یبوست در کودکان یکی از مشکلات آزار دهنده ای است که باعث نگرانی شدید والدین می شود. اگر کودکی کمتر از دو بار در هفته مدفوع کند، یعنی به این وضعیت دچار شده است. چنانچه رژیم غذایی کودکان فیبر کافی نداشته باشد و بدن شان بی آب یا دهیدراته شود، مشکلات دفع نیز برای آن ها به وجود می آید. بهتر است برای درمان این وضعیت تغییراتی در تغذیه و سبک زندگی کودکان ایجاد گردد. با این حال در صورت نیاز و جدی شدن این مشکل باید به متخصص اطفال مراجعه کنید. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا به بررسی دلایل، علائم و راه های جلوگیری از یبوست کودکان بپردازیم.
با یبوست در کودکان آشنا شوید!
یبوست یکی از مشکلات بسیار شایع در کودکان است. برای بسیاری از کودکان یبوست به معنای مشکل در دفع، دفع مدفوع سخت و یا دفع کمتر از حد معمول است. در مواردی که بیماری یا مشکل خاصی باعث ایجاد یبوست نشده باشد، یبوست ایدیوپاتیک (غیر مرتبط با هرگونه بیماری) به وجود آمده است. تشخیص سریع یبوست کودکان برای جلوگیری از تبدیل شدن آن به یک مشکل طولانی مدت بسیار حائز اهمیت است. یبوست در اصطلاح عامیانه به کار نکردن شکم گفته می شود. در حقیقت کودکانی که مشکل یبوست دارند کمتر از ۲ بار در هفته مرفوع دارند و به اصطلاح شکم آن ها خوب کار نمی کند. هنگامی هم که دفع مدفوع صورت می گیرد، مدفوع آن ها خشک، کوچک، سفت، سخت یا دردناک است.
بر خلاف بزرگسالان معمولا کودکان نمی دانند چه اتفاقی می افتد و بسته به سن شان نمی توانند به طور دقیق علائم خود را بیان کنند. به همین خاطر اگر فکر می کنید شکم کودک تان به خوبی کار نمی کند و یا در دفع مدفوع مشکل دارد، نسبت به آن بی توجه نباشید. در این موارد مراجعه به متخصص کودکان ضروری است و می تواند از مشکلات سلامتی در آینده جلوگیری کند. البته ممکن است کودک شما مدتی پیش از آن که شما متوجه شوید، یبوست داشته باشد. تشخیص یبوست و پی بردن به این مشکل، در کودکان کمتر از ۲ سال دشوارتر است.
اصلی ترین علائم یبوست در کودکان
دفعات دفع مدفوع می تواند از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد. به همین خاطر از فعالیت طبیعی روده کودک خود به عنوان پایه استفاده کنید. اگر کودک شما معمولا یک بار در روز دفع مدفوع دارد و چند روز از آخرین مدفوع او می گذرد، همین مسئله می تواند نشانه یبوست باشد. به صورت کلی علائم یبوست در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مدفوع آن ها سفت و بزرگ است و به راحتی عبور نمی کند.
- دفع با درد و فشار زیادی همراه است.
- حجم مدفوع شان زیاد است و حالت خشکی دارند.
- در یک هفته گذشته کمتر از ۳ بار دفع داشته است.
- مدفوع آن ها شبیه به فضولات خرگوش یا گلوله های کوچک است.
- به دلیل سفتی یا بزرگی مدفوع در حین یا بعد از فرایند دفع خونریزی اتفاق می افتد.
- احساس شکم درد دارند که بعد از دفع مدفوع برطرف می شود.
- نفخ یا تورم شکم.
- کاهش اشتهای کودک.
یبوست مزمن می تواند باعث گیر کردن مدفوع شود. این بدان معناست که مدفوع بسیار بزرگ در قسمت تحتانی روده و درست بالای مقعد، در قسمتی به نام رکتوم گیر می کند. ممکن است این موضوع باعث شود کودک به طور مرتب شلوار خود را با مدفوع نرم یا مخاط آغشته به مدفوع کثیف کند. معمولا والدین این حالت را با اسهال اشتباه می گیرند.
در نوزادان به دلیل این که بیان احساسات برای آن ها دشوارتر است، احتمال دارد علائمی مانند موارد زیر وجود داشته باشد:
- گریه در زمان دفع مدفوع.
- نشانه هایی برای مخالفت با دفع مدفوع مانند دویدن به اطراف، گریه کردن، کوبیدن پاها بر روی زمین و امتناع از نشستن روی توالت.
آشنایی با انواع یبوست در کودکان
به صورت کلی ۳ نوع یبوست در کودکان شایع است:
- یبوست با دفع کند: این مشکل به دلیل اختلالات معطوف به حرکت غذا در روده ها به وجود می آید.
- یبوست با دفع طبیعی: این مشکل ناشی از اختلالات ماهیچه ها و اعصابی است که حرکات روده را کنترل می کنند.
- یبوست ناشی از اختلال عملکرد کف لگن: این مسئله به دلیل ضعف و اختلال ماهیچه های حوالی مقعد و دهانه راست روده است.
یبوست طولانی مدت در کودکان
اگرچه امکان بروز یبوست طولانی مدت در کودکان وجود دارد، اما به طور معمول یبوست در کودکان جدی نیست و بروز آن به دلایل مختلف طبیعی است. با این حال اگر یبوست بیشتر از ۲ هفته طول بکشد و با علائمی مانند تب همراه باشد، می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد که نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است.
مهم ترین دلایل یبوست در کودکان چیست؟
به طور معمول یبوست زمانی اتفاق می افتد که مدفوع بسیار آهسته از مجرای روده عبور کند. در این حالت مدفوع بسیار خشک و سفت می شود. به صورت کلی دلیل واحد و مشخصی برای یبوست در نوزادان و کودکان وجود ندارد. با این حال عوامل زیادی می توانند در یبوست کودکان نقش داشته باشند که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. رژیم غذایی
در حقیقت رژیم غذایی تأثیر زیادی در عملکرد دستگاه گوارش دارد. یکی از چیزهایی که به حرکات روده کمک می کند، فیبر است. فیبر در سبزیجات و بسیاری از میوه ها وجود دارد. به همین خاطر می بایست مطمئن شوید که کودک شما به اندازه کافی میوه و سزیجات مصرف می کند. مصرف بیش از حد غذاهای چرب و کم فیبر می تواند باعث یبوست شود. برخی از این غذاها عبارتند از:
- فست فودها
- نوشابه
- غذاهای ناسالم
به صورت کلی عدم وجود مقدار کافی میوه و سبزیجات سرشار از مایعات یا فیبر در رژیم غذایی کودک می تواند باعث یبوست شود. یکی از رایج ترین دلایل یبوست در کودکان، زمانی است که کودک از رژیم غذایی کاملا مایع به سمت رژیم غذایی شامل غذاهای جامد می رود.
۲. سابقه خانوادگی
کودکانی که اعضای خانواده آن ها یبوست را تجربه کرده اند، بیشتر احتمال دارد به یبوست مبتلا شوند. این مسئله می تواند به خاطر عوامل ژنتیکی یا محیطی مشترک باشد.
۳. شربت زینک سولفات
به طور کلی شربت زینک سولفات باعث بروز یبوست در کودکان نمی شود. اما مصرف بیش از حد روی می تواند در جذب بسیاری از مواد مغذی مانند آهن و مس که برای حفظ نظم روده مهم هستند، اختلال ایجاد کند و همین مسئله باعث یبوست در کودکان خواهد شد.
۴. عدم نوشیدن آب کافی و سایر مایعات
هنگامی که غذای نوزاد از شیر مادر به شیر خشک تغییر می کند و یا زمانی که شروع به خوردن غذاهای جامد می کند و هم چنین هنگامی که کودک به اندازه کافی آب ننوشد، احتمال این که به یبوست مبتلا شود، زیاد است.
۵. عفونت روده
گاهی اوقات یبوست کودکان در نتیجه یک مشکل یا عفونت گوارشی به وجود می آید. به خاطر ابتلای کودک به عفونت روده ممکن است کودک به یبوست شدید مبتلا شود. به طور معمول در این شرایط در کنار یبوست برخی علائم مانند تهوع، استفراغ، لرز، تب، گرفتگی عضلات و … مشاهده می شود.
۶. مسائل عاطفی
گاهی کودکان تمایلی به استفاده از توالت در مکان های عمومی ندارند و از دفع مدفوع جلوگیری می کنند. آموزش استفاده از توالت در سنین بسیار پایین به منظور مستقل شدن آن ها می تواند برای آن ها سخت باشد و به خودداری از دفع به موقع مدفوع منجر شود. کودکانی که با خانواده خود بحث دارند، ممکن است از روی لجبازی از دفع به موقع مدفوع خودداری کنند. کودکانی که به خاطر مدرسه یا رفتار خانواده، دوستان و اطرافیان استرس زیادی دارند هم ممکن است از دفع مدفوع جلوگیری کنند و احتمال ابتلا به یبوست در آن ها بسیار بیشتر است.
۷. ورزش نکردن
طبیعی است کودکانی که نیمی از روز را مشغول تماشای تلویزیون هستند و بازی های ویدیویی انجام می دهند، به اندازه کافی ورزش نخواهند کرد. در حقیقت ورزش به حرکت غذای هضم شده در روده کمک می کند. به بیان دیگر ورزش و فعالیت بدنی عملکرد ماهیچه هایی که مسئول حرکت روده هستند را بهبود می بخشد. بر همین اساس عدم ورزش و نداشتن تحرک کافی می تواند به یبوست در کودکان منجر شود.
۸. مشکلات پزشکی یا بیماری زمینه ای
یبوست به ندرت پیش می آید که ناشی از یک مشکل فیزیکی بزرگ باشد. این مشکلات فیزیکی شامل موارد زیر هستند:
- اختلالات سیستم عصبی، مانند فلج مغزی.
- مشکلات دستگاه گوارشی ماننده راست روده، روده یا مقعد.
- مشکلات غدد درون ریز مانند کم کاری تیروئید.
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی، مکمل های آهن و مسکن هایی مانند کدئین.
۹. مصرف شیر گاو
بسیاری از کودکان توانایی تحمل پروتئین موجود در شیر گاو را ندارند و دچار یبوست می شوند. به منظور درمان این وضعیت، بهتر است از شیر گاو برای مصرف کودکان استفاده نشود. در این شرایط مصرف شیر سویا می تواند جایگزین مناسبی برای درمان یبوست و جلوگیری از یبوست در کودکان باشد.
۱۰. تغییر در برنامه روزانه
هر تغییری در برنامه زندگی روزمره کودک مانند هوای گرم، مسافرت یا استرس می تواند عملکرد روده را تحت تأثیر قرار دهد. هم چنین کودکان زمانی که برای اولین بار به مدرسه می روند، دچار یبوست خواهند شد.
تشخیص یبوست در کودکان چگونه است؟
به صورت کلی پدر و مادر نخستین کسانی هستند که متوجه یبوست در کودک خود می شوند. شما می بایست به روند دفع مدفوع در فرزند خود دقت کنید و اگر متوجه تغییری در آن شدید، باید به دنبال علت باشید. خوشبخاته تشخیص یبوست و جلوگیری از یبوست در کودکان امکان پذیر است. پزشک کودکان از شما سؤالاتی در مورد بیماری های قبلی فرزندتان خواهد پرسید. او هم چنین در خصوص رژیم غذایی و الگوهای فعالیت بدنی فرزندتان سؤالاتی را مطرح می کند. سپس به منظور بررسی ناهنجاری یا وجود مدفوع نهفته، نسبت به انجام معاینه فیزیکی مقعدی اقدام می کند.
مدفوع یافت شده در رکتوم ممکن است برای وجود خون، آزمایش شود. به طور معمول آزمایش های گسترده تر به منظور تشخیص شدیدترین موارد یبوست در نظر گرفته می شوند. به خاطر داشته باشید وجود خون در مدفوع بسیار خطرناک است. در صورت لزوم آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:
۱. تصویربرداری اشعه ایکس شکمی
این آزمایش استاندارد به پزشک اجازه می دهد وجود هر گونه انسدادی را در شکم کودک تشخیص دهد.
۲. باریم تنقیه اشعه ایکس
در این روش پوشش روده با رنگ کنتراست پوشانده می شود تا کولون، رکتوم و گاهی قسمتی از روده کوچک به وضوح در عکس رادیوگرافی مشاهده شود.
۳. بیوپسی رکتوم
در این آزمایش نمونه کوچکی از بافت پوششی راست روده گرفته می شود تا ببیند آیا سلول های عصبی طبیعی هستند یا خیر.
۴. مانومتری آنورکتال یا تست تحرک
در این آزمایش، لوله ای نازک به نام کاتتر در مقعد قرار داده می شود تا هماهنگی ماهیچه هایی را که کودک برای دفع مدفوع استفاده می کند، اندازه گیری کنند.
۵. مطالعه ترانزیت یا مطالعه نشانگر
در این آزمایش، کودک کپسولی حاوی نشانگرهایی را می بلعد که در اشعه ایکس نشان داده می شود. هم چنین پزشک نحوه حرکت نشانگرها در دستگاه گوارش کودک را تجزیه و تحلیل خواهد کرد.
۶. آزمایش خون
گاهی اوقات انجام آزمایش های خون مانند پانل تیروئید ضروری است.
نگاهی به راه های جلوگیری از یبوست کودکان
به صورت کلی راه های جلوگیری از یبوست کودکان به دو دسته روش های خانگی و دارویی تقسیم می شود.
روش های خانگی درمان یبوست کودکان
به منظور جلوگیری از یبوست کودکان در خانه می توانید از روش های زیر کمک بگیرید:
ورزش
بهتر است بدانید انجام ورزش و فعالیت بدنی باعث تحریک روده کودک می شود. البته از آن جایی که نوزادان هنوز راه رفتن را شروع نکرده اند، بهتر است والدین با حرکات ورزشی به حرکات روده کودک کمک کنند. والدین می توانند به آرامی پاهای کودک را در حالی که به پشت دراز کشیده است، به حالت دوچرخه حرکت دهند. انجام این کار می تواند به درمان یبوست نوزاد و عملکرد بهتر روده ها کمک کند.
تغییر در رژیم غذایی
ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی کودک می تواند در جلوگیری از یبوست کودکان مؤثر باشد. البته این تغییرات با توجه به سن و رژیم غذایی کودک متفاوت است. مادران در زمان شیر دادن به نوزاد می توانند برخی مواد غذایی مانند لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنند. هم چنین ممکن است تغییرات رژیم غذایی نوعی آزمون و خطا باشد و نتیجه دهی آن مدتی طول بکشد. حتی امکان دارد تغییر در رژیم غذایی تأثیری بر یبوست کودک نداشته باشد.
برای نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند، امکان دارد والدین بخواهند نوع دیگری از شیر خشک را امتحان کنند. اگر کودک غذاهای جامد می خورد، بهتر است والدین غذاهایی را انتخاب کنند که منبع غنی فیبر باشند. انتخاب های غذایی مناسب برای کودکان مبتلا به یبوست عبارتند از:
- کلم بروکلی
- سیب بدون پوست
- گلابی
- آلو
- هلو
- زیتون
- غلات کامل مانند نان، بلغور جو دو سر و پاستای سبوس دار
حمام آب گرم
استفاده از حمام آب گرم می تواند عضلات شکم کودک را شل کرده و به او در دفع راحت تر مدفوع کمک کند. این کار می تواند بسیاری از ناراحتی های مربوط به یبوست را تسکین دهد.
ماساژ شکم
- روش های متعددی برای ماساژ شکم نوزاد جهت رفع یبوست وجود دارد که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر هستند:
- به کمک نوک انگشت، حرکات دایره ای بر روی شکم نوزاد در جهت عقربه های ساعت انجام دهید.
- زانوها و پاهای کودک را کنار یکدیگر قرار دهید و به آرامی پاها را به داخل شکم فشار دهید.
- زانوها و پاهای کودک را کنار یکدیگر قرار دهید و به آرامی حرکت دوچرخه را با پاهای کودک تکرار کنید.
- نوازش از قفسه سینه به سمت پایین و کنار ناف با لبه انگشت.
استفاده از ملین ها و روان کننده ها
استفاده از روان کننده ها طبق دستور پزشک برای جلوگیری از یبوست کودکان منعی ندارد و روده را تنبل یا کودک را وابسته به داروها نخواهد کرد. در حقیقت ملین های گیاهی مانند روغن زیتون یا روغن کرچک باعث خالی شدن روده ها و نرم شدن مدفوع می شود. این درمان باید برای یک دوره تحت نظر پزشک انجام شود تا کودک بر نگرانی خود از دفع مدفوع غلبه کند. بی اختیاری مدفوع می تواند در نتیجه یبوست باشد و با اسهال اشتباه گرفته شود. بنابراین والدین نباید در این زمان ملین های تجویز شده را کاهش داده یا قطع کنند. چرا که این کار یبوست را بدتر می کند.
اندازه گیری دمای مقعد
اندازه گیری دمای مقعد کودک با استفاده از یک دماسنج روغنی و تمیز می تواند به دفع مدفوع کمک کند. لازم به ذکر است استفاده مداوم از این روش به هیچ عنوان توصیه نمی شود؛ زیرا باعث شدیدتر شدن یبوست می شود. هم چنین ممکن است کودک شما تمایلی به دفع مدفوع نداشته باشد و یا حتی اجابت مزاج را با خشم مرتبط بداند. همین موضوعات باعث می شود که کودک در طول این فرایند اذیت شود یا به شدت گریه کند. پیش از انجام این روش باید با پزشک کودک مشورت کنید.
آبرسانی به بدن
به طور معمول شیرخواران نیاز به مایعات مکمل ندارند. چرا که آب بدن خود را از شیر مادر یا شیر خشک تأمین می کنند. اما کودکانی که یبوست دارند، ممکن است به میزان بیشتری آب در طول روز نیاز داشته باشند. گاهی متخصصان اطفال توصیه می کنند برای نوزادان سنین بالای ۲ تا ۴ ماهگی که دچار یبوست هستند، مقدار کمی آب یا گاهی آبمیوه به رژیم غذایی کودک اضافه شود. با این وجود والدین نباید برای اولین بار بدون مشورت با پزشک اطفال به نوزاد خود آبمیوه بدهند.
اصلاح برنامه غذایی و فعالیتی کودک
توصیه می شود مصرف غذاهای یبوست آور مانند پنیر و شیر را کاهش دهید. در صورت امکان فرزندتان را به دویدن یا پیاده روی دعوت کنید. انجام فعالیت های بدنی منظم می تواند به بهبود حرکات روده کمک کند. مهم این است که در هر شرایطی همراه کودک باشید و او را سرزنش یا طرد نکنید.
کمک به آرامش کودک در توالت رفتن
شایع ترین دلیل عدم تمایل به عمل دفع، درد یا ترس از درد هنگام عبور از حرکت مدفوع است که می تواند به ایجاد چرخه ای از خودداری و متعاقب آن دفع مدفوع سفت منجر شود. برای غلبه بر این مشکل، کودک را به نشستن منظم بر روی توالت، سه بار در روز و هر بار به مدت ۳ تا ۵ دقیقه تشویق کنید. بهترین زمان برای انجام این کار، نیم ساعت تا یک ساعت بعد از صبحانه است. هم چنین اطمینان حاصل کنید که پاهای کودک در جای راحت و مناسبی قرار گرفته باشد. باسن خم شود و برآمدگی شکم به داخل کشیده شود. در تمام این موارد کودک خود را تشویق کنید.
درمان های دارویی یبوست کودکان
طبق دستورالعمل های مؤسسه ملی بهداشت و مراقبت عالی آمریکا در سال ۲۰۲۰، مداخلات غذایی نباید به تنهایی به عنوان اولین خط درمان یبوست کودکان مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به شرایط، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
مکمل های فیبر بدون نسخه یا نرم کننده های مدفوع
چنانچه کودک به اندازه کافی در رژیم غذایی خود فیبر دریافت نمی کند، افزودن یک مکمل فیبر بدون نسخه مانند سیتروسل یا متاموسیل می تواند کمک کننده باشد. با این حال توصیه می شود کودک روزانه حداقل ۳۲ اونس (در حدود ۱ لیتر) آب بنوشد تا داروها به خوبی عمل کنند.
ملین یا تنقیه
اگر تجمع مواد مدفوع باعث انسداد روده شود، ممکن است پزشک اطفال یک ملین یا تنقیه مانند پلی اتیلن یا روغن های معدنی را برای کمک به رفع انسداد تجویز کند. هیچ گاه بدون دستور پزشک و آگاهی از دوز مناسب، به کودک ملین یا تنقیه ندهید.
شیاف گلیسیرین
شیاف گلیسیرین می تواند به نرم کردن مدفوع در کودکانی که نمی توانند قرص بخورند، کمک کند.
سایر درمان های پزشکی
گاهی اوقات یبوست کودک آن چنان شدید است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد تا تنقیه قوی تری به او داده شود که روده اش را پاکسازی کند. در برخی موارد ممکن است طب سوزنی تجویز شود. طب سوزنی وارد کردن و دستکاری سوزن های ظریف در قسمت های مختلف بدن را شامل می شود. چنانچه کودک درد شکمی مرتبط با یبوست داشته باشد، این درمان تا حدود زیادی می تواند کمک کننده باشد.
چه روش هایی برای پیشگیری از یبوست کودکان وجود دارد؟
روش های زیر به منظور جلوگیری از یبوست کودکان پیشنهاد می شود:
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر برای جلوگیری از یبوست کودکان: یک رژیم غذایی غنی از فیبر مانند سبزیجات، میوه ها، غلات، حبوبات و نان های سبوس دار می تواند به سیستم گوارش کودکان کمک کند تا مدفوع نرم و حجیمی داشته باشد. میزان توصیه شده فیبر رژیمی، ۱۴ گرم به ازای هر ۱۰۰۰ کالری در رژیم غذایی کودک است. از دیگر روش های پیشگیری از یبوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کودک خود را به نوشیدن مایعات فراوان تشویق کنید.
- در صورت امکان یک زیرپایی تهیه کنید تا کودک به راحتی روی توالت بنشیند.
- فعالیت بدنی منظم به تحریک عملکرد طبیعی روده کمک می کند.
- کودکی که لباس خود را کثیف کرده است، به هیچ عنوان تنبیه نکنید.
- به کودک خود یادآوری کنید که به ندای طبیعت توجه کند. برخی کودکان آن قدر سرگرم بازی می شوند که نیاز آن ها به اجابت مزاج نادیده گرفته می شود. اگر چنین تأخیرهایی اتفاق بیفتد، می تواند منجر به یبوست شود.
- در هر شرایطی حامی کودک خود باشید. به تلاش های فرزندتان پاداش دهید، نه به نتیجه کار! به منظور حرکت دادن روده جوایز کوچکی برای بچه ها در نظر بگیرید. جوایز احتمالی می تواند شامل کتاب، برچسب و یا بازی خاصی باشد که تنها بعد از اجابت مزاج می توانید به او بدهید.
چه زمانی باید به متخصص کودکان مراجعه کرد؟
به صورت کلی یبوست در کودکان مشکل چندان جدی نیست. با این حال یبوست مزمن می تواند منجر به عوارض شود و یا نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. اگر کودک یک یا دو بار در روز بدون هیچ گونه درد و ناراحتی اجابت مزاج داشته باشد، به این معنا است که اجابت مزاج او طبیعی است. اما اگر یبوست بیشتر از دو هفته طول بکشد یا همراه با علائم زیر باشد، بهتر است کودک را نزد پزشک ببرید:
- تب
- خون در مدفوع
- غذا نخوردن
- کاهش وزن
- ورم شکم
- درد در زمان اجابت مزاج
- بیرون زدگی بخشی از روده از مقعد
- نفخ طولانی مدت
روش های جلوگیری از یبوست کودکان و درمان آن بسته به علت یبوست می تواند متفاوت باشد. کم تحرکی، عدم نوشیدن آب کافی، مصرف غذاهای فاقد فیبر و برخی علل روانی می تواند از جمله عوامل یبوست در کودکان باشد. درمان های خانگی مانند مصرف فیبر فراوان، نوشیدن آب و آبمیوه های طبیعی مانند آب آلو یا آب سیب، اندازه گیری دمای مقعد و درمان های دارویی مانند استفاده از شیاف گلیسیرین، ملین ها و روان کننده ها و تنقیه در جلوگیری از یبوست کودکان مؤثر هستند. با این حال مهم ترین مسئله همدلی و همراهی با کودک و تشویق او در زمان تلاش برای انجام عمل دفع می باشد.
امیدوارم از مطالعه این مقاله نهایت استفاده را برده باشید. پیشنهاد می کنیم مقالات دلیل یبوست نوزاد، غذای یبوست کودک، درمان یبوست با ورزش، درمان خانگی یبوست و درمان طبیعی یبوست را نیز مطالعه نمایید.
