در خانواده هایی همچنان القای احساسات منفی به کودک وجود دارد. در ازای سرزنش های عذاب آور باید به گونه ای مراقب او بود که آب در دلش تکان نخورد. اگر پرورش کودک همراه با شک و تردید باشد او با همان ها بزرگ می شود و مسیر شک و تردید هایش به سوی نتوانستن، ارزشمند نبودن، عدم لیاقت پذیری و احساسات سنگین تر پیش می رود. اما برای افزایش عزت نفس کودک چه باید کرد؟
روحیه عزت نفس در کودک نقش شجاعت و انگیزه را برای پای گذاری به اقدام های جدید ایفا می کند. عزت نفس یعنی اعتماد به نفس، اعتماد به نفسی که کودک را برای انجام کار های بزرگتر تشویق می کند. هر آن زمان که کودک با احساس هایی چون ارزشمندی، توانمندی و تاثیر گذاری بزرگ می شود، رشد خودباوری و رشد فکری او اوج می گیرد و آنقدر پیش می رود که با هر ریسکی دل به دریا می زند و با هر تجربه تلخ و شیرین دست از زندگی نمی کشد.
عزت نفس کودکانه دقیقا وهله ای از زمان شکل می گیرد که کودک در خانواده ای نمو پیدا می کند که در آن والدین به روح او احساس ارزشمندی را القا می کنند. کودک باید همواره با هر تبعیض وتفاوتی کنار آید و از کاستی های خود خودخوری نداشته باشد. هر آدمی منحصر به فرد است و نیازی به قبول شباهت ها در وجود خود ندارد.
اگر کودک از همان ابتدا با کمبود احساس ارزشمندی روبه رو شود نتیجه منفی آن را در بزرگسالی به حالات رفتار های منفی و اختلالات روانی مشاهده خواهد کرد.
عوامل تاثیرگذار بر عزت نفس کودکان
فرهنگ جامعه و سیستم آموزشی:
در این داستان افراد از قضاوت های مثبت نسبت به خود خودداری کرده، اما ویژگی های مثبت و اثربخش دیگران را با تملق تحسین می کنند.
نوع تربیت کودک:
در این سبک تربیتی، کودکان متولد شده در خانواده کنترلگر احساس بی کفایتی را به فرزندان خود منتقل می کنند. اما کودکانی که در خانواده ای با تربیت محبت میز، استقلال دهی و ارزشمندی بزرگ می شوند، روحیه عزت نفس بیشتری نیز دارند.
رابطه بین عزت نفس و ترس خجالت
طبق فرضیه ای ثابت شده کودکان خجالتی با اشکال کمبود روحیه عزت نفس بیشتر درگیر هستند. این ترس خجالت خطری است که می توان به وسیله آن به قدرت عزت نفس وجودی کودکان پی برد. نکته ای که در این داستان بسیار مسئله پراهمیتی می باشد این است که خجالت و درونگرایی کودکان را نباید با یکدیگر اشتباه فرض گرفت و بیهوده با آن ها فشار روحی وارد سازید.
راه های افزایش عزت نفس کودک
اجازه دهید تا کودک خود تصمیم بگیرد:
اصل تربیت کودک باید به گونه ای باشد که در عین وقت گذاری، آزادی عمل تصمیم گیری نیز به او داده شود.
به آن ها مسئولیت واگذار کنید:
واگذاری مسئولیت های کوچک و بزرگ با انتقال احساسات مفید و باارزش بودن به روحیه عزت نفس کودکان کمک می کند.
حل مسئله را به کودک آموزش دهید:
با بررسی راه روش های حل مسئله، کودک را برای عادی سازی رفتار تشویق کنید.
در انتخاب پوشش به او کمک کنید:
آموزش محدودیت ها و احترام گذاری به حق انتخاب، روحیه عزت نفس کودک را تقویت می سازد.
از تشویق درست کودکان غافل نباشید:
تلاش و کوشش کودکان زمانی نتیجه مثبت دارد که همراه با تشویق باشد.
بی شرط، کودک را دوست داشته باشید:
همواره به کودک یادآور شوید که با وجود تمام نقص ها و اشتباهات باز هم او را دوست دارید.
به کودک توجه کنید:
این بی توجهی به کودک، او را نسبت به علاقه قلبی شما دور می سازد.
کودک را به علت شکست ها سرزنش نکنید:
پس از هر شکست کودک برای بازگشت روحیه اعتماد به نفس از دست رفته، در ازای سرزنش و القای احساس ناامیدی با او همدردی کنید.
به کودک کمک کنید تا استعداد های درونی را شکوفا کند:
با مقبولیت استعداد ها و توانمندی های کودک، او احساس ارزشمندی داشته و منجر به برقراری عزت نفس در او می شود.
بازی هایی برای افزایش دهی قدرت عزت نفس کودک
بازی توپ را بگیر:
یکی از بازی های موثر برای افزایش دهی قدرت عزت نفس در کودکان بازی توپ را بگیر است. در این بازی حداقل ۳ نفر از کودکان دایره وار کنار هم می نشینند یا می ایستند. یکی از سه کودک توپ را تصادفی به سمت دیگری پرتاب می کند. پس از آن کودکی که توپ را پرتاب کرده باید یک ویژگی خوب از فردی که توپ را دریافت کرده بگوید.
بازی حدس بزن:
بازی حدس بزن برای افزایش مهارت مقابله با مشکلات در روحیه کودکان تعریف شده است. این بازی به گونه ای است که باید دیگران در مورد رفتار های شما حدس بزنند و شما با تصورات درونی حقیقی خود مقایسه کرده و بیان کنید.
این بازی کمک می کند تا کودک با تفکر به گفته های دیگران، نشانه های درونی خود را از دیدگاه آن ها بیشتر بشناسد.
بازی داستان بگو:
داستان بگو…
در این بازی باز هم چند کودک به دور هم می نشینند و یکی از آن ها شروع به خوانش داستانی خیالی می کند. اما این داستان ابداعی بوده، چون در این صورت دیگر کودکان می توانند ایده های خود را خلاقانه بیان کنند.
۱۲ راه افزایش دهی قدرت تمرکز عزت نفس در کودکان
- کودک خود را با دیگر کودکان متولد شده مقایسه نکنید.
- با کودک خود از روی منطق رفتار داشته باشید.
- به صحبت و نظرات بیان شده کودک گوش کنید و آن ها را محترم حساب آورید.
- سعی در متقاعد سازی و تحمیل نظرات خود به کودک نداشته باشید.
- به کودک مسئولیت پذیری را آموزش دهید.
- توانایی های کودک را تقویت کنید و از پیشرفت ضعف های او پیشگیری داشته باشید.
- اگر کودک خجالتی است او را با مهارت های اجتماعی آشنا کنید.
- کودک را افراطی وار به خود وابسته نسازید.
- کودک را با اسامی و القاب نادرست صدا نزنید.
- تجربه زندگی کودکانه را از کودک خود دور نکنید.
- به کودک نظم، احترام گذاری و دوست داشتن را آموزش دهید.
- در خانه پیش روی کودک دعوا نداشته باشید.
نکات طلایی و کلیدی برای رشد بهتر عزت نفس در کودکان
- به کودک فرصت تصمیم گیری دهید و هرگز از او ایراد نگیرید.
- به کودک فرصت ریسک کردن دهید و او را از خطر کردن هراس ندهید.
- به سلیقه کودک احترام گذارید و تلاش برای بهبود آن داشته باشید.
- در سختی های روزمره همراه کودک بمانید.
- کودک را تحقیر نکنید.
- با کودک چون دوست خود رفتار داشته باشید.
- استعداد های درونی کودک را بشناسید و آن ها را تقویت کنید.
- با برآورده کردن آرزو ها، توقعات کودک را بالا نبرید.
- سرگرمی ها و بازی های کودک خود را بشناسید و آن ها را تقویت کنید.
- ذهن کودک را از خرافات پر نکنید.
- تحمل کودک را برای مقابله با مشکلات و شکست ها افزایش دهید.
در پایان مقاله افزایش عزت نفس در کودکان، پیشنهاد می کنیم تا برای کسب آگاهی از موضوعات: چگونه عزت نفس پایین کودکان را تقویت کنیم؟، دلیل استرس کودکان و سلامت روان کودک لینک های قرار داده شده را کلیک کنید و به مطالعه مقالات پیشین آرگا بپردازید.
