نام پیامبر اسلام بر کتیبه های فارسی پاکستان دیده می شود

نام پیامبر اسلام بر کتیبه های فارسی پاکستان دیده می شود


منبع: همگردی

2

1402/6/26

15:08


ایسنا/ براساس آخرین گزارشات منتشر شده، نام پیامبر اسلام بر کتیبه های فارسی پاکستان دیده می شود.

مرتضی رضوانفر، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی درباره کتیبه هایی که با این محتوا شناسایی شده، اظهار کرد: تعداد بیشماری از این کتیبه ها با محتوای اشعار فارسی و در ستایش نام و مقام حضرت محمد (ص) در آثار مذهبی و تاریخی پاکستان وجود دارد. این کتیبه ها از گذشته و حتی تا دوران معاصر قدمت دارند و از خصوصیات مهم این مزار و کتیبه ها، همین معاصر بودن آنهاست که نشان از این دارد که هنوز زبان فارسی به عنوان زبان عرفان، حکمت و ادب در کشور دوست، پاکستان استفاده می شود.

این پژوهشگر در ادامه چند نمونه از این کتیبه ها را معرفی و تشریح کرد:

بر دیوارهای مسجد ولی محمد واقع در شهر ملتان پاکستان اشعار تعدادی از شعرای پارسی گو، از عبدالرحمن جامی تا اقبال لاهوری در ثنای پیامبر اکرم (ص) نقش بسته است. این شاهکار هنری در سال 1757 میلادی توسط نواب علی محمدخان خاوانی، والی ملتان ساخته شده و مملو از نقاشی، خوشنویسی، کاشی کاری، تزئینات سنگ، گچ، چوب و شیشه است.

مسجد ولی محمد چندین بار از دست مسلمانان خارج اما نهایتا در سال 1852 میلادی بار دیگر به مسلمانان سپرده شد. برخی وقایع شهر و این بنای تاریخی، در قالب اشعار فارسی بر دیوارهای مسجد نقش بسته است.

کتیبه مسجد ولی محمد

کتیبه مسجد ولی محمد

نمونه دیگر از کتیبه هایی که در وصف حضرت محمد (ص) نوشته شده است، شعر سعدی و جامی بر مزار مهر علیشاه و معین الدین گیلانی در اسلام آباد پاکستان است.

خاندان معین الدین گیلانی (1920- 1997 میلادی) شامل پدربزرگ (مهر علیشاه)، پدر (محی الدین)، برادر (عبدالحق) و فرزندان ( نصیرالدین، جلال الدین، حسام الدین) همه دستی بر شعر داشتند و به چند زبان خصوصا فارسی اشعاری سروده اند، خود نیز تخلص مشتاق را برگزیده بود. مزار او که در فضایی کنار مزار مهر علیشاه گیلانی و خانواده قرار دارد، دارای عبارات و اشعار زیادی به فارسی است.

نمونه ای از اشعار معین الدین گیلانی:

ذات حق چون قابل حمد و ثناست

پس محمد گفتن او را هم رواست

نیست کثرت را بجز وحدت نشان

اندرین کثرت ببین وحدت نهان

بشنو از من ای برادر یک خبر

باش مشتاقش که یابی زودتر

کتیبه آرامگاه سخی سلطان

کتیبه آرامگاه سخی سلطان

شعری هم در وصف پیامبر اکرم (ص) بر مقبره عارف ایرانی در ملتان پاکستان نوشته شده است. سخی سلطان علی اکبر شاه شمسی از نوادگان شاه شمس سبزواری عارف ایرانی است که در ملتان پاکستان به خاک سپرده شده است.

بنای بسیار زیبای مقبره به سبک مقبره های دوره تغلق شاهیان، در سه طبقه با زیربنایی هشت ضلعی، برجک های مخروطی شکل و گنبدی زیبا در سال 993 قمری بنا شده است. داخل مقبره بسیار پرنقش و نگار است و دیوارها با گچبری ها و نقوش اسلیمی که برخی بسیار موقر و نادر است، پوشیده شد. نمای بیرونی این بنای آجری با کاشی های فیروزه ای حاوی اشعاری از ابوسعید ابوالخیر، حافظ، مولوی و چند شاعر محلی تزئین شده است.

متن کتیبه نمای بیرونی ابیاتی منسوب به مولوی است که نغمه پردازان در کشورهای ایران، پاکستان، هندوستان، افغانستان و تاجیکستان هر ساله آن را در ستایش حضرت رسول (ص) می خوانند:

ای دسته گل مرحبا

با بوی ریحان آمدی

جان همه عالم تویی

کز عالم جان آمدی

ای شمس تبریزی لقا

می خوان تو نعت مصطفی

زیرا که در بستان سرا

مرغ خوش الحان آمدی

چلچراغ مسجد و آرامگاه مهر علیشاه گیلانی

چلچراغ مسجد و آرامگاه مهر علیشاه گیلانی

در ادامه، تصویر چند کتیبه دیگر از بناهای تاریخی پاکستان و در وصف پیامبر اکرم (ص) آورده شده است:

مسجد و آرامگاهی در لاهور

مسجد و آرامگاهی در لاهور

مسجد دانشگاه ایتچیسن، لاهور

مسجد دانشگاه ایتچیسن، لاهور

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو