ورزش مناسب گیر افتادگی شانه یا بورسیت شانه چیست ؟

انجام تمرینات مخصوص بروسیت شانه بـه صورت مجموعه‌اي ترکیبی از تمرینات، بسیار مفیدتر از استفاده از یک تمرین بـه صورت تکی می‎باشد. ما دراین قسمت از مجله تالاب بـه جزئیات بیشتری از این بیماری و طریقه درمان ان را خواهیم منتشر کرد.

بورسیت شانه چیست؟

روتاتور کاف مجموعه اي از چهار عضله بـه همراه تاندون هاي‌ ان هاست کـه اطراف مفصل شانه قراردارند. روتاتور کاف بـه شانه اجازه می دهد تا حرکت زیادی را انجام بدهد. فضای بالای روتاتور کاف توسط یک بورس «کیسه مایع بین تاندون و زائده آکرومیون»؛ اشغال شده اسـت. بورس یک کیسه پر از مایع مفصلی اسـت کـه بـه کاهش اصطکاک تاندون-استخوان و تاندون-تاندون در فضاهای شانه کمک می کند.

بـه التهاب بورس، اصطلاحا بورسیت گفته می شود. التهاب بورس ساب آکرومیال شایع‍‌ترین نوع بورسیت شانه اسـت. درد در خارج یا نوک شانه، کاهش دامنه حرکتی در مفصل شانه، تورم و قرمزی در اطراف شانه و درد شانه هنگام بالا آمدن بازو از شایع‍‌ترین علائم بورسیت شانه هستند. از جمله علائم بورسیت شانه می توان بـه استفاده بیش از حد، عفونت، آرتروز، نقرس، دیابت و تاندونیت اشاره کرد.

حرکات ورزشی برای درمان بورسیت شانه

راه هاي‌ درمانی مختلفی برای بورسیت شانه وجوددارد. استفاده از مسکن هاي‌ بدون نسخه یا otc، استراحت و کیسه یخ تا حدودی درد شـما را نظارت خواهد کرد. نهایتا درصورت عدم پاسخ بدن بـه درمان هاي‌ ذکر شده، جراحی پیشنهاد می شود اما طبق معمول چنین موردی نادر اسـت. پس از کاهش شدت درد، متخصصین فیزیوتراپی وارد عمل خواهند شد. هنگامی کـه درد کم شود، برخی از تمرینات تقویتی ملایم می توانند بـه تسریع بهبودی کمک کنند.

1. کشش کپسول خلفی شانه «Posterior Capsule Stretch»

این روش در هر محیطی قابل اجراست؛ ایستاده، نشسته، در حالت استراحت و… . شـما در هر زمانی بـه اسانی می‌توانید تمرین کشش کپسول خلفی بـه جهت اصلاح بورسیت شانه را انجام دهید. البته اگر در شانه خود حس سوزش دارید، این حرکت را انجام ندهید، دراین صورت ممکن اسـت علائم شـما تشدید شود. روش انجام حرکت کشش کپسول خلفی شانه بـه شرح زیر اسـت:

• بـه پهلو دراز کشیده و سعی کنید کـه در وضعیت آرام و ریلکس قرار بگیرید. «فرض می‌کنیم کـه بر پهلوی راست دراز کشیده اید»
• دست و آرنج خودرا در وضعیت 90 درجه قرار بدهید. «دست راست خودرا دراین وضعیت قرار بدهید»
• با دست مخالف خود، مچ دست را گرفته و بـه سمت پایین فشار دهید.
• این کشش را حداقل 15 ثانیه ودر 10 ست اجرا کنید.

2. کشش پشت «Behind the Back Stretch»

بورسیت شانه، توانایی چرخش داخلی شانه بـه شدت تحت تاثیر قرار می گیرد. در نتیجه، کشش شانه دراین جهت سخت بـه نظر میرسد. مهمترین نکته در انجام چنین حرکتی، این اسـت کـه بـه آهستگی انجام گیرد و وضعیت بدن بـه صورت قائم و صاف باشد. برای انجام حرکت کشش پشت، بایستید. «البته در حالت نشسته و قائم نیز قابل انجام اسـت».

یک دست خودرا از سمت بالا عقب ببرید طوری کـه انگشتان شـما بـه سمت پایین باشد و با کف دست، کمر خودرا لمس کنید «تا آنجا کـه ممکن اسـت بـه وسط کمرتان برسید».

دست دیگر خودرا از سمت پایین بـه سمت پشت ببرید تا بـه وسط کمر برسد. طوری کـه انگشتان شـما بـه سمت بالا باشد. حال سعی کنید کـه دو دست را از پشت بـه یک دیگر برسانید. این حرکت را 30  ثانیه در سه ست برای هر طرف شانه انجام دهید. برای افزایش کشش میتوانید از کش هاي‌ استقامتی بهره بگیرید.

3. ژست کودک، ساده ترین حرکت درمانی بورسیت شانه

ژست کودک یک راه عالی برای استفاده از وزن خود بدن برای کشش عمقی بالای شانه اسـت. این حرکت، آرامش خاصی را در سراسر بدن ایجاد می کند. البته اگر زانوی شـما آسیب دیده، بهتر اسـت از انجام این حرکت امتناع کنید زیرا ممکن اسـت آسیب دیدگی شـما وسیع تر شود. در ابتدا، زانو بزنید و سعی کنید کـه زانوهایتان را بـه یک دیگر بچسبانید. حال پیشانی خودرا بر روی زمین قرار داده و دستها را بـه سمت بالا حرکت دهید.

باسن نیز در جهت پاشنه هاي‌ پا قرار بگیرد. علاوه بر تاثیر جسمی، این روش بر حالات روحی شـما نیز موثر خواهد بود. البته می‌توانید دستها را درکنار بدن نیز قرار دهید.« مطمئن شوید کـه زانوها مستقیماً زیر باسن شـما قراردارند» کشش را بـه مدت 30 ثانیه ودر مجموع 3-2 ست انجام دهید.

4. اسلاید دیواری «Scapular wall slides»

اسلاید دیواری در حالت ایستاده انجام می شود. بـه حالت عمودی ایستاده و پشت خودرا بـه دیوار بچسبانید. بازوها و آرنج خودرا در حالت 90 درجه قرار دهید و ان ها را نیز بـه دیوار بچسبانید. طوری کـه بازوهای شـما باید بـه دیوار فشار داده شوند. بـه همین حالت، دست هاي‌ خودرا بـه سمت بالا حرکت دهید و روی دیوار بکشید. ده تا دوازده بار این حرکت را انجام دهید. تکرار این حرکت کمک شایانی بـه بهبودی شانه شـما می کند.

5. حرکت قایقی با استفاده از تراباند «Rowing»

حرکت قایقی یک تمرین مناسب برای تقویت عضلات کتف و شانه اسـت. دستگاه مناسب برای انجام این حرکت در باشگاه هاي‌ بدنسازی موجود می باشد. بر روی زمین بنشینید و پاهای خودرا دراز کنید. سعی کنید کـه پاها را نزدیک بـه یک دیگر نگه دارید. تراباند را جلوی پا قرار دهید.

دستگیره هاي‌ تراباند را بگیریدو کف دست را بـه سمت پایین نگه دارید. حال کش ها را بـه سمت خود بکشید ودر همین حین، حرکت دم و بازدم را نیز انجام دهید. بورسیت شانه با استفاده از روش هاي‌ بیان شده، بـه اسانی درمان می شود.

انواع بورسیت شانه

بورسیت هاي‌ شانه بر اساس مکانیسم و زمان ایجاد ان بـه انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند کـه در زیر بـه آن ها اشاره شده اسـت:

1. بورسیت شانه مزمن

دراین نوع بورسیت ها بـه علت آسیب هاي‌ مکرر ممکن اسـت دوره هاي‌ بدون علائم و درد در بیمار وجود داشته باشد ولی مجدداً درد ایجاد شود. دراین نوع بورسیت ها ممکن اسـت ضعف عضلانی در ناحیه شانه و بازو در بیمار ایجاد شود.

2. بورسیت شانه حاد

دراین نوع بورسیت ها در بـه طور ناگهانی و اغلب در اثر تصادف و یا تروما و ضربه ایجاد شده اسـت حرکت دادن در ناحیه بازو و شانه می تواند سبب ایجاد درد شدید در بیمار شود.

3. بورسیت شانه عفونی

در موارد کمتر ممکن اسـت عفونت هاي‌ باکتریایی سبب التهاب در مفصل و بورس شود کـه دراین حالت مفصل بـه رنگ قرمز و گرم شده و تورم ایجاد می شود ممکن اسـت در برخی از بیماران تب نیز وجود داشته باشد.

عواملی که باعث بورسیت شانه می‌شوند

• آسیب‌ دیدن شانه، مانند افتادن
• عفونت باکتریایی
• فشار بیش از حد بـه شانه، مانند نقاشی کشیدن یا شنا کردن
• رشد بیش از حد استخوان ‌ها کـه باعث سائیدگی و تحریک بورس‌ها و تاندون‌ها می شود.

علامت‌های بورسیت شانه

• احساس درد هنگام حرکت دادن شانه یا بالا بردن دست‌ها
• عدم توانایی برای حرکت دادن شانه یا بازوها
• تورم و قرمزی
• ایجاد صدا یا ضربه هنگام حرکت دادن شانه
• احساس ضعف در شانه یا بازو

روش های تشخیص بورسیت شانه

دکتر بورسیت شانه رابا معاینه، پرسیدن تعدادی سؤال در مورد آسیب‌ وارد شده بـه شانه و برخی آزمایش‌ها تشخیص می دهد. این آزمایش‌ها شامل موراد زیر هستند:

• آزمایش خون
• عکس رادیولوژی
• MRI
• ایجاد صدا یا ضربه هنگام حرکت دادن شانه
• برداشتن نمونه از بورس ملتهب شده و ارسال ان بـه آزمایشگاه

درمان بورسیت شانه

هدف درمان بورسیت شانه یا هر نوع بورسیت، نظارت التهاب بورسا اسـت. درمان‌هاي‌ غیرجراحی، گزینه عمده درمانی برای بورسیت شانه اسـت. در موارد نادر، و هنگامی کـه درمان غیرجراحی تاثیر گذار نباشد، درمان جراحی برای این مشکل توصیه میشود.

هنگامی کـه بورسیت شانه یا تاندونیت ناشی از آسیب یا استفاده مکرر از ان باشد، درمان اولیه شامل استراحت و دیگر درمان‌هاي‌ تسکین دهنده التهاب اسـت. در موارد عفونی شدن بورسیت، کـه بورسا دچار عفونت میشود، جهت پیشگیری از گسترش عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز می شود. چندین روش درمانی برای این مشکل در معرض اسـت کـه در ادامه بـه انها اشاره خواهیم کرد:

1. یخ

هم‌ چنین در مرحله حاد بورسیت شانه، یخ میتواند بـه آرام شدن التهاب کمک کرده و درد حاد را تسکین دهد.

2. گرما

بعد از 24 ساعت اول، پدهای گرم کننده و حمام‌هاي‌ گرم میتوانند بـه حفظ جریان خون در کپسول شانه کمک کنند و هم‌ چنین باعث تسکین قابل توجه درد بورسیت شانه شوند.

3. داروها

بهترین داروها برای بورسیت شانه طبق معمولً داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه «NSAID» مانند ایبوپروفن اسـت. این ها هم درد و هم التهاب را بازرسی میکنند. حتی اگر ان‌ها بدون نسخه نیز تهیه شوند، مهم اسـت کـه ان‌ها را فقط طبق دستورالعمل مصرف کنید.

اگر مشکوک بـه عفونت باشید، دکتر ممکن اسـت آنتی بیوتیک نیز برای شـما تجویز کند. این موارد را نیز طبق دستورالعمل ها درنظر بگیرید و خاطرجمعی حاصل کنید کـه کل دوره را بـه اتمام برسانید «حتی زمانی کـه در شانه احساس بهتری میکنید».

4. کشیدن یا تخلیه بورسا

بورسا ساب اکرومیال حتی هنگام التهاب، طبق معمولً دچار ورم زیادی نمیشود. با این حال، در برخی موارد، دکتر روش، کشیدن یا تخلیه بورسا با استفاده از سوزن را پیشنهاد میدهد. ممکن اسـت هم زمان تزریق کورتون نیز انجام شود.

5. تخلیه مایع

بورسیت شانه در برخی موارد بـه آسپیراسیون «تخلیه مایع» کیسه بورسا نیاز دارد. دراین شیوه مایع داخل کیسه بورسا تحت شرایط استریل بـه وسیله سرنگ و سوزن تخلیه می شود. درصورت دردناک بودن این عارضه، تحت هدایت سونوگرافی، درمان اسپیرراسیون و یا استفاده از سوزن جهت تخلیه رسوب کلسیم بـه کار میرود.

دراین شیوه بـه طور هم زمان از تزریق داروهای استروئیدی در مجاور بورسا استفاده میشود. از این طریق درد بیمار نظارت می شود و عملکرد مفصل شانه نیز بـه وضعیت اولیه خود برمی گردد.

6. تزریق کورتیکواستروئید

علائمی کـه با استراحت، NSAIDs و / یا فیزیوتراپی به طور موفق درمان نشود، میتوان با تزریق کورتیکواستروئید درمان کرد. این تزریقات ممکن اسـت تاندون‌هاي‌ اطراف را ضعیف کند، از این رو از آن ها باید به طور محدود و تنها پس از شکست درمان‌هاي‌ کم‌خطر، استفاده کرد. درمان بورسیت شانه توسط دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد در کلینیک درد راد در تهران

7. پی آر پی تراپی

پی آر پی تراپیپلاسمای غنی از پلاکت یا پی آرپی ؛ یک روش درمانی غیر جراحی اسـت کـه برای آسیب هاي‌ روتیتر کاف و درد شانه پیشنهاد می شود. پی آر پی درمانی با پیشرفت روند بهبودی طبیعی بدن، بـه جای بریدن بافت یا تزریق استروئید بـه کار می‌رود. برای شروع این درمان از بیمار خون گرفته می شود و سپس با استفاده از تکنیک استریل پردازش می شود.

پی آر پی جدا شده و بیرون کشیده می شود، و پلاکت غلیظ شده ممکن اسـت تا 700 درصد ماده اصلی باشد.
این پلاکت ها شامل فاکتورهای رشد، سیتوکین ها و پروتئین هستند و زمانی کـه بـه محل درد تزریق می شوند،باعث تحریک بازسازی و التیام بافت می شود.

سپس پی آرپی بـه ناحیه بورس شانه یا بافت آسیب دیده تزریق می شود. سلول هاي‌ سفید خون «ماکروفاژها» بـه ان ناحیه اي کـه پی آرپی تزریق شده می‌آیند تا بافت هاي‌ آسیب دیده را از بین ببرند. یک ماتریکس پروتئینی کـه بـه ان بافت جدید متصل می شود، شکل می گیرد. فیبروبلاست ها رشته هاي‌ کلاژن جدید و قوی را می سازند ،تاندون ها، رباط ها و غضروف آسیب دیده را بازسازی می کنند.

سلول هاي‌ بنیادی نیز در ان ناحیه بـه کار گرفته می شوند، آن ها بـه هر چیزی کـه سلول هاي‌ بافت برای بهبودی نیاز داشته باشد، تبدیل می شوند. این مراحل در طول 6تا8 هفته رخ می دهد.

8. جراحی چه موقع برای بورسیت ضروری است

برای درمان بورسیت بـه ندرت بـه جراحی نیاز پیدا میشود و این گزینه تنها برای موارد مزمنی انجام میگیرد کـه با درمان‌هاي‌ سنتی التیام نمی یابند. معمول‌ترین درمان جراحی، درصورت نیاز، برش و تخلیه «یا «آی اَند دی»» اسـت کـه تنها برای بورس‌هاي‌ عفونی انجام میشود.

دراین روش، ابتدا جراح با یک داروی بی‌حسی پوست را بی‌حس می کند و سپس با یک اسکالپل بورس را باز می کند. در پایان، او مایع موجود در بورس ملتهب را تخلیه می کند. گاهی اوقات نیاز اسـت کـه تمامی بورس برداشته شود؛ اینکار تنها زمانی ضروری میشود کـه ورم بورس مشکل‌ساز شود.

مراقبت‌هایی که در منزل می‌توانید انجام بدهید

1. استراحت دادن بـه شانه‌ها تا جایی کـه ممکن اسـت
2. استفاده از یخ برای التیام درد و التهاب بورسیت؛ یخ را باید 3 تا 4 بار در روز بـه‌مدت 15 تا 20 دقیقه روی شانه آسیب‌دیده قرار داد.
3. گرما نیز بـه التیام درد و سفتی محل التهاب کمک میکند. 3 تا 4 بار در روز بـه‌مدت 15 تا 20 دقیقه شانه آسیب‌دیده را باید گرم کرد.
4. نخوابیدن روی شانه آسیب‌دیده در هنگام خواب.
5. فیزیوتراپی و انجام نرمش‌هاي‌ خاص بـه حرکت بهتر و التیام درد شانه کمک میکند. این نرمش‌ها باعث قابلیت کشیدگی و انعطاف‌پذیری بیشتر عضلات میشوند.

درصورت ایجاد هر یک از موارد زیر بهتر اسـت شخص بـه مطب دکتر مراجعه کند:

1. افزایش درد، قرمزی و تورم در شانه
2. عدم التیام علائم پس از درمان‌هاي‌ صورت گرفته
3. تب داشتن
4. درصورت داشتن سؤال یا نگرانی در مورد بورسیت شانه یا انجام درمان‌‌ها

در پایان

بورسیت شانه عارضه اي اسـت کـه بـه دلیل التهاب بورس هاي‌ شانه رخ می دهد و سبب درد ؛ التهاب و محدود شدن دامنه حرکات شانه می شود. درون هر یک از شانه ها کیسه اي کوچک و پر از مایعات اسـت کـه بـه ان بورسا مشهور اسـت. بورس بـه کاهش اصطکاک بین استخوان هاي‌ مفاصل کمک می کند. زمانی کـه بورس شانه ملتهب شود ؛ منجر بـه بیماری مشهور بـه بورسیت شانه می شود.