارستان سن فرانسیسکو است که سعی می‌کنند نگاهی جدید نسبت به زندگی و مرگ داشته باشند. این مستند نگاهی به زندگی کوتاه بشر و حقیقت تلخی چون مرگ دارد. شاید نتوان پایان بازی را از فیلم های فلسفی و پیچیده دانست، اما این مستند کوتاه می‌تواند سوال‌های جدیدی در ذهنتان به وجود بیاورد و افق جدیدی را به رویتان بگشاید.

• سال ساخت: 2011
• ژانر: درام روان‌شناختی، علمی-تخیلی، هنری
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7.1
• کشور ساخت: دانمارک، سوئد، فرانسه، آلمان، ایتالیا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: لارس فون تریر (Lars von Trier)
• بازیگران: کیرستن دانست، شارلوت گنسبور، کیفر ساترلند، شارلوت رمپلینگ

برترین فیلم سینمایی فلسفی Melancholia یا «مالیخولیا» دومین فیلم از «سه‌گانه افسردگی» به کارگردانی لارس فون تریر (Lars Von Trier) است. در این فیلم دنیا دارد به پایانش نزدیک می‌شود و سیاره‌ای آبی به نام مالیخولیا قرار است با زمین برخورد کند. اما شاید فون تریر منظورش از این سیاره آبی افسردگی، انکار و مالیخولیایی باشد که همه ما کم‌کم داریم گرفتارش می‌شویم.

کرستن دانست (Kirsten Dunst) برای بازی در این فیلم از جشنواره فیلم کن جایزه بهترین بازیگر زن را دریافت کرد. برخی از منتقدان این فیلم را یکی از بهترین فیلم‌های سال 2011 می‌دانند و نام آن را در فهرست برترین فیلم سینمایی فلسفی ذکر کرده‌اند. شما می‌توانید تماشای فیلم های مفهومی را با دانلود فیلم فلسفی خارجی مالیخولیا آغاز کنید.

23. سینمایی یک مرد جدی (A Serious Man)

• سال ساخت: 2009
• ژانر: درام، کمدی سیاه
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7
• کشور ساخت: آمریکا، انگلستان، فرانسه
• زبان: انگلیسی، ییدیش، عبری
• کارگردان: برادران کوئن (Coen brothers)
• بازیگران: مایکل استولبارگ، آرون وولف، ساری لنیک، ریچارد کینگ

فیلم سینمایی فلسفی A Serious Man یا «یک مرد جدی» داستان مردی یهودی به نام لری است. لری پدری سختگیر از طبقه متوسط است که به ناگهان با مشکلات زیادی مواجه می‌شود. این مشکلات لری را به این فکر می‌اندازد که چرا خداوند این بلاها را بر سر او نازل می‌کند. در ادامه لری سعی دارد تا از طریق مذهب به پاسخ این سوال برسد.

فیلم یک مرد جدی از فیلم های مفهومی به کارگردانی برادران کوئن در سال 2009 است. با نگاه به مسائل فلسفی از زاویه‌ای دور از انتظار، برادران کوئن سعی دارند دنیایی را به تصویر بکشند که در آن همه از تلاش دست برمی‌دارند و به انتظار کمکی از غیب هستند. این فیلم در سال 2009 در بین برترین فیلم‌ها بود و در این مقاله هم در بین برترین فیلم های فلسفی قرار گرفته است.

24. فیلم سرچشمه (The Fountainhead)

• سال ساخت: 1949
• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: کینگ ویدور (King Vidor)
• بازیگران: گری کوپر، پاتریشیا نیل، ریموند مسی، کنت اسمیت، رابرت داگلاس

سرچشمه یکی دیگر از بهترین فیلم های فلسفی جهان است که در این فهرست به شما معرفی می‌کنیم. این فیلم سیاه و سفید در واقع اقتباسی از رمانی به قلم آلن رند (Ayn Rand) است و به مضامینی چون فردگرایی می‌پردازد و به سبک اکسپرسیونیست آلمانی فیلمبرداری شده است. داستان این عنوان از فیلم های فلسفی و پیچیده درباره یک معمار است و بیانه‌ای متافیزیکی، مانیفستی زیبایی شناختی و تفسیری بر معماری، اخلاق و اصول سیاسی آمریکا محسوب می‌شود.

یکی از نقاط قوت این عنوان از بهترین فیلم های متافیزیکی، شخصیت‌هایش هستند که به خوبی شکل گرفته‌اند و بازیگران توانمندی نیز به آن‌ها در جلوی دوربین جان بخشیده‌اند.

25. فیلم تکه های یک زن (Pieces of a Woman)

• ژانر: درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 7
• کشور ساخت: کانادا، آمریکا، بلغارستان
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: کورنل موندروکزو (Kornél Mundruczó)
• بازیگران: ونسا کربی، شیا لباف، مالی پارکر، سارا اسنوک، جیمی فیلز

تکه‌های یک زن بر اساس یک نمایشنامه از همین کارگردان ساخته شده و داستان زوجی به نام مارتا و شان را دنبال می‌کند که تصمیم می‌گیرند فرزندشان را علیرغم تمام خطرات، به جای بیمارستان در خانه به دنیا بیاورند. متأسفانه همه چیز خوب پیش نمی‌رود و فرزند آن‌ها حین تولد می‌میرد. در طول فیلم می‌بینیم که چطور شخصیت اصلی یعنی مارتا زیر بار غم و عذاب فرسوده می‌شود. فیلم تکه های یک زن به موضوعات حساسی چون از دست دادن فرزند و اتفاقات پس از آن می‌پردازد و سعی می‌کند تصویری واقع‌گرایانه و همدلانه از درد و رنج والدینی که این اتفاق تلخ را تجربه می‌کنند، به تصویر بکشد.

26. فیلم سینمایی درخت زندگی (The Tree of Life) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 2011
• ژانر: درام، حماسی، تجربی
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 6.8
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: ترنس مالیک (Terrence Malick)
• بازیگران: سارا گرین، دده گاردنر، برد پیت، گرنت هیل، جسیکا چستین

در ادامه آشنایی با برترین فیلم های فلسفی و فیلم های مفهومی به فیلم درخت زندگی می‌رسیم. در فیلم سینمایی فلسفی The Tree of Life یا «درخت زندگی» میلیون‌ها سوال و مسائل متعددی مانند معنای زندگی و مشکلات مربوط به هویت و معاشرت اجتماعی مطرح می‌شوند. همچنین در این فیلم به درگیری جهانی بین پدرها و پسرها پرداخته می‌شود. روش فکر کردن شخصیت اصلی این فیلم به شدت با آفرینش جهان ما و مراحل مختلف زندگی گره خورده است.

فیلم درخت زندگی را ترنس مالیک (Terrence Malick) کارگردانی کرده است و برد پیت (Brad Pitt)، شان پن (Sean Penn) و جسیکا چستین (Jessica Chastain) به عنوان بازیگر در آن حضور دارند. این فیلم در نظرسنجی شبکه بی بی سی در لیست بهترین فیلم‌ها از سال 2000 به بعد، رتبه هفتم را دارد، و جزء بهترین فیلم های فلسفی روانشناسی محسوب می‌شود.

• سال ساخت: 2015
• ژانر: درام، جنایی، رمزآلود
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 6.6
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: وودی آلن (Woody Allen)
• بازیگران: واکین فینیکس، پارکر پوزی، اما استون، جیمی بلاکلی

یک معلم میانسال گرفتار روزمرگی‌های زندگی و بحران وجودی خود شده است. او با اینکه خود فلسفه درس می‌دهد و در رشته تحصیلی‌اش بسیار موفق است، در زندگی شخصی‌اش انگیزه و امیدش را از دست داده است. تا اینکه این معلم با بازی واکین فینیکس (Joaquin Phoenix) با یکی از دانشجوهایش آشنا می‌شود. مرد تصمیم می‌گیرد قواعد اخلاقی زندگی را کنار بگذارد و با این کار روز به روز حالش بهتر می‌شود.

وودی آلن (Woody Allen) نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی فلسفی Irrational Man یا «مرد غیرمنطقی» برای مخاطبانش این سوال را مطرح می‌کند که قواعد تا چه میزان بر کیفیت زندگی در جامعه تأثیرگذارند و اهمیت دارند؟ اگر دوست دارید تماشای بهترین فیلم های فلسفی جهان را با یک درام فلسفی ملایم آغاز کنید، قبل از هرکار برای دانلود مرد غیرمنطقی اقدام کنید.

28. فیلم سینمایی من به پایان دادن به اوضاع فکر می‌کنم (I’m Thinking of Ending Things) | بهترین فیلم های فلسفی

• سال ساخت: 2020
• ژانر: روانشناختی، تریلر، سوررئال
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی‌: 6.6
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: چارلی کافمن (Charlie Kaufman)
• بازیگران: جس پلمونس، جسی باکلی، تونی کولت، دیوید تیولیس

تو این فکرم تمومش کنم یکی از فیلم های مفهومی روانشناختی، تریلر و سوررئال آمریکایی است. این عنوان از فیلم های فلسفی جدید شاهکار دیگری از چارلی کافمن است که پیش از این یکی دیگر از فیلم‌های فلسفی‌اش را به شما معرفی کردیم. داستان این فیلم درباره زن جوانی است که به همراه دوست‌پسرش به دیدن خانواده او می‌رود. به‌خاطر کولاک و وضعیت آب‌وهوایی آن‌ها مجبورند در آن خانه بمانند و هرچه بیشتر از اقامتشان می‌گذرد، زن جوان به هویت خود شک می‌کند و دانسته‌هایش درباره رابطه‌اش، خودش و حتی جهان را زیر سوال می‌برد. پیشنهاد می‌کنیم دانلود فیلم مفهومی جدید تو این فکرم تمومش کنم را از دست ندهید.

فیلم I’m Thinking of Ending Things درواقع اقتباسی از رمانی با همین نام و به قلم ایان رید (Iain Reid) است. چارلی کافمن علاوه بر کارگردان، فیلمنامه‌نویس این اثر نیز بوده. من به پایان دادن به اوضاع فکر می‌کنم، یکی از فیلم های مفهومی سینما، با نظرات مثبت منتقدین نیز مواجه شد. 82 درصد از 262 نقد این فیلم در سایت راتن تومیتوز مثبت بودند.

29. فیلم اعتیاد (The Addiction)

• سال ساخت: 1995
• ژانر: درام، ترسناک
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 6.4/10
• کشور ساخت: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: آبل فررا (Abel Ferrara)
• بازیگران: لیلی تیلور، کریستوفر واکن، آنابلا شورا، ادی فالکو

برترین فیلم سینمایی فلسفی اعتیاد آخرین عنوانی است که در این لیست به معرفی آن می‌پردازیم‌. فیلم به صورت سیاه و سفید فیلم‌برداری شده و به فلسفه جهان از دیدگاه یک دانشجوی فلسفه می‌پردازد. داستان فیلم درباره یک فارغ‌التحصیل فلسفه به نام کاتلین است که در نیویورک اقامت دارد. او طی اتفاقاتی به صورت آگاهانه تبدیل به خون‌ آشام می‌شود. کاتلین عقاید جالبی درباره انسان‌ها، علم فلسفه و چگونگی جهان دارد که جالب تماشا است.

30. فیلم نویز سفید (White Noise)

• سال ساخت: 2022
• ژانر: کمدی ابزردویست، درام
• امتیاز آی‌ام‌دی‌بی: 5.7
• کشور ساخت: انگلستان
• زبان: انگلیسی
• کارگردان: نوآ بامباک
• بازیگران: آدام درایور، گرتا گریگ، دان چیدل

در فهرست فیلم های فلسفی که باید دید، نام نویز سفید نیز به چشم می‌خورد. این فیلم درام ابزوردیست داستان جک گلدنی را به تصویر می‌کشد. او رشته مطالعات هیتلر را در دانشگاه تدریس می‌کند اما تقریبا هیچ چیزی از زبان آلمانی نمی‌داند. یکی از همکاران جک از او می‌خواهد که در راه‌اندازی رشته مطالعات الویس پرسلی به او کمک کند و جک هم قبول می‌کند. اما زندگی آرام و ساده او با یک حادثه ناگوار برای همیشه دستخوش تغییر می‌شود. او طی ماجرایی در معرض گازهای سمی قرار می‌گیرد و این باور که به زودی از دنیا می‌رود، روی تصمیمات و اعمال او تأثیر شگفتی می‌گذارد. پیشنهاد می‌کنیم تماشای نویز سفید، از بهترین فیلم های فلسفی جهان، را از دست ندهید.

کلام آخر

فیلم های مفهومی و فلسفی از آن دست فیلم‌ها هستند که حتی بعد از تمام شدن‌شان در ذهن بیننده ادامه می‌یابند. تاویل‌پذیری این فیلم‌ها باعث شده که طرفداران خاص خودشان را داشته باشند. در این مقاله به معرفی 30 عنوان از بهترین فیلم های مفهومی سینما پرداختیم. به نظر شما بهترین فیلم های فلسفی کدام عناوین بالا هستند؟ تماشای کدام فیلم های فلسفی ایرانی را به دوستانتان در پلازا پیشنهاد می‌کنید؟ آیا در میان فیلم های فلسفی 2022، اثر در خورد توجهی دیده‌اید؟ فکر می‌کنید از میان فیلم های فلسفی ۲۰۲۳، کدام عنوان باید در این فهرست قرار بگیرد؟ شما می‌توانید در پایین همین صفحه نظرات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.