غربالگری سرطان یکی از مهمترین ابزارها در مبارزه با سرطان اسـت و بـه تشخیص زود هنگام و التیام نتایج درمان کمک میکند. توصیه میشود با دکتر خود در مورد زمان مناسب برای شروع غربالگری سرطان مشورت کنید. همچنین، افرادی کـه سابقه خانوادگی قوی در مورد سرطان دارند، ممکن اسـت زودتر با غربالگری شروع کنند.
در مورد مواجه شدن با بیماری سرطان
سرطان یک بیماری اسـت کـه در ان سلولهاي بدن بـه صورت غیرعادی تقسیم و گسترش مییابند و بافتهاي سالم را نابود میکنند. این بیماری می تواند در هر عضو یا بافت بدن ایجاد شود. از جمله شایع ترین انواع سرطان می توان بـه سرطان ریه و سرطان سینه اشاره کرد.
برای پیشگیری از ابتلا بـه سرطان، می توانید از استعمال دخانیات پرهیز کنید، رژیم غذایی سالم دنبال نمایید، ورزش کنید، آفتاب سوختگی را دستکم نگیرید، واکسینه شوید و آزمایشات سالانه را فراموش نکنید. همچنین، پیگیری و ادامه دادن بـه درمانهاي پس از بهبودی نیز بسیار مهم اسـت تا از بازگشت سرطان جلوگیری شود.
غربالگری سرطان چیست؟
غربالگری سرطان نوعی آزمایش اسـت کـه قبل از پیدایش علائم بیماری در فرد بیمار سرطان و نوع ان را جستوجو می کند. آزمایش غربالگری بر روی تشخیص و شناسایی زودهنگام بیماری تأثیر بسزایی می گذارد و بـه همین ترتیب می تواند درصورت وجود بیماری، درمان ان را نیز آسانتر کند.
هدف اصلی غربالگری سرطان، یافتن هر چه زودتر پیشسرطانها و سرطانهاست تا بیمار بهترین نتیجه ممکن را داشته باشد. این روش بـه تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک میکند ودر نتیجه، میزان بقا را افزایش می دهد. تستهاي غربالگری در سرطانهاي مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. بـه عنوان مثال:
سرطان سینه:
1. ماموگرافی: این تست از اشعه ایکس برای تشخیص تومورهای سرطانی در سینه استفاده می شود. ماموگرافی باید از سن ۴۰ سال بـه صورت سالیانه آغاز شود و بعد از سن ۷۰ سال هر سه سال یک بار انجام شود.
مطالب مشابه: 33 دانستنیهای خواندنی در مورد مبتلا شدن به سرطان
سرطان دهانه رحم «کانسر سرویکس»:
1. تست پاپ اسمیر: نمونهبرداری از سلولهاي دهانه رحم با هدف تشخیص سرطان دهانه رحم انجام میشود.
2. آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی «HPV»: این آزمایش در جریان تست پاپ اسمیر انجام میشود.
سرطان کولورکتال:
1. کولونوسکوپی: دراین روش، دکتر با استفاده از یک وسیله منعطف بـه نام کولونوسکوپ، تودهها و پولیپهاي غیرطبیعی را در دستگاه گوارش تشخیص می دهد.
چه وقتی باید با تستهای غربالگری سرطان شروع کنم؟
تستهاي غربالگری سرطان بر اساس سن و شرایط فرد متفاوت اسـت. در ادامه، زمانهاي مناسب برای شروع غربالگری سرطان بر اساس سن را مشاهده میکنید:
سنین 25 تا 30 سال:
1. غربالگری سرطان دهانه رحم: برای افراد مبتلا بـه دهانه رحم، هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر را شروع کنید.
سنین 40 تا 49 سال:
1. غربالگری سرطان سینه: از سن 40 یا 45 سالگی، ماموگرافی را شروع کنید. این تست بـه کاهش ۳۰٪ مرگومیر ناشی از سرطان سینه در زنان ۴۵–۷۰ سال کمک میکند.
2. غربالگری سرطان دهانه رحم: برای افراد مبتلا بـه دهانه رحم، هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر را شروع کنید.
3. غربالگری سرطان کولورکتال: از 45 سالگی، کولونوسکوپی را شروع کنید.
سنین 50 سال به بالا:
1. غربالگری سرطان سینه: ماموگرافی و تست پاپ اسمیر را ادامه دهید.
2. غربالگری سرطان دهانه رحم: اگر تستهاي قبلی منفی بودند، دیگر نیازی بـه غربالگری نیست.
3. غربالگری سرطان کولورکتال: از 45 سالگی، کولونوسکوپی را هر ۱۰ سال یک بار انجام دهید.
تستهای غربالگری سرطان چند درصد دقیق هستند؟
تستهاي غربالگری سرطان، با توجه بـه پیچیدگی و نوع هر تست، میزان دقت متفاوتی دارند. در ادامه، بـه برخی از تستهاي غربالگری و دقت انها اشاره میکنم:
ماموگرافی «برای سرطان سینه»:
ماموگرافی، تشخیص تومورهای سرطانی در سینه را ممکن میسازد. دقت این تست حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد اسـت.
تست پاپ اسمیر «برای سرطان دهانه رحم»:
این تست با نمونهبرداری از سلولهاي دهانه رحم، سرطان دهانه رحم را تشخیص میدهد. دقت ان نیز حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد اسـت.
کولونوسکوپی «برای سرطان کولورکتال»:
کولونوسکوپی با استفاده از یک وسیله منعطف، تودهها و پولیپهاي غیرطبیعی در دستگاه گوارش تشخیص می دهد. دقت این تست نیز بالاست.
آیا تستهای غربالگری سرطان در همه موارد لازم است؟
تستهاي غربالگری سرطان بر اساس شرایط فرد و نوع سرطان متفاوت اسـت. در ادامه، توصیههایي برای غربالگری سرطان را مشاهده میکنید:
1. سن و جنس:
برخی تستهاي غربالگری بر اساس سن و جنس فرد تعیین میشود. بـه عنوان مثال، ماموگرافی برای زنان از سن ۴۰ سال بـه بالا توصیه میشود. افراد با سابقه خانوادگی قوی در مورد سرطان نیز ممکن اسـت نیاز بـه غربالگری داشته باشند.
2. سابقه بیماری:
اگر فرد سابقه بیماری خاصی دارد، تستهاي غربالگری ممکن اسـت برای او لازم باشد. بـه عنوان مثال، افرادی کـه سابقه خانوادگی در مورد سرطان دارند، باید زودتر با غربالگری شروع کنند.
مطالب مشابه: علائم سرطان چیست؟
3. علائم و نشانهها:
اگر فرد علائم مشکوکی دارد، تستهاي غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان مهمتر میشوند. بـه همین دلیل، درصورت وجود علائم نگرانکننده، بـه دکتر مراجعه کنید.
تفاوت بین تست کولونوسکوپی و فیبروکولوناسکوپی چیست؟
کولونوسکوپی و فیبروکولوناسکوپی دو روش متفاوت برای بررسی سلامتی قسمتهاي مختلف دستگاه گوارش هستند. اجازه بدهید تفاوتهاي انها را بـه شـما توضیح دهم:
کولونوسکوپی:
- هدف: بررسی و محاسبه کولون «روده بزرگ» و رکتوم «قسمت انتهایی روده بزرگ».
- روش انجام: از طریق مقعد، یک لوله انعطافپذیر بـه طول ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر و قطر حدود یک انگشت وارد رکتوم میشود. این لوله دارای دوربین اسـت کـه تصاویر را بـه مانیتور دکتر ارسال میکند.
- کاربرد: تشخیص و درمان انواع بیماریهاي روده بزرگ، از جمله سرطان و پولیپها.
- مزایا: بررسی دقیقتر بافتها و امکان برداشتن پولیپها.
فیبروکولوناسکوپی:
- هدف: بررسی سلامتی دهانه رحم «سرویکس»؛ واژن و فرج.
- روش انجام: با استفاده از دستگاه کولپوسکوپ «کـه مجهز بـه یک میکروسکوپ پیشرفته اسـت»؛ سلولهاي دهانه رحم را بررسی می کند.
- کاربرد: تشخیص تغییرات سلولی غیر طبیعی و پیش سرطانی در دهانه رحم.
- مزایا: امکان مشاهده دقیقتر واژن و فرج.
بـه طور خلاصه، کولونوسکوپی برای بررسی روده بزرگ و رکتوم، و فیبروکولوناسکوپی برای بررسی دهانه رحم و نواحی مرتبط با ان استفاده می شود.
غربالگری سینه چگونه انجام میشود؟
غربالگری سرطان سینه یک روش مهم برای تشخیص زودهنگام سرطان اسـت. در ادامه، بـه توضیحاتی در مورد روشهاي غربالگری سرطان سینه می پردازم:
ماموگرافی:
- ماموگرافی بهترین ابزار برای غربالگری سرطان سینه در زنان سالم اسـت.
- دراین روش، پستان با استفاده از پرتو ایکس تصویربرداری می شود.
- ماموگرافی می تواند سرطان سینه را حتی قبل از احساس تودهها تشخیص دهد.
- احتمال نیاز بـه آزمایشهاي اضافی و نتایج مشکوک «مثبت کاذب» نیز وجوددارد.
توموسنتز «ماموگرافی سه بعدی»:
- این روش نسبت بـه ماموگرافی دیجیتال توانمندتر اسـت.
- می تواند سرطانهاي کوچکتر را تشخیص دهد و نیاز بـه تکرار آزمایشها را کاهش میدهد.
- در برخی خانمها، توموسنتز میتواند ضایعات غیرطبیعی را شناسایی کند.
سایر روشها برای غربالگری سینه:
- سونوگرافی و MRI نیز برای غربالگری سرطان سینه استفاده می شوند.
- این روشها طبق معمولً در زنان دارای خطر متوسط استفاده نمی شوند، اما در موارد خاص مفید هستند.
با توجه بـه سن، تاریخچه خانوادگی، و وضعیت شخصی خود، با دکتر خود در مورد زمان مناسب برای غربالگری سرطان سینه مشورت کنید.
مطالب مشابه: 37 راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان
در پایان
بـه هرحال، دقت تستهاي غربالگری تنها یکی از عوامل مهم در تشخیص زودهنگام سرطان اسـت. مهم ترین نکته این اسـت کـه تستهاي غربالگری را بـه موقع و بـه توصیه دکتر خود انجام دهید تا درصورت وجود بیماری، درمان زودتر آغاز شود.