اهمیت سقف وافل در معماری یونان تا ایران

در هر یک از بخش های تاریخ کشور ما و تمدن های سر تا سر جهان، از انواع سازه ها در ساختمان سازی استفاده شده است. بقایای آن ها را در بخش هایی از ساختمان های تاریخی جهان مشاهده می کنید. استفاده از سقف وافل نیز هم در کشور ما و هم در یونان رایج بوده و تاریخچه ای دیرینه دارد. در گذشته این سازه های مشبک با ساختار چوبی و با استفاده از الوار ساخته می شدند. ساختار آن ها در دنیای ساخت و ساز امروزی متفاوت شده است. معماران دوران باستان از 2 هزار و پانصد سال پیش تا به امروز از این سازه های سقفی استفاده کرده اند.

استفاده از سقف وافل در آکروپلیس یونان

سقف وافل در سازه های سقفی آکروپلیس یونان مشاهده می شود. این سازه ها در این بنای تاریخی دیرینه زیبایی وصف ناپذیری به وجود آورده اند. به همین خاطر این سازه ها در دنیای معماری همواره جایگاه خود را حفظ کرده اند. بخش هایی از سقف آکروپلیس یونان همچنان باقی مانده و زیبایی اولیه خود را حفظ کرده است. این سقف وافل مشابه با سقف های وافل امروزی است. اما تفاوت هایی در برخی از اجزای در آن مشاهده می شود.

به جز سقف آکروپلیس در نقاشی های لئورناردو داوینچی نیز رد پایی از این سازه های سقفی مشاهده می شود. این سازه ها در بناهای بزرگ و وسیع با دهانه های بزرگ در دوران باستان به کار رفته اند. ایده اولیه ساخت این سازه ها نیز از بناهای قدیمی به جا مانده گرفته شده است.

استفاده از سقف وافل در ایران باستان

سقف وافل در برخی از بناهای ایران باستان نیز مشاهده می شود. رد پای این سازه ها در بناهایی مانند تخت جمشید در ایران مشاهده می شود. ساختار این سازه ها کمی مشابه با سقف های وافلی کنونی است. با این تفاوت که اجزا و متریال به کار رفته در آن ها با سازه های سقف وافل امروزی متفاوت است. سازه های سقف وافل در تخت جمشید اغلب به صورت دو طرفه طراحی شده اند. تخصصی بودن ساخت و احداث این سازه ها نشان از معماری گسترده ایران در هزاران سال پیش دارد. در ساخت سقف وافل بناهای تاریخی ایرانی از سبک سقف وافل استفاده شده است.

ورود دوباره سقف وافل به عرصه های ساخت و ساز

در قرن 19 میلادی سقف های وافل برای دومین بار وارد عرصه ساخت و ساز شده و جایگاه گذشته خود را به دست آوردند. این سازه ها با مزایای قابل توجهی شناخته می شوند و پس از انقلاب صنعتی با شهرت بالایی رو به رو شدند. ساختار این سازه ها هم از نظر زیبایی شناسی توجه کارشناسان این حوزه را جلب کردند و هم استحکام آن ها مورد تایید بود. با استفاده از آن ها میزان استفاده از تجهیزات اولیه برای ساختمان سازی به شدت کاهش می یابد.

ایده اولیه استفاده مجدد از این سقف ها مربوط به زمانی است که افراد با کمبود تجهیزات و مصالح ساختمانی رو به رو شدند. از آن جا که در ساختار این سقف ها از میزان مصالح کمتری استفاده می شد، به عنوان بهترین جایگزین برای سازه های سقفی قدیمی معرفی شدند. به علاوه با استفاده از این سازه ها احداث و راه اندازی هر بنایی با دهانه های بزرگ نیز میسر خواهد بود. رعایت ویژگی های امنیتی در ساخت و راه اندازی این سقف ها نیز از دلایل افزایش مصارف آن ها به شمار می رود.

ورود سقف وافل به ایران

سقف وافل پس از یک دوره طولانی برای بار دوم وارد ایران شده است. در سال 1354 این سازه های سقفی پس از مدت ها در عرصه های ساخت و ساز کشور ما به کار رفتند. از بناهای ساخته شده در ایران با استفاده از این سازه ها می توان به ایستگاه راه آهن اصفهان اشاره کرد. البته در گذشته محدودیت هایی برای استفاده از این سازه ها وجود داشت. از جمله آن ها می توان به ابزارهای نامناسب احداث سقف وافل اشاره کرد. استفاده از قالب های فلزی و متریال فایبر کلاس در ساخت و راه اندازی این سازه های سقفی در ایران کمی مشکل ساز بود.

به همین خاطر در آن دوره اجرای سقف وافل چندان با استقبال رو به رو نشد.

این روزها برای راه اندازی این سازه های سقفی از متریال پلاستیکی و قالب های سبک تر استفاده می شود. به همین خاطر معایب و محدودیت های اجرای این سازه ها در ایران از بین رفته است. استفاده از قالب های چند بار مصرف نیز هزینه های اجرای سقف وافل را به شدت کاهش داده است. این سازه های سقفی با دیزاینی جذاب و ظاهری متناسب در ساختمان های مدرن امروزی در کشور ما به کار می روند.

کاربرد سقف وافل در دنیای امروز

سقف وافل در صنایع ساختمان سازی و عمرانی امروزی کارایی وسیع و گسترده ای دارد. در هر جا که یک پروژه ساختمانی بزرگ در حال اجرا باشد، استفاده از سقف های وافل توصیه می شود. در ساخت و راه اندازی تونل ها و حتی دیواره های به کار رفته در آن ها از سقف وافل استفاده می شود.

این سازه های سقفی برای اجرای ساختمان فرودگاه ها و بیمارستان ها نیز مورد استفاده قرار می گیرند. با وجود این سبک سقف ساختمانی سرعت عمل اجرای سازه در محل مورد نظر به شدت افزایش می یابد. به علاوه کیفیت اجرای همه اجزای ساختمان با وجود این سازه ها به شدت ارتقا می یابد.

جمع بندی

در این قسمت در رابطه با تاریخچه استفاده و رونق اجرای سقف وافل در دنیای امروز مباحثی را بررسی کردیم. شما با کمک کارشناسان شرکت فنی مهندسی نوسا می توانید در همه پروژه های ساختمانی خود با دهانه بزرگ از این سازه ها استفاده کنید. با وجود آن ها هزینه های ساخت و ساز شما به شدت کاهش می یابند. به علاوه با به کار بردن سقف وافل نیاز به خرید مصالح کمتری خواهید داشت که بودجه مورد نیاز برای پروژه شما را نیز کمتر می کند. این سازه ها در معماری بناهای تاریخی و باشکوه ایران باستان نیز به کار رفته اند و این روزها دوباره پر رونق شده اند.